Paar vraagjes ivm versterker en voeding

1: voor een woofer kan dat wel, voor een tweeter eigenlijk niet. Of het mooi klinkt is een tweede. Grote woofers vertonen meestal boven een bepaalde frequentie eigentrillingen in de conus. In plaats van als een 'zuiger' op en neer te gaan, begint de conus als het ware te flabberen. Dit heet cone-breakup en klinkt erg lelijk. Sommige woofers zijn zo geconstrueerd dat ze heir niet og minder last van hebben. Dit kun je zien in het frequentieverloop (datasheet). Meestal begint dit rafelig te worden bij hoge frequenties. Dit geld ook voor middentoners trouwens.
Tweeters moet je juist niet te laag inzetten. Deze hebben vaak een beperkte maximale membraamuitslag. Hoe lager de frequente, hoe groter die uitslag. Als je op de resonantiefrequentie van de tweeter zit (datasheet) is deze uitslag zels redelijk ongecontroleerd. Stop je er dan te veel vermogen in (en dat hoeft veel minder te zijn dan jouw 50watt) dan wordt de uitslag te groot en beschadig je de tweeter. Ook dit geldt voor middentoners, en in zeker zin ook voor woofers. De maximale belastbaarheid wordt niet alleen door de 'watts' bepaald, maar eigenlijk nog sterker door de maximale conusuitslag (datsheet)

2. Zie boven. Dat ligt dus aan het type middentoner, het ontwerp van de box, en het totale vermogen wat erin gaat. Als uit je box-ontwerp blijkt dat je bij 100watt voor een bepaalde middentoner (of midwoofer) niet aan de maximale uitslag komt, heb je dat niet nodig.

3. Ik denk dat je voor een kanaal (100 watt, 4 ohm) minstens 500VA nodig hebt. Heeft te maken met de stroom die die voeding moet kunnen leveren.

4 in principe voldoet dit schema. Of een parallelschakeling van zoveel elko's beter en goedkoper is betwijfel ik. Ligt er helemaal aan welke elko's je neemt. Enkele elko's van hoge capaciteit, gebypassed met een folie-condensator van lage waarde zijn volgens mij net zo goed.

Mijn tip voor dit project: Houd het simpel voor een eerste project. Begin met een enkele stereoversterker. Beperkt het vermogen. De 250watt per kanaal die je nu beschrijft zijn echt heel erg veel. Bouw daarbij een eenvoudig 2weg systeem (passief gefilterd). Alsa je voor een bestaand ontwerp kiest zit daar meteen een goed filterontwerp bij. Dit is meestal het lastigst in speakerontwerp.
60-100watt in een tweeweg geeft al behoorijk watherrie hoor, zeker als je je versterker netjes bouwt zodat bijvoorbeeld de voeding aardig wat reserve heeft.

Geeft dit niet voldoende laag, bouw dan een tweede versterker, met subwooferfilter. Dit kan zelfs een mono-systeem zijn dan met een sub die je in een hoekje zet. Of je bouwt deze twee keer en gebruikt die subs als stands voor je 2-wegjes. Deze subversterkers mogen dan wat meer vermogen hebben, afhankelijk van je gekozen driver. Mocht je uit je oorspronkelijke systeem geleerd hebben dat je boxen bouwen eigenlijk veel leuker vindt dan versterkers bouwen, zou je hier nog wel een standaard subwooferversterker voor kunnen kopen (daar zit meestal meteen een goed filter in).

Kijk anders eens in het 'aktieve 2-way'topic. Of op wat andere diy-audio websites (audiofreaks.nl, hear.nl, forum.zelfbouwaudio.nl)

Op 1 februari 2005 08:52:20 schreef daniel56:
Kijk anders eens in het 'aktieve 2-way'topic. Of op wat andere diy-audio websites (audiofreaks.nl, hear.nl, forum.zelfbouwaudio.nl)

Hej ik ben ook maar een leek hoor . Ik heb ook beetje zelfde probleem

Ik ben het met Daniel eens dat je veel te veel hooi op je vork neemt. Op deze manier ben je een jaar bezig met je projekt en dan nog zal het resultaat waarschijnlijk tegenvallen.

Je pakt drie disciplines tegelijk aan: versterkerbouw, aktief filteren, boxenbouw. Ik zou ze eerst apart behandelen, om ervaring op te doen, en dan de zaken combineren.

@ Daniel: 500VA voor een 100W kanaal? Dat lijkt me puur geldverkwisting. Ik heb eens een 150 watt monoblok gebouwd en die leverde uitstekend z'n maximum long-term vermogen met een 225VA ringkern.

Op 1 februari 2005 10:18:03 schreef Fuzzbass:
@ Daniel: 500VA voor een 100W kanaal? Dat lijkt me puur geldverkwisting. Ik heb eens een 150 watt monoblok gebouwd en die leverde uitstekend z'n maximum long-term vermogen met een 225VA ringkern.

