elektromotor herwikkelen

Hallo allen,

Ik ben de laatste paar maanden bezig een leslie speaker weer werkend te krijgen (das een speaker met ronddraaiende 'toeters' erop, om een geluidseffect te krijgen). In die speaker zit een aantal motoren, waarvan er een doorgebrand is.

Het probleem is dat het een nogal specifieke motor betreft, die in nederland niet verkrijgbaar is (of ik moet een hele nieuwe speaker kopen :P), dus er blijven nu twee opties over: importeren uit amerika (nogal duur), of de motor herwikkelen. Ik wil graag proberen om de motor zelf te herwikkelen, want kapot is hij toch al, dus wat is er nog te verliezen?

De motor heeft vier spoelen en loopt op 117v 60Hz. Ik kon online niet heel veel vinden over het herwikkelen van zulke motoren, enkel een paar forumposts (https://web.flow.opera.com/ext/v1/index-df19551a79a775d929c29f345f7dd7… , https://web.flow.opera.com/ext/v1/index-df19551a79a775d929c29f345f7dd7… en https://web.flow.opera.com/ext/v1/index-df19551a79a775d929c29f345f7dd7… op dit forum)

hieruit haalde ik ongeveer het volgende stappenplan:
1: tel het aantal windingen, bepaal de dikte van de draad en hoe de windingen gewikkeld zijn
2: verwijder dde windingen
3: maak nieuwe windingen
4: plaats de nieuwe windingen in de motor

voor het maken van de nieuwe windingen zat ik te denken aan een opstelling zoals die op de discussie over de boormachine.

Ook een naar dingetje is het feit dat de sleetjes waardoor ik de nieuwe windingen in de motor zou plaatsen nogal klein zijn, zou ik de windingen ook in de motor kunnen maken?

verder vroeg ik me af of er hier misschien nog mensen zijn met ervaring en/of tips voor een dergelijke operatie? heb al een paar mailtjes gestuurd naar herwikkelbedrijven, daar wacht ik nog reactie van af.

alvast bedankt voor alle hulp,

Thootje

Moet de boel op 117V blijven draaien? Of maak je van de gelegenheid gebruik om de boel om te zetten naar 230V? STEL je hebt een motor die voor 230V geschikt is. Stel je knipt de wikkeldraad in het midden door. Dan staat er 115V over iedere helft. Als je nu iedere helft op 115V aansluit doet de motor het gewoon weer. Geschiktmaken voor 230V is dus 2x zo veel wikkelingen er op zien te krijgen. Je moet dan dus een in oppervlakte half zo dikke wikkeldraad kiezen en 2x zo veel wikkelingen leggen.

Plaats fotos zodat wij aan deze kant van het scherm een betere indruk krijgen van de situatie.

Het herwikkelen is een "Kl*** klus" omdat het nogal priegel werk is om de wikkeldraad onbeschadigd naar binnen te krijgen. De motorfabriaknten hebben allerlei truuks om het efficient te doen. Jij zult gewoon houtje-toutje een manier moeten zien te vinden die werkt.

Maar de ruimte is vaak zodanig beperkt dat je niet zomaar een klosje kan prepareren en dan die d'r in leggen vrijwel altijd moet je "in situ" wikkelen.

four NANDS do make a NOR . Kijk ook eens in onze shop: http://www.bitwizard.nl/shop/
benleentje

Golden Member

De links in je openingspost werken hiet niet. Ik krijg een verwijzing dat ik opera moet gaan installeren.

https://www.opera.com/

Een paar foto's van de motor zelf en een link naar de originele is welkom. Ik kan me haast niet voorstellen dat er geen alternatieve motor zou zijn.

