weerstandsolderen

Hoi,

Ik ben nieuw hier, een modelbouwer die het leuk vind zijn eigen gereedschap te maken (met een zeer basale kennis van electrotechniek).

ik heb de oude thread hierover gevonden, de betreffende links ben ik mee bekend ik heb echter nog steeds vragen......

als ik deze Trafo gebruik:
https://www.conrad.nl/nl/elma-tt-iz-73-universele-nettransformator-1-x…

heb ik dan nog een vermogensregelaar als deze nodig?:

https://www.conrad.nl/nl/conrad-components-191331-vermogensregelaar-mo…

Ik ga er van uit dat ik op de behuizing een aantals aansluitingen maak waarmee ik mijn keuze voor de spanning kan maken.
Of kan je met zo'n regelaar de stroom (P=UxI) fijnregelen zodat ik niet steeds 10A door mijn werkstuk stuur?

het zal gebruikt worden op heel klein en vaak dun messing waarbij het werkstuk opgebouwd word uit verschillende delen en de zeer korte lokale verhitting met een WSR zeer practiech is.

alvast bedankt voor de hulp

gr,
Sudesh (absolute noob in electro)

Je zult op een of andere manier de stroom moeten regelen, want deze transformator mag 10A leveren voor langere tijd, maak kan veel leveren in wat effectief een kortsluiting is.

Die vermogensregelaar is niet perse geschikt voor transformators; het ziet eruit als een redelijk standaard dimmer, en veel ontwerpen hebben de vervelende eigenschap asymmetrisch te schakelen, en daarmee een DC offset te maken, waar je transformator echt niet blij mee is. Misschien dat het wel goed gaat, zeker als hij steeds maar kort ingeschakeld is, maar vindt ik wat lastig te voorspellen.

Om de stroom te beperken zou je een spoel in serie met de primaire of secundaire wikkeling van de transformator kunnen zetten. Een weerstand kan ook, maar dat moet dan een vrij forse weerstand zijn, die je goed moet koelen. Het probleem van die spoel in serie is dan weer dat die vermogensregelaar daar wellicht weer meer moeite mee heeft, als de inductie daarvan veel groter is dan waar die regelaar voor is ontworpen.

Helaas is het dus allemaal niet zo simpel. Voor grotere puntlasapparaten worden door hobbyisten vaak magnetron transformators gebruikt met nieuwe secundaire wikkelingen. Deze transformators zijn niet alleen van fors formaat en voor weinig of niets te vinden, maar ze hebben ook nog een magnetische shunt (zoals ouderwetse lasapparaten), die de primaire stroom beperkt tot een veilige waarde. Je zou ook zo'n transformator kunnen gebruiken, al lijkt dat wel erg groot en lomp voor jouw toepassing. Alsnog blijft het probleem dat je de stroom wilt kunnen regelen. Die eerder genoemde lasapparaten doen dat met een verschuifbare magnetische shunt, maar dat is niet echt triviaal zelf te maken denk ik.

Een manager is iemand die denkt dat negen vrouwen in één maand een kind kunnen maken

Die link kende ik al, maar nogmaals lezen werk wel!

je regelt dus de 220/230V/Ac terug, waarmee je de secundaire spanning terugregelt en dus ook de stroom.

wat ik er van begrijp is dat wanneer je met de dimmer de primaire spanning terug regelt, de secundaire spanning ook zal dalen. Het vermogen van de trafo blijft natuurlijk hetzelfde, maar je maakt eigenlijk wel kortsluiting en volgens de wet van ohm zal de stroomsterkte dus stijgen en daarmee dus ook de temperatuur. Dit begrijp ik ook uit het verhaal over de werking.
Alleen weet ik niet of die dimmer er wel geschikt voor is.
Met name bedoel ik dan de genoemde Kemo M012, nog steeds te koop bij Conrad.
Alleen wordt het mij uit het datablad niet duidelijk of die ook een trafo kan dimmen.

er staat:
Toepassings mogelijkheden:
Vermogens regeling van ohmse of inductieve apparaten
met een voedingsspanningen van 110 V/AC of 240 V/AC.

Nou de stroom wordt bepaald door de spanning en de weerstand van het circuit; deze weerstand zal wel flink veranderen naarmate het materiaal opwarmt en zeker als het gaat vloeien, tenzij de kabels of een grote weerstand in serie de dominante weerstand in het hele circuit is.