Nou dat lijkt mij wel erg krap bemeten. Zelf heb ik 2 eindtrappen gebouwd van 300W rms aan 4 ohm met twee trafo's van 625VA. Ik dacht altijd dat een goede vuistregel voor een klasse AB versterker was: dat de trafo het dubbele vermogen moet kunnen leveren als dat de eindtrap kan.

@Fuzzbass: Klopt, had ergens een factortje vergeten, 500VAis wat overdreven. 225 echter te krap, als je wat marge wilt:

Rekensommetje: 100watt in 4 ohm

Dit betekent dat je 20Volt RMS wisselspanning op je uitgang hebt. Topwaarde van 28Volt. Voedingsspanning moet dus minstens 28Volt DC zijn. Met wat verliezen in je voeding, eindtorren etc: +/-35VoltDC? (beetje overdreven, maar toch). Dit is dus een trafo van 2x25VAC

100watt in 4 ohm geeft een RMS stroom van 5A. Piekwaarde moet dus 7 Ampere zijn. Dat moet iedere lijn dus kunnen leveren. In het uiterste geval zou je zeggen dat je dan per lijn continu 7A moet kunnen leveren. Dat betekent een stroom per wikkeling van 10A. Dus een trafo van 500VA. Als je gebruik maakt van het feit dat iedere lijn slechts de helft van de stroom effectief hoeft te leveren kom je uit op 250VA per kanaal. Maar dan heb je weinig marge. Je trafo zal warmer worden, evt wat meer gaam brommen.

Rod Elliot adviseert 300VA per kanaal voor deze versterker.

Op 1 februari 2005 11:03:49 schreef daniel56:
@Fuzzbass: Klopt, had ergens een factortje vergeten,

Klopt je berekening in mijn topic wel dan? Want 500VA lijkt me wel meer dan genoeg voor 2x100watt...Maar dit is offtopic, dus beter niet reageren in dit topic...

Bedankt voor al de reply's zo ver. Ik heb ondertussen een mailtje gehad met ook wat goede raad erin.

Daarin werd mij afgeraden om meerdere versterkers per kanaal te bouwen. In mijn origineel idee, dacht ik iets van een actieve filter en dan een versterker per luidspreker. Maar goed, deze is mij afgeraden ivm problemen met fazeverschuiving. Deze persoon heeft mij echter wel aangeraden om 1 versterker per kanaal en een pasief gefilterde luidspreker aansluiting te maken.

Maar ja, ik weet dus totaal niets van die pasief gefilterde luidspreker systemen. Ik zal, neem ik aan, 2 luidsprekers van het zelfde vermogen moeten aansluiten? Dus een X W laag/middentooner en een X W tweeter. Of zit ik er kompleet naast? En hoe ga ik dan een (mono aangesloten) woofer kunnen aansturen als ik beter geen meerdere vesterkers per kanaal ga aansluiten?

Alsook, het lijkt mischien veel om te bouwen, maar ik moet wel vermelden dat ik toch al wat projecten erop heb zitten. Deze waren mischien puur digitaal, maar qua constructie waren deze toch wel wat werk hoor. Dus het is mischien wel veel, maar ik heb het doorzettingsvermogen ertoe . Let aub niet op de vele vragen, ik ben van het soort dat alles liefst 2 keer bevestigt ziet

Ik dacht dat je bij een goed ontworpen aktief filter juist minder last had van faseverschuiving. Bovendien kun je op eenvoudige wijze de niveaus en overgangsfrequenties op elkaar aanpassen (de condensatoren, spoelen en weerstanden hebben wat vriendelijker waarden). Nadeel is wel dat je meer elektronica op moet bouwen, een voeding moet bouwen ( een goede!) etc.

Daarom ook mijn oorspronkelijke advies voor een passief gefilterde tweeweg. De veilige weg is hier kiezen voor een bestaand ontwerp ( qua unit-keuze en filter). De kastvorm kun je dan zelf nog wel wat aanpassen, alleen het volume niet (binnen bepaalde grenzen).

Mocht je toch zekf aan de slag willen: meestal begin je met de keuze voor een woofer. Deze bepaald namelijk hoe laag je kast komt. Uit je wooferkeuze en kastontwerp komt een bepaalde efficiency van je laag. Hierop moet je de tweeter aanpassen. Kies dan een tweeter die in ieder geval laag genoeg doorspeelt om overlap te hebben met de woofer, en een efficiency heeft die gelijk of hoger is dan die van de woofer. Nu is dat meestal niet zo moeilijk, maar toch. Het is namelijk makkelijke om een tweeter wat te dempen, dan om een woofer te dempen. Doel is uiteindelijk om beide units even hard te laten spelen, bij een gegeven ingangssignaal, zonder noemenswaardige dips of fasedraaiing in het overgangsgebied.

Over filterontwerp kunnen (en zijn) boeken volgeschreven worden. Dat doