Wanneer aardpen / zelf aardverspreidingsweerstand meten

Wat is de regel (NL) voor het slaan van een extra aardpen? Wanneer is dat verplicht? Ik zit met een schuurtje 10 meter van het huis af, maar inmiddels hebben we dan wel 30+10 meter kabel achter de rug vanaf de meterkast. In de schuur maak ik nog een klein groepenkastje. Ik zou zeggen: elke leek die stroom in z'n schuur heeft, ook op die afstand, slaat geen extra aardpen. Maar door zo'n groepenkastje ga je ineens aan een aardpen denken.

Als het enkel afhangt van de aardverspreidingsweerstand op dat punt, is er een leuke manier om dat als hobbyist zonder de juiste exacte apparatuur (maar met een hoop andere apparatuur) zelf te meten?

If you want to succeed, double your failure rate.
Toeternietoe

Dubbelgeïsoleerd

Een extra aardpin is niet nodig.
Het juist meten van de aardverspreidingsweerstand is voor een leek niet te doen. Je hebt er specialistische kennis en apparatuur voor nodig.

Je hebt toch wel aardlekschakelaars?

Daar waar een schakeling rookt, vloeit de meeste stroom (1e hoofdwet van Toeternietoe)

Okee, hij is niet nodig. Maar ik heb weleens topics voorbij zien schuiven waar het toch werd aangeraden. Wat is de regel hieromtrent?

Ik heb aardlekschakelaars. Binnen 30mA, de uitgaande kabel afgezekerd op 20A. In de schuur een aardlekautomaat van 16A/10mA (ik weet het, die 16A is niet selectief, maar ik had dit nog liggen), met daarachter 3x 6A automaatjes. Moet alleen even kijken of met de buitenverlichting, wat apparatuur met netfiler en 2 koelingen de 10mA er niet uit vliegt. In het ergste geval laat ik de aardlekschakelaar in de schuur weg. Dat lijkt me persoonlijk ook geen punt toch? Het is immers allemaal extra.

If you want to succeed, double your failure rate.

We zijn toch zekers geen "leek" hier op CO?

"We cannot solve our problems with the same thinking we used when we created them" - Albert Einstein

Exact, immers, wat is een leek? ;)

Dat was ook mijn insteek: Als ik bij-wijze-van met een opgewekte hoogspanning, een scope, een multimeter en een variabele belasting ofzo, alsnog een meting van aardverspreidingsweerstand kan doen (hoe omslachtig dan ook), zou ik daar best voor te porren zijn.

If you want to succeed, double your failure rate.

Hoogspanning? Scope? :-)
Als je 1 aardpin en 2 meetpinnen in de grond slaat, kan je drie weerstanden meten:
Tussen aardpin en meetpin-1
Tussen aardpin en meetpin-2
Tussen beide meetpinnen.

Daarmee kan je de weerstand tussen aardpin en aarde berekenen.
Ik denk wel, dat het raadzaam is om de metingen uit te voeren met een grotere stroom dan hetgeen de traditionele multimeter daarvoor gebruikt. Misschien iets met een stroombron, en een spanningsmeting over de pinnen?

Prosper, yop la boum, c'est le roi du macadam (aldus Maurice Chevalier)

Toevallig heb ik zo een metertje (Geohm van Siemens)
Deze meet met een wisselspanning van ong 40 V en max stroom is 40 mA.
De frequentie is 108 Hz (kwartsstabiel),volgens mij om stoorinvloeden van 50 Hz te vermeiden.

Gr.F_S

Aardverspreidingsweerstand kun je met huis-tuin-en-keukenmiddelen zelf meten.
http://people.zeelandnet.nl/zondervan/aardweerstand.gif
Hulpelektrode ver weg, indien mogelijk op 40 meter van de te meten aardpin. Meetelektrode ongeveer halverwege.
Aflezing van de voltmeter delen door de aflezing van de amperemeter geeft de aardverspreidingsweerstand van de aardpin.
Het is inderdaad het beste om te werken met een frequentie die niet een veelvoud van 50Hz is, b.v. 125Hz.
Maar met 50Hz krijg je toch een aardige indicatie.

