Sinus generator van deze site

Ik denk dat ik het snap. Zie mijn bijlage.

Je meet dus A en B, als B de helft is van A dan zijn de weerstanden gelijk aan elkaar.

PE2BAS
Frederick E. Terman

Honourable Member

De discussie tot nu toe is een goed voorbeeld van hoe internet alles veel moeilijker heeft gemaakt.
Vroeger zochten we dit gewoon even in een boek op, en dan hadden we in één keer de uitleg, de goede formule, en een goed schema.
Nu kijken we alleen op internet, en struikelen dus over de fouten. De auteurs weten niet hoe de schakeling hoort te werken, en tekenen elkaar maar zo'n beetje na.

Hier nog eens de afleiding van de transistor dippy-oscillator.
De collectorweerstand is de eerste weerstand van het 3xRC-netwerk. Daar mag dus geen potmeter-schakeling zitten. Doe je het toch, dan verander je dus de eerste weerstand. De schakeling zal gerust kunnen oscilleren, maar op een andere frequentie.

De basis-ingang van de transistor MOET juist heel laagohmig zijn: de uitgang van het netwerk moet in 'nul ohm' afgesloten worden. Dus geen, of alleen een ontkoppelde, emitterweerstand.

Voor de scherpslijpers: de faseverschuiving is ('in resonantie') niet 60 graden per sectie, al scheelt het niet zo veel. De eerste sectie draait de fase 55,8 graden. De tweede 56,4, en de derde sectie 67,8 graden.
Dat komt doordat de derde sectie niet belast wordt, de tweede alleen door de derde, en de eerste sectie door de tweede én de derde.

code:

Dippy- of phase shift oscillator: netwerk 3x RC

Faseverschuiving is 180 graden bij f = 1/(2 pi R C) * √6
'Versterking' is dan 1/29


Spanning in/uit, spanningsdeling; laagdoorlaatconfiguratie
   o---R--+--R--+--R--+--o
   |      |     |     |
   Ui     C     C     C  Uo
   |      |     |     |
   o------+-----+-----+--o

Spanning in/uit, spanningsdeling; hoogdoorlaatconfiguratie
   o---C--+--C--+--C--+---o
   |      |     |     |
   Ui     R     R     R   Uo
   |      |     |     |
   o------+-----+-----+---o

Stroom in/uit, stroomdeling: bron hoogohmig, verbruiker laagohmig
   o->-+--C--+--C--+--C---o
   Ii  |     |     |      |
       R     R     R      Io
       |     |     |      |
   o---+-----+-----+------o

Met transistor: bron= collector= hoogohmig, verbruiker= basis= laagohmig; Rc= R
       +----- U+
       |
       Rc
       |  
   o->-+--C--+--C--+--C---o
   Ii        |     |      |
 (rc≈∞)      R     R      Io (rb≈0)
             |     |      |
   o---------+-----+------o
Keramisch, kalibratie, parasitair: woordenlijst.org

Ha hardbass,

Ja prima dus bij de halve spanning is R potmeter = R ingang ;)

@ Frederick E. Terman,

Daarom kan je indien je iets wil compenseren het beste de middelste gebruiken maar dat had ik al vermeld richting @TS ik gebruik 4 secties dat is bijzonder :P
Mijn ervaring met een jaar of wat (40) geleden is dat het tenopzichte van de 3 secties heel veel beter is ik ben inmiddels een prototype aan het brouwen.

Groet,
Henk.

Everything should be as simple as possible, but not simpler.

Hi,

Uit het lijstje van F.E.T. moet je voor mijn versie de tweede configuratie kiezen.
Ik stuur laag Ohmig aan uit de emittor van de Darlington, die potmeter loper heeft Max. een impedantie van rond de250& Omega;, dat is een kwart van de potmeterwaarde.
Dat gaat op, omdat de emittor impedantie laag is t.o.v. de potmeter 1/IE die is ongeveer 25Ω bij 1mA 12,5Ω bij 2mA enz.
Dus de twee buitenzijde van de instelpot zijn in principe kortgesloten en dat geeft in de midden stand van de trimpot een max. impedantie van 250Ω

Dus het filter wordt in verhouding met een lage impedantie aangestuurd.(Xc 12nF bij 1Khz is ongeveer 13K)
De ingang van de versterker, dat is de BC550C met een hFE van 500 tot 800x heeft samen met de emittor weerstand ongeveer de impedantie van de 4K7 van de andere secties, dus "hoog Ohmig in"