[Bericht gewijzigd door benleentje op zondag 13 december 2020 15:50:20 (37%)

Mensen zijn soms net als een gelijkrichter, ze willen graag hun gelijk hebben.

oeps, zie dat de links het idd niet doen, hier de goede:
http://www.afcaforum.com/forum1/31849.html
https://www.analoogfotoforum.nl/index.php?topic=23087.0
https://www.circuitsonline.net/forum/view/106768

hier ook een paar fotootjes van de motor

hij moet ook op 117v blijven, de aansturing vanuit de speaker is 117v, dat ombouwen naar 220 is ook nogal een werkje

[Bericht gewijzigd door Thootje op zondag 13 december 2020 15:56:25 (28%)

Shiptronic

Overleden

Waarom is de motor verbrand ?

Wie de vraag stelt, zal met het antwoord moeten leren leven.

geen idee, heb hem overgenomen van iemand bij wie de speaker een flink aantal jaartjes in de schuur heeft gestaan, dus ik denk dat het een combinatie van vuil en ouderdom was, misschien datie door alle viezigheid te veel draaiweerstand had, hoewel ik niet veel kon voelen toen ik eraan draaide.

De stator qua opbouw lijkt heel erg op die van een standaard ventilator motor uit de koeltechniek.

Zie datasheet van onderstaande link

https://nl.farnell.com/ebm-papst/m4q045-da01-75/shaded-pole-motor-1300…

Misschien als je meet en vergelijkt dat je daarmee een oplossing kan vinden.

Deze zijn onder vrij veel merken vanaf een 15eur te krijgen.

Dit motortje herwikkelen is heel goed te doen.
Ik heb een tijdje geleden het motortje van een Daiwa DR-7600 antennerotor opnieuw gewikkeld met de hand:

https://youtu.be/Ww959QxpDWM

@murphy lijkt inderdaad! bedankt voor het linkje, heb er een hoop aan!

ben er vrij zeker van dat ik hem zelf ga herwikklen, leuk projectje voor in de kerstvakantie :)

@murphy wat voor isolatie heb jij gebruikt? kan niet echt specifieke producten vinden. Koperdraad overigens ook niet. Heb aan de windingen van de motor 0.45mm gemeten, maar de enige die een beetje snel levert is RS, en daar kan ik pas vanaf 400m bestellen. zou 0.05mm veel verschil maken (0.40 of 0.50mm is wel goed te krijgen)

[Bericht gewijzigd door Thootje op zondag 13 december 2020 17:50:03 (49%)

benleentje

Golden Member

Als de foto's bekijk heb je blijkbaar nog genoeg ruimte voor dikker draad. En dan zou ik gewoon iets groter nemen.

Mensen zijn soms net als een gelijkrichter, ze willen graag hun gelijk hebben.

@Thootje: ik heb als isolatie gewoon karton genomen maar wel ingespoten met 'tropicoat 7361' een soort vernis.
Indien je ruimte over hebt in de motor zou ik ook eerder gaan voor de dikkere draad dan voor de dunnere.

Tidak Ada

Golden Member

Thootje probeer eens contact op te nemen met CO-lid pamwikkeling.
Die zit ergens langs de weg van Eindhoven naar Hasselt.

Gebruik ze zoekmachiene van het forum en zoek naar gebruiker pamwikkeling

Rommelige werkplek? In de natuur is wanorde de meest stabiele toestand; de entropie is dan maximaal. Het handhaven van "orde" kost daarom altijd energie. ----> TUBE COLLECTORS ASSOCIATION - †

er zijn in nederland orgel clubs die zich bezig houden met lesley boxen
onder anderen verkoop van gebruikte onderdelen .
ik weet niet welk merk jou lesley box is waarschijnlijk hammond , je zou dus bij hammondclub.nl een mailtje kunnen neer leggen .
maar er zijn meer die zich bezig houden met die boxen .
als je er zelf mee aan de slag gaat eerst even uitzoeken wat voor motor het is , mogelijk heeft dat ding 2 snelheden

Als je de winding wil maken voor 230 volt is de stroom weliswaar de helft, maar dan mag je de draaddikte niet door twee delen. De oppervlakte van de draad mag de heft worden. Aangezien in de formule voor de oppervlakte de diameter in het kwadraat voor komt, moet de diameter x0,7 genomen worden.

