Volumeregeling buizenTheremin werkt niet goed

Hoi Druiloor en FET;

Ik ga experimenteren aan de hand van jullie suggesties. Momenteel is de roosterweerstand onder het Xtal 120k, dit is volgens het schema. Ben nog even druk met werken, dit zal dus moeten plaatsvinden in het nieuwe jaar.

De regeling zou moeten werken zoals bij originele Theremins: volume 0 als de linkerhand dichtbij/tegen de volume-antenne wordt gehouden en toenemend volume als de hand van de antenne wordt verwijderd. Volgens mij kun je echter als alles goed werkt twee kanten op, je kan dan ook het volume op nul stellen als er geen hand dichtbij de antenne wordt gehouden. In het eerste geval stel ik me voor dat ik na een muzieksessie (nogal ambitieus voorgesteld, ik kan geen noot lezen) met de linkerhand op de volume-antenne de mute-schakelaar (uiterst links op de foto) bedien. Daarna kan ik dan vrijelijk bewegen. De Moog transistorTheremins zijn ook van: hand dichtbij = stil en hand verwijderd = luid. Er zijn wel veel Theremins die andersom werken, dit schijnt wel makkelijker te spelen.

Mocht het niet lukken met het kristal dan is er nog een spoeltje/trafo onderweg zodat ik het dan een beetje op de manier van dhr. Forbes kan proberen, tenminste v.w.b. de volume-oscillator. Zie de bijlage, deze schakeling maakt gebruik van dezelfde Miller 70-OSC spoeltjes als in het E.I. ontwerp, hier is de volumeregeling met behulp van een afgestemde kring gerealiseerd. Ik kan zoiets eventueel vrij eenvoudig inpassen in de huidige situatie.

Weer wat geleerd.. ik wist niet dat beide 'polariteiten' voorkwamen bij de amplituderegeling bij Theremins. Maar je ziet ze ook niet zo veel, dus mijn 'kijkers-ervaring' is beperkt.

In elk geval denk ik dat je er wel uit gaat komen.

120k klinkt trouwens toch wel normaal. Nu, ik ben benieuwd naar het vervolg.

Hoi FET;

Ik zal de waarde optrekken naar 680k en 1M en dan eens kijken wat er gebeurt. Ik laat het zo snel mogelijk weten!

Hoi mensen;

Vanwege de drukte hier e.e.a uit moeten stellen tot in het nieuwe jaar. Ben bezig geweest met het verhogen van de waarde van de roosterweerstand. Helaas blijft alles dan min of meer het zelfde werken. Ik denk dat ik de toonoscillatoren handhaaf zoals ze zijn met de 6BE6 = EK92's. De volumeregeling ga ik aanpassen en wil daarvoor het betreffende gedeelte uit het schema van D. Forbes toepassen. Het mengprodukt aan de uitgang van de toonoscillatoren wil ik dan toevoeren aan V3a en V3b. Heb inmiddels een vierde spoeltje binnengekregen zodat ik in ieder geval daarmee aan de slag kan. Met dat vierde spoeltje heb ik ook nog tijdelijk een afgestemde serieresonantiekring gemaakt ter vervanging van het kristal, maar ging ook niet lekker. De volumeregeling ging veel te snel dicht, ook met kleinere waarden van koppel c's. Eén ding is wel duidelijk: het apparaat is morgen nog niet klaar.....

EDIT 23-01-2013

Heb het kristal weer teruggeplaatst, waarbij ik koppel-C C17 47 pF heb gemaakt. De volumeregeling lijkt bruikbaar te maken als je er een dichterbij-is-luider regeling van maakt. Ik moet nog even verder prutsen met waarden van de diverse onderdelen. De regeling andersom lukt niet echt, het geluid schakelt dan in met een plopje en dat is niet mooi te krijgen. Op zich zou ik er vrede mee hebben als het werkt met de omgekeerde regeling, dus dichterbij=luider. Ik ga de koppel-C C17 nog kleiner maken, ook kan het allemaal iets sneller reageren vind ik, ga kijken naar C12 en C14 of deze iets kleiner kunnen.