Ik heb de kleuren van de meetkanalen in het schema gezet.
https://www.bramcam.nl/Diversen/Sinus-2T-CO-05.png

Ik laat hier één cursor meting zien en de rest in een lijstje, dat vind ik duidelijker.
Directe fase metingen met meerdere cursors kan deze scoop niet, en wat hij wel kan zal ik even uitleggen.
De cursor meting die ik hier doe, gaat met drie cursors genaamd 1, 2, en 3.
Cursor-1 en twee(stippel lijntjes) geven de basis aan, hier de volle periode van de uitgang, dat is het GELE kanaal.
Cursor-3 staat op de top van het blauwe kanaal en onder in het scoop plaatje kan je zien bij Ratx: -47,56°
https://www.bramcam.nl/Diversen/Sinus-2T-CO-06.png

c code:


Geel   = referentie    = 0°
Blauw  = eerste sectie = -47,56°
Paarss = tweede sectie = -105,28°
Groen  = derde sectie  = -161,74°

Wat goed zichtbaar is in de golfvormen is de oplopende vervorming hoe meer je naar de basis gaat, de groene trace is de basis.
Aan de kanaal instelling kan je ook zien dat de gevoeligheid steeds hoger moet worden ingesteld, zodat je om hem te laten oscilleren bijna 30dB gain nodig hebt.
Al mijn onderdelen zijn niet uitgezocht en de scoop is geen precisie instrument voor fase metingen.
Dus neem de meetwaarde weer met een korreltje zout.

Ik hoop dat dit een beetje helpt.

Groet,
Bram

You have your way. I have my way. As for the right way, the correct way, and the only way, it does not exist.

Ha blackdog,

Duidelijk plaatje ;) jammer geen 5e trace om na de versterker te meten.
Die kan je toch later bij plakken in de software.
Maar goed wat je meet is de praktijk en daar kan ik inkomen ik ben voorzichtig aan het rekenen en brouwen/meten en het begint weer te dagen.

Je kunt de praktijk op twee manieren benaderen of je berekend de RC constanten en dan de waarde.... je houd dan geen rekening met wederzijdse koppeling en andere effecten zoals de versterkingsfactor.
De tweede manier is om de loop te onderbreken en het filter (de ladder) en de versterker op de resonantie frequentie te meten.
In beide situaties zal je tegen componenten aanlopen die er niet zijn.
Ik bereken/meet eerst alle tussen schakel impedanties om op die manier de demping/fase verschuiving te berekenen dus ook van de versterker.
Wel leuk dat zo'n simpele schakeling de aandacht krijgt die het verdient :D

Groet,
Henk.

Everything should be as simple as possible, but not simpler.
maartenbakker

Golden Member

Wat ik allemaal niet veroorzaakt heb! Wel erg leerzaam, inderdaad de aandacht die hij verdient. Ik ga mijn schakeling nog 1 maal modificeren aan de hand van wat er hier is langsgekomen, maar dan moet ik ook mijn bakje met trimpotjes terugvinden of er even een paar halen bij Display (Henk zal de opbouw van de schakeling ook wel grappig vinden).

Voor wat ik er in de praktijk mee wilde doen (gewoon simpel versterkers doorpiepen) heb ik, alsof de duvel ermee speelt op 666Hz, net een paar uur geleden een Dynatek DSG205 in de schoot geworpen gekregen uit een erfenis... Die doet niet alleen maar sinussen maar ook blokjes, driehoekjes en sweeps tot 2MHz. Ongetwijfeld met een lagere vervorming, en dat je alles in kunt stellen is ook wel handig.

www.elba-elektro.nl | "The mind is a funny thing. Sometimes it needs a good whack on the side of the head to jar things loose."

Ha maartenbakker,

Dat is een mooi aanwinst maar zo,n pieper is best handig ik heb nog zo'n ding van Amtron gevonden in een metalen behuizing welk type daar in zit weet ik niet meer.
Toen @blackdog met een Wienbrug oscillator bezig was heb ik ook nog mee gekeken en heb ik een versie gemaakt waarbij ik de fase in de brug regelt gekoppeld aan een lus.
Dus regelen op amplitude en ook op fase dan haal je vervorming cijfers tot op 5 decimalen :D
Door in jou situatie de middelste weerstand te regelen kan je door afstemming de frequentie van de lader beinvloeden en dus de vervorming mooi laag krijgen.