Theoretisch zou je een buck converter kunnen gebruiken in constant stroom bedrijf, maar de meeste Chinese buck converters die ik ken (o.a. de DPS voedingen) zijn niet kortsluitvast en hebben geen echte constant-current regeling, in tegenstelling tot wat die Chinezen beweren. In veel gevallen lijkt het met een multimeter wel te kloppen, maar zijn het in werkelijkheid korte pulsen van een veel grotere stroom, en daardoor gaan die dingen waarschijnlijk alsnog kapot als je ze (bijna) kortsluit.

Een manager is iemand die denkt dat negen vrouwen in één maand een kind kunnen maken

ja, de afmetingen van het te solderen spul zal zeker de weerstand bepalen van het circuit.
Vandaar dat de temperatuur geregeld moet kunnen worden (met de dimmer).
Van een constante stroom is dan geen sprake meer.
Uit het verhaal haal ik ook dat het verwarmen ook met kleine pulsjes moet gebeuren (om te voorkomen dat het geheel wegsmelt ipv alleen het soldeer?), lijkt me ook vriendelijker voor de trafo, die zal een langdurige kortsluiting ook niet leuk vinden.

Messing heeft een redelijk lage weerstand. rond de 4 keer groter dan koper. ik vermoed dat je er met 10A niet bent. een plaatje van 100x100x1mm messing heeft een weerstand van ~0.08ohm dat is waarschijnlijk al minder als de contactweerstand van je aansluiting naar het werkstuk.

Ik zou ook op zoek gaan naar een trafo met een lagere spanning, en hogere stroom.

Regelen kan met behulp van een variac(Regeltrafo) of een grote Draaiweerstand. een andere optie is bijvoorbeeld een of meerdere 300W gloeilampen in serie met de primaire, dan heb je de volledige secundaire spanning beschikbaar om goed contact te maken, maar zakt naar een fractie van een seconde de spanning op het werkstuk wel terug naar een kleinere waarde.

expert in percussive maintenance

volgens het verhaal zou je 20 A moeten kunnen halen. Bij een vermogen van 120 VA zou dit neerkomen op 6 V.
Die koolstof elektrode heeft denk ik de meeste weerstand in het hele circuit. De elektrische weerstand van koolstof is ca 850 maal hoger als van koper.
Ik denk dan ook dat de hoogste temperatuur wordt bereikt op het aanrakingspunt van de elektrode en het werkstuk.
Een variac is natuurlijk het simpelste, de vraag is echter of die genoemde dimmer ook kan werken.

Jongens, weerstandsolderen heeft niets met puntlassen te maken.

Het heeft alles van doen met het gebruikmaken van de overgangsweerstand tussen 2 messing delen onderling (en op de overgangsweerstand een klein beetje vloeibaar soldeer aanbrengen wat vervolgens heet genoeg wordt om netjes te vloeien) of met 1 of 2 wolfram/koolstof stiften het materiaal te verhitten.

Beide methodes hebben het voordeel dat de hitte vaak veel plaatselijker en kortdurender is, waardoor ook hele kleine, al gesoldeerde onderdelen in de buurt gewoon kunnen blijven zitten bij het solderen van een nieuw onderdeel.

Mijn persoonlijke ervaring: vergeet elektronische regelingen. Met dimmers had ik weinig succes (zekeringen die bezweken) en een andere elektronische dimmer was te slim en schakelde uit zodra ik sluiting maakte met m'n werkstuk (wat de bedoeling is, maar dan wel mét stroom).

Ik heb uiteindelijk een kleine variac gebruikt. Duur en zwaar, maar wel onverwoestbaar. Het schema zie je hier:
http://www.m-voorloop.nl/modelbouw/hetwsa/het-wsa-schema.gif

http://www.m-voorloop.nl --- Ik? Welnee! Ik zit nog lang niet achter de germaniums.

Op 13 maart 2018 18:53:46 schreef weardguy:
Mijn persoonlijke ervaring: vergeet elektronische regelingen. Met dimmers had ik weinig succes (zekeringen die bezweken) en een andere elektronische dimmer was te slim en schakelde uit zodra ik sluiting maakte met m'n werkstuk (wat de bedoeling is, maar dan wel mét stroom).

nogal logisch, aangezien je verzuimd hebt om de stroom te beperken. Een secundair kortgesloten transformator is primair nauwelijks nog inductief, alleen de lekinductie blijft over, en hoe beter de transformator voor normaal gebruik, des te kleiner is die lekinductie. Je zult dus die lekinductie kunstmatig groter moeten maken, met een geschikte spoel in serie met de primaire of secundaire wikkeling, of een magnetische shunt.

