Stappenmotor

Is een unipolaire stappenmotor en heeft geen koolborstels: http://www.fraxeon.com/nl/werking-en-aansluiting-van-stappenmotoren
Voor het aansluiten moet je de datasheet zien te vinden, of kwestie van uitproberen. (midden van de wikkelingen is simpel te vinden met een multimeter)

Ik denk dat jeeerder naar de stuur elektronica moet kijken. De kans dat daar iets fout is gegeaan is vele malen goter.

Meet in ieder geval de continuíteit van de wikkelingen eens door.
Als het goed is en die moeten gelijk meten.

Hier een plaatje hoe ze schematischin elkaar zitten:

klik

De schakelaars moet je vervangen door de stuurelektronia.

[Bericht gewijzigd door Tidak Ada op zaterdag 4 oktober 2014 12:15:47 (38%)

Als hij redelijk soepel draait (het is normaal dat je de stapjes kunt voelen), en de weerstand je van de rode draad van elke schijf naar de andere 2 draden van die schijf meet ongeveer gelijk is, is het ding gewoon in orde. Er zitten geen koolborstels in, en je kunt hem niet laten draaien door er alleen spanning op te zetten.

Bedankt voor de reacties , en dankzij de link die Arco me gaf kon ik de wikkelingen doormeten . Het reseultaat is enigzins teleurstellend , alle wikkelingen geven door , het motortje draait met de hand soepel en in stappen. Een defect motortje had de gemakkelijkste oplossing geweest natuurlijk , nu zit het in de sturing en zal ik moeten afhaken .
Waar zit het probleem , in de scanner zelf of de plotter die de scanner aanstuurt. Het ganse boedeltje naar Raymarine opsturen , laten uitmeten en eventueel herstellen kost ongetwijfeld een fortuin andere verhalen indachtig zijnde.
Toch nog eens bedankt hoor , ik weet nu waar het alvast niet zit.

Beste groeten

Even voor de goede orde;

alle wikkelingen geven door

Dat betekent dat je twee groepen van 3 draden hebt gevonden die onderling een weerstand laten zien en "oneindig" (meestal een 1 links in beeld) bij meting naar 1 van de draden van de andere groep?

als je de draden ABCDEF noemt, verwacht ik iets als:
A-B: 50
B-C: 50
A-C: 100

D-E: 50
E-F: 50
D-F: 100

met [A of B of C] - [D of E of F] : oneindig. Klopt dat?

(makkelijkste manier om dan te testen of ie het doet is: batterij met de min op B aansluiten, en dan afwissenlend met de plus A en C aantikken. Als je dan met je hand voorzichtig de motor vooruit duwt moet ie steeds een stapje verder gaan als je wisselt tussen A en C. )

Hallo Bobs,
De stappenmotor kan je ook met een Ledje (of 4 Ledjes) controleren, je gebruikt dan het dynamo-principe. Verder moet je de voeding-spanning meten van het stuur IC. Zou bv de L297 en L298 kunnen zijn. zie ook:

https://www.google.nl/search?q=stappenmotor+sturing&rlz=1C1SKPC_en…

Succes,Gerard.

Rew ,

Inderdaad, de waarden die je opgaf liggen iets lager maar het principe is zoals je het aangaf. De twee afzonderlijke groepen geven ook niet door.
Maw , ik denk dat met vrij grote zekerheid kan gezegd worden dat het motortje volledig functioneel is.

Gerard ,

Ik zal proberen op de hoofdprint van de scanner de voeding van de IC trachten te meten.
Er komen daarbij dan wel enkele praktische moeilijkheden bij kijken , de scanner hangt halverwege de mast en de kabel komt daar ook tevoorschijn.
Ik kan de kabel terug door de mast trekken en aan de voet van de mast ( op dek dus ) proberen de metingen te doen.

Thanks en beste groeten

Als je wat duidelijke (dus scherp, goed belicht, hoge resolutie) foto's maakt van de aansturing, kunnen we je daar misschien nog wel bij helpen, al moet ik zeggen dat ik betwijfel of daar, gezien de huidige vraagstelling, een oplossing uit voort zal komen. Je zult toch een beetje kennis er ervaring met dergelijke elektronica moeten hebben om zo'n defect op te kunnen sporen.

Aangezien het een klein, simpel, en vooral goedkoop (qua constructie) motortje is, verwacht ik dat van de driver ook wel; het zou me inderdaad niets verbazen als daar gewoon een L293 of L298 (beide zijn dubbele halve brug drivers) in zit, aangestuurd door een L297 (speciaal IC voor het aansturen van stappenmotoren), of een microcontroller. De meest voor de hand liggende oorzaken zijn dan een defecte driver, een breuk in een soldering, printbaan, connector, of draad, of een defecte voeding.