@kris van damme,

Ik heb nog je link gevolgd mooi gemaakt en met verbluffende resultaten :P
Wel moet ik zeggen dat de term dippy oscillator bij mij geen dippy gaf maar jouw link duidelijkheid verschafte die radio bulletin heb ik trouwens in papier vorm .

Groet,
Henk.

Everything should be as simple as possible, but not simpler.
Hubie

Special Member

Voor de oude knarren.Vroeger was er een tijdschrift genaamd ELO
Er stond een keer een eenvoudige sinusgenerator in waar een fietslampje als PTC werd gebruikt.Was dat om de boel stabiel te houden?

Dat zal vast wel een wienbrugoscillator zijn.
De rondgaande versterking van een oscillator moet één zijn.
Als de uitgangsspanning van de oscillaor inzakt, dan moet de versterking opgeschroefd worden. Bij inzakkende uitgangssignaal staat er minder spanning over het gloeilampje. De weerstand wordt lager door het PTC-effect. De rondgaande versterking wordt daardoor weer hoger. Daardoor neemt de amplitude weer toe. Per saldo wordt door het PTC-effect van het gloeilampje het uitgangsssignaal op een redelijk vaste waarde gestabiliseerd. Ook wordt door dat lampje onregelmatigheden in de gelijkloop van de dubbele potentiometer weggewerkt.

RAAF12

Golden Member

Yep, in de bouwdoos van Philips zat dat ook, zie schema hierboven, in de pdf link naar de de site van Henri S. Het lampje is 6V, 50mA. (fietsachterlicht) Nauwkeurig instellen met de potmeter is een vereiste om lage vervorming te krijgen. De gele 1% condensators op de switch zijn verplichte kost. Er loopt maar weinig stroom door het lampje, er is net iets gloeiends te zien als de regellus zijn werk doet.

Hi,

De rede dat ik hier niet ook een eenvoudige opamp wienbidge heb laten zien met een lampje, is dat het lastig is een goed lampje te kopen voor lage voedingspanningen.

Vooral als je dus met een lage voedingspanning werkt, je hebt namelijk redelijk wat energie nodig om met het lampje op het goede instelpunt te komen.
Een fiets achterlichtlampje, welke meestal 6V 50mA was, is al een grote lamp voor lage voeding spanningen.

Ik heb nog even gezocht naar een setup zoals aangegeven door Henk met 4-netwerkjes en het schema hieronder is met opamps weergegeven.
Hier kan je de orginele omschrijving vinden met het niet bewerkte schema.
https://www.electronicdesign.com/technologies/analog/article/21799874/…

Hier heb ik alle storende elementen weg gehaald zodat de basis overblijft.
Deze opset is het zelfde als "mijn" versie van Maarten zijn Sinus generator.
In het lijstje van F.E.T aangegeven als het model dat wordt aangestuurd door een lage impedantie(IC1B uitgang) en hoog Ohmig afgesloten IC1a +ingang
Het laatse filter is R4 en C4 maar IC1a belast die sectie niet.
Om er 180 graden fase draaing nodig is, is er een tweede opamp toegepast en dat is IC1b, deze wordt ook gebruikt om de verzwakking van de hele filtersectie
te compenseren, met P10 kan je het generatie niveau instellen.

Hou er rekening mee, dat deze schakeling geen AGC heeft(net als Maarten zijn schakeling), een lampje zou hier goed kunnen worden toegepast als het van laag vermogen is op de plek van R5.
R6 en P1 moeten dan geschaald worden voor het goede instelpunt van het gebruikte lampje.
Aan een lampje denk dan aan een 15 tot 30V lampje van 20mA, zoals de Taunuslight telefoon lampjes.
https://www.bramcam.nl/Diversen/Sinus-2T-CO-07.png

Voorlopig zie ik niet waarom ik zo'n schema zou gebruiken, omdat een standaard Wienbridge met een NE5534a en een goed gekozen lampje veel beter instelbaar is.
Misschien dus wel handig als je een sinus generator nodig hebt, zoals in het artikel vermeld met 45° fase verschil tussen de meerdere uitgangen.

Groet,
Bram

You have your way. I have my way. As for the right way, the correct way, and the only way, it does not exist.