Tidak Ada

Golden Member

Ik vraag me dan wel af wat je als elektroden moet gebruiken en hoe diep je die moet slaan.
Hier vlakbij in BE kun je ze bij de bouwmarkt zo kopen: Gegalvaniseerd T-ijzer (30×30) Of massief koper (c.a. 12 mm Ø).
Ik loop ook al enige tijd over extra aarding voor bij m'n hok te denken.
Ik vertrouw de originele aarding niet: Die komt van de buren via een gat in de tussenmuur en een goeie aarding voor m'n meetapparatuur lijkt me niet onzinnig.

Rommelige werkplek? In de natuur is wanorde de meest stabiele toestand; de entropie is dan maximaal. Het handhaven van "orde" kost daarom altijd energie. ----> TUBE COLLECTORS ASSOCIATION - †
mvdk

Golden Member

Als die kabel naar de schuur, in de meterkast alleen maar is beveiligd met een 20A automaatje, en je weet niet hoe de kwaliteit van de aarding is, dan komt toch weer dat verhaal van dit topic om de hoek kijken.
http://www.circuitsonline.net/forum/view/103762
Als de waarde van de bestaande aarding onvoldoende is, en de kabel raakt beschadigd, staat je hele huis onder spanning.
Aardlekschakelaars horen in de hoofdverdeler.

Toeternietoe

Dubbelgeïsoleerd

@mvdk: De TS geeft aan een aardlek van 30 mA in huis te hebben.

@KlaasZ, denk er aan als je zo meet, dat je gebruik maakt van een flinke stroom, niet iets van mA, maar liefst iets van 0,1 Ampere of nog meer, dit afhankelijk van je weerstand van je elektrode.

@Tidak Ada.
De lengte van je aardpin wordt bepaalt door:
A: de maximaal toelaatbare aardverspreidingsweerstand, en
B: de grond(bodem) eigenschappen.

De verschillen kunnen zeer groot zijn.
2 situaties meegemaakt ca 2 km uit elkaar;
1: op een heuveltje, aardpin ruim 30 meter om net onder de 165 ohm te komen.
2: stuk verderop , niet op het heuveltje, 6 meter voor een aarde onder de 10 Ohm. Allebei op de zuid west Veluwe in NL.

Daar waar een schakeling rookt, vloeit de meeste stroom (1e hoofdwet van Toeternietoe)

Op 21 april 2012 00:16:14 schreef Tidak Ada:
Ik vraag me dan wel af wat je als elektroden moet gebruiken en hoe diep je die moet slaan.

Bedoel je de hulpelektrode en de meetelektrode? Daarvoor volstaat een stukje koperen of ijzeren buis van 1 meter.

Op 21 april 2012 09:15:42 schreef Toeternietoe:
@@KlaasZ, denk er aan als je zo meet, dat je gebruik maakt van een flinke stroom, niet iets van mA, maar liefst iets van 0,1 Ampere of nog meer, dit afhankelijk van je weerstand van je elektrode.

Inderdaad. Ik heb zelf deze methode wel eens uitgevoerd met een beltrafootje. Die levert ongeveer 0,5A, en dat gaat er ook lopen als de aardweerstand maar klein genoeg is.

fred101

Golden Member

Je multimeter dus wat opvoeren de meetsnoeren een stukje verlengen :-)

Maar zonder gekheid, ik wist niet dat het zo eenvoudig ging ( in theorie dan, ik heb hier een stuk of 5 RF aardpinnen geslagen. Toen het vochtig was ging dat zo, maar ik wilde er zomers twee toevoegen ( betuwse klei) en dat viel niet mee ( koperen buizen kan je niet hard op meppen)

Iemand had me ooit verteld dat ze dat met meggers deden maar toe ik wat van die dingen in de collectie had kon ik me niet voorstellen hoe. Met AC lijkt me ook logischer.

Dat het niet meevalt is een understatement. Er was er laastst een discussie over het op de juiste manier meten van de impedantie van grond. Ik weet niet meer welk forum. Misschien wel hier. Had te maken met de dielectrische constante van de grond. Nu is het in het geval van Jochem niet zo erg als 15 ohm 20 ohm blijkt te zijn maar dat verklaart misschien de meting van toeternietoe.

