2023 2M NBFM transceiver project PA1RAM

harry64

Golden Member

Even wat metingen in beeld:
5 minuten na 'koud' aanzetten.

De ruis.

De temperatuurgevoeligheid. Ik moest twee keer niezen op een halve meter afstand en niet eens direct op het printje gericht.

Het wandel gedrag na een uur.

harry64

Golden Member

Ow en nog even foto van het nieuwe spoeltje, nu aan de onderkant van het printje gefrummeld.

Ha Richard S,

Ik ben wat laat met posten formules schrijven op CO is niet zomaar gedaan maar kijk even naar mijn post hierboven....
Altijd open discussie dat is veel beter voor de wetenschap :D
Er zijn vaak meerdere wegen te bewandelen dat maakt het alleen maar interessant.....

Ik heb de AAC denk ik op de rit nog het filter simuleren morgen meer.
Het moet met 1 Op-amp wel lukken, hoe ga je nu verder kan je met een aantal varavtors over de band proberen ?
De verfijning komt later.... kan je ook de ruis iets beter meten ?

@harry64,

Is dat een meetontvanger of een SDR stik werkt wel.....
Je spoeltje zit er netjes in doe jij ook met voetjes zeg mmaar haaks ombuigen ?

Groet,
Henk.

[Bericht gewijzigd door electron920 op woensdag 17 mei 2023 00:50:03 (12%)

Everything should be as simple as possible, but not simpler.

Zit nog even te prakkedenken...

Wat nu als ik een transistor in de drain leiding opneem. Een transistor regelt de stroom en dus ook door de source weerstand en daarmee in mijn schema ook -Ugs.

Wat nu als ik een buffer achter de oscillator plaats én een versterkertrap zodat ik volts aan signaal heb die ik kan gelijkrichten, dan kan ik dat signaal gebruiken om de drain transistor aan te sturen om meer of minder stroom door te laten...

Ik zou zelfs een filter kunnen opnemen die de draaggolf wegfiltert, wat er dan overblijft zijn harmonischen waarmee ik hetzelfde zou kunnen doen om die te laten verdwijnen met een andere bias instelling...

Ik laat dit even pruttelen, wellicht ga ik dit nog proberen te bouwen deze week.

73, PA1RAM

Ha Richard S,

Ja ik ben ook nog online ik moet nog een tekening maken voor het uploaden.
Maar een korte beschrijving een richtkoppel element zeg -10 dB dan een detector 1ss xx of een BAT64-04 dan een filtertje.
Dan de Op-amp met een spanningsbron als referentie of stroombron....
Daarmee stuur ik een PIN diode het regelbereik is maar heel klein maar met een hoge resolutie.
Met de referentie spanning stel je het setpoint in dus je regeld tussen minimale ruis en minimale harmonische.

Het is een balans in de resonator tussen grondtoon en harmonische de spoel en condensator hebben ieder afzonderlijk een invloed !
Wij kijken vaak alleen naar de buitenkant de combinatie van beiden maar intern vindt een soort evenwicht plaats.
Dit is heel belangrijk voor de stabiliteit en het ruis gedrag van de resonator en dus de oscillator als geheel....

Groet,
Henk.

[Bericht gewijzigd door electron920 op woensdag 17 mei 2023 01:07:04 (28%)

Everything should be as simple as possible, but not simpler.

Oooo ik had niet gezien dat er al meer posts waren...
Excuus...

Harry wat een fantastische plaatjes, waar doe je dat mee?
En ja er is ruimte voor verbetering haha, dat is toch waar we het voor doen?

Ik ben benieuwd naar jouw ontwerp Henk. Ik ga morgen maar eens mijn whiteboard schoonmaken en dat gebruiken om mijn gedachten wat meer body te geven zeg maar.

Als CO het je te lastig maakt dan is gewoon een foto van een stuk papier ook prima toch? Ik moet wel zeggen dat sommige formules dermate ver van de praktijk af staan dat ik er weinig mee kan. Ik gebruik vaker de tendens van die formules om de richting te bepalen waarin ik verder moet. Ik begin meestal enthousiast een artikel te lezen maar na een dozijn aan formules raak ik het spoor kwijt en ga ik de conclusies bekijken aan het einde. In veel van die formules streep je toch het een en ander tegen elkaar weg bij bepaalde aannames. Ik ben meer praktisch dus...

