Regelaar voor oldtimer tractor

Hallo allmaal,

Voor een kennis mag ik een gelijkstroom-dynamo met regelaar aansluiten op een Zetor "super 35" tractor.
Op de dynamo zitten 3 ongemarkeerde klemmen.
Een geïsoleerde klem M4, vermoedelijk voor de veldwikkeling.
Een geïsoleerde klem M5, dynamo stroom uitgang.
Een niet geïsoleerde klem, massa.

De originele regelaar (RG15-M 12V) heeft 3 aansluitklemmen (16 "dynamo?", 18 "massa?", 19 "accu?") en een voet waaraan 3 draadgewonden weerstanden gekoppeld zijn.
Die voet zou de 4e aansluitklem "massa?" kunnen zijn.

Omdat er voor de originele (spanning-stroom regelaar) eigenlijk te weinig ruimte is, is er een alternatieve regelaar Hella "5 DR 004 243-05" aangeschaft.

Op de dynamo staat: 12V 12,5A.

Kan ik deze dynamo met de alternatieve Hella spanningsregelaar toepassen?
Dit kan wanneer de dynamo niet meer levert dan de 12,5A die er op vermeld staat.
De stroom wordt dan door de dynamo begrensd en de spanning door de regelaar.

Lukt dit niet dan moet ik met de originele spanning-stroomregelaar aan de gang.

Ik heb geen elektrisch schema van de tractor, mocht iemand iets hebben wat er op lijkt dan houd ik me aanbevolen. ;)

De stroom wordt sowieso niet door de dynamo begrensd. Dat doet de regelaar.
De oude regelaars hebben 3 relais. Een spanningsrelais, een stroomrelais en een terugstroomrelais. Het spanningsrelais regelt de uitgangsspanning af op de gewenste accuspanning. Het stroomrelais begrenst de maximaal te leveren stroom van de gelijkstroomdynamo en het terugstroomrelais zorgt ervoor dat de accu niet over de dynamo kan ontladen, dat is dus een soort electromechanische diode. Bij sommige regelaars zijn twee van de drie relais samengenomen tot één relais.

Sine

Moderator

En er zijn regelaars waarbij het zelfs maar 1 relais is met verschillende spoelen.

Op 10 april 2023 21:10:06 schreef ohm pi:
De stroom wordt sowieso niet door de dynamo begrensd. Dat doet de regelaar.

Dat snap ik.
Maar Kan het kwaad wanneer ik de dynamo rechtstreeks aan sluit op een 40-50Ah accu?
0,3C Is dan groter dan de 12.5A die de dynamo kan leveren.
Ik moet dan wel een voorziening treffen dat de de accu niet over de dynamo leegt trekt wanneer de motor de dynamo niet aandrijft.
In dat geval zou ik de Hella spanningsregelaar kunnen gebruiken om de spanning in de hand te houden.

@rwk: Bedankt voor het schema, kan ik gebruiken wanneer de originele regelaar toegepast moet worden.

Jinny

Golden Member

Waarom niet direct een Bosch wisselstroom dynamo gekocht, dat trekt dat driepittertje ook nog wel...
Maar goed, heel moeilijk is eea niet, gewoon even draadjes volgen.

Hoe doen vrouwen op TV dat toch? Wakker worden met prachtig glanzend haar en mooi gestifte lippen..... Wanneer ik wakker word heb ik een coupe 'Leeg geroofd vogelnest' en een incidenteel straaltje kwijl.. Gaat ook door voor 'Wilt wief' naar horen zeggen

Op 11 april 2023 16:40:13 schreef drieske:
[...]
Dat snap ik.
Maar Kan het kwaad wanneer ik de dynamo rechtstreeks aan sluit op een 40-50Ah accu?

@rwk: Bedankt voor het schema, kan ik gebruiken wanneer de originele regelaar toegepast moet worden.

Als we het hier over een gelijkstroomdynamo hebben? Ja dan kan dat kwaad.

De uitgangsspanning van deze dynamo's is direct afhankelijk van de draaisnelheid van de dynamo. Een tijdje hoger in de toeren is meteen een overkokende accu. In de oude tijd (De tijd dat men nog gelijkstroom dynamo's toepaste dus) waren de accu's zelfs helemaal ingericht om te kunnen overkoken en bij te vullen met zuur. Het gebeurde ook vrij vaak doordat een contact in de electromechanische regelaar nog al eens bleef hangen.