Maar als je deze aardweerstand nu meet, wat kun je daar dan mee ? Je kunt het niet verbeteren ( RF technisch even buiten beschouwing gelaten) maa ik neem aan da boven een bepaalde waarde een aardlek nodig is. Klopt dat ? Is dat gewoon 230V / aardweerstand van stopcontact tot aardpin = activeer spanning voor aardlek

www.pa4tim.nl, www.schneiderelectronicsrepair.nl, Reparatie van meet- en calibratie apparatuur, ook maritieme en industriele PCBs
Tidak Ada

Golden Member

Op 21 april 2012 09:15:42 schreef Toeternietoe:
[....] @Tidak Ada.
De lengte van je aardpin wordt bepaalt door:
A: de maximaal toelaatbare aardverspreidingsweerstand, en
B: de grond(bodem) eigenschappen.

De verschillen kunnen zeer groot zijn.
2 situaties meegemaakt ca 2 km uit elkaar;
1: op een heuveltje, aardpin ruim 30 meter om net onder de 165 ohm te komen.
2: stuk verderop , niet op het heuveltje, 6 meter voor een aarde onder de 10 Ohm. Allebei op de zuid west Veluwe in NL.

Nogal vaag :

@ A : Waar haal je die maximaal toelaatbare aardverspreidingsweerstand vandaan ?
@ B : Hoe bepaal je de grond(bodem)eigenschappen en welke ? (Ik neem aan dat zuurgraad, viscositeit, s.g., e.d. geen enkele rol zullen spelen...)

Nog geen antwoord op mijn vraag welke aardelektrode het meest geschikt is. Die koperen staf of dat gegalvaniseerde T-balkje...

Verder : Wat moet je doen als door wijziging van het bestemmingsplan en landbouwtechnisch inzicht, het grondwaterpeil aanzienlijk is gedaald.
En vooral : Wie is daar verantwoordelijk voor.

Tenslotte: Is er een bepaalde eis aan de frekwentie van de spanning voor een meting van de spreidingsweerstand?
Ik zou me kunnen voorstellen dat je een golfvormgenerator neemt, met een versterkertje er achter en dan een frequentie kiest, die van de 50 Hz en haar boventonen afwijkt. Bijvoorbeeld 33 Hz of iets met een priemgetal.
Mag die golfvorm een blokgolf zijn of is een sinus een vereiste?
Die blokgolf maakt dat versterkertje (PowerOpAmp) namelijk veel gemakkelijker en goedkoper.

Rommelige werkplek? In de natuur is wanorde de meest stabiele toestand; de entropie is dan maximaal. Het handhaven van "orde" kost daarom altijd energie. ----> TUBE COLLECTORS ASSOCIATION - †
Toeternietoe

Dubbelgeïsoleerd

A: de maximaal toelaabare aardverspreidingsweerstand wordt bepaald door je installatie, en je stroomstelsel, en soms aanvullende eisen van je netbeheerder.
Neem de NEN1010 (of de Arei) en je kunt zo de weerstand bepalen.

B: wordt veel lastiger, ik gaf het al aan dat de verschillen op kleine afstanden zeer groot kunnen zijn. Vrijwel elk landelijk opererend aardingsbedrijf kan je een indicatie geven (Let op niet meer dan een indicatie) van wat je mogelijk te wachten staat.
Van een aantal locaties weet ik het inmiddels ook wel ongeveer.

Je aardelektrode moet eigenlijk 30 jaar mee gaan.
Een koperen pin volstaat vaak, een Zwaar !! gegalvaniseerde stalen pin/profiel etc. volstaat ook.
Hou eventueel rekening met de zuurgraad van de grond. Veengebieden hebben zure grond, pas je elektrode er op aan.

Je bent als eigenaar van de installatie ook verantwoordelijk voor je aarding.
Als eigenaar hoor je eigenlijk elke 5 jaar je installatie te laten kontroleren. Een belangrijke kontrole is je aarding.
Een grondwaterverlaging van een meter kan nooit zoveel invloed op je aarding hebben, dat deze hierdoor volkomen ongeschikt is, of er was hiervoor al iets niet goed.