73, PA1RAM

Op 17 mei 2023 00:57:57 schreef electron920:
Ha Richard S,

Ja ik ben ook nog online ik moet nog een tekening maken voor het uploaden.
Maar een korte beschrijving een richtkoppel element zeg -10 dB dan een detector 1ss xx of een BAT64-04 dan een filtertje.
Dan de Op-amp met een spanningsbron als referentie of stroombron....
Daarmee stuur ik een PIN diode het regelbereik is maar heel klein maar met een hoge resolutie.
Met de referentie spanning stel je het setpoint in dus je regeld tussen minimale ruis en minimale harmonische.

Ik begrijp denk ik de richting waarin je wilt gaan regelen, maar met een pindiode? Waar plaats je die dan vraag ik me af en kan je daarmee inderdaad over een groter (dynamisch) gebied regelen...

Ben heel benieuwd. En nogmaals een foto van een schets werkt ook prima ;)

73, PA1RAM

Op 17 mei 2023 00:31:57 schreef electron920:
Ik ben wat laat met posten formules schrijven op CO is niet zomaar gedaan maar kijk even naar mijn post hierboven....

Sorry die formules van je had ik inderdaad gemist. Ik heb wel wat gespeeld met de waarde van C9, verdriedubbeld zelfs en het resultaat op de harmonischen maakte niets uit, alleen de output werd minder en dat is begrijpelijk omdat je de kring meer gaat belasten.

Ik ga hier morgen nog wat verder mee experimenteren...

73, PA1RAM
harry64

Golden Member

Op 17 mei 2023 00:31:57 schreef electron920:
@harry64,

Is dat een meetontvanger of een SDR stik werkt wel.....
Je spoeltje zit er netjes in doe jij ook met voetjes zeg mmaar haaks ombuigen ?

Groet,
Henk.

Op 17 mei 2023 01:03:22 schreef Richard S:
Harry wat een fantastische plaatjes, waar doe je dat mee?
(En @ Richard inmiddels. Soms gaat een topic harder dan ik hebben kan... :P)

SDRplay is de software en de
RSPdx
RSPduo
RSP1A

Zijn zo goed als meetontvangers. Waar de RSPduo als enige Diversety op tuner 1 en 2 heeft en een gebalanceerde high impedance ingang heeft en daarmee eigenlijk het meest veelzijdige paardje in de stal is.

Spoeltje is eerst uitgerekend met de Omni helical coil Calculator Die geeft o.a. ook de lengte van de wikkeldraad. Die neem ik dan plus aan beide kanten 5 mm extra die ik eerst beide schoon schraap en vertin en vervolgens aan één kant met een punttang haaks zet. Daarna heb ik ze in de groef van de M3 of M4 schroef gewikkeld. Om vervolgens de ander kant, nog op de schroef, haaks te zetten met de punttang. Daarna voorzichtig de schroef er uitdraaien.

Die 0.4 op de M4 ging veel makkelijker als de 0.2 op de M3 kan ik je vertellen. :P

Maar zo zou ik grotere spoelen van b.v. 1mm draad nu op een M6 wikkelen. Dan heb ik een 'vaste' spacing, diameter enz. Desnoods zoek ik ergens massief kunststof rondstaf om daar de draad op te tappen als ik wil dat de spoel z'n berekende 'vorm' zo goed mogelijk behoud.

Zo kan je ook zeg maar een 0.2 mm draad op 5 mm dia met een space van 1 mm op een M6 leggen. Maar ook op een M3 met 0.5 mm space.

Ik heb nog niet gemeten wat het met de µH's of nH's doet als je de metaal schroef laat zitten als 'kern' :P

Overigens heeft Omni erg veel interessante calculators. :)

En ja er is ruimte voor verbetering haha, dat is toch waar we het voor doen?

Dat en niks anders. :P

Frederick E. Terman

Honourable Member

Ik heb nog niet gemeten wat het met de µH's of nH's doet als je de metaal schroef laat zitten als 'kern' :P

Moet je tóch eens doen. Je zult misschien verbaasd zijn..!

Keramisch, kalibratie, parasitair: woordenlijst.org

Ha Richard S,

Ik heb de verfblikken nog niet binnen maar, wel nagedacht hoe de Q te vergroten !
Wat ik ga proberen ( als experiment ) is een kortgesloten resonator :S
Voor een λ / 4 is het niet te doen zou 50 cm worden net iets te veel van het goede....
Maar het huisje over de spoel als een kortgesloten resonator misschien dat het gaat werken.
Zo iets als een verkorte dipool.
Een kijken of ik daar iets zinnigs op papier an zetten en door de SIM halen !