Ha blackdog,

Die had ik nog niet maar ja dat is meer om verschillende fases er uit te halen.
Ik heb mijn oscillator gebouwd zie schema

ik zal er morgen verder aan meten met de onderbouwing.
Door gebruik te maken van standaard weerstanden is het gemakkelijk na te bouwen afwijking t.o.z. van 1 kHz is -4 Hz.
Ik heb ook het model van @maartenbakker nog gemaakt en rekening houdend met de impedantie van de transistoren kom ik op de volgende waarden zie schema

Ook hier is de afwijking met standaard componenten niet groter dan 26 Hz.
Met het opampje heb maar overgeslagen dat geloven we wel ;)

Groet,
Henk.

Everything should be as simple as possible, but not simpler.

Ik zat net te denken: Als je nu gewoon 2 versterker elementen neemt die ieder 90 graden fasedraaing doen en dan nog ergens een 180 graden er bij (eenvoudige omdraaiing)... Dan zou je een mooie sinus moeten krijgen....

Da's precies electron920's eerste schema hierboven.

Ik snap nog niet hoe de gain control werkt op dat ding, maar analoog is niet direct mijn ding....

four NANDS do make a NOR . Kijk ook eens in onze shop: http://www.bitwizard.nl/shop/

Ha rew,

Dat gebeurt toch :P maar je wil wel een frequentie bepalend element gebruiken.
Als je maar zorgt dat je aan het barkhausen stabiliteitscriterium voldoet en daar is eigenlijk alles mee gezegd.
In 1921 heeft hij de stelling verdedigd dus als we ons hier aan houden hebben of een oscillator of geen oscillator maar net wat je bedoeling is :)
Het enige wat ik zo'n 40 jaar geleden heb gedaan is de lader in tweeën geknipt om een isolator er tussen te schakelen in de vorm van een transistor.
Hierdoor worden de componenten afkomstig van de berekening iets meer tot elkaar gebracht.

Bij elk filter L,C of R,C hebben we te maken met een koppeling K met gevolg dat er een wederzijdse beïnvloeding is.
Maar ook de impedantie waar we de RC combinatie op aansluiten beinvloed de resonantie frequentie.
Of dit nu een transistor of Op-amp is dat maakt niet uit.... wat ik nu uitreken is de totale overdracht van in naar uit om aan bovenstaande te voldoen.
Daar bij moet ook ik een paar aannames en metingen doen anders krijg je formules die niet te hanteren zijn en worden onzinnig.

Het gaat dus om de fase en de amplitude en beide zijn in relatie met de demping van je frequentie bepalend element(en) en de totale versterking.
Als je beide redelijk kan vast leggen heb je geen amplitude regeling nodig de amplitude regeling is een schijnbare voorwaarde om te oscilleren en is dus vals en levert alleen een slechtere signaal ruisverhouding op.

Ik denk dat al dit soort oscillatoren niet veel meer gebruikt worden de kwaliteit is matig en de berekening omslachtig tenzij je een en ander weg laat maar dan is de frequentie afwijking best groot zo'n 20 % met wat meer rekenwerk kom je aan 10 % oké dat is een stuk beter maar.....

Groet,
Henk.

Everything should be as simple as possible, but not simpler.
maartenbakker

Golden Member

Ondertussen heb ik 1 simpele wijziging aangebracht, namelijk een 4e trap toegevoegd zonder verdere wijzigingen. Gewoon om eens te kijken wat er zou gebeuren, met in gedachten dat er nog meer veranderingen nodig zijn.

- de frequentie is nu wel een behoorlijk nauwkeurige 1,0kHz in plaats van 0,6kHz
- nu is er bij 4V voeding al vervorming, de sinus lijkt een beetje op een zaagtand, dat was voorheen pas bij 5V het geval en wat minder sterk
- bij 6V krijg je clipping aan de onderkant, dat was voorheen ook al zo maar nu slaat hij tot 10V voedingsspanning steeds 1 periode over

Als ik nou nog steeds een redelijk nette sinus nodig had, ging ik nu direct nog verderknutselen aan de hand van wat hier verder is langsgekomen en een paar trimpotmetertjes, maar op dit moment twijfel ik even omdat er nog meer moet gebeuren (zoals versterkers doorpiepen).

[Bericht gewijzigd door maartenbakker op zaterdag 18 juli 2020 14:33:55 (21%)

www.elba-elektro.nl | "The mind is a funny thing. Sometimes it needs a good whack on the side of the head to jar things loose."

