100 jaar Radio

Hubie

Special Member

Huh? 100 jaar radio?
Ja,zegt de NPO.
Heel vreemd want in 1995 gaf de Veron een boek uit met de zelfde naam.
Zouden ze bij de NPO nog nooit van Marconi gehoord\gelezen hebben?

Of slaat dit op:https://nl.wikipedia.org/wiki/Hanso_Idzerda
Dat is idd 100 jaar geleden maar toen bestond radio al 24 jaar.

[Bericht gewijzigd door Hubie op dinsdag 17 december 2019 23:57:11 (28%)

Arco

Special Member

Ze bedoelen 100 jaar nederlandse omroep, klein verschil... ;)

Arco - "Simplicity is a prerequisite for reliability" - hard-, firm-, en software ontwikkeling: www.arcovox.com
Hubie

Special Member

Ook dan klopt het niet want Idzerda was (de eerste) radiopiraat. ;-) en had niets met de overheid te maken.

[Bericht gewijzigd door Hubie op woensdag 18 december 2019 00:12:38 (22%)

Arco

Special Member

"In Nederland werd het eerste radioprogramma uitgezonden op 6 november 1919 door Hanso Schotanus à Steringa Idzerda."

Arco - "Simplicity is a prerequisite for reliability" - hard-, firm-, en software ontwikkeling: www.arcovox.com
Thevel

Golden Member

Op 17 december 2019 23:51:42 schreef Hubie:
Dat is idd 100 jaar geleden maar toen bestond radio al 24 jaar.

Dat klopt niet, eind jaren 90 van de 19e eeuw begon Marconi met draadloze telegrafie maar dat is nog geen radio.
De eerste experimentele radio uitzendingen begonnen zo rond 1910.

mel

Golden Member

Och, die omroepboeren denken dat ze alles hebben uitgevonden..
Maar waarom is draadloze telegrafie geen radio?Zelfs de Titanic had een radioset aan boord..De telegrafist was Jack Phillips, en dat was 1912...

u=ir betekent niet :U bent ingenieur..
Hubie

Special Member

Op 18 december 2019 00:03:20 schreef Arco:
[...]

Die is nog lelijk aan z'n eind gekomen.Curiosity killed the cat.

Frederick E. Terman

Honourable Member

Op 17 december 2019 23:51:42 schreef Hubie:
Huh? 100 jaar radio?
Ja,zegt de NPO.

Radio is voor omroepluisteraars, de doelgroep van de NPO (omroep) dus, iets anders dan voor wetenschappers, technici en technische hobbyisten.

Wat de omroep (NPO) eigenlijk zegt, is: de radio-omroep bestaat 100 jaar. En dat klopt. De definitie die ze meestal gebruiken voor 'omroep' is: een programma, voor een groter publiek (dus 'aan allen'), waarvan de inhoud van te voren gepubliceerd is.
Eigenlijk was Idzerda's grootste uitvinding dus niet de zender, maar het programmablad.

De eerste omroep was inderdaad geen staatsomroep, dat zou immers niet kunnen? Iets moet eerst bestaan, voordat het gereguleerd kan worden.

Keramisch, kalibratie, parasitair: woordenlijst.org
Bert jan

Special Member

Overigens had Idzerda echt wel een vergunning. Eerdere losse experimenten met geluidsradio verliepen o.a. met een zware microfoon in serie met de eindbuis. (Zegt mijn boek uit 1915) Je moest heel hard praten. Dat kun je geen reguliere omroep noemen..

RAAF12

Golden Member

Dat was waarschijnlijk een koolmicrofoon, daarmee is een zender eenvoudig in amplitude te moduleren!

Op 18 december 2019 23:56:28 schreef Bert jan:
Overigens had Idzerda echt wel een vergunning. Eerdere losse experimenten met geluidsradio verliepen o.a. met een zware microfoon in serie met de eindbuis. (Zegt mijn boek uit 1915) Je moest heel hard praten. Dat kun je geen reguliere omroep noemen..

Wie was de schrijver van dat boek? Was dat Nostradamus?