Het blokschema van de AAC is klaar maar dat is de moeite niet van het uploaden.
Het is de bedoeling om zowel de Bias als het RF in de α lus te regelen.
Vandaag de RF detector getest dit moet een redelijk snelle piek detector zijn de golfvorm kan grillig zijn.

Maar ook dat is mooi voor de SIM de lus moet gedempt worden in het juiste tijd venster anders werkt een en ander tegen elkaar.
Als jij later een PLL gaat gebruiken dan veranderen de parameters en dan wil je niet dat de regeling voor het optimale werkpunt de zaak gaat tegenwerken.....
Dus zal er van de PLL een seintje moeten komen ik ben gesetteld nu mag jij je werk doen.

Vergeten..... wat ik ook nog gedaan heb een J310 als versterkertje gemeten op harmonische vervorming.
Ik kom slechter uit als de getallen van de oscillator :?
Wat ik in iedergeval weet is dat er qua harmonische niets te halen is....
De test met de spoel is dan ook bedoeld voor de zijband ruis.

Groet,
Henk.

Everything should be as simple as possible, but not simpler.

Ik heb vandaag besteed aan terug naar de basis. Waarom heb ik 10 harmonischen en zó sterk wanneer ik de "normale" schakeling gebruik. Ik en vele anderen hebben deze schakeling gebruikt in de vorige eeuw, geen wonder dat dit tot verstoringen heeft geleid...

Maar ik ben er niet in geslaagd om het monster te temmen. Pas wanneer ik de koppeling tussen kring en JFET kleiner maak worden de harmonischen minder maar verdwijnen doen ze niet. Wanneer die koppeling kritisch wordt dan krijg ik het standaard beeld met 2 harmonischen en ca 20dBm minder output.

Ik heb gespeeld met clamp diodes op diverse plekken (doen niets eigenlijk), met source en drain weerstanden variabel (alleen de source weerstand heeft enige invloed maar de boel wordt onstabiel, als in andere oscillaties), Ik heb de koppel C tussen kring en JFET door weerstanden vervangen, dat had wel resultaat maar dat werd ook kritisch kwa oscillatie.

Ergo, ik heb eigenlijk niets bereikt als alleen meer inzicht.

Ik denk dat er 2 zaken nodig zijn om deze oscillator te temmen. Enerzijde -Ugs op halverwege Vp te houden (dat doet die diode schakeling) en anderzijds de amplitude beperken. En dan zodanig dat de oscillatie goed start en in stand blijft bij het trimmen van de frequentie.

Ik heb al wel wat ideeën om met een transistor in de drain en een detectie circuit op de output een soort van AAC te maken. Maar ben daar nog niet helemaal uit.

Waarom is dit nu zo complex, waarom ging het met de MOSFET een stuk beter. Dat blijft door mijn hoofdje spoken. Ik ga morgen het feedback netwerk aanpakken zoals Henk adviseerde, mocht dat ook geen soelaas bieden dan ga ik terug naar Colpitts om te kijken of dat beter gaat, als in schoner. Er komt toch een PLL aan later...

73, PA1RAM

Ha Richard S,

Het is een klein signaal transistor 0 dBm is al veel dat heb ik in het andere draadje al aangegeven !
En dat blijkt wel ik heb er een versterkertje mee gebouwd 3 signalen er in van -20 dBm....... en toen was ik mijn briefje kwijt |:( ik dacht -53 dBc harmonische afstand.
Ik zal het morgen nog een keer meten....

Uiteindelijk wordt de harmonische afstand door de versterker bepaald maar je kunt wel een filter aan de uitgang,
voor dat je terug koppeld naar de resonator let op de fase !
Ik zou dat moeten modelleren.
Met andere woorden als de harmonische niet mee genomen worden in de feedback,
dat is een interessante m.b.t. de HB van het systeem :P
Ook heb ik even gekeken daar straks naar de stabilisatie van de voeding voor zowel de oscillator als de afstemspanning.
Vraag kan jij aan de drain de stroom zichtbaar maken met de scope en ben je in het bezit van Cu folie ?

@harry64,

Ga je een magneet maken of zo iets ??
Ik heb wel kernen van messing en aluminium....maar die worden dan weer niet magnetisch !!