Wat is het probleem eigenlijk? Doet de motor helemaal niets meer, staat hij te rammelen / brommen zonder te draaien, werkt hij soms wel en soms niet? Een duidelijk omschrijving van het probleem, en eventuele relevante gebeurtenissen die mogelijk tot het probleem hebben geleidt, kunnen voor ons nuttig zijn.

Is deze motor het enige probleem, of zijn er nog andere dingen aan het apparaat die niet meer werken?

Er is een kans dat we je genoeg instructies kunnen geven om het zelf op te lossen, door onderdelen te vervangen, of misschien door een complete stappenmotor controller in te kopen en die in de plaats van de bestaande regeling te zetten.

Het staat of valt met de informatie die jij ons kunt verschaffen, in de vorm van foto's, antwoord op vragen, en het uitvoeren van metingen op aanvraag. Als je het ding liever naar de fabrikant stuurt mag dat natuurlijk ook.

EDIT is het niet mogelijk om het apparaat los van het schip te testen, het lijkt me een stuk handiger dan op het dek rommelen met half gedemonteerde elektronica.

Helaas Sparky , het is onmogelijk - voor mij althans - om het apparaat los van de boot te testen vermits de aansturing ervan via een plotter gebeurt die zit ingebouwd.
Beide dingen moeten worden verbonden door een kabel waarin voeding en sturing zit ingewerkt.
Het motortje doet het in zijn geheel niet meer , dat had ik eerder al uitgetest door in de mast te gaan , de beschermkap van de scanner , lees radar zender , er af te nemen en te kijken of het motortje/ de zendantenne draaide. Dat was dus niet het geval.
Ik zal zeker foto's nemen van de print en posten.
Ik had erder al raymarine gecontacteerd met de vermelding en beschrijving van het probleem en gevraagd wat de oorzaak zou kunnen zijn. Maar ja , die laten zoals gebruikelijk niet in de kaarten kijken en verwijzen je door naar een dealer/hersteldienst . De kassa's moeten rinkelen nietwaar.

Ik begrijp ook wel dat dit een materie is die niet zomaar op het circuits online forum kan worden opgelost gezien het feit dat het hier gaat om een wel zeer specifieke toepassing van een stappenmotor , een radar dus die op zich in principe een microgolfoven is , maar dat laatste geheel terzijde.
Het probleem begon toen de radarindicatie op de plotter soms 180° was verdraaid zodat wat voor me lag werd weergeven als zou het achter me liggen.
Dat kon ik corrigeren door de bearing van de plotter aan te passen zodat wat voor me lag ook op het scherm voor me werd aangegeven.
Uiteindelijk was het resultaat dat mijn plotter plots aangaf dat er geen scanner (zender ) kon worden gevonden.
Een hijspartij in de mast leerde me dat de antenne van de scanner niet meer ronddraaide.
Een en ander leidde tot het ontkoppelen en verwijderen van de scanner in zijn geheel met het gekende , op dit forum uitgelegde , gevolg.

Beste groeten

Als de melding is dat de scanner niet kan worden gevonden, zou ik denken dat het niet om het motortje of de aansturing ervan gaat, maar dat de hele unit die in de mast hangt is gestopt met werken. Het verdraaien van de uitlezing kan natuurlijk een indicatie zijn van een beginnend onderliggend probleem, maar ik zou niet weten wat precies.

Het motortje zelf is wel zo'n beetje het simpelste en goedkoopste stappenmotortje dat je kunt vinden; waarschijnlijk zitten er niet eens kogellagers in, maar messing busjes. Het feit dat ding ding gebruikt wordt om een radar scanner aan te drijven, veranderd niets aan het motortje of de besturing ervan.

Voorzover ik de princiepes van radar goed begrijp, zijn scanner en antenne gesynchroniseerd. Het is eigenlijk net als bij een moederklok en de dochter klokken. Je scanner (is dat een beeldbuis of een LCD display?) werkt, dus er is een signaal, alleen bereikt dat de antenne niet.
Dan is er òf iets mis met het deel dat een signaal aan de antenne kabel doorgeeft, òf de motorsturing in de antenne is defect, òf er is iets mis met de toevoerleiding. Heb je al gecontroleerd of de pluggen van de kabel goed vast zitten?
Ik mag ook aannemen dat het HF-gedeelte (de magnetron en de ontvanger) ook in de antenne zit.
Begin iig eerst eens te controleren of de connectors goed vast zitten. Kijk ook of er geen water in de kabel bij de antenne gelopen kan zijn en of er op kritieke plaatsen (doorvoeren) en elders, geen beschadigingen aan de kabel zitten.

