Van belang is wat je belasting vraagt als aandrijfkoppel.
Er is een groot verschil tussen
- een lift die tussen twee verdiepingen moet starten
- een slijptol, ventilator, centrifugaalpomp, die opstart zonder tegenwerkend koppel.
Voor sommige toepassingen heeft een motor dus een hoog aanloopkoppel nodig vanaf het eerste ogenblik van opstarten. Bij andere toepassingen heb je enkele seconden om rustig op toeren te komen.
Een slijptol gebruik je pas als de steen op toeren is.
Het benodigde koppel van een ventilator is evenredig met de tweede macht van het toerental.
Een centrifugaalpomp (met eulerwaaier) heeft eveneens een kwadratisch toenemend koppel.
Een piston pomp daarentegen heeft vanaf het eerste moment koppel nodig.
Een driefazige motor kan vanaf het eerste ogenblik zijn volledige motorkoppel leveren. (eigenlijk vaak 150 a 180% van het nominale motorkoppel)
Het startkoppel van een monofasige motor hangt af van de aanloopcondensator. De hoofdwikkeling en de startwikkeling vormen elk op zich, een wisselveld in de stator. Vectiorieel opgeteld vormen de twee samen een "elliptisch-vormig" draaiveld.
Door een grotere of kleinere condensator te kiezen krijg je een smallere of bredere ellips.
Echter door toename van de belasting, wordt de opgenomen stroom ook groter en wordt de ellips terug smaller.
Als je de motor belast aan vb 1 kW wordt daardoor ook de grootte van "hoofd wikkelings" wisselveld vastgelegd. Als je een rustig draaiende monofasige motor wil ontwerpen, zal je de condensator voor de hulpwikkeling dusdanig moeten kiezen dat de vectoriele som van hoofd en hulp veld samen zo veel mogelijk cirkelvormig is.
Hieruit volgt dan ook dat er maar één juiste condensatorwaarde bestaat voor een gegeven motorbelasting. De optimale condensator kiezen voor een monofazige motor met een wisselende belasting is dus niet mogelijk.
Hieruit volgt ook dat een monofazige motor tijdens aanloop een andere condensator nodig heeft dan wanneer hij in bedrijf is (lees : op toeren gekomen is). Daarom heb je start condensatoren en bedrijfscondensatoren.
Het wordt dan ook logisch dat een startcondensator na aanlopen uitgeschakeld moet worden, het koppel dat de motor moet leveren is immers ook gewijzigd (lees : lager geworden)
In praktijk heb je voor het starten een grote condensator nodig (150 à 400 uF), tijdens normaal bedrijf heb je voldoende aan (2 à 80 uF).
Als je enkel een bedrijfscondensator toepast, zal de motor tijdens aanloop niet heel sterk zijn, maar voor sommige toepassingen kan dat perfect voldoende zijn.
Als je toepassing een pomp is, heb je het voordeel dat het maximum vermogen bepaalt wordt door het debiet en de druk van je pomp, in praktijk komt dat neer op een keuzen van het toerental en de waaierdiameter (en het aantal drukverhogende waaiers die na elkaar staan).
Waaier diameter en toerental zijn normaal onveranderlijk.
Dus het maximum opgenomen vermogen ligt vast.
Anderzijds start een pomp onbelast (zie boven)
Hierdoor is het perfect mogelijk om een motor te nemen met enkel een bedrijfscondensator, hetgeen ook een gangbare praktijk is.
Ook je veronderstelling dat het een driefazige motor model Steinmetz is zou best correct kunnen zijn.
Hier geeft vooraf de weerstand van de wikkelingen opmeten uitsluitsel.
Blijft de vraag hoe zwaar je de motor mag belasten indien het een driefazige motor is die je driefasig gaat voeden.
- ofwel het opmeten van het blikpakket en hieruit het motor vermogen afleiden en een schatting maken van cos fi en rendement. Om de stroom te kunnen berekenen.
- ofwel de draaddiameter van de wikkelen meten en hieruit de toegelaten stroom per eenheid van koperoppervlakte toepassen.
- ofwel de belasting stelselmatig laten toenemen en dan gaan kijken wanneer de opgenomen stroom proportioneel feller begint te stijgen.
Geen van de drie bovenstaande is gemakkelijk te doen met huis en tuinmiddelen. Maar telkens komt het er op neer dat de stroom beperkt blijft en de motor niet te warm wordt.
Waarom je dan hierop niet concentreren en de motor temperatuur monitoren en bepalen wanneer de wikkeling te warm wordt....
Veel succes