Groet,
Henk

Everything should be as simple as possible, but not simpler.

Op 18 mei 2023 01:15:30 schreef electron920:
Ha Richard S,

Het is een klein signaal transistor 0 dBm is al veel dat heb ik in het andere draadje al aangegeven !
En dat blijkt wel ik heb er een versterkertje mee gebouwd 3 signalen er in van -20 dBm....... en toen was ik mijn briefje kwijt |:( ik dacht -53 dBc harmonische afstand.
Ik zal het morgen nog een keer meten....

Uiteindelijk wordt de harmonische afstand door de versterker bepaald maar je kunt wel een filter aan de uitgang,
voor dat je terug koppeld naar de resonator let op de fase !
Ik zou dat moeten modelleren.
Met andere woorden als de harmonische niet mee genomen worden in de feedback,
dat is een interessante m.b.t. de HB van het systeem :P
Ook heb ik even gekeken daar straks naar de stabilisatie van de voeding voor zowel de oscillator als de afstemspanning.
Vraag kan jij aan de drain de stroom zichtbaar maken met de scope en ben je in het bezit van Cu folie ?

Hoi Henk,

Je gebruikt soms termen die me niets zeggen, het zal wel jargon zijn uit jouw vakgebied...

Ik dacht altijd dat een oscillator ook over klein signaal ging. Lekker laag in de voeding en weinig discipatie want dat was slecht, nou daar ben ik inmiddels wel achter dat dit niet klopt. Als zo'n ding echt de kans krijgt (ongeremt) dan heb je een Utt van 2 maal de voeding, duh!

dBc en harmonischen afstand? Ik ben daar niet bekend mee...

Dat van die feedback zonder/met-minder harmonischen is wel een idee inderdaad. Ik ga hier over nadenken...

De HB van het systeem. Geen idee wat dit is...

:Vraag kan jij aan de drain de stroom zichtbaar maken met de scope en ben je in het bezit van Cu folie

Nee ook dit gaat helaas aan me voorbij. Ik kan wel de spanning meten over de source weerstand, dat zou ook de stroom moeten weergeven maar ik verwacht dat jij de HF stroom bedoeld? En nee ik heb geen Cu folie, wel latoenkoper...

73, PA1RAM

Ik heb vanmorgen gekeken of ik die hanekam weg kon krijgen door aanpassingen in het feedback netwerk maar ik krijg het niet voor elkaar. Heb een andere J310 geprobeerd en zelfs een BF245 maar het beeld is altijd hetzelfde.

Een interessante test was met een T-LPF filter in de feedback lijn. De resonaties waren er wel en net zo talrijk maar ze werden allen enorm breedbandig, zag er ook niet uit op de scope met tal van oscillaties op het signaal, ik weet in elk geval dat mijn scope ruim boven de 100MHz kan weergegeven ;)

Ben zelfs van Clapp afgestapt, met een parallelkring gaf het exact hetzelfde beeld...

Ik wordt er niet goed van gewoon. Dus om eens te vergelijken pak ik mijn FM82 zender uit de vorige eeuw met een J310 oscillator. Dit is het standaard schema met een parallelkring, 10p koppelcondendator naar de gate, 100k als gateweerstand, 250Ω als source weerstand, geen inductie in de source... en 2 x 10P in het feedback netwerk. Uitkoppeling naar BF961 buffer hard op de spoel (1W van koude kant met 4W) met 10p. Gemeten achter deze 10p op de SA zijn gewoon nauwelijks harmonischen zichtbaar, 2e harmonische op -60dB en de 3e praktisch in de ruisvloer. Hoe dan??????

73, PA1RAM
Frederick E. Terman

Honourable Member

Op 18 mei 2023 00:30:07 schreef harry64:
[...]
Oké, ik ben verbaasd. :P

Je zou denken dat de µr van ijzer veel groter is dan 77/70= 1,1. :)
Vaak gaat de L zelfs omláág met de 'ijzerkern' erin.
De verklaring zit 'm natuurlijk in de wervelstromen die in de ijzerkern gaan lopen. Vandaar dat je dat op HF voorkomt door poederijzer of ijzeroxiden (ferriet) te gebruiken, voor zover je niet aan alleen lucht al genoeg hebt.

Keramisch, kalibratie, parasitair: woordenlijst.org

Ha Richard S,

Even de opmerkingen van jou kant..... dat zie je goed dat is dan ook de reden dat heel veel berekeningen,
niet helemaal correct zijn.