Op 13 december 2020 15:48:27 schreef rew:
Je moet dan dus een in oppervlakte half zo dikke wikkeldraad kiezen en 2x zo veel wikkelingen leggen.

Dat zeg ik toch?

Maar ondertussen heeft de TS laten weten dat dit niet nuttig is omdat het hele apparaat op 115 werkt.

four NANDS do make a NOR . Kijk ook eens in onze shop: http://www.bitwizard.nl/shop/
pamwikkeling

Special Member

@ Thootje

Bedankt voor je berichtje.

Het "isolatiepapier" dat je tussen de wikkelingen en het stator huis steekt, is een laag Nomex met daartegen een laag Milar en dan nog eens een laag Nomex.
Een dikte van 0.2 mm is goed voor deze toepassing.
Normaal is het isolatie papier +/- 8 mm breder dan de lengte van de stator.

Om de wikkel gegevens te kennen, ga je de defekte wikkelingen moeten doorknippen met een scherpe kniptang / schaar of een scherpe bijtel / hamer.

Dan ga je de draadjes één voor één moeten tellen. Dit kunnen enkele honderden draadjes zijn.

De draadjes hangen vast aan elkaar door de isolatie lak, als je de doorgeknipte wikkeling voorzichtig warm maakt in een oven (200 à 250°C / 2 uur) of in een bunzenbrander vlam (gedurende 20 minuten met een rustige vlam, anders smelt het koper aan elkaar en brand de isolatie niet weg), wordt de isolatie week en kan je de afzonderlijke draadjes gemakkelijker tellen.

Bij voorkeur twee spoelen tellen, als controle van je werk.

Vervolgens ga je de lengte proberen te meten van de "binnenste" wikkeling, dit is de wikkeling met de kleinste omtrek.

Met een stuk draad maak je een "test-spoel" van één winding met deze kleinste omtrek en probeer je of je de wikkeling in de stator kan monteren waar de verbrande wikkeling zat. Dus de proefwikkeling door de twee smalle gleuven duwen om te zien of de omtrek groot genoeg is.
Neem de omtrek niet groter dan echt noodzakelijk is, +/- 10 à 12 mm groter dan de minimale omtrek is toch echt de grens voor deze motor.
Natuurlijk ook niet te klein nemen, want dan krijg je straks de spoel niet meer in je stator. Houd ermee rekening dat het isolatie papier tussen de wikkelingen en de stator je spoel iets groter gaat maken.

Tot slot ga je enkele ONGEROKKEN windingen nemen om de dikte van de gebruikte koperdraad te bepalen.
Dus een stuk draad waaraan niet te fel getrokken werd, zodat de diameter niet dunner geworden is.
Dit stuk ga je voorzichtig afbranden met vb een allumeur, zodat de vernislaag netjes weg brandt. Hierbij laat je de draad zachtjes oranje kleurig gloeien in de vlam. Eventueel kan je tussentijds de verkoolde vernislaag weg vegen met een zachte doek.

Op deze manier verwijder je de vernis van een vijftal draadjes om dan de diameter van de BLANKE koperdraad te kunnen meten.

Het meten gebeurt met een micrometer die op KAMERTEMPERATUUR is en waarvan de meetvlakken zuiver en onbeschadigd zijn. Een goede digitale schuifmaat kan ook.
Als je het licht tussen te meetbekken van je schuifmaat ziet, is je schuifmaat aan vervanging toe.

De gebruikelijke diameters zijn 0.400 - 0.425 - 0.450 - 0.475 en 0.500 mm.

Als je bovenstaande gedaan hebt zal ik je een stuk Nomex- Milar - Nomex bezorgen en zes nieuwe spoelen op maat gemaakt voor jou motortje.
(zes spoelen omdat er wellicht enkele kunnen sneuvelen.)