Hoe je meet, dat maakt niet uit, als je maar op het juiste resultaat komt.

Daar waar een schakeling rookt, vloeit de meeste stroom (1e hoofdwet van Toeternietoe)

Op 21 april 2012 10:24:24 schreef Tidak Ada:
Tenslotte: Is er een bepaalde eis aan de frekwentie van de spanning voor een meting van daspreidingsweerstand?

De enige eis is dat de frequentie afwijkt van 50Hz en de boventonen. De reden daarvoor is dat er in de grond 50Hz zwerfstromen kunnen lopen die de meting verstoren. Om die invloeden te elimineren moeten de instrumenten waarmee je spanning en stroom meet ook selectief zijn voor de meetfrequentie, ze mogen dus 50Hz en zijn harmonischen niet meemeten. Dat maakt het extra gecompliceerd om zelf zo'n meetinstallatie te maken.

Ik meet zelf wel eens gewoon met 50Hz op de aangegeven manier. Je moet dan zonder stroom te geven eerst de spanning tussen aardpin en meetelektrode meten om een indicatie te krijgen van de stoorspanning. En die kan je dan gebruiken om een tolerantie op het meetresultaat aan te geven.
In de gevallen die ik onderhanden heb gehad kwam ik op ongeveer 2 ohm uit, een resultaat waar je geen zorgen bij hoeft te hebben.
Maar als je b.v. boven de 100 ohm uitkomt, dan volstaat de methode met 50Hz eigenlijk niet meer.

Tidak Ada

Golden Member

Met een Opamp is gemakkleijk een filter te maken. Je zou dan je meetfrewentie zodanig kunnen kiezen dat de versterking daat aanzienlijk afwijkt van die bij 50 Hz en de harmonischen.
The hoge frekwentie zal denk ik andere problemen opleveren. Misschien is die 33 Hz wel ideaal omdat je dan altijd beneden de harmonischen van 50 Hz blijft, 37 Hz zou ook kunnen (priemgetal), maar hoe dichter bij de 50 Hz hoe steiler het filter zal moeten worden.

@ Toeternietoe :

Op 21 april 2012 11:00:54 schreef KlaasZ:
[...]De enige eis is dat de frequentie afwijkt van 50Hz en de boventonen. De reden daarvoor is dat er in de grond 50Hz zwerfstromen kunnen lopen die de meting verstoren. Om die invloeden te elimineren moeten de instrumenten waarmee je spanning en stroom meet ook selectief zijn voor de meetfrequentie, ze mogen dus 50Hz en zijn harmonischen niet meemeten. Dat maakt het extra gecompliceerd om zelf zo'n meetinstallatie te maken.

Ik meet zelf wel eens gewoon met 50Hz op de aangegeven manier. Je moet dan zonder stroom te geven eerst de spanning tussen aardpin en meetelektrode meten om een indicatie te krijgen van de stoorspanning. En die kan je dan gebruiken om een tolerantie op het meetresultaat aan te geven.
In de gevallen die ik onderhanden heb gehad kwam ik op ongeveer 2 ohm uit, een resultaat waar je geen zorgen bij hoeft te hebben.
Maar als je b.v. boven de 100 ohm uitkomt, dan volstaat de methode met 50Hz eigenlijk niet meer.

Ben je ook verantwoordelijk als een polder bestuur (zonder waarschuwing) de waterhuishouding verandert ? Lijkt mij meer een kwestie van aansprakeijkheid.... Kwestie van nalatigheid van het waterschap. Ik denk niet dat het modale huishouden enig benul van haar aardingssituatie heeft.
Vroeger stond hier zeker ½ meter water in de greppels ('dulf' zeggen we hier); tegenwoordig staat er alleen nog met extreem natte perioden water in de greppel.
Helaas kan ik niet aan die NEN1010 komen (zoals bekend).

Grond is hier alkalisch (zeeklei) wat is dan de juise keus voor elektodenmateriaal ?