[Bericht gewijzigd door Annnie2000 op 23 januari 2013 19:40:55 (26%)]

Hoi Annie,

Hoe staat het met je project? Mijn zoon gaat voor school een Theremin bouwen op basis van hetzelfde schema. (Nadruk ligt overigens op schrijven van compositie en uitvoeren). We zijn dus benieuwd hoe het is afgelopen. Heb je hem gebruikt en hoe was dat? Wat heb je uiteindelijk aan wijzigingen aan gebracht?

Ik weet dat het topic al lang gesloten is maar misschien kan je ons toch helpen met je ervaring.

gr Rob

Hi Rob;

Eerlijk gezegd zou ik zelf niet meer met dit EI schema in de weer gaan........... Het apparaat heb ik zelf nooit afgemaakt omdat het niet goed (genoeg) werkt. De volumeregeling blijft lastig, niet goed te krijgen. Het zou leuk zijn voor je zoon als er iets ontstaat dat wèl goed werkt .

Hi Andre,

thnx voor de snelle reply. De muziekdocent/begeleider zegt een 'expert' met buizen te zijn en verder is er te weinig tijd om uitgebreid te experimenteren. Heb jij alles weer hergebruikt of zijn er spullen die als donor kunnen dienen. Kunnen we wat van je overnemen ?

vr groet Rob

Ik heb hier nog een ander schema voor een Theremin:

Theremin voor buizen liefhebbers.pdf

Misschien werkt dit beter. Ik heb het zelf (nog) nooit geprobeerd

Hallo Tidak,

is dat niet dezelfde als hier beschreven:
http://www.discovercircuits.com/CSellen/theremin-tube-enthu.htm

Ik zal zoeken of er ervaring met een gebouwde versie te vinden is.

Dank voor het meedenken:)

gr Rob

Ja dat is hem. Hij lijkt, voor zover ik kan zien, niet op de andere schema's in dit topic.

Overigens bestaan er tegenwoordig ook veel uitvoeringen met OpAmps en andere halfgeleiders...
Of gaat het speciaal om de 'buizensound'?

Nog bedankt voor de link; die is duidelijker dan mijn PDF

Ik heb de tekst tot een word 2003 document omgezet (dat past beter op een A4'tje. Zodra ik weer pdf's kan maken zal ik hem hier wel publiceren.

[Bericht gewijzigd door Tidak Ada op 27 december 2015 14:13:05 (20%)]

Meneer Sellen heeft het allemaal gebaseerd op een ontwerp van Bob Moog uit 1954. De constructietekening van de spoelen is volgens mij letterlijk gekopiëerd.

Dat wordt even zoeken.

Edit: Gevonden!

Theremin-1954.pdf

Hoi Tattvamasi;

De spulletjes houd ik liever zelf, het is ook maar de vraag of ze in het ontwerp passen dat jullie gaan kiezen. Zelf ga ik er absoluut ook nog een keer mee aan de gang. Het Moog-apparaat lijkt me dan een goede kandidaat. Alvast een fijne jaarwisseling, ook voor Tidak Ada en Hunter!

André

Hallo André, Titak en Hunter,

Heel veel dank allemaal voor het meedenken. Gelet op de discussie rondom de Theremin lijkt het ontwerp van Sellen/Moog de meeste kans van slagen te hebben.
Inmiddels heb ik voor het oorspronkelijke ontwerp ook bijna alles in huis (1 x 6BE6 en de spoelen nog niet). Maar daar gaan we mee verder.

Ik houd jullie op de hoogte van de vorderingen/eindresultaat.

En natuurlijk ook een goed uiteinde en begin gewenst.

Rob

Mischien dat het in de voornaam zit maar de ontwerpen van Craig Sellen en Craig Hanson komen uiteindelijk (voor een deel?) bij elkaar.

Sellen is tot revisie G gekomen en daar gebruikt hij dezelfde Miller spoelen als Hanson.