Bert jan

Special Member

Dat was ene Eccles. Van de 410 pagina's gaan er 20 over telefonie.

Door de microfoon liep 10 ampere.

RAAF12

Golden Member

Idd een koolmicro, maar wel even iets ander modelletje wat in onze PTT telefoons zat. De werking berust op koolstofkorrels die ingedrukt worden door de luchtdruk (spraak) en daardoor verandert de weerstandwaarde.
Mooi boek!

Hubie

Special Member

Af en toe even los kloppen.(Die koolstofkorrels bedoel ik)

Idd een mooi boek!

[Bericht gewijzigd door Hubie op donderdag 19 december 2019 20:44:53 (17%)

RAAF12

Golden Member

Dat zal een flinke bak met korrels zijn, dat wordt hameren om die geklonterde korrels weer los te krijgen. Heb jij zo'n mic wel eens in het wild gezien?

Hubie

Special Member

Niet zo'n grote heel oude maar aan de Angry9 (AN/GRC-9)en dat soort spul zit ook een koolmicrofoon,die hebben wel eens een ferme tik nodig.

Frederick E. Terman

Honourable Member

Voor mij is zo'n koolmicrofoon heel normaal: hij zat in ieder gewoon telefoontoestel.
Het 'loskloppen' van de koolkorrels speelde daar helemaal geen rol; dat is meer iets voor oude microfoons (uit de dump bijvoorbeeld), die dan ook nog last hebben, of hebben gehad, van vocht.

Een koolmicrofoon in serie met de antenneleiding van een zender is vervelend werken natuurlijk, en Idzerda gebruikte wat hij noemde 'een geheel nieuwe modulatievorm'. Hij sloot de microfoon ergens in het roostercircuit aan, en wij weten nu dat hij frequentiemodulatie maakte.

Zelf had hij dat toen niet in de gaten. Het enige wat hem eraan opviel was dat men op de ontvanger TWEE punten van optimale afstemming had, met daartussenin een punt waar de draaggolf wel maximaal was, maar de modulatie zeer zwak en dan nog zwaar vervormd was.
Logisch, zeggen we nu: er werd geluisterd met 'flankdetectie', en een gewone afstemkring van een AM-ontvanger heeft natuurlijk twee flanken en een min of meer vlakke top.

Idzerda was technisch geen hoogvlieger - hij had de theorie ook toen al gewoon kunnen opzoeken, of laten narekenen -, maar had wel oog voor de zakelijke en/of educatieve mogelijkheden van radio, of 'omroep' zoals hij het noemde. Vandaar ook het idee van een programmablad. Zelfs in de Times stond hij, want ook in Engeland werd naar zijn omroepprogramma's geluisterd.

Keramisch, kalibratie, parasitair: woordenlijst.org
RAAF12

Golden Member

Radio Blan had ook een zelfbouw project, met kool uit een batterij.....
https://nfor.nl/index.php?mode=thread&id=263707

[Bericht gewijzigd door RAAF12 op vrijdag 20 december 2019 19:35:21 (71%)

Bert jan

Special Member

Idzerda wist na 2 maanden al van zijn FM modulatie. Dat zou nu een mooie mode zijn op de zowat lege kortegolf banden.. Bijv. Zo'n 30 khz breed, dan zit er nog wat hoog in.

RAAF12

Golden Member

Zwaai 30kHz

Idzerda patented a method for "narrow-band" FM (frequency modulation) transmissions.

Mooi werk van de man. Trots op NL :-)

[Bericht gewijzigd door RAAF12 op zaterdag 21 december 2019 00:05:51 (24%)

Thevel

Golden Member

Hij bleef nieuwsgierig en dat koste hem uiteindelijk zijn leven...

Op 20 december 2019 15:14:40 schreef Frederick E. Terman:Een koolmicrofoon in serie met de antenneleiding van een zender is vervelend werken natuurlijk, en Idzerda gebruikte wat hij noemde 'een geheel nieuwe modulatievorm'. Hij sloot de microfoon ergens in het roostercircuit aan, en wij weten nu dat hij frequentiemodulatie maakte.

