elektriseermachine

Vroeger had mijn vader een zg. "elektriseermachine".
Dat werkte op een ouderwetse platte batterij (witte kat) en dacht ik 4,5 Volt.
Was een leuk speeltoestel voor mij en mijn vriendjes. De bedoeling was om de twee
messing gordijnringen zo lang mogelijk vast te houden. De spanning kon een beetje verhoogd
worden door een staafje uit of in een spoel te verschuiven. Werkte dacht ik zoals het
principe van een bobine. De onderbreker was een bibberend stripje metaal die de voeding
(volgens mij) door een electromagneetje werd bewogen. Het maakte een snorrend geluid.
Ik heb nu een kleine trafo 230/12 Volt. Als ik de 12V kant aansluit op een 1.5 Volt batterijtje
en dan de stroom onderbreek krijg ik een beetje hoogspanning op de andere kant. Maar ik wil graag
zoals vroeger een leuk regelbaar apparaatje bouwen voor mijn kleinkinderen.
Mijn vraag is: kan iemand mij aan een schema helpen om zoiets te bouwen?

iedereen wil oud worden maar ooud ZIJN is niet leuk !

Ik zou hier absoluut nooit mee gaan knutselen. Het gaat 100 keer goed totdat..

Ook het hele op het idee brengen lijkt me niet handig, voor je het weet gaan ze draadjes van andere apparaten proberen.

Niet doen!

Dat is geen elektriseermachine geweest, maar een Ruhmkorff spoel, dus inductie.
Ik acht dat soort spellen niet meer zo van deze tijd.

Shiptronic

Overleden

in ieder geval geen 12V op een batterij zetten, die klapt een keer uit elkaar.

sorry, ik moet leren lezen .

[Bericht gewijzigd door Shiptronic op vrijdag 23 februari 2018 18:04:52 (20%)

Wie de vraag stelt, zal met het antwoord moeten leren leven.

Dergelijk speelgoed louter en alleen maken op batterijen en nooit op en trafo!!!! Je hebt ook iets dergelijks in de form in een doosje met zo genaamd een kaartspel met afbeeldingen van schaars geklede of naakt dames. Hierbij moet je het doesje openen door met duim en wijsvinger twee kleine pennetjes in te drukken.

De spanning is te snijden, welke mes moet ik daarvoor gebruiken?

Je koopt of maakt een klassieke deurbel. Over het onderbrekercontact van de klepel monteer je twee draden. De deurbel voedt je met 4,5V of 2x 4,5V platte batterij. Over de twee draden staat de gewenste spanning.
Klaar is wil123

Op 23 februari 2018 17:54:47 schreef BenI2C:
Lijkt me de basis van een "taser"

Correct!

Ik heb nu een kleine trafo 230/12 Volt. Als ik de 12V kant aansluit op een 1.5 Volt batterijtje
en dan de stroom onderbreek krijg ik een beetje hoogspanning op de andere kant.

Ik begrijp niets van dit verhaal. De hoogste spanning die je krijgt is 12 x √2 + 1,5 volt = ongeveer 18,5 volt.

Niet echt een hoogspanning dus. Gelukkig.

Of sluit je de 12volt ac direct aan op dat batterijtje? Dan sluit je de boel dus kort en kun je bij het losnemen een spanningspiek krijgen. Dit is iets dat zowel de trafo als de batterij niet leuk vindt. Uit protest kan de tafo gaan roken en de batterij gaan ploffen. De rook betekend dat de isolatie in de trafo beschadigt. En met de defecte isolatie kan de 230 netspanning op de secundaire kant komen. Dan kun je heel grappige effecten bereiken waar elektrocutie er een van is.

Vroeger hadden wij als kind ook dergelijke apparaatjes waar je leuk mee kon spelen. Er waren bepaalde dynamo's die een hoge spanning konden maken uit een oude megger b.v Maar ook de al genoemde ruhmkorf inductor en sommige piezo elektrische dingen. Je ging met de klas hand in hand in een kring staan en twee mensen uit die kring hadden een draad in de hand. Iemand drukt op het knopje en iedereen maakt tegelijk een luchtsprong. Was erg grappig allemaal.

Nu weet ik echter dat er om dat effect te bereiken een paar 100 richting de 1000 volt nodig is. Dezelfde spanningen worden gebruikt in de z.g. defibrillatoren om een bij een hartstilstand de boel weer op te starten.

