Werking schakeling

Waar komt dat schema vandaan? Of heb je het zelf herleid uit de schakeling?
Een transistor heeft geen gate, maar een basis. Heb je wel gekeken welk pootje van de BD140 basis, emitter of collector is?

Excuses voor de foute benaming, dom (dit wist ik eigenlijk wel). Ik ga het aanpassen in mijn post. Dit schema heb ik overgenomen van een schets op papier.

Het lijkt er erg sterk op dat je CBE verwisseld hebt.

Naar de microcontroller: de basis. Naar de ground: De emitter. Naar de spoel: De colletor. Verder is die 61 ohm wat weinig.

Voor zover ik het getekende schema kan analyseren: Hoe werkt het? -- Niet.

four NANDS do make a NOR . Kijk ook eens in onze shop: http://www.bitwizard.nl/shop/

Ik heb nogmaals gecontroleerd of CBE klopt, en dat doet het. Als ik de schakeling bouw werkt het ook gewoon.
Goed dat je vermeldt dat die 61ohm wat weinig is, de waarden zal ik nog eens narekenen.

Basis is het rechter pootje als je naar het schroefgaatje kijkt met pootjes naar beneden. Verwar je het niet met een ander type behuizing (zonder schroefgat? Of schroefgat in het lipje?)

http://html.alldatasheet.com/html-pdf/21982/STMICROELECTRONICS/BD140/1…

Een BD140 mag maar 0,5A basistroom hebben. Dus zelfs als het een exotisch ontwerp is dat de grenzen van het betamelijke opzoekt dan zag een spoel die mechanisch werkt vericht toch wel snel 1A trekken (met 5V)

Een transitor kan je ook zien als 2 diodes, bij een PNP met de geleiding naar de basis toe. Ook dat komt hier niet lekker uit, al zou de GPIO pin iets slims doen als de boel naar 0V trekken dan gebeurd er nog niks.

Dan is mijn gevoel ergens wel bevestigd dat het een vreemde manier van aansluiten is. Al snap ik dan nog niet waarom het wel werkt als ik het opbouw.
Allemaal bedankt voor de reacties!

Je bouwt de schakeling correct op, maar benoemd de aansluitingen van de transistor verkeerd.

Ik ben erachter: deze datasheet telt van rechts naar links, ik telde van links naar rechts. http://www.farnell.com/datasheets/2307016.pdf?_ga=2.256099979.16473867…

Dan heb ik nog wel een vraag, ik dacht altijd dat een PNP transistor 'sourcing' wordt aangesloten ipv 'sinking' heb ik dit verkeerd begrepen?

Arco

Special Member

Normaal wel, maar dat is een relatief iets...
Bij geleiden moet bij PNP de basis negatief zijn, bij NPN positief. Sinken kan dus ook wel met PNP in sommige gevallen.

Arco - "Simplicity is a prerequisite for reliability" - hard-, firm-, en software ontwikkeling: www.arcovox.com

In zo'n situatie zit normaal de emitter aan de plus, en de basis wordt naar GND getrokken om de transistor open te sturen.

Oke duidelijk, ik verwacht alleen niet dat mijn µC (Atmega 328) een negatievere spanning dan de GND kan verzorgen.
Immers is dit dan het schema:

Akaas, dat schema kan niet werken!

Toon ons eens een foto van dat printje.

LDmicro user.

Even diep ademhalen en nog een keer kijken :)

Je zegt iets over van links naar rechts en rechts naar links tellen, maar vervolgens teken je de collector (pin 2) op een andere plek. Van welke kant je ook telt de collector zit in het midden ;) volgens je eerste tekening dus aan de GND.

Okey ik probeer het nog een keer, hierbij de foto's van het werkende printje wat mij in handen is geschoven.
Volgens mij (en ik begin steeds meer te twijfelen) is van voren gekeken (het metalen plaatje dus achter) de meest linker aansluiting de emitter, deze is aan de GND aangesloten. De middelste aansluiting is de collector, deze is op de spoel en de flyback-diode aangesloten. En de meest rechter aansluiting de basis welke via de weerstand op de µC is aangesloten.

Arco

Special Member

Je laatst getekende schema klopt wel, op twee dingen na:

- De transistor moet een NPN zijn, geen PNP. Neem iets als een BD651 (NPN darlington)
- De weerstand van 61.8Ω (hoe kom je aan die mallotige waarde?) is veel te laag, moet min. 470Ω zijn bij 5v Vcc.
   (bij 61.8Ω loopt er meer als 70mA!)