Het mechanisme wat we gebruiken om de resonator tank met de juiste hoeveelheid energie te vullen,
wordt bereikt door het vast lopen ( beperken ) van de versterking....
De pole geplaatst in het s vlak zal roteren en richting de denkbeeldig as.
Als maximale amplitude bereikt is zal de pole positie rusten dit zal om en nabij de as zijn !
Wat is belangrijk voor ons ? de amplitude discriminatie moet klein zijn dat wil zeggen dat er,
maar een punt moet zijn waar aan die voorwaarde voldaan wordt....
Je kunt direct beredeneren dat dit bij een smalle reonator ( kristal ) beter lukt dan bij een breede resonator !!
Vandaar de aandacht aan de resonator daar zit de winst in stabiliteit en zijband ruis.
Dat er misschien een PLL gebruikt wordt doet aan de kwaliteit niet af de,
PLL kijkt alleen naar de frequentie miet naar de ruis harmonische enz enz.

Met de HB Harmonic Balans ( harmonische balans ) bedoel ik het volgende.
De LC-tank, ervan uitgaande dat er geen verliezen zijn, is een typische schoolvoorbeeld ( een oscillator uit het natuurkundeboek ).
Magnetische energie in de inductor wordt omgezet in elektrische energie in de condensator en vice versa.
De oscillatie wordt bepaald door de energievergelijking, die stelt dat de totale energie die is opgeslagen op de condensator en in de inductor constant is.
De energiebalansvergelijking is niet voldoende om de oscillatie te beschrijven.
De reden daarvoor is de noodzaak om de totale oscillator energie te kennen, die wordt bepaald door de initiële stroom in de inductor en de initiële spanning op de condensator.
In praktische oscillatoren zijn er verliezen die moeten worden overwonnen als de oscillatie bedoeld is om voor altijd door te gaan.
Bij LC-oscillatoren worden de verliezen overwonnen door een negatieve weerstand gebruiken, die in de praktijk wordt geïmplementeerd met één of meer niet-lineaire componenten.
Ze worden weergegeven in de figuur als de "niet-sinusvormige" actuele bron.

De negatieve weerstandsstroom komt de tank binnen en bouwt een oscillatie amplitude op die gelijk is aan het product van de tankweerstand bij resonantie en de grondtoon van de huidige golfvorm.

A=RIfund

De condensator biedt weinig impedantie voor de harmonischen van de geïnjecteerde stroom.
Aan de andere kant verhindert de inductor dat de harmonischen er doorheen gaan.
De grondtoon van de geïnjecteerde stroom vloeit alleen door de weerstand omdat de inductor en de condensator een open circuit vertegenwoordigen bij resonantie.
Alleen de reactieve stroom kan door de tank stromen.
Het vermogen in de inductor moet in evenwicht zijn met dat in de condensator.
De harmonischen resulteren echter in een vermogens onbalans omdat ze in ongelijke hoeveelheden door de condensator en de inductor stromen.
Hoe gaat de oscillator om met de situatie?
Door het vermogen in de harmonischen kleiner te maken.
Dit wordt bereikt door de oscillatiefrequentie naar beneden te verschuiven. Daarom oscilleert de tank, in aanwezigheid van de harmonischen van de negatieve weerstandsstroom, altijd onder zijn natuurlijke frequentie.
De tank lijkt meer inductief en het vermogen van de grondtoon door de inductor is hoger dan die door de condensator.
Deze overmaat aan grondtoon vermogen balanceert de kracht in de harmonischen die door de condensator stromen.

Misschien geeft dit iets meer helderheid over het algemeen is mijn inbreng in balans met de vraag dus niet te diep :+
We zijn op CO ( gelukkig ) meer bouwers en ik vindt dat een goede zaak !
Maar in de situatie van @TS die duidelijk iets meer wil dan alleen een doos die rammelt op zijn plaats denk ik.....

Een samenvatting :

Het is een verkeerd begrip dat de versterker veel gewicht in de schaal legt m.b.t. het oscilleren het is de,
resonator die het oscilleer mechanischme veroorzaakt en niet de versterker.
Dit geldt voor elke tankkring dus ook in je bandfilter alleen hier wordt de tank gevuld door het ingangssignaal op Fo ....
Voor de goede werking moet de resonator smal en steil zijn, dusdanig dat er maar een maximum ( Fo ) bereikt kan worden,
en de ruis zo dicht als mogelijk rond Fo weg gefilterd wordt.
Omdat we maar twee knoppen hebben gekregen om aan te draaien met dank aan Barkhausen zijn er niet zoveel mogelijkheden.
De fase of de versterkking de praktijk is relatief makkelijk laat de versterking op natuurlijke wijze zich zelf begrenzen op ≈ 1 keer versterken.....
Dit betekend een verschuiving in de instelling en het gedrag van de versterker met als gevolg vervorming !