Hi Henk,

Ik mis volgens mij de basis weerstand naar massa van de eerste transistor, of is het je bedoeling dat je hem helemaa dicht stuurd?

Mijn eerste uit het hoofd berekening, geeft aan dat C4 eigenlijk niets doet,
alleen als koppel condensator.
De impedantie aan de ingang van de transistor geeft een kantelpunt van rond de 200Hz.

Verder stuur je de eerste condensator aan uit een impedantie (Collector-R T2) van 7K5 en de condansator C1 is bij 1KHZ rond de 19K.

Als ik het mis heb, hoor ik het graag.

Groet,
Bram

You have your way. I have my way. As for the right way, the correct way, and the only way, it does not exist.

Ha maartenbakker,

Het gaat de goede kant op alleen nu heb je een mooie generator dat is voor het experiment eigenlijk vervelend ;)
Ik heb jou oscillator ook gebouwd zie de tekening op 9 V neem ik aan kijk je kunt niet zomaar een sectie er bij plakken.
Je zit nu zogenaamd beter op frequentie maar dat weet je schakeling niet :o die schuift door parametrische omstandigheden ook maar ergens naar toe wat ik bedoel te zeggen is dat misschien jou afwijking (van de oscillator ;) ) groter is dan in het eerste geval.
Allen door dat de oscilleer voorwaarde een samenspel is van fase en amplitude |βx A| = 1 en de faseverschuiving rond de lus is nul of een geheel veelvoud van 2π: ∠ β x A = 2 π x n, n ∈ {0, 1, 2,…} kan het voorkomen dat de frequentie bepalende componenten in combinatie met de lus versterking zo uitkom dat het werkt.

Doordat het een keuze van verkrijgbare componenten is zal er altijd een compromis gesloten moeten worden tussen de instelling (versterking) van de actieve componenten en de demping met bijbehorende fase hoek om je doel te berijken.
Veel werk plezier met de nieuwe aanwinst.

@blackdog,

Zoals ik al aangaf probeer ik morgen de onderbouwing te uploaden maar het is verdraaid lastig om een paar rekenkundige bewerkingen te laten zien het lukt me altijd wel maar kost even tijd met omzetten.
Het punt is om een goede bruikbare formule te schrijven is zeer lastig zeker de ingang van de transistor daarom meet ik deze is 2 minuten werk.
Dit heb ik ook gedaan met de CO pieper van @maartenbakker en dan komen er net iets andere waarden uit en is het signaal mooi schoon.

Groet,
Henk.

Everything should be as simple as possible, but not simpler.
maartenbakker

Golden Member

Ik heb nog 1 dingetje gedaan: in plaats van de collectorweerstand een potmetertje geplaatst (moest ik halen, heb er vast wel genoeg maar waar) om de feedback in te stellen. Het is nu inderdaad prima mogelijk om de vervorming weg te trimmen. De mooiste sinus krijg je als je hem zo instelt dat hij net oscilleert. De frequentie is dan ook het hoogst (scheelt bijna en factor 2 binnen het regelbereik) en de amplitude het laagst.

Dat hij netter op frequentie zit is inderdaad wel soort van toeval denk ik gezien de frequentie zo fors verschoven kan worden (beter onder controle te houden met de wijzigingen die blackdog aanbracht?). Mogelijk laat hij zich met 3 secties nog wat beter afstellen, dat vreemde afwisselen van periodes zou ik dan wel weer kwijt zijn. Ik snap dat ook niet helemaal maar ik gok dat de faseverschuiving net iets te groot is waardoor hij dat doet?

Feitelijk zou ik nog veel meer willen proberen en documenteren, maar het is misschien qua tijd verstandiger om het resultaat samen met een spanningsregelaar in een doosje te bouwen en dan in de la met meetinstrumenten en gadgets te kieperen omdat het vast nog wel van pas komt in de huidige vorm en ik later nog wel kan verbouwen en experimenteren.

Samengevat voorlopig resultaat bij 4 RC-secties: potmetertje staat op ongeveer 1/3 vanaf de voedingslijn gezien. Zo afgesteld dat hij bij 8V 3mA trekt en een op het oog nette 1,9kHz sinus van 4Vtt geeft. Het voedingsbereik waarin hij in goed blijft werken is bij die instelling beter dan 7 tot 9 volt.