Heb je documentatie en schema van je radarset? Misschien kun je daar een aantal antwoorden op mijn vragen vinden...
Kan je het merk en typenummer geven?

Op 4 oktober 2014 14:03:30 schreef bobs:
ik denk dat met vrij grote zekerheid kan gezegd worden dat het motortje volledig functioneel is.

m.i.: Nee: de SPOELEN van de motor zijn in orde. Als ie te heet is geworden kan het zijn dan z'n permanente magneet onklaar is geraakt. Maar goed de motor ziet er voorlopig inderdaad goed uit.

Aangezien zo'n motor zeker geen rare-earth magneten bevat, zou je hem wel heel erg heet moeten stoken voordat dat gebeurd, en dan hadden we vast wel aanwijzingen gezien in de vorm van gesmolten isolatie e.d. Daarbij zijn dergelijke motoren vrijwel altijd van het "hybride" type, dus hoewel hij een (aanzienlijk) deel van zijn koppel zou verliezen, zou hij nog wel "iets" moeten doen, al kan dat natuurlijk te weinig zijn om de constructie in beweging te zetten.

Tidac Ada ,

Even wat verklaren :
Het betreft een raymarine 4kw analoge radarscanner.
Met scanner wordt bedoeld ,... zender. Dat is de terminologie die de fabrikant gebruikt.
In de scanner - de radar dome dus - zit een zender (microgolf) en ook een ontvanger om het uitgezonden (en teruggekaatste ) signaal terug te ontvangen , te verwerken en weer te geven op de plotter.
Die plotter is een beeldscherm die het door velen gekende radarbeeld op een lcd scherm weergeeft.
Ik post foto's van de scanner en print zo spoedig mogelijk.
Ik had eerder al alle connectoren uitgetest . Dwz , uitgetrokken , gecontroleerd op oxidatie en weer ingeplugd.
Helaas heb ik geen schema van de scannerprint in mijn bezit . Nergens op de site van raymarine te vinden om de gekende redenen.

Rew ,

Eerder op de dag , voor ik het probleem hier postte , had ik even gecheckt hoe het met het magnetisme van de magneet van het motortje gesteld was . Eigenaardig genoeg vond ik dat niet veel zaaks.
Ik verklaar nader , . er wordt door de behuizing van het motortje haast niet het minste ferrometaal aangetrokken. Een halve paperclip wil amper lukken.
Nu weet ik niet hoe sterk de magneten van dit ding zijn , maar ik ben eerder geneigd om te denken dat er toch iets van uitwendig magnetisme aanwezig zou moeten zijn.
Niet dus !
Zou hier de oplossing kunnen liggen ????

Beste groeten

@Bobs:
Als je even naar de tekening, die ik heb geplaatst kijkt zal je zien dat de magneet in de rotor zit, ver van de motoromhulling.
Het meest kenmerkend voor aanwezig magnetisme is het tandradgevoel, dat je hebt als je de motoras met de hand draait. Je voelt dan stapjes.
Hoe sterker de magneet, hoe beter je ze zult voelen. Voel je die stapjes niet, dan zal er zeker weinig magnetisme over zijn.
Overigens zal het verdwijnen van magnetisme voornamelijk bij neodymium magneten optreden. Die verliezen namelijk het magnetisme permanent bij verhitting, tewijl de meeste andere magneten wèl bij een bepaalde specifieke temperatuur (Curie punt) plotseling kwijt raken, maar bij afkoeling ook plotseling weer terug krijgen.
Hiervan wordt onder andere gebruik gemaakt in de bekende Weller Magnastat soldeerbouten om de temperatuur van de punt te stabiliseten.

Ik had het dus goed, dat het HF gedeelte in de dome zit: Er gaat alleen een signaal van de echo en de stand van de antennehoorn naar het display (Jij zegt plotter) en een stuursignaal met de omwentelingsfrekwentie naar de rotor van de antenne. Je hebt wel ontvangst van de echo op je display, maar geen informetie over de positie van de rotor.
De vraag is nu wordt de rotor gestuurd door het display, of wordt het display gestuurd door de elektronica in de antenne.

Pas overigens wel op om zo dichtbij in de bundel van de antenne te zitten! Het HF signaal kan weefselschade veroorzaken!