Maar je kunt daar ook een hart mee stilzetten.

Zeker als een kind een nog onbekend hartprobleem heeft is dit gevaarlijk.

Dus bij deze is het denk ik verstandiger om andere leuke natuurkunde proefjes te zoeken. En die zijn er genoeg.

Een echte elektriseer machine kun je vinden in het Teylers museum https://www.teylersmuseum.nl/nlin Haarlem. Is ook erg leuk en leerzaam om met de kleinkinderen een dagje heen te gaan.

Hier een plaatje van de elektriseermachine van dat museum:
http://www.absofacts2.com/gif/fnl/noord-holland/haarlem/haarlem-teylers-museum-1063.jpg

Dit is de oude machine en een van de grootste in zijn soort. Van deze machine hebben ze een nieuwe replica gebouwd die werkend te zien is. Erg indrukwekkend.

Edit:

Ik heb nu een kleine trafo 230/12 Volt. Als ik de 12V kant aansluit op een 1.5 Volt batterijtje

Aagh, zie nu pas dat je de trafo niet op 230 volt aansluit. Sorry, maar was blijkbaar niet de enige.

Thevel

Golden Member

Op 23 februari 2018 17:10:41 schreef wil123:
Vroeger had mijn vader een zg. "elektriseermachine".
Dat werkte op een ouderwetse platte batterij (witte kat) en dacht ik 4,5 Volt.

Misschien dat je zoiets bedoeld:

Radio Blan juni 1961.pdf

Bedankt voor jullie antwoorden. Speciaal Aart en Thevel want dat is ongeveer wat ik me van ruim 60 jaar geleden kan herinneren.
Uiteraard ga ik niet met 230Volt aan het spelen maar met slechts een paar AA batterijtjes.
Prachtig forum is dit. Met deze antwoorden kom ik er wel.

iedereen wil oud worden maar ooud ZIJN is niet leuk !
evelo

Golden Member

Batterij is dc, een transfo zal niet veel doen met die spanning.

edit: ok ja, als je het volledig schema ziet...

[Bericht gewijzigd door evelo op vrijdag 23 februari 2018 21:25:04 (28%)

Shiptronic

Overleden

zo werkt een bobine ook, en daar krijg je een flinke zaai van, zelfs een relais zonder blus diode kan lekker kriebelen ;)

spanning erop zetten is geen punt, spanning wegnemen wel :)

[Bericht gewijzigd door Shiptronic op vrijdag 23 februari 2018 22:05:19 (21%)

Wie de vraag stelt, zal met het antwoord moeten leren leven.

Die sec. spanning wordt veel hoger dan 4,5Volt, die wordt getransformeerd en opgeslingerd, iemand met een zwak hart kan er dood bij blijven, als je het met twee handen aanpakt gaat de stroom ook juist door je hart, in badkamers worden vereffeningsdraden van 6MM2 gebruikt om oa dergelijke ontlaadspanningen af te voeren.

Op 23 februari 2018 22:25:12 schreef rwk:
in badkamers worden vereffeningsdraden van 6MM2 gebruikt om oa dergelijke ontlaadspanningen af te voeren.

Euhm, van welke cursus heb je dit ?

Je hebt tijd of je hebt geen tijd ! als je geen tijd hebt, waar is die dan gebleven ? https://ledverlichtingsoest.com/
RAAF12

Golden Member

@rwk
Badkamers en aarddraden hebben hier niets mee te maken. Dit is onschuldig volksvermaeck. Ik heb dat ding uit @Thevel zijn link als puber gemaakt en gebruikt en leef nog steeds :-)

de 6mm2 in badkamers is potentiaal vereffening, zorgen dat alle metalen delen die vreemde spanningen kunnen oppikken hetzelfde potentiaal hebben zodat je geen optater krijgt. 4,5V is niks, die krijg je al van de badmat met droge voeten.

waar rook was, werkt nu iets niet meer

Euhm, van welke cursus heb je dit ?

Instructie van een keurmeester van IJC in de jaren '80, we moesten naast het aarden van alle metalen delen toen ook een aardmatje in de vloer gaan brengen en de reden was oa dat hartpatienten die statisch geladen waren dan langzaam via de vloer ontladen voor ze de geaarde kraan aanpakten.
Nu denk je dat het dus onzin is voor gezonde personen, ik heb een paar trainingscursussen gedaan en we trainden een groepje waar ook een paarregionale top bij zaten en dus ook regelmatig landelijke wedstrijden reden, hartstikke gezond dus, op een gegeven moment zakt zo? meisje gewoon in elkaar naast de baan met hartfibratie, dat is met iets dergelijks ook op te wekken.