De komst van de electronische lader/regelaar is om die reden ook een enorme verbetering geweest in het betrouwbaarder maken van de auto.

Je kunt het beste het advies van Jinny opvolgen en er een nieuwe wisselstroom dynamo in klussen. In principe kan dan alles blijven wat het is. In de electromechanische regelaar hoef je waarschijnlijk alleen een overbrugging te plaatsen. En je moet het laadlampje op het dashboard even goed aansluiten. De electromechanische regelaar wordt dan alleen buiten gebruik gesteld en in principe vervangen door de regelaar die in de nieuwe wisselstroom dynamo zit ingebouwd.

Deze is mischien wel aardig om aan te schaffen:
https://www.mister-auto.nl/dynamo/bproauto/pro-12210291/?kk=a4c629a-18…

Let wel op dat er een juiste pully opzit. Of houd er rekening mee dat je er een andere op moet zetten. Dat ik dat bij mijn oldtimer deed, bleek dat ze met een conventionele pully nauwelijk nog verkrijgbaar zijn.

Als het niet orgineel en wel betrouwbaar moet te zijn, zou ik die gelijkstroom dynamo er gelijk al uitgooien.

Als het wel zo origineel mogelijk moet zijn en niet zo betrouwbaar hoeft te werken, dan zou je hier https://www.beckelektronika.nl/Lucas.html eens kunnen kijken of er wat tussen zit

Als er ook een vervangende Dynamo op komt, let dan op of de draairichting van de motor en de dynamo het zelfde zijn! er staat een pijl op.

De spanning is te snijden, welke mes moet ik daarvoor gebruiken?
jerome

Golden Member

De gelijkstroom dynamo hoeft niet zo snel te draaien om vermogen te leveren. Bij het ombouwen naar een wisselstroom type moet de overbrenging kleiner en dan zeker al bij een tractor motor die zelden meer dan 2000 n/min loopt. Ouwe dynamo demonteren, lagers nazien, anker blanc zetten en de koolborstels onderaan met de juiste ronding wat opruwen, want vaak zijn die verglaast en hebben dan overgangsweerstand. Daarna een geschikte regelaar aanschaffen waar een aansluitlegende bij is.

Op 11 april 2023 18:15:47 schreef Ex-fietser:
[...]

Als we het hier over een gelijkstroomdynamo hebben? Ja dan kan dat kwaad.

De uitgangsspanning van deze dynamo's is direct afhankelijk van de draaisnelheid van de dynamo. Een tijdje hoger in de toeren is meteen een overkokende accu.

Ja, het is een gelijkstroom dynamo. Ik snap dat de spanning niet te hoog mag worden. Die zou begrensd kunnen worden met de Hella 5 DR 004 243-05 (spannings?)regelaar.
Wat de stroom betreft: Kan ik de dynamo rechtstreeks (via een schakelaar) verbinden met de accu?
Op de dynamo staat namelijk 12V 12,5A. Dus de stroom kan niet te hoog zijn wanneer deze onder de 0,3C blijft van de accu.

De vraag is wat er gebeurt als je de stroomuitgang van een dynamo kortsluit en de max spanning aanbiedt op de veldwikkeling en je dan max toeren gaat lopen draaien. Ik denk dat er dan vele malen de maximale stroom gaat lopen.

als je het woordelijk bekijkt heb je gelijk: Hij KAN maximaal 12.5A leveren... anders gaat ie kapot. De sturing zou de boel zodanig moeten regelen dat er niet meer dan 12.5A gaat lopen.

Vergelijk het met een net-adapter waar 12V 1A op staat. Dat betekent dat ie probeert om 12V (met bepaalde marges) te maken en dat je zoveel stroom mag afnemen als je wilt, als dat maar minder dan 1A is.

Zo'n adapter zou boven die 1A kunnen doen wat ie wil. Bijvoorbeeld "1A" blijven leveren bij een variabele spanning. Of "poef: Kapot!". Nu hebben net-adapter leveranciers (waarschijnlijk "the hard way") geleerd dat ze dan veel "garantie gevallen" krijgen als ze dat ding maken dat ie gewoon "poef" doet.

Maar een "moet meestal professioneel geinstalleerd worden" ding daar kan je van de professionals verwachten dat ze zich aan de specs houden. Dus een geschikte laadregelaar gebruiken die de stroom op 12A begrenst.