De aanduiding dBc is wat jou specrum analyzer aangeeft dus niet de amplitude met de referentie als max maar je eerste marker als max.
Dit kun je ongetwijfeld instellen maar is wel de normale aanduiding bij dit soort metingen....

Omdat jij al een werkend examplaar heb kan jij sneller een proef doen.
Ik zal straks een aantal formules bekijken m.b.t. coax resonatoren en er aan rekenen.
Misschien is het mogelijk om de Q van de spoel te verhogen van zeg 50 naar 350....400 het is een brainstorm O-)
Als dit lukt is het een enorme winst maar in het algemeen let op, een hoge Q betekend dat het meer tijd kost om de tank te vullen en de demping zal oplopen.
Dat laatste is geen probleem of je versterker nu vastloopt bij 2 x of bij 4 x versterken.

Hoe zie ik dat voor me ik ga de spoel inpakken in Cu folie dit vormt de krortgesloten resonantie kamer !
Dan volgt er redelijk wat natuurkunde ( physics ) dat laat ik even voorwat het is ik kan dat zelf nog niet helemaal overzien....
Vandaar mijn vraag of je misschien ook Cu folie in de toolbox had maar latoen koper is perfect.

Nauw dat kort schrijven heb ik nog niet helemaal onder de knie :(
Maar ja..... ik hoop dat een en ander een lampje op de oscillator doet schijnen.
Er zijn vele wegen naar een stabiele oscillator een cascode versterker heb je zelf al genoemd her en der een constante stroom bron enz enz....
Maar eerst kijk ik zoals aangegeven naar de resonator.

Als je iets gemakkelijker wil experimenteren maak dan een oscillator b.v.b. een Wienbrug op 1...1,5 MHz dat is met een scope goed te volgen.
Het punt is er wordt alleen op de spectrum analyzer gekeken terwijl in het tijd domein veel meer nuttige informatie zit.
Ik zelf kan tot 600 Femto seconden kijken dat gaat met een scope niet maar meet ook heel veel in het modulatie domein tot 1 GHz.
Voor de zijband ruis gebruik ik de FSUP .

Groet,
Henk.

Everything should be as simple as possible, but not simpler.

Hoi Henk, dank weer voor je inbreng, ik ga je verhaal nog wel een paar keer lezen om het op me in te laten dringen. Ik herken een aantal zaken maar niet alles...

negatieve weerstand: "Bij negatieve weerstand zijn spanning en stroom 180 graden uit fase. Een toename van de spanning in een apparaat met negatieve weerstand leidt dus tot een afname van de stroom en het product van spanning en stroom wordt negatief . Dit komt overeen met het concept van energieopwekking." Juist ja, interessant ;)

MAAAAAR, ik had een eureka momentje toen ik de oscillator beschreef die ik in mijn FM82 gebruik, daar zit geen spoel in de source. Wat nu als ik die er uit haal...? Nou dat scheelt minstens de helft van de harmonischen!!!

Dus geen inductor meer in de source

wordt vervolgd, maar nu eerst koffie!

73, PA1RAM

Hallo Henk en Richard S,

Henk ik heb even een vraagje, Richard S wil het ontwerp van de Clapp oscillator verlaten, wat op zich prima is.
Maar hoe zit het nu met de Vackar oscillator, is dat geen aanrader?
Zelf heb ik hiermee ook op VHF hele goede ervaringen, ik ben nu bezig met een tweemeter ontvanger waar ook een Vackar wordt gebruikt.
Ook als oscillator direct op 144-146MHz heb ik goede resultaten, de frequentie stabiliteit is geweldig goed (altands dat vindt ik ervan).
Op het internet heb ik gelezen dat de harmonischen wel -40dB of zo iets zijn (mogelijk meer kan ook), dus dat is naar mijn mening niet slecht.
Volgende vraag is staat die oscillator ook in klasse C, of A ?
Wanneer een klasse C oscillator wordt gebruikt lijkt het mij logisch dat er nogal sterke harmonischen voorkomen.
Ik gebruik een BF256B in die Vackar met een source weerstand van 220 ohm, daaroverheen staat een spanning van ongeveer 0,7V.
De voedingspanning is 5V, dat vind ik meer als voldoende, overigens werkt de gehele ontvanger maar ook de zender op 5V.
Kun je iets van informatie geven Henk over die Vackar oscillator, op VHF?