Bijgaand zijn schema, ik heb ook een parts list gemaakt voor de liefhebber. (Net) niet alle componenten zijn gedocumenteerd. Misschein dat ik jullie hulp nog ga vragen wat daar de waardes van zijn. (R33 en R1/r2 van de voeding)

gr Rob

Inmiddels is het 5 jaar later en heb ik het apparaat weer eens tevoorschijn getoverd. Op internet vond ik ook een artikel over het apparaat, dat werd nagebouwd door ene Craig Hanson:

https://antiqueradio.org/ei0161.htm

Dit gaf mij weer de energie om het project weer op te pakken. Deze Craig heb ik nog gemaild, maar helaas geen reactie gekregen. Wat ik ook heb gedaan voordat ik er weer mee bezig ging, is een kunststof Bernstein 1-182 trimsleutel aanschaffen. Daarmee zijn de diverse oscillators goed "op het randje" te zetten zodat de volumeregeling maximaal effect scoort en de frequentieregeling een zo groot mogelijk gebied bestrijkt. Hierbij heb ik uiteindelijk de componentenwaarden van het oorspronkelijke schema aangehouden. Om te kunnen zien op welke frequentie de oscillators draaien, heb ik een ooit op koninginnedag aangekochte Heathkit nixiecounter geheractiveerd. Eerst voorzichtig op de variac. De oscillator voor het volume bleek netjes op circa 500 Kc te draaien. Ik had er twee voor- en eindversterkers ingebouwd, één voor de speakers en één vóór de volumeregeling t.b.v. een koptelefoon. Deze bestonden uit EABC80 en EL84. Het signaal van de theremin bleek dusdanig sterk dat de EABC80's er tussen uit konden. Die EABC80's heb ik nu alleen toegepast ter vervanging van de halfgeleiderdiodes in het oorspronkelijke schema. Van beiden de enkele diode tussen de pennen 2 en 3. Helaas heb ik hier geen webserver meer draaien dus kan ik geen uitgebreide serie plaatjes laten zien. Deze testafbeelding doe ik even uploaden:

Deze week is er hout, aluminium en een pakkende kleur verf besteld om het apparaat af te bouwen. De toonantenne wordt een verticale aluminium staaf van 10mm doorsnede en circa een meter lang. De volume-antenne een horizontaal plaatje van 3 mm aluminium van 15x18 cm met een gezette 90 graden hoek erin t.b.v. de montage. Deze antenne heb ik eerst van alu folie gemaakt om te testen. De volumeregeling is nu overigens zo ingesteld dat het volume luider wordt bij naderen van de antenne. Beter!

Het is leuk om in deze rare tijden wee eens wat aan de soldeerhobby te doen, als het apparaat klaar is probeer ik plaatjes ervan ergens te hosten en te delen.

Verder ben ik best benieuwd hoe het met Tidak Ada en F.E. Terman gaat. Ook hoe het Rob tattvamasi is vergaan met bouwen!

Groetjes,

André

Ha, leuk dat je er weer mee aan de gang bent! Ik zal weer met plezier meelezen.

Voor het geval je ze nog niet gezien hebt op YouTube: de reeks Caroline talks Theremin is misschien wel leuk om eens een paar van te bekijken.
Hier hoe je een toonladder speelt:
https://www.youtube.com/watch?v=0n-o71RUrQw

Mooie gelegenheid om gelijk de gebroken links in dit topic te herstellen...

Goed om te lezen dat er weer een Theremin wordt gebouwd. Mijn Theremin, onderdeel van het WPS van mijn jongste zoon, is zeer goed gelukt. Ik heb uiteindelijk gekozen voor een ontwerp met een zo'n laag mogelijk spanning en de hele voeding apart gebouwd. Dat de muziekdocent een buizenvariant 'eiste' (oorspronkelijk hadden we een versie met een Arduino gebouwd) vond ik nog al apart, Natuurkunde zat nl niet in het pakket. Maar het is goed gekomen. Als ik hulp bij de bouw kan bieden dan hoor ik het graag. Er moet nog een filmpje zijn van de presentatie/uitvoering. Dat zal ik eens opzoeken. Succes, Rob

Gisteren is de bouw van de theremin voltooid. Wat opviel, is dat er een zeer lange opwarmtijd nodig is alvorens de toonhoogte en volumeregeling stabiel worden. Vandaag opnieuw het apparaat ingeschakeld, na een uur opwarmen gedraagt het apparaat zich nog steeds anders dan gisteren. Toen heb ik er circa drie uur mee zitten spelen en het daarna uitgeschakeld. Dat verbaast me nogal, temeer omdat alle C's in de oscillators keramisch zijn, het gebruik van filmcondensators heb ik daar vermeden. Maar even afwachten hoe lang het duurt voordat het apparaat in dezelfde toestand komt als gisteren.......