Als tegenprestatie post je hier een aantal foto's van hoe de werken verlopen zijn.

Het enige waar je zelf voor moet zorgen is de vernis om straks de wikkeling terug te lakken. Normaal gebruik je daarvoor een AC 43 van John C Dolph. Eventueel zou je een afdeklak voor printplaten kunnen proberen.

@pamwikkeling Wauw!

Dat zou fantastisch zijn!
heb vanochtend de spoelen al doorgeknipt, na drie spoelen tellen ben ik er vrij zeker van dat ze bestaan uit 285 wikkelingen. Ik zal morgen even de dikte en lenge meten.

vraag me alleen af hoe ik ze door de kleine sleufjes ga krijgen, maar dat moet met wat geduld wel lukken denk ik :P

Ontzettend bedankt alvast!

Tidak Ada

Golden Member

Rommelige werkplek? In de natuur is wanorde de meest stabiele toestand; de entropie is dan maximaal. Het handhaven van "orde" kost daarom altijd energie. ----> TUBE COLLECTORS ASSOCIATION - †
Shiptronic

Overleden

Wie de vraag stelt, zal met het antwoord moeten leren leven.

Op 14 december 2020 22:14:51 schreef Thootje:
heb vanochtend de spoelen al doorgeknipt, !

Heb je goed opgelet hoe de boel aangesloten zat? Zomaar aansluiten loopt verkeerd af.

four NANDS do make a NOR . Kijk ook eens in onze shop: http://www.bitwizard.nl/shop/

Zeker, heb genoeg foto’s plus aantekeningen. Heb net de draad gemeten, ik kom uit op 0,425mm. De kleinste lengte van 1 winding van de spoel krijg ik echter niet ‘gemonteerd’ in de stator. Als ik een kant er eerst in steek, dan kom ik aan de andere kant uit bij een soort koperen lus die om de stator heen zit. Is dit een bevestiging van een stuk van de stator dat er uit kan om de spoelen te installeren? Of zitten deze er enkel om de boel bij elkaar te houden?

Dat is een kortsluitwikkeling. Als ik het goed begrepen heb, zorgt die voor een fase-verschuiving in het veld in het statordeel voorbij dit ding. Hierdoor ontstaat een draaiveld inplaats van een wisselveld. Dat draaiveld neemt dan de rotor mee: De boel gaat draaien. Vandaf dat moment had een wisselveld ook genoeg geweest, maar snel die koperen jongens weghalen is niet kosten-efficient. En op dat draaiveld draait ie natuurlijk ook prima.

four NANDS do make a NOR . Kijk ook eens in onze shop: http://www.bitwizard.nl/shop/
fatbeard

Honourable Member

Ik denk dat de windingen in situ zijn gewikkeld, ongeveer zoals hier is te zien: https://youtu.be/Pv0UUael9_w
Om 'voorgewikkelde' spoelen door zulke smalle slots om zulke brede polen te krijgen zal de winding (veel) groter moeten zijn dan die @pamwikkeling aangaf, geheel in lijn met de vaststelling door @Thootje...

Een goed begin is geen excuus voor half werk; goed gereedschap trouwens ook niet. Niets is ooit onmogelijk voor hen die het niet hoeven te doen.

Pamwikkeling zegt dat het redelijk normaal is als er 15mm speling is. Dan wordt de vraag, wat is de kortste wikkeling die je om de stator heen KAN krijgt, hoe lang is de korste wikkeling van het oude pakket, en hoe lang is de kleinste wikkeling die naar binnen geprutst kan worden?

four NANDS do make a NOR . Kijk ook eens in onze shop: http://www.bitwizard.nl/shop/

de kortste wikkeling die eromheen kan en is ongeveer even lang als de kortste wikkeling van het oude pakket, de kortste wikkeling die ik erin kan krijgen is zeker 25/30mm langer :( toch maar zelf wikkelen dan?