Telefunken Sender Systeme Berlin
harry64

Golden Member

Op 18 mei 2023 14:50:21 schreef Frederick E. Terman:
[...]
Je zou denken dat de µr van ijzer veel groter is dan 77/70= 1,1. :)
Vaak gaat de L zelfs omláág met de 'ijzerkern' erin.
De verklaring zit 'm natuurlijk in de wervelstromen die in de ijzerkern gaan lopen. Vandaar dat je dat op HF voorkomt door poederijzer of ijzeroxiden (ferriet) te gebruiken, voor zover je niet aan alleen lucht al genoeg hebt.

Aha. Liefst luchtkern met LPF filters waar enig vermogen doorheen gaat. Tijdens het MG avontuur werden de spoeltjes met kern nogal eens dermate heet dat ze zichzelf los soldeerden. Daar hadden de luchtspoelen veel minder last van.

Ha Martin V,

Jou concept van ik denk inmiddels 2 jaar geleden is goed ik heb toen de serie Colpitts gebruikt.
Beide zijn aan elkaar gewaagd, maar de keuze dat laat ik aan @TS over de Clapp is op zich een goede.....
En de oscillator is absoluut niet slecht....maar goed als je beter wil dat kost moeite.
De makkelijke weg is.... gebruik een laagdoorlaatfilter, maar het kijken naar,
andere mogelijkheden is zeker niet verkeert !

Ik zie veel mogelijkheden die ik in verleden heb toegepast maar de keuze is aan Richard en ik denk,
dat het veel meer waarden heeft als je zelf het onderzoek doet....
Zelf concentreer ik mij even op de resonantie kring dat vindt ik interessant.

Een harmonische onderdrukking van -40 dB is goed te noemen maar wat is de zijband ruis ?
Daar heeft @harry64 al iets over geschreven.
Zonder te interveniëren neigt elke oscillator systeem richting klasse C dat is nu eenmaal,
het mechanisme wat gebruikt wordt de versterker laten begrenzen tot ongeveer 1 x netto versterking.
Een oplossing ik zal vanavond een tekening maken is om een voorversterker in de lus te gebruiken,
voor de niet-lineaire versterker ik heb dit met succes toegepast.....

De Vackar oscillator op VHF ? al deze oude oscillatoren zijn prima maar wel gebaseerd op de radio buis.
Op jou draadje heb ik dit volgens mij uitgewerkt !
Het effect van de capaciteiten van de versterker zijn minimaal maar dit zegt niets over de ruis.
Voor de ruis analyse gebruiken we de Leeson's formule maar die is beperkt geldig hierbij ligt de oorsprong in het kleinsignaal en dat is nu net waar een doorsnee oscillator zich niet in bevind zoals we gezien hebben !

Groet,
Henk.

Everything should be as simple as possible, but not simpler.

Ik heb deze (vrije) week gebruikt om het gevecht aan te gaan met de harmonischen maar ik heb het toch verloren. Het is inderdaad mogelijk om ze in meer of mindere mate weg te krijgen maar het is nauwelijks reproduceerbaar en uiterst kritisch.

Zo heb ik de oscillator van mijn FM82 opnieuw opgebouwd op de testprint en het resultaat was voorspelbaar met de 2 bekende harmonischen. Heb wat zitten spelen met het feedback netwerk maar meestal werd het te kritisch in afstemming, alleen beter over een heel klein afstembereik en daarbuiten sloeg de oscillator af.

Ik heb daar de diode schakeling aan toegevoegd en daar had ik eigenlijk hetzelfde. En áls die dan zogenaamd "perfect" was dan hoefde ik maar over de schakeling heen te blazen om de harmonischen weer terug te krijgen die dan vervolgens langzaam weer minder werden.

Om het zeker te weten heb ik de boel omgebouwd van Clapp naar Colpitts en daar waren de resultaten exact hetzelfde, ik moest daarbij wel de kring van 5 naar 3 windingen brengen. Dan heb ik er liever 5...