Het is dus vrij simpel om de schakeling zich "goed genoeg" te laten gedragen, maar doorrekenen is lastig en het feedbackpotmetertje dat bij veel andere schema's van het internet ontbreekt, is wel echt nodig. Misschien dat daar toch een opmerking over kan worden toegevoegd bij het schema (instellen zodat hij bij de laagste gewenste voedingsspanning net begint te oscilleren). Wel tricky dat juist beginners die zo'n schakeling zouden bouwen, niet altijd over een scope beschikken maar wel verwachten dat er meteen een sinus uitkomt.

www.elba-elektro.nl | "The mind is a funny thing. Sometimes it needs a good whack on the side of the head to jar things loose."

Op 18 juli 2020 13:26:00 schreef rew:
Ik snap nog niet hoe de gain control werkt op dat ding, maar analoog is niet direct mijn ding....

De amplitude van de sinus neemt net zolang toe totdat de amplitude niet meer groter kan worden doordat een transistor in zijn niet-lineaire gebied terecht komt, bijvoorbeeld de momentane basisspanning wordt lager dan nul volt of de momentane collectorspanning wordt gelijk aan de voedingsspanning of verzadigingsspanning.

Ja, maar dan zou ik meer "clipping" in het uitgangssignaal verwachten te zien. Of is de boel zodanig afgesteld dat de loop-gain 1.001 is? Dan is iedere "verzwakking" van de loop-gain genoeg om de boel te stabiliseren. Dan blijft alleen de grondtoon over.

four NANDS do make a NOR . Kijk ook eens in onze shop: http://www.bitwizard.nl/shop/

Zoiets zal het wel zijn. Een loopgain van iets meer dan 1. Een kleine niet-lineairiteit (diodeovergang/kromming) is voldoende voor een mooie stabilisatie.

Ha rew,

Dat zie je goed het is dus absoluut niet nodig dat de oscillator vast loopt integendeel dat is een slecht ontwerp.
Ik heb de oscillator van @TS/CO aangepast en dan levert de oscillator een keurige sinus met een vervorming van 0,1 %.
Het enige punt is het starten van de oscillator deze tijd wil je zo kort als mogelijk hebben bij de CO oscillator is dit 274 µs.
Waarom kort bij het starten zullen veel frequenties gegenereerd worden ver buiten de band en dat wil je voorkomen.
Het starten van de oscillator gebeurt dus op een hele andere frequentie als de uiteindelijke opgewekte gedempte trilling.

Groet,
Henk.

Everything should be as simple as possible, but not simpler.
maartenbakker

Golden Member

Als ik naar je aangepaste schema kijk dan heb je de RC-waardes een klein beetje aangepast maar het belangrijkste verschil is de basisweerstand van 1M5 naar 470k. Is dat om sneller te starten of heeft dat ook nog effect op de vervorming? Ik kan helaas niet meten hoeveel mijn exemplaar vervormt..

www.elba-elektro.nl | "The mind is a funny thing. Sometimes it needs a good whack on the side of the head to jar things loose."

Ha maartenbakker,

Ja die waarde groter maken heeft geen invloed en de potmeter is 2 kΩ dat regelt mooier.
De andere waarden zijn een gevolg van de impedantie van de transistor.
De uitgangsspanning is 6,5 V pp de frequentie zit binnen 24 Hz ik probeer standaard componenten als je voor zo'n simpele schakeling ook nog parallel of serie moet gaan gebruiken 8)7
Maar de frequentie wat een afgeleide is van de versterking en demping met bijbehorende fase is gevoelig voor de voeding spanning.

De opgewekte golfvorm is tenslotte een gefilterde ruisbron afkomstig van valentie elektronen uit de batterij :D
Wat wij als een mooie sinus ervaren is onderliggend een chaos.
Maar er zijn nog meer oneffenheden door de niet-lineaire vervorming anti symmetrisch..... dat is op jou eerste foto goed te zien daar heb ik al iets over geschreven belangrijk is dat je bandbreedte voldoende groot is van de versterker om het signaal goed te volgen.

Groet,
Henk.

Everything should be as simple as possible, but not simpler.

Tegen de tijd dat je goede audioapparatuur kunt betalen, doen je oren het niet meer.

Maar dat daargelaten, ik had decennia terug een toon nodig en heb een programma geschreven voor realisatie PCM 44100 monsters per seconde 16 bits en een wav bestand als output, dat outputbestand gezet op een CD, en voila.