Waarom denk ik dat dit ding meer stroom zal leveren dan die 12.5A die hij officieel kan? Als je dat niet doet, dan introduceer je verliezen. Om hem zo efficient mogelijk te maken, moet je de verliezen beperken en dat betekent dus dat ie zomaar veel meer dan de toegestane 12.5A kan gaan leveren.

four NANDS do make a NOR . Kijk ook eens in onze shop: http://www.bitwizard.nl/shop/

Op 13 april 2023 09:36:13 schreef drieske:
Kan ik de dynamo rechtstreeks (via een schakelaar) verbinden met de accu?

Nee!
Tenzij je uit de specificatie van de dynamo of de originele regelaar op kan maken dat de dynamo niet voorzien is van een stroomregelaar.
Je hebt ook altijd een terugstroomregelaar of diode tussen de dynamo en accu nodig.

jerome

Golden Member

Ik begrijp niet goed waarom TS wil vasthouden aan zijn miskochte regelaar. Dit is een regelaar voor de wisselstroom alternator. Bij deze krijgt het veld continue + uit D+ en wordt naar de massa geregeld. Bij de gelijkstroomdynamo komt alleen F of DF naar buiten en heeft de veldwikkeling inwendig al massa. Dus F naar massa regelen heeft geen zin, die moet geregelde + krijgen met een geschikte reglaar.

Op 13 april 2023 20:31:06 schreef jerome:
Dit is een regelaar voor de wisselstroom alternator.

Als ik kijk naar https://www.autodoc.nl/hella/936872 en geschikt voor: dan zie ik daar oa geschikt voor

.
CITROËN 2CV Sedan (Bouwjaar 03.1963 - 07.1990, 16 - 29 PK, Benzine)

0.4, Bouwjaar 03.1963 - 02.1970, 425 ccm, 16 PK
0.4, Bouwjaar 01.1970 - 12.1975, 435 ccm, 23 PK
0.6, Bouwjaar 09.1975 - 06.1981, 602 ccm, 24 PK
0.6, Bouwjaar 08.1979 - 07.1990, 602 ccm, 27 PK
0.6, Bouwjaar 02.1970 - 10.1985, 602 ccm, 29 PK

Volgens mij hadden die autootjes in die tijd nog geen wisselstroom alternator.
Aansluiten van deze regelaar op de dynamo van TS blijft een dingetje oftewel niet (eenvoudig) mogelijk

jerome

Golden Member

Op 13 april 2023 20:47:08 schreef ohm pi:Volgens mij hadden die autootjes in die tijd nog geen wisselstroom alternator.

Toch wel!

Allemaal hartelijk bedankt voor de inbreng.

Het is nu duidelijk dat de Hella regelaar niet geschikt is.
Ik had al zo'n idee, maar ik kon het niet goed onderbouwen.
Nu verder met de "originele" RG15-M regelaar. Jammer voor de tractor eigenaar, deze zal hier toch een mooi plekje voor zien te vinden.

De spanning is te snijden, welke mes moet ik daarvoor gebruiken?
Jinny

Golden Member

Ergens op een plekje onder het dashbordje weggefrommeld.
Ik heb nog eens een Dexta herbedraad ooit...

Hoe doen vrouwen op TV dat toch? Wakker worden met prachtig glanzend haar en mooi gestifte lippen..... Wanneer ik wakker word heb ik een coupe 'Leeg geroofd vogelnest' en een incidenteel straaltje kwijl.. Gaat ook door voor 'Wilt wief' naar horen zeggen

Inmiddels zit de regelaar erop en lijkt alles te functioneren.
Ik stond wel even op het verkeerde been doordat de aansluiting van de veld-wikkeling geïsoleerd was t.o.v. de dynamo-behuizing.
Ik denk dan al gauw dat daar een positieve spanning naar toe moet.
Mis! Wordt via een relais in de stroomregelaar aan de massa verbonden.
Nog zo'n leuke: de derde aansluiting van de regelaar is dus niet continue met de massa verbonden, alleen wanneer de spanning te hoog is. (Wanneer ik het nu goed beredeneer)
Maar uiteindelijk draait het en weer een heleboel geleerd.
Ieder bedankt voor de hulp.

Ha! Mooi dat het werkt. Daar gaat het om!

Inmiddels zit de regelaar erop en lijkt alles te functioneren.

Maar welke regelaar zit er nu op? Beetje nieuwsgierig ben ik wel.

De RG15-M regelaar.
Bestaat uit twee relais.