Wat ik wel een punt vind is dat ik met een inductie in de source duidelijk meer harmonischen heb. Ik snap niet dat je in bijna alle schema's een source inductie aantreft. Hebben die ontwerpers daar dan niet naar gekeken? Ik heb op die plek diverse waardes geprobeerd van 100 tot 1000nH maar ik zag geen echt verschil, wel enigzins in de niveaus ervan maar niet in aantal...

Mijn conclusie nu: harmonischen horen er gewoon bij, punt!

@Henk, dank je wel voor je waardevolle bijdrages, ik heb daar een hoop van geleerd. Ik laat het testbed intact zodat ik eventueel nog met een hoge Q resonator of stub kan testen. Maar ik moet gewoon verder wil ik dit project nog tot een eindresulaat krijgen dit jaar.

Ik ga me nu focussen op ruis en filtering. De ruis dat spreekt voor zich zelf maar de filtering wil ik zo klein mogelijk kwa ruimte.

Verder twijfel ik aan mijn testbed, bij het nabouwen van de FM82 kreeg ik meer harmonischen, of eigenlijk was het sterker net boven de ruisvloer wat ik niet meet in de printuitvoering. Ik kijk dit nog even aan maar anders ben ik gedwongen om toch meer printjes te maken vrees ik...

73, PA1RAM
harry64

Golden Member

Ik had met een 1 wdg 8 mm gemeten met de SA aan de stub van de RDVV. En die gaf gemeten bij de J310's een kam en halverwege alleen de grondtoon zonder harmonischen. Nou was dat signaal wel erg laag en er zit natuurlijk allerhande ander spul wat die meting beïnvloed. Maar hoe verderweg van de J310, hoe minder kam. Echter bij het tappunt is het volop kam.

verder is van die aangepaste opzet op mijn printje vooral de ruis ten eerste en het 'wandelen' ten tweede een probleem. Dat wandelen kan opgelost worden door de PLL, de ruis niet. De stereoscheiding is op de 'RDVV' ook een stuk slechter dan op de Stentor.

Dus ik wil sowieso de modulatie met een aparte varicap kring gaan doen dan de VCO. De FM modulatie kan dan met 1 varicap omdat die voor FM maar max 200 KHz hoeft te zijn en in geval van 2 meter maar 10 KHz. DEus de modulatie kan véél lichter worden gekoppeld aan de totale LC kring.

mijn originele testprint begint trouwens al een aardig 'Frankenstijn' uiterlijk te krijgen op dit moment. :P

Op 19 mei 2023 00:18:34 schreef Richard S:
...Wat ik wel een punt vind is dat ik met een inductie in de source duidelijk meer harmonischen heb. Ik snap niet dat je in bijna alle schema's een source inductie aantreft. Hebben die ontwerpers daar dan niet naar gekeken? Ik heb op die plek diverse waardes geprobeerd van 100 tot 1000nH maar ik zag geen echt verschil, wel enigzins in de niveaus ervan maar niet in aantal...

Ik heb nog eens wat zitten rekenen aan het geheel mét en zónder source inductie en snap nu wel waarom die er in wordt geplaatst. Heeft alles te maken met de kring belasting wat de Q nadelig beïnvloed waardoor het geheel breedbandiger wordt en ook meer ruis geeft.

Wanneer ik alleen een source weerstand gebruik (zonder ontkoppeling) heb ik met C8 en C9 erbij (10p) een belasting van zo'n 350Ω. Wanneer ik in serie een spoel opneem (L8) en de weerstand ontkoppel krijg je bij 470nH, 1uH en 4,7uH een belasting van respectievelijk 320Ω, 800Ω en 4k2. Dat is een behoorlijk verschil.

Maar waar ligt nu de sweetspot kwa waarde voor L8? Wanneer je een rondje internet maakt zie je meestal waardes tussen 1k en 5k kwa impedantie (XL). Het is natuurlijk een source follower dus de uitgangsimpedantie wordt mede bepaald door L8. Aangezien ik toch naar een hoogohmige buffer ga denk ik dat 4,7uH een juiste waarde is. Weinig belasting op de kring is daarbij het belangrijkste.

Maar de waarde is dan gevoelsmatig vastgesteld. Daarnaast zie ik duidelijk meer harmonischen indien ik een source inductor gebruik, maar enfin die horen erbij denk ik dan nu maar...

Ik hoor graag of ik het juist heb?

73, PA1RAM