Wat foto's:

Dubbel gepost

[Bericht gewijzigd door Annnie2000 op 7 februari 2021 11:38:48 (96%)]

Ha, wat een mooi kastje is dat geworden! Daarmee kun je voor de dag komen met een uitvoering.
En breed genoeg om je muziek om te slaan. (Je hebt daar gelijk wel een aardige opgave trouwens!)
e: Nu blijft wel het wijsje in mijn kop hangen. Fraai is dat..

[Bericht gewijzigd door Frederick E. Terman op 7 februari 2021 15:46:38 (14%)]

Ceramische condensatoren hebben forse temperatuurcoefficienten tenzijn je NP0 condensatoren gebruikt. Mica is ook een goede keus. Als je foliecondensatoren gebruikt, heeft styroflex de voorkeur, gevolgd door polycarbonaat of polypropyleen.

En inderdaad, mooi gebouwd!

Schema's enzo uit je eerste posts zijn verdwenen, je kunt ze tegenwoordig direct op het forum zetten als ze nog relevant zijn. Als het goed is zelfs gewoon met de edit in je oude berichten.

[Bericht gewijzigd door maartenbakker op 7 februari 2021 12:54:25 (32%)]

Hahahaha leuk dat je dat wijsje hebt bijverpakt Frederick!

Gisteren heb ik dan maar zilvermica C's voor de waarden tot 1 nF besteld. Voor de wat grotere polypropyleen 630v. Uit mijn buizenzendertjestijd had ik juist goede ervaringen met keramische C's, o.a. bij oscillators met ECC85 en dergelijke. Ik hoop echt dat de C's het verschil gaan maken. Nu is het niet te doen, zelfs na 3 uur is er nog sprake van drift

Het muziekstuk is voor mij echt abracadabra, ik kan geen noot lezen. Daarom is het leuk om de melodie te horen.

De dode links en gebroken spullen heb ik uit eerdere berichten verwijderd. Ook een paar dingen geüpload zodat het weer een leuk verhaal is geworden.

Hoe het gaat met de theremin na vervangen van de condensators laat ik zeker nog weten!

Groetjes,

André

Ventileren! Een aantal gaten in de bodem en het chassis en de onderkant op pootjes zetten zorgen ook voor een betere warmteafvoer door het schoorsteeneffect. Met die buizen zal het behoorlijk warm worden in de kast. Inderdaad is zilvermica het stabielste of je zou luchtcondensatoren moeten nemen, maar die zijn er voor amateurgebruik alleen in de afstembare versie. En toltrimmers, natuurlijk.
Bij oude oa. plano radio's zag je ook dat de gehele achterkant van een geperforeerde plaat was voorzien. De bovenkant van kast wilde men netjes houden.
Spoelen wikkel je het best op een keramische spoelvorm met groeven er in. Die moet sowieso strak gewikkeld zijn anders gaat ie ook verlopen onder invloed van de warmte.

Gisteravond de zilvermica C's op de frequentiekritische plaatsen ingesoldeerd, in de resonantiekringen zelf en ook de terugkoppel C's. Daarnaast nog een paar C's vervangen die indirect invloed hebben op de stabiliteit van de drie oscillators.

Wat ik bemerkte is een wereld van verschil. De Theremin is nu vlak na het inschakelen bespeelbaar, en na circa een uur opwarmen is de afregeling van de vorige sessie weer terug. TOP!

Ook nog wat raars gemerkt.... bij het heen en weer wiebelen van de toonantenne veranderde de toonhoogte vaak plotseling. Ik dacht eerst dat de verf geleidend is waardoor minder of meer contact met de verf zorgde voor veranderende antenne-eigenschappen. Maar na het uitnemen van de antenne zag ik dat..... de puntjes van twee houtschroeven de antenne nèt raakten! Het gat uitgevijld en krimpkous om de antenne gedaan bij de kastdoorvoer. Dat hielp

Voor wat betreft het schoorsteeneffect: in de bodem zorgt een rooster van gaatjesaluminium voor aanvoer van koude lucht. De opgewarmde lucht verlaat aan de bovenzijde de kast door een viertal sleuven. Meer ventilatie-openingen maken zou echt afbreuk doen aan het uiterlijk denk ik.

Hiermee denk ik dat het project is afgerond?