EZ81 geeft paars/lila feestverlichting

Op 18 maart 2018 14:06:57 schreef vergeten:
> Het vacuüm loopt er dan uit.
Vreemde uitdrukking, er komt gewoon omgevingslucht in!

Da's gewoon vaktaal!
Als je een filmblikje per ongeluk openmaakt gaat het donker eruit, da's net zoiets.
Denk ook aan de gatenstroom in een halfgeleider...!

Zoef: valt mee, hij mag per plaat 350 V zien, da's 700 'over de hele'.

e:Als ik het goed begrijp zelfs nog meer, zolang de kathode maar niet meer dan 500 V t.o.v. de gloeidraad krijgt te zien:

Toch wel handig, dat Buizenboek

'Vacuum loopt er uit' is net zoiets als 'bijvijlen'... (dat kan natuurlijk ook niet...)

Op 29 maart 2018 19:49:54 schreef mel:
Toch wel handig, dat Buizenboek

Het MK buizenhandboek staat hier in de kast, maar het is ook online te raadplegen
https://www.radiomuseum.org/tubes/tube_ez81.html
Mooi boek, alleen het plaatje al op de laatste pagina. Om in te lijsten.

©Philips Nederland NV

Op 29 maart 2018 20:01:45 schreef Arco:
'Vacuum loopt er uit' ...'bijvijlen'

Optrekkende kou kan ook al niet. Thermische energie stroomt van hoge temperatuur naar lage, nooit andersom. Het lijkt wel elektriciteit.

Enigszins OT:

Toch wel, als je het dynamisch ziet. Het komt uit de tijd dat er nog maar één stookpunt in een kamer was en daar buiten niet werd gestookt.

Bij dat stookpunt stijgt de lucht inderdaad, maar als die afkoelt (en dat gebeurt het meest in het verst van het stookpunt verwijderde deel van het vertrek) daalt de afgekoelde lucht en vult de kamer bij de vloer met afgekoelde lucht. Die laag wordt steeds aangevuld en wordt dikker, waardoor de kou schijnbaar optrekt.
Bovendien zorgt het verbrandingsproces van een kachel dat er koude lucht van buiten het vertrek wordt aangezogen. Daarom kende men vroeger "koude voeten bij de warme kachel"

Ook vocht speelt een rol bij het schijnbaar optrekken van kou.

Een vacuumbuis lekt altijd wat lucht.
Daarom ligt er op de binnenkant van de ballon een laagje zirkonium.
Dat is die metalen vlek die je op de meeste buizen goed ziet.
Bij de fabrikage wordt de buis na het vacuumtrekken inductief verhit waardoor het zirconium dat aanvankelijk in een klein potje ergens in de buis zit verdampt en de restjes gas opslorpt. De overmaat slaat neer op de buiswand.
Het is heel goed mogelijk dat een buis die lang niet gebruikt wordt een klein beetje lucht bevat. En volgens mij is er een kans, als je de buis goed heet stookt, dus gloeidraadspanning erop en stroom door de anode, dat het aanwezige gas na een tijdje door het resterende gettermateriaal alsnog geabsorbeerd wordt, en de buis terug ok komt.

Een buis die echt massaal lek is kun je direct herkennen aan de witte aanslag op de buiswand. Omdat het gettermateriaal geoxideerd wordt.
Bij gebruik brandt dan ook de gloeidraad direct door.

Bijna goed. Barium, en de gloeidraad wordt niet meer warm.

Dat heet de getter *) en is inderdaad grotendeels barium

*) Nedrelandse vertaling zou 'gasbinder' zijn, maar wordt nooit gebruikt.

https://nl.wikipedia.org/wiki/Gasbinder

Je kunt bij dat soort buizen nog proberen de getter-ring/bakje opnieuw te verhitten met een induction heater...
(getter ring/bakje zit meestal bovenin de buis of tegen de zijkant.

Kan ook onderaan zitten bij andere dan B9A based buizen, maar dat zie je direct aan de plaats van de getterneerslag.

Bij elektrometerbuizen zit de getter in het algemeen in een apart glazen vat. Dit is om de hoge isolatieweerstand in de bus in tact te houden.

En tenslotte zijn er ook nog diverse vastestofgasbinders voor de wat specialere toepassingen.

Overigens wat betreft dat "simpelweg niet meer warm worden" van de gloeidraad, ik had vroeger hetzelfde idee als GD, namelijk dat hij doorbrandt. Kun jij aangeven of dat voor elke moderne buis geldt of dat er types zijn waar hij wel doorbrandt?

Een gloeidraad (boven een bepaalde temperatuur) brandt toch altijd door als hij wordt blootgesteld aan zuurstof?
Dat is de reden waarom gloeilampen en elektronenbuizen vacuüm worden gemaakt.

Op 30 maart 2018 10:56:49 schreef maartenbakker:
Bijna goed. Barium,

Je zal gelijk hebben, bij dat soort buisjes zal het wel bariumgetter zijn. Dat betekent dat je dat witte poeder dat vrijkomt als een buis breekt maar beter niet kan aanraken of het stof inademen.
Maar zirkonium getters werden ook veel gebruikt.

Ik denk dat je gelijk hebt. Zit zirconium soms in solid state getters? Ik ben die naam in elk geval wel vaker tegengekomen.