Rommelige werkplek? In de natuur is wanorde de meest stabiele toestand; de entropie is dan maximaal. Het handhaven van "orde" kost daarom altijd energie. ----> TUBE COLLECTORS ASSOCIATION - †
Toeternietoe

Dubbelgeïsoleerd

@KlaasZ
Een meetfout van 2 Ohm is een zeeeeer grote fout als het om een veiligheidsaarding gaat.
Besef je dit wel?

Daar waar een schakeling rookt, vloeit de meeste stroom (1e hoofdwet van Toeternietoe)

Ik snap je niet. Die 2 ohm is geen meetfout, het is het meetresultaat van de aardverspreidingsweerstand. Lijkt me niet slecht.

Als je gaat meten met 50hz(is gewoon betrouwbaar)moet:
1 de voeding een scheidingstrafo zijn.
2 de multimeter een gevoeligheid hebben van 200ohm/V

Je doet legt een gekende stroom aan tussen je aardpen en de hulpelektrode.
vervolgens meet je de spanning tussen aardelektrode en een 2e hulppen.
Deze pen verplaats je minimaal 3x.
De waarde van elke meting mag niet meer dan 20% verschillen.
Vervolgens pak je het gemiddelde van dei 3 waarden en dat is je waarde van de pen.

Op 21 april 2012 11:46:51 schreef The Headhunter:
2 de multimeter een gevoeligheid hebben van 200ohm/V.

Waarom is dat dan?
Lijkt me erg weinig, de meeste multimeters zitten veel hoger.

Tja, da's eigenlijk heel simpel en nauwkeurig ook nog. Als je dan ook nog F<>50Hz meet, dan kan zo'n meting nauwelijk slechter zijn dan een professionele meting met een Megger oid. Lijkt mij.

"We cannot solve our problems with the same thinking we used when we created them" - Albert Einstein

Wordt het toch nog een interessant topic :)

Vraag ik me af: als een installateur mijn aarde komt controleren, dan doen ze even iets magisch op een WCD en/of klem op de aardpen, en dan zijn ze klaar. Geen hulpelektroden, etc.

Meten ze dan heel iets anders dan de aardverspreidingsweerstand? Of hebben ze een meetmethode die op een ander principe berust?

Op 21 april 2012 10:44:14 schreef Toeternietoe:
Vrijwel elk landelijk opererend aardingsbedrijf kan je een indicatie geven (Let op niet meer dan een indicatie) van wat je mogelijk te wachten staat.
Van een aantal locaties weet ik het inmiddels ook wel ongeveer.

Gezien je woonplaats, kun je eens een gok doen voor:
A) Oosterbeek hoog
B) Arnhem Zuid, De Laar

If you want to succeed, double your failure rate.

De meting op een wcd:

Je meet eerst de weerstand tussen fase en nul(Zsch).
Vervolgens meet je de weerstand tussen fase en aarde.

De waarde van fase en nul deel je door 2, je hebt dan de weerstand van 1 geleider over.
Deze waarde trek je van fase/aarde meting af, je houd dan de waarde over van jouw aardpen en die van de netbeheerder in het trafostation.
De waarde van het trafostation is gesteld op max 0,5 ohm dus haalk die waarde van je vorige waarden af en je houd de waarde van je eigen pen over.

Het voordeel is dat je geen hulpelektroden nodig hebt en het scheelt dat je geen 25m draad hoeft af te rollen.

Op 22 april 2012 11:46:24 schreef Jochem:
Vraag ik me af: als een installateur mijn aarde komt controleren, dan doen ze even iets magisch op een WCD en/of klem op de aardpen, en dan zijn ze klaar. Geen hulpelektroden, etc.

Meten ze dan heel iets anders dan de aardverspreidingsweerstand? Of hebben ze een meetmethode die op een ander principe berust?

Volgens mij meten ze dan alleen de circuitwerstand, d.w.z. de weerstand van de route fase-aarde. Is alleen maar om te kijken of een wcd echt geaard is.

Om de verspreidingsweerstand te meten werkt het meten op een wcd alleen maar als je een losstaande aardpen hebt. Als je aardpen deel uitmaakt van een collectief aardsysteem, dan zegt zo'n meting niks over je eigen aardpen.