Alternatieven zijn dus een dikke weerstand, of een schakelende converter met een goede stroomregeling. Een variac is theoretisch niet voldoende, maar in de praktijk zal het wel gaan omdat de transformator ook wat eigen weerstand en lekinductie heeft, en best goed bestand is tegen kortstondige overbelastingen.

Een manager is iemand die denkt dat negen vrouwen in één maand een kind kunnen maken
benleentje

Golden Member

Een secundair kortgesloten transformator is primair nauwelijks nog inductief,

Is er nu wel sprake van een kortgesloten transformator? De stroom secundair word niet groter als dat waar de transformator voor gebouwd is.

Een variac is theoretisch niet voldoende

Een variac is dat niet gewoon een regelbare weerstand, dan maakt het toch niet uit wat er achter zit, tenminste zolang de stroom niet te groot word?

lijkt me ook vriendelijker voor de trafo, die zal een langdurige kortsluiting ook niet leuk vinden.

Voor de transformator maakt dat niet uit zolang de stroom naar niet groter word dan wat de wikkelingen aan kunnen en als de temperatuur van het gehele transformator niet te hoog word.

Een transformator gepulseerd aansturen kan eerde voor een hoge temperatuur zorgen dan tijdens normaal gebruik.

Mensen zijn soms net als een gelijkrichter, ze willen graag hun gelijk hebben.

Op 13 maart 2018 19:10:43 schreef SparkyGSX:
..Een secundair kortgesloten transformator is primair nauwelijks nog inductief,

Sowieso is de transformator NIET kortgesloten. De koolstof staaf is de belastingsweerstand. Of beter, de overgangspunt tussen koolstof staaf en werkstuk. Misschien is 6V te hoog. Vandaar de variac. Kan je geen buil aan vallen.

Op 13 maart 2018 19:47:51 schreef benleentje:
[...]Is er nu wel sprake van een kortgesloten transformator? De stroom secundair word niet groter als dat waar de transformator voor gebouwd is.

Bij een kortgesloten transformator is de secundaire stroom ruwweg de secundaire spanning gedeeld door de weerstand van de secundaire spoel. Ook weerstand van primaire spoel doet mee. De secundaire stroom bij kortsluiting is dus veel groter dan de stroom waarvoor de transformator ontworpen is. Je snapt wel dat dit vroeg of laat eindigt in rookwolkjes uit de transformator.

[Bericht gewijzigd door ohm pi op dinsdag 13 maart 2018 20:12:29 (43%)

@benleentje: een variac is een continue variabele transformator, geen weerstand.

@ohm pi: die koolstof elektrodes zijn recentelijk in deze discussie geïntroduceerd; wellicht gebruikt de TS wel koper, zoals ook bij puntlassen vrij gebruikelijk is. Het is me niet echt duidelijk wat het grote verschil tussen die processen zou zijn; volgens weardguy zijn ze volstrekt anders, maar in mijn beleving ben je een werkstuk aan het opwarmen door er plaatselijk een grote stroom door te laten lopen.

Wil de TS daadwerkelijk koolstof elektrodes gebruiken, en wat is de orde-van-grootte weerstand van die dingen? Misschien dat dat wel genoeg is, maar ik had ze aangenomen op "verwaarloosbaar klein", of in ieder geval te klein om de secundaire stroom door de transformator binnen acceptabele grenzen te houden.

Een manager is iemand die denkt dat negen vrouwen in één maand een kind kunnen maken

In het voorbeeld artikel wordt met een trafo van 2 x 6V gewerkt, elk kan 10A leveren samen dus 20A voor de grootste onderdelen.
Voor kleinere onderdelen gebruikt hij maar 1 van de twee en heeft dus max 10A tot zijn beschikking.
De geselecteerde trafo kan die stromen niet leveren, is dus ongeschikt.
Blijft de vraag of je een juiste trafo zelf nog moet regelen of dat je dat met je voet kunt doen door meer of minder en langere of kortere pulsen te geven.
Edit, WSA van de website van weardguy http://www.m-voorloop.nl/modelb-hetwsa.html
(@ weardguy, als je het vervelend vindt zeg je het maar en haal ik het weg)

wow,
heel veel info ineens!
ben nog aan het zoeken geweest naar wat commercieel verkrijgbare WSA's doen, kwam eigenlijk bij de volgende uit.