Edit: nu gaat het weer over 4,5V, die spanning is veel hoger die wordt opgetransformeerd en opgelingerd, als je dat als kind hebt overleefd is dat geen bewijs dat het onschuldig is.

Op 23 februari 2018 22:51:12 schreef rwk:
Instructie van een keurmeester

Die had dezelfde cursus als jij gedaan ?

Je hebt tijd of je hebt geen tijd ! als je geen tijd hebt, waar is die dan gebleven ? https://ledverlichtingsoest.com/

't Is wel een rubberen-tegeltjes-land.
Ik ken geen geval dat in Nederland doden gevallen zijn door bovengenoemde 'electriseermachines'. En ze bestaan al zeker 50 jaar. Ik denk weet zeker dat een USB-lader gevaarlijker is. Tgv slechtwerkende USB-laders zijn wel doden gevallen.

Die had dezelfde cursus als jij gedaan ?

Die gaf die cursus

Ik ken geen geval dat in Nederland doden gevallen zijn door bovengenoemde 'electriseermachines'.

Ik hoop niet dat je hiermee pretendeerd dat wat ij niet weet ook niet bestaat.
Mensen die uit het ziekenhuis kwamen na een hartoperatie mochten alleen naar huis als de badkamer was aangepast, ook dat vereffenen was toen nog maar een paar jaar aan de gang, dus de meeste huizen zat dat nog niet in.

Kom maar op met een krantenartikel oid dat iemand overleden is door een electriseermachine. Ben benieuwd.

Tidak Ada

Golden Member

Dat zullen mensen met een pacemaker implantatie zijn. Die dingen zijn nogal gevoelig. Je mag er ook niet mee door detectiepoortjes !

Rommelige werkplek? In de natuur is wanorde de meest stabiele toestand; de entropie is dan maximaal. Het handhaven van "orde" kost daarom altijd energie. ----> TUBE COLLECTORS ASSOCIATION - †
mel

Golden Member

Een onderbreker van bv.een bel, geeft een wisselend magnetisch veld.
En door die trafo word het vele malen opgeslingerd.
En ja, je krijgt er een flinke oplazer van.
Het hangt van de stroom die door de wikkeling word opgewekt ,door dun draad zal niet zoveel stroom lopen,of het gevaarlijk is.
Pak maar eens een bougie vast als de motor draait >:)

u=ir betekent niet :U bent ingenieur..
Anoniem

Op 23 februari 2018 20:06:11 schreef Ex-fietser:
[...]

Ik begrijp niets van dit verhaal. De hoogste spanning die je krijgt is 12 x √2 + 1,5 volt = ongeveer 18,5 volt.

Mooie foto van die elektriseermachine, maar toch maar eens je boek basiselektriciteit openslaan op het hoofdstuk "zelfinductie". :-)

Ik heb toch enkele bedenkingen.
Zolang het bij dat transfootje en een 1.5V batterijtje blijft zie ik er geen graten in. maar die originele toestelletjes waren hoe primitief ook ontworpen door mensen met kennis van zaken. De TS zal het vermoedelijk toch wat verder zoeken, gezien hij om een schema vraagt.
En omdat hij volkomen onkundig lijkt , houdt dat toch bepaalde risico's in.
Waar ligt de grens tussen kriebelen, snokken, pijn, brandwondjes? En hoe gaat hij dat netjes regelbaar maken ?
Stel dat kleinzoontje of zijn vriendjes een verborgen hartkwaal heeft? Als ie doodvalt tijdens een voetbaltraining kun je het noodlot de schuld geven, maar als dat door je eigen knutselwerk is?

Tidak Ada

Golden Member

Die foto laat niet zozeer een elektriseermachine zien, maar een Wimshurst generator

Die kán je als elektriseermachine gebruiken, maar dan zónder die Leidsche flessen. Die kunnen dodelijk zijn.Hetzelfde geldt overigens ook voor de Rumkorff en de van der Graaff generator.
De Rumkorff is de gevaarlijkste.

Rommelige werkplek? In de natuur is wanorde de meest stabiele toestand; de entropie is dan maximaal. Het handhaven van "orde" kost daarom altijd energie. ----> TUBE COLLECTORS ASSOCIATION - †