Op 30 maart 2018 19:41:38 schreef evdweele:
Een gloeidraad (boven een bepaalde temperatuur) brandt toch altijd door als hij wordt blootgesteld aan zuurstof?
Dat is de reden waarom gloeilampen en elektronenbuizen vacuüm worden gemaakt.

De voornaamste reden dat electronenbuizen vacuum gemaakt worden, is m.i. dat de electronen nergens aankomen als ze onderweg tegen luchtmoleculen opbotsen.

Een reden dat een gloeidraad niet persé zou doorbranden zou kunnen zijn dat de warmte teveel wordt afgevoerd door de lucht. Het zou zomaar kunnen dat hij op den duur wel doorbrandt (afhankelijk van vermogen en afmetingen denk ik), maar het is niet "pats flits weg".

Vaak op molybdeen anodes van grote zendpitten, Het zirconium gettered ook. Zirconium moet flink heet worden om gassen te absorberen daarom vaak op de anode aangebracht

Van de EL503 (de laatste eindpentode uit het Philips lab) zat er ook een kleine zirconium getter cup op de anodes.

Op 30 maart 2018 19:41:38 schreef evdweele:
Een gloeidraad (boven een bepaalde temperatuur) brandt toch altijd door als hij wordt blootgesteld aan zuurstof?
Dat is de reden waarom gloeilampen en elektronenbuizen vacuüm worden gemaakt.

En de gloeidraad van een elektrisch kacheltje dan? Het 'doorbranden' van en gloeidraad heeft verschillende houdt verband met de gewenste temperatuur (bepaalt de emissie), de mate van koeling en eventuele oxidatie. Die koeling is in vacuüm zelfs kleiner dan in lucht.

Er zijn overigens genoeg buizen, die geen getter hebben. De meeste buizen van Eimac hebben een dermate hoog vacuüm, dat zij dat niet nodig hebben. Dat geldt ook voor vel andere industriële buizen.
Eigenlijk is dat getter maar een lapmiddel om de productie goedkoper te houden; Het vacuüm hoeft niet zo diep en de aan glas-metaal sealings hoeft minder aandacht te worden besteed. Allemaal gunstig voor massaproductie.

Barium (Ba) is niet zo schadelijk. Je moet het bijvoorbeeld als BaO pap slikken als Röntgencontrastmiddel.
De boosdoener verschilt maar één lettertje: Een 'e' in plaats van een 'a' -Het heet dan Beryllium (Be)- en is de veroorzaker van een mesothelioom....

Interessant topic!
Zo leer je nog eens wat.

Tidak, Bijna alle bariumverbindingen zijn zeer giftig behalve bariumsulfaat.
Dat komt omdat dit volkomen onoplosbaar is .
Doordat het tevens een zwaar atoom is, atoomnr 56, absorbeert het goed rontgenstraling en wordt daarom als veilige contraststof gebruikt.
Ik zou dus maar niet aan een gebroken EZ81 likken, hoeveel heimwee je ook hebt naar vervlogen tijden.
Bariumcarbonaat werd vroeger wel eens als ratttenvergif gebruikt.

Berylliumoxide is een extreem geval, met eenLD50 van 0.5mg/kg is het 20x zo giftig als arsenicumtrioxide.

[Bericht gewijzigd door Anoniem op vrijdag 30 maart 2018 23:27:35 (11%)

Inderdaad, ik verwarde het sulfaat met het oxide.
Het blijft inderdaad een zwaar metaal en is dus 'ongezond'. Alleen niet zo ongezond als Be (niet te verwarren met België _{(of toch?)}).

-Het heet dan Beryllium (Be)- en is de veroorzaker van een mesothelioom....

Wij hadden in het bedrijf één schroevendraaier van beryllium en deze werd alleen uitgegeven onder strikte voorwaarden. Niet aan slijpen, vijlen of schuren en een waslijst aan gevaren van dit materiaal. De schroevendraaier werd uitsluitend gebruikt voor het uitwisselen van magnetische computer geheugens, gelukkig doet een moderne chip veel meer dan 20K!

Lekke buizen daar heb ik vaak mee te maken gehad vooral in de vacantietijd.
De video eindbuis ging in deze periode stuk doordat de toestellen dan niet gebruikt werden en lichtten dan mooi blauw paars op. Nooit een verklaring kunnen vinden waarom dat gebeurde. Ik meen dat het de PL802 was.

Groetjes Hans.

Op 30 maart 2018 22:21:42 schreef Tidak Ada:
[...] En de gloeidraad van een elektrisch kacheltje dan?

De gloeidraad van een kacheltje is minder heet dan de gloeidraad van een lamp of van een elektronenbuis.

Als ik lieg, lieg ik in commissie https://nl.wikipedia.org/wiki/Gloeidraad

Alsi ik de kleur van de gloeidraad van een straalkacheltje met die van bijv. Een EL84 of de genoemde EZ81 vergelijk, komt dat aardig overeen (kleurtemperatuur!). Kleur is evenrdig gerelateerd aan de temperatuur.

.

[Bericht gewijzigd door Tidak Ada op zaterdag 31 maart 2018 07:27:21 (99%)

Sorry, maar mijn vingers zijn te dik voor de kleine icoontjes op mijn telefoon.