Arco - "Simplicity is a prerequisite for reliability" - hard-, firm-, en software ontwikkeling: www.arcovox.com

@Arco:
Er is een BD140 gemonteerd en bij mijn weten is dat een PNP...
De waardes heb ik nu overgenomen uit mijn bronnen (het printje van de foto's en een schets van het schema), dus die moet ik sowieso nog narekenen.

Frederick E. Terman

Honourable Member

Als je in je eerste schema basis en emitter verwisselt, dan werkt het schema. De transistor is dan geschakeld als emittervolger (maar 'op de kop').
Dat is niet gebruikelijk, maar zou hier gewoon werken.

Dat de basisweerstand erg klein is maakt dan ook niet uit, omdat de basisstroom bij een emittervolger niet door een basisweerstand begrensd hoeft te worden.
Dat er toch een zit (R1) kan andere ontwerpredenen hebben, zoals stabiliteit, of bescherming van de uC bij een defecte transistor; of er is gewoon niet over nagedacht.

Keramisch, kalibratie, parasitair: woordenlijst.org

En hij heeft gelijk, het 'werkt' wel en ook als je de emitter niet verbindt.
De stroom vloeit gewoon van de collector naar de basis(diode) als de basis aan de gnd ligt.

Voor de rest was er veel geluk mee gemoeid, van kennis was er weinig sprake ;)

De transistor doet in feite niks en de arduino poort sinkt alle stroom, vandaar die lage weerstandswaarden.

LDmicro user.

Bipolar junction. Je mag collector en emitter wisselen al krijg je dan niet de beste specificaties van de tor.

R1 mag laag zijn omdat heel veel spanning al over L1+R2 valt.

.. sorry je hebt gelijk.

[Bericht gewijzigd door MGP op dinsdag 19 september 2017 15:29:35 (92%)

LDmicro user.
Frederick E. Terman

Honourable Member

Dat basis (niet collector) en emitter verwisseld waren hadden we al gelezen:

Op 19 september 2017 13:17:01 schreef Akaas:
Ik ben erachter: deze datasheet telt van rechts naar links, ik telde van links naar rechts.

Daaruit volgt dus dat de schakeling een emittervolger is.
Voorbeeld stroomverdeling met totaal 50 ohm in de spoel+weerstand:

----
e:

Op 19 september 2017 15:11:24 schreef MGP:
En hij heeft gelijk, het 'werkt' wel en ook als je de emitter niet verbindt.
De stroom vloeit gewoon van de collector naar de basis(diode) als de basis aan de gnd ligt.

Nee. Die (diode) zou in sper staan.

Keramisch, kalibratie, parasitair: woordenlijst.org

Op 19 september 2017 16:28:58 schreef Frederick E. Terman:Nee. Die (diode) zou in sper staan.

Dat begrijp ik niet, collector is toch de anode en de basis kathode bij een de pnp in zijn laatste tekening, of mis ik iets?

edit: het werkt zelfs zonder de emitter aan te sluiten, deze middag de proefopstelling gemaakt, de GPIO krijgt dan alle stroom te verwerken met VR1 in mindering.

LDmicro user.

Op 19 september 2017 19:37:27 schreef MGP:
[...]
Dat begrijp ik niet, collector is toch de anode en de basis kathode bij een de pnp in zijn laatste tekening, of mis ik iets?

Ja:

PNP = CBE
NPN = CBE

van P naar N is Anode (+) naar Kathode(-) de basis van een PNP 'doet' dus de kathodes, daarom kan je collector en emitter ook wisselen, als je maar een stroompje naar de basis laat open dan gaat er een grotere stroom naar 'de andere anode' (C of E)

Dat kan met een NPN natuurlijk ook. Als er maar een stroompje loopt naar één van de kathodes (C of E) dan gaat er ook een versterkte stroom van de andere kathode lopen.

Frederick E. Terman

Honourable Member

Op 19 september 2017 19:37:27 schreef MGP:
[...]
Dat begrijp ik niet, collector is toch de anode en de basis kathode bij een de pnp in zijn laatste tekening, of mis ik iets?

Ah, de laatste; dan wel. Maar dan nog zou dat niet werken; de basisweerstand is veel te hoog om zonder transistorwerking de spoel te bedienen.

Nee, het is gewoon zoals @TS zelf al gemerkt heeft:
1- hij had abusievelijk E en B in zijn schema verwisseld; in feit zit het zoals in mijn schets;
2- de schakeling is een emittervolger (de last zit in de emitterleiding).

Keramisch, kalibratie, parasitair: woordenlijst.org