https://americanbeautytools.com/Resistance-Probe-Systems

weinig info over de constructie, gebruikte spanning en geleverde stroom

https://traders.scalefour.org/LondonRoadModels/various/soldering-mater…

idem, maar kon wel een handleiding vinden waar de volgende info in staat:

In the London Road Models RSU, the high currents required are provided by a specially-wound mains transformer providing three secondary voltages at nominally, 2, 3, and 4.5 volts. By choosing different combinations of output connections, voltages of 1.0, 1.5, 2.0, 2.5, 3.0 and 4.5 can be achieved. The current supplied is in the order of 40A depending on the total resistance of the circuit. The joint to be soldered is included in this resistance and should be the highest value in the circuit so that most of the heat generated is concentrated at the joint.

misschien dus toch zoeken naar een trafo die meer stroom kan leveren?

valt me overigens op dat deze units vrij simpel van opzet lijken te zijn.

valt me overigens op dat deze units vrij simpel van opzet lijken te zijn.

Het pricipe is ook simpel.
Als je nog een oude trafo hebt liggen kun je er zelf een dikke secondaire wikkeling op leggen, dat zijn maar weinig wikkelingen en je ziet de trafo is verweg het duurste onderdeel.

en dan je voetpadaal als stroombeperker/onderbreker eigenlijk...

*gaat op zoek naar oude trafo's*

en ga ook maar op zoek naar een variac, want ik kan me in ieder geval nog steeds niet voorstellen hoe je met een dimmer het voltage van een trafo kan regelen om de stroomsterkte te regelen.
Blijkt eigenlijk ook wel uit het verhaal van weardguy.

Ik heb nog wel een passende trafo voor je, stuur maar even een berichtje.

expert in percussive maintenance

Op 14 maart 2018 14:01:03 schreef peterzoetermeer:
en ga ook maar op zoek naar een variac, want ik kan me in ieder geval nog steeds niet voorstellen hoe je met een dimmer het voltage van een trafo kan regelen om de stroomsterkte te regelen.
Blijkt eigenlijk ook wel uit het verhaal van weardguy.

Dat doen ze door meerdere aftakkingen op de sec. wikkeling te maken, steek je gewoon je stekker om.

Op 13 maart 2018 19:10:43 schreef SparkyGSX:
nogal logisch, aangezien je verzuimd hebt om de stroom te beperken. Een secundair kortgesloten transformator is primair nauwelijks nog inductief, alleen de lekinductie blijft over, en hoe beter de transformator voor normaal gebruik, des te kleiner is die lekinductie.

Ik had ook al een sterk vermoeden dat het niet goed zou gaan hoor ;) Het was meer om m'n eigen gelijk te hebben: op enkele andere modelbouwers-websites las ik dat ze gewoon dimmers gebruikten, dus ik wou weten hoe betrouwbaar dat was, puur om te kunnen schrijven dat het mij geen goed idee leek. Een van die modelbouwers schreef mij namelijk ook dat eens in de zoveel tijd zijn zekering 'gewoon' bezweek en daar mee leerde leven. Ik vond het een beetje primitief...

Op 13 maart 2018 20:07:38 schreef ohm pi:
[...]Sowieso is de transformator NIET kortgesloten. De koolstof staaf is de belastingsweerstand. Of beter, de overgangspunt tussen koolstof staaf en werkstuk. Misschien is 6V te hoog. Vandaar de variac. Kan je geen buil aan vallen.

Naar mijn mening praten we over een kortsluiting hoor ;) Die tienden van Ohms (misschien nog niet eens, ik heb het nooit nagemeten) tussen 2 messing delen zullen echt niet die belangrijke weerstand zijn die de trafo heel houden.
De kabels die ik gebruikte (twee maal 1 meter 1,5 mm2 zeer flexibel siliconen-geïsoleerd draad) werden al vrij snel behoorlijk warm. Ik gebruik sindsdien 4 mm2.

Op 13 maart 2018 20:07:38 schreef ohm pi:
De secundaire stroom bij kortsluiting is dus veel groter dan de stroom waarvoor de transformator ontworpen is. Je snapt wel dat dit vroeg of laat eindigt in rookwolkjes uit de transformator.

Klopt, maar mijn vermoeden is dat je echt of heel veel heel langdurig moet solderen (dus veel inschakelingen, een uur of 8 lang) of bot het pedaal in moet drukken en maar blijft stoken, terwijl dat niet meer nodig is, om de trafo naar de andere kant te helpen.
Ik heb de mijne al eens in de gaten gehouden, maar met de korte inschakelduur (enkele seconden) en daarna afkoeling die vaak al snel 5 tot 10 keer zo lang duurt, kon ik geen noemenswaardige temperatuurverhoging meten.