FM ten gevolge van veranderende Miller-capaciteit tussen rooster en anode op het ritme van het spraaksignaal? Of dat de inwendige capaciteit van de koolmicrofoon verandert op het ritme van het spraaksignaal.

Zorg dat je er bij komt, bij de Marine. Sympathisant van de Koninklijke Marine. Luistert graag naar militaire muziek.
Frederick E. Terman

Honourable Member

De uitdrukking 'frequentiemodulatie' komt in het patent (octrooi) niet voor, en is ook door Idzerda niet gebruikt. Hij beschrijft alleen zijn 'nieuwe manier' van moduleren, en zegt wel dat door de weerstandsveranderingen van de koolmicrofoon, ook de afstemfrequentie van de roosterkring varieert.
Dat daarmee ook de uitgezonden frequentie verandert komt niet ter sprake; er werd van uitgegaan dat door de gewijzigde afstemming het uitgezonden vermogen werd gevarieerd.
In boeken en in de Wiki lees je dan wel over het 'FM-octrooi', maar dat woord is er dus later pas bij bedacht door de diverse schrijvers. Idzerda zelf dacht echt dat het een andere manier was om uiteindelijk AM te maken (waarbij het woord 'amplitudemodulatie' natuurlijk óók niet werd gebruikt - er bestond alleen 'modulatie' :)).

Vandaar ook dat, als de luisteraars klaagden over de modulatie, het nooit duidelijk werd wat nu het probleem was.
Er was al wel opgemerkt dat je niet óp, maar iets náást het signaal moest afstemmen, maar Idzerda heeft nooit uitgelegd waarom dat zo was.
Die modulatiekwaliteit (deels door de onbegrepen FM, maar ook doordat alleen koolmicrofoons gebruikt konden worden, die niet zo'n mooi geluid gaven) was een probleem, want waar zijn uitzendingen in 1919 nog een nieuwtje waren, was er in 1923 nog niets verbeterd, wat de nodige klachten opleverde.

'Echte' FM, met bijbehorende FM-detector in de ontvanger, komt pas bij Armstrong ter sprake. In die octrooien wordt de term wél gebruikt en uitgelegd.

Ik noemde Idzerda 'technisch geen hoogvlieger', dat is eigenlijk onhandig uitgedrukt; ik moet eerder zeggen 'theoretisch geen hoogvlieger'. Hij maakte bijvoorbeeld wel een radiolamp, wat natuurlijk knap is, maar die werkte alleen als telegrafiedetector. Je kon er geen telefonie mee ontvangen. De lampen van Bal (eveneens Nederlands) waren beter, maar Idzerda was een betere handelsman.
Pas in de samenwerking met Philips werden er betere lampen gemaakt - lees: Philips nam de ontwikkeling over.

Keramisch, kalibratie, parasitair: woordenlijst.org
RAAF12

Golden Member

Op 21 december 2019 01:20:12 schreef Thevel:
Hij bleef nieuwsgierig en dat koste hem uiteindelijk zijn leven...

Ik kan me dat heel goed voorstellen na 4 jaar bezetting waren Duitsers onderdeel het straatbeeld. Dat je de kapotte hightech raketneuzen met elektronica eens nader wil bekijken had ik ook gedaan. Helaas leefde ik toen nog niet.
Blijkbaar was Idzerda ongeduldig en had die niet eerst geobserveerd wanneer de bewakingstroepen langskwamen. Schade....
Vooruitzien en anticiperen probeer ik op mijn ouwe dag dat zo veel als mogelijk te perfectioneren. Haast is mijn grootste struikelblok. Daarmee maak je gauw fouten als het om precisiewerk gaat zoals nauwkeurig, zonder krassen metaal bewerken van frontjes. Uitbesteden aan een bedrijf kan maar dat is geen kunst. Wat uitdaging zoeken in mechanische kunstjes die nog niet zo goed gaan is een uitdaging!

[Bericht gewijzigd door RAAF12 op zondag 22 december 2019 12:01:16 (28%)