Hallo Tdak Ada ,

Zoals jij het uitlegd dan moet ik constateren dat het nog goed zit met het magnetisme , ik voel namelijk zeer duidelijk de stapjes van het motortje.
Ik heb helemaal geen info over de echo op het display hoor , wanneer ik de plotter in radar modus zet dan krijg ik het bericht " geen scanner gevonden " . Dat blijkt een standaard bericht voor raymarine om de gebruiker te informeren dat de zender/ontvanger het niet meer doet.
Of dit bericht nu komt omdat de zendantenne niet meer rondraait of om wat anders dat weet ik niet natuurlijk.
Ik kan de kabel terug door de mast halen zodat hij bereikbaar is onderaan op het dek , dat bespaart me telkens een klimpartij tot halverwege de mast waar de radardome staat , stond gemonteerd en waar bijgevolg ook de kabel toekomt.
Dan kan ik de geleiders - zijn er heel wat - uittesten en kijken of die allemaal doorgeven naar het andere eind van de kabel waar die via een stekker in de plotter/display gaat.
Ik twijfel er niet aan dat dit ok zal zijn gezien er nooit een mechanische belasting op de kabel is geweest , maar je weet maar nooit natuurlijk..
Ik ben me bewust van de gevaren van die HF signalen hoor , ik kijk er zeker voor uit.

Verder zal ik vandaag wat foto's nemen van de radar en de print ervan .
Maar met uw laatste toelichting aangaande het magnetisme denk ik ervan uit te mogen gaan dat het motortje dus toch wel in orde is.
Wordt vervolgd.

Beste groeten

Ik had de indruk dat je dat echosignaal nog wel had toen de fout begon en je een 180 graden verdraaid beeld kreeg....

Ja hoor , daar is het probleem mee begonnen , ik kon die afwijking corrigeren door in het display een correctie uit te voeren.
Nadien is de scanner er volledig mee gestopt , als de antenne niet draait dan krijg je uiteraard geen echo weergave omdat de electronica in de plotter als zou er geen scanner aangesloten zijn.
Zoals ik al eerder opmerkte , dit is een zeer specifieke materie en niet gebruikelijk om het op een electronica forum te posten.
Maar het begon allemaal met die stappenmotor nietwaar , daar ben ik dankzij de input van de participanten in dit topic wel uitgeraakt.
Ik zal het motortje nu terug monteren , de radardome weer aansluiten en voelen aan het motortje of er enige reactie is.
Ik neem dan meteen nog een resem foto's en post ze , je weet maar nooit of er daarmee nog de gouden tip komt.

Beste groeten

Van een stappenmotor weet je door de aansturing de relatieve positie t.o.v. waar je begonnen bent. Om de /echte/ positie te weten te komen moet je ergens weten waar ie zit. Dat doet men vaak door 1x per omwenteling een schakelaar te activeren.

Als jij zegt dat het beeld eerst 180 graden verdraaid was, dan wist ie dus niet meer z'n uitgangspositie. Als je hem aanzet, en na enige tijd roept het ding: "geen xxx" dan denk ik dat ie dus geen signaal krijgt van die schakelaar, en daarop concludeert ie dat het ding wel niet aangesloten zal zijn.

Tijdens het aanzetten moet ie zoeken naar de uitgangspositie en dus een heel rondje draaien. Doet de stappenmotor niets, is de sturing van de stappenmotor kapot, doet de stappenmotor dan wel wat, is het schakelaar ding kapot.

De terminologie doet me vermoeden dat het om jachten-spul gaat. Daar probeer ik doorgaans met een boog omheen te lopen, dus wellicht is onderstaande niet van toepassing.

Als ik die stepper zo zie, dan doet het ding steps van 7.5 graden. Wellicht is daar met microstepping nog wat mee te doen, maar voor een fatsoenlijke radar zijn steps van 3 graden ofzo nog steeds veel te groot.
Het 2de waar ik me over verbaas, is dat dit motortje een complete scanner (het ding wat rond draait) aan zou moeten kunnen drijven. Zeker met een beetje wind & ruiger weer (rollen, stampen), ga je dat met een dergelijk motortje niet redden - al is de boel gebalanceerd. Wellicht is het te doen als er nog een mechanische vertraging achter zit, maar dan nog... Er valt een keer een stuk scanner even dood achter de mast, de rest vangt wel wind... Tot zover de balans. Dan moet het ding ook met z'n vaste toerental doordraaien.
In 'klassieke' radars is de scanner min of meer 'free running'. Doorgaans een DC motor die braaf z'n rondjes draait. Aan de 'voorkant' zit een positie sensor, wat in het simpelste geval een microswitch is (da's erg klassiek). Een HALL sensor komt vaker voor. Dit contact wordt voor een paar zaken gebruikt:

• Heading flash. Zo weer het 'display' ook wanneer de scanner naar voren kijkt.
• Sync van het display. De snelheid van de scanner zal slechts langzaam veranderen. Door de tijd van 'het vorige rondje' te gebruiken voor 'het huidige rondje', kun je dat heel aardig matchen.
• Bijsturen van de DC motor die de scanner rond slingert

Je kunt eea. natuurlijk met een stappenmotor doen, maar feitelijk is het dan niks meer dan een gewone motor die synchroon loopt - het toerental is wat beter onder controle te houden.