Op 13 maart 2018 20:57:47 schreef SparkyGSX:
@ohm pi: die koolstof elektrodes zijn recentelijk in deze discussie geïntroduceerd; wellicht gebruikt de TS wel koper, zoals ook bij puntlassen vrij gebruikelijk is. Het is me niet echt duidelijk wat het grote verschil tussen die processen zou zijn; volgens weardguy zijn ze volstrekt anders, maar in mijn beleving ben je een werkstuk aan het opwarmen door er plaatselijk een grote stroom door te laten lopen.

Het verschil (naar mijn mening) is dat je bij puntlassen een nog veel grotere stroom gebruikt: je wil dan immers 2 metalen met elkaar versmelten, zonder dat je daarvoor een verbindend medium gebruikt, terwijl je bij WSA-solderen gewoon tin gebruikt.
Daarnaast is de pulsduur heel anders. Bij puntlassen is het eerder een enorme bak stroom voor slechts een hele korte tijd, terwijl je bij WSA-solderen met enkele seconden bezig bent, met waarschijnlijk relatief weinig stroom.

@ Rwk: geeft niet hoor ;) Ik had het er zelf niet neergezet omdat ik het soms als reclame over vind komen ;) .
Zelf zou ik iets met relais of zo doen: van dat omsteken wordt je denk ik al snel gek, al is het maar omdat mijn ervaring is dat apparaten vaak erg zwaar moeten zijn om met 1 hand banaanstekkers te kunnen wisselen.

De stroom is lastig: zoals ik in m'n eigen artikel al schrijf ben ik de meest uiteenlopende vermogens tegen gekomen: de een werkt met 400 VA 9V, de ander gebruikt 90 VA 6 Volt, en ik zelf gebruik dus 150 VA 9V. Tot nu toe ben ik niet tegen beperkingen aangelopen.

@ Bozothenut: een voetpedaal dat 'aan/uit' regelt (met terugveerfunctie) lijkt mij het makkelijkst. Ik heb wel verhalen gelezen van mensen die klik-aan-klik-uit voetschakelaars gebruiken, maar dat lijkt mij zeer onhandig.

http://www.m-voorloop.nl --- Ik? Welnee! Ik zit nog lang niet achter de germaniums.

Bij puntlassen ligt de temp. veel hoger, je moet dus maatregelen nemen om te zorgen dat de elektrodes (koper) niet ook aan het werkstuk lassen.
Meestal worden die (holle) elektrodes watergekoeld, bij de overgang elektrode naar mat. blijft de temp. net onder de smelttemp. bij de overgang mat. mat. ligt de temp. dan in het smeltgebied.
Op een paar tienden van een mm heb je daar een paar honderd graden temp. verschil, dat kan dus niet lang duren want door geleiding vereffend zich dat in een fractie van een seconde.
Een puntlas duurt maar een aantal (half)cycli van het net, bv 5x10mSec. het op druk brengen en vasthouden om de las te laten stollen duren 2 a 3 keer zolang, maar in totaal dus ruim binnen een seconde.

Bij dit solderen wekt de koolstof staaf het meeste warmte op (heeft de hoogste weerstand) en geeft zijn warmte af aan het werkstuk, ook de contact overgangsweerstand zal warmte opwekken, dat die koolstof elektrode niet aan het messing vast komt te zitten is alleen maar omdat tin er niet op hecht, de temp. is hoog zat.

Duidelijk; er zijn dus best wat overeenkomsten met puntlassen, maar eigenlijk is het verschil even groot als tussen TIG lassen en solderen; bij lassen ligt de temperatuur veel hoger een is het toevoegmateriaal min of meer gelijk aan het basismateriaal, terwijl je bij solderen een legering met een veel lager smeltpunt toevoegt.

De vraag blijft dan of er "van nature" al genoeg ik impedantie in het circuit zit om de stroom te beperken tot een acceptabele waarde, en deze stroom ook een beetje constant blijft en binnen redelijke grenzen reproduceerbaar is.

Een manager is iemand die denkt dat negen vrouwen in één maand een kind kunnen maken

denk dat ik het gewoon ga proberen met die Elma trafo.

nog niks regelen, gewoon een aantal aansluitingen op het kastje maken voor verschillende spanningen.
4mm2 draad gebruiken.
zekering ertussen.

veel kan er niet misgaan toch?