Wat heeft dat met condensators te maken ?
Er is een ding waarom luistertest idd hoorbare verschillen zullen geven bij condensators: De tolerantie van condensators. Deze is hoog, elcos kunnen meer dan 20% afwijken. Dat is zeker hoorbaar.
Vreemd dus dat die high end condensators niet 0,01% zijn. Voor die prijzen mag je dat toch wel verwachten. 5% capaciteitsverschil geeft een hoorbaar verschil in filter doorlaat. Zou me niet verbazen dat bij die luistertesten de verschillen gewoon in de capaciteit tolerantie zitten en helemaal niet in het merk, materiaal of type.
Ik zou zelf eerst impedantie sweeps maken. Daarna doorlaat sweeps van het hele filter Want 10 uF bij 100 Hz hoeft geen 10 uF bij 20 kHz te zijn. (Het is wel 10 uF maar de reactantie zal afwijken door dingen als ESL)
En dan laat ik tempco buiten beschouwing, ook dat maakt groot verschil, toch zie ik het nergens vermeld.
Als je het over meetbare effecten wilt hebben en van mening bent dat het oor gevoeliger is, hier nog wat meetbare effecten mbt condensators en hun omgeving :
Er is nog wat met film condensators. Ze zijn niet gepolariseerd maar het maakt wel degelijk uit hoe je ze aansluit, vooral als ze aan 1 kant met aarde/nul/massa/ground verbonden zijn. Dit omdat de folie bestaat uit twee stroken. 1 van de twee eindigt aan de buiten kant. Die dingen in je andere topic hebben zo te zien geen markering. Beetje wazig bij een doelgroep die soms wel gepolariseerde net-zekeringen gebruiken... 
Bij goede film caps wordt dat zover ik weet aangegeven (Ik gebruik die dingen zelden). "mr Carsons lab" heeft er een video over. Hij heeft een meetapparaat gebouwd om dat te meten en een heel gevoelige "sniffer probe" gebouwd waarmee hij het verschil laat horen tussen beide aansluit richtingen. Ik weet niet meer of beide in 1 video is, of verspreid over meerdere. Maar het verschil is meetbaar. Ik neem dus aan dat al die high end caps zeker gemarkeerd zijn en met instructie komen over de aansluitrichting en daar in luistertesten aandacht aan wordt besteed.
De buitenmantel moet aan massa. Dat voorkomt in-koppeling van EMI. Dit omdat de buitenste laag verbonden is met 1 van de pootjes, dat pootje moet aan de "stilste" kant.
Als de mens idd super oren heeft dan is er dit meetbare effect: Een pootje strak langs de body is niet goed ivm parasitaire capaciteit tussen body en pootje en introduceert bovendien mechanische spanningen. Als je echt extreme verschillen kunt horen die niet meetbaar zijn, dit effect is meetbaar dus moet het hoorbaar zijn. (Ik weet zeker van niet) het is ook zinloos, zelfs bij 1% condensators. Gekken zoals ik hebben betere condensators (Genaamd capaciteit standaards) mijn beste grote waarde is 10 uF maar dat ding is enorm (Formaatje variac)
Idem meetbaar dus hoorbaar is de capaciteit tussen cap, pootjes en vlakbij gelegen metalen oppervlakken/voorwerpen/traces. En als die capaciteit meetbaar is, beïnvloedt hij het filter ook meetbaar. Erger wordt het als je de pootjes van isolatie voorziet. Dat gedraagt zich als een diëlektricum en vermenigvuldigd deze parasitaire capaciteit.
Tevens meetbaar is de zelfinductie en capaciteit van PCB traces en bij dubbelzijdig ook de dilectrische constante van het PCB materiaal wat die capaciteit verhoogd. Dat soort dingen speelde een rol toen ik met een PCBs voor een capaciteitsmeter bezig was maar ook bij een ESR meter PCB maakte dit een groot verschil.
Verkopen ze verbeterde PCBs voor audio ? bv van teflon. Zal wel want dat maakt verschil. Sommige horen ook verschil tussen twee gitaar versterkers met buizen. 1 met PCB en 1 met losse draden (men prefereert men de laatste en noemt dat hand-wired, want mensen maken minder fouten dan een robot ofzo denk ik dan maar)
Ik ben ooit bezig geweest een zo ideaal mogelijke condensator te bouwen voor kalibratie van heel kleine capaciteiten mbv PCB materiaal. Je wordt compleet gestoord van echt alles wat je condensator meetbaar beïnvloedt. En dan laat ik temperatuur en luchtvochtigheid nog buiten beschouwing.
Als je thuis bent in kalibrator standaards en calibrators, daar maakt het heel wat uit wat je met het PCB doet. Zelfs mechanische stress. Allemaal meetbaar, dus zou het hoorbaar moeten zijn.
Ook als er grote stromen lopen is PCB design belangrijk.
Als ik zie wat er voor PCB in mijn 70's Pioneer versterker zit, die ik geweldig vind klinken op mijn KEF speakers (met diverse stukken tweelingsnoer verbonden via kroonsteentjes) dan moet dit nog veel beter kunnen maar geweldig is mooi genoeg voor mij. Vol open met het de mp3 speler op pauze is het doodstil. Geen ruis of wat dan ook hoorbaar dus dat valt ook niet te verbeteren.
Voor de duidelijkheid, meetbaar met geschikte apparatuur, niet met een ebay special halfbakken LCR metertje van 10 euro. Ik heb bv een General Radio 7 digit condensator meetbrug die in zijn laagste range met aF resolutie kan meten. Deze wordt nog geproduceerd a 15k dollar, de mijne was de cal-lab standaard van General Radio zelf. Ik weet zeker dat die kleine verschillen aan condensators niet hoorbaar zijn maar ik kan ze wel meten.
Er is vreselijk veel meer meetbaar dan hoorbaar, alleen heeft de gemiddelde high end liefhebber of dealer daar geen apparatuur voor. Gewoon omdat dit zo specialistisch is dat het vreselijk duur spul is. De gene die het hebben gaan zich niet bezig houden met vragen waar ze het antwoord al van weten en net zo zinloos is als een flat earther tonen dat de aarde niet plat is. Hij geloofd je toch niet..
Daarnaast is het tamelijk zinloos. Net als in de free energie wereld ze niets van (moeten) electronica weten.
Het is net zoiets als met een kleur-analyser te laten zien dat het rode balletje net zo rood als de rode kubus ernaast. Door de andere licht-opval lijkt het alleen anders van kleur. En bij audio is het dan nog anders want daar laat je eerst alleen het balletje zien en daarna alleen de kubus. Iedereen snapt dat dat geen betrouwbaar resultaat gaat geven. Maar bij audio is deze werkwijze wel gebruikelijk om minieme, blijkbaar niet-meetbare verschillen, aan te tonen.
Maar laat ik mijn goede wil tonen. Ik geloof echt dat je verschillen hoort, alleen denk ik dat men de verkeerde conclusies trekt en daar fors misbruik van wordt gemaakt. Stuur mij 2 condensators die in een luistertest verschillend waren en dan zal ik ze opmeten. Capaciteit, ESR, frequentie gedrag, impedantie, tempco etc. Dan weet je voor de toekomst welke dingen je hoorde en kun je gerichter zoeken naar "verbetering" (wat jij persoonlijk een verbetering vindt, smaak is tenslotte persoonlijk)