Dat gezegd hebbende (en refererend aan opmerking aan het begin van deze post dat ik normaal niks met jachten frut te maken heb), zou het zo moeten zijn dat die stappenmotor nog steeds min of meer 'free running' is (op basis van z'n eigen aansturing natuurlijk).

Mijn eerste insteek zou zijn om uit te zoeken waar de sturing van de stepper zit (nog steeds aangenomen dat die voor het ronddraaien verantwoordelijk is). Ik zou dat in de dome stoppen - dan heb je alleen voeding nodig, scheelt kabelwerk. Vervolgens daar eens een scope in prikken om te kijken wat dat op die stepper zit. Waarschijnlijk kom je er dan achter dat daar rottigheid zit.
Ik weet niet of jouw radar het kan, maar meestal kun je ze wel laten scannen zonder TX. Dan hoef je ook niet bang te zijn de bovenkamer te frituren
Pas trouwens op met rottigheid in de kabel. Ik heb het al een paar keer zien gebeuren dat er een TX trap opgestookt wordt door een rot contact in een coax naar boven.

Tenslotte: als ik die foto zo eens bekijk, dan lijkt me dat een 13-in-een-dozijn stepper. Je hebt een spoelweerstand. Je hebt een stapgrootte... Daar moet wel wat voor te vinden zijn. De omvang zegt wel iets over de stroom die er loopt, de spanning van de sturing kan ook een aardige indicatie geven.

Ik krijg wel een beetje het gevoel dat de observatie "de motor draait niet" hier hetzelfde is als de vrachtwagenchauffeur die zijn baas belt dat zijn spiegel kapot is, waarbij later blijkt dat de rest van de vrachtwagen er bovenop ligt. De observatie op zich klopt wel, maar wellicht bevind het probleem zich heel ergens anders.

@TS: kun je met enige zekerheid vaststellen of er uberhaupt nog wel een voedingsspanning aanwezig is in de dome? Je zegt ook wel dat de kabel geen mechanische belasting op de kabel is geweest, maar die kan gemakkelijk doorschuren als een van de doorvoeren niet goed is gedaan. Als je kabel ook maar een beetje vrijheid heeft, zal hij altijd bewegen, zeker op een schip.

Tijdterwijl hebb ik de kabel doorheen de mast getrokken en kan ik op het dek wat experimenteren. Geleiders uittesten , contacten reinigen enz.
@Sparky , ja hoor , het meten van de voedingsspanning is het eerste wat ik deed toe het probleem zich manifesteerde.

Beset groeten

Op 5 oktober 2014 11:24:12 schreef EricP:
Als ik die stepper zo zie, dan doet het ding steps van 7.5 graden. Wellicht is daar met microstepping nog wat mee te doen, maar voor een fatsoenlijke radar zijn steps van 3 graden ofzo nog steeds veel te groot.

Heb ik ook aan gedacht. Ik ga er van uit dat er nog een vertraging achter zit.

Enkele foto's van de radar.

Dat is de unit zoals hij in de beschermdome zit.

Zo gebeurt de overdracht van motortje naar antenne

Hier een afbeelding van de hele print.
Het 6pin witte stekkerblokje is voor de aansluiting van de stappenmotor.

Hier is duidelijk de IC codering te zien die de sturing van het motortje verzorgd.
De IC staat rechts van het witte blokje

Hier de achterkant van de print waarop duidelijk de banen van de 6pin stekker te zien zijn die met de IC verbonden zijn.
Misschien kan hier iemand uit wijs geraken zodat ik eventueel op de pinnetjes kan meten of er voeding naar het motortje gaat.
Notabene , de betrokken IC bevindt zich links van de zwarte verbinding op de print.
Links daarvan ziet U de 6 contactpunten van het stekkertje

Bedankt alvast

Ps:
Straks zal ik de unit terug aansluiten op de kabel komende van de plotter/display nadat ik geprobeerd heb om de kabel door te meten.
Daar bestaat namelijk een procedure bij raymarine voor om te kijken of intern de plotter alles in orde is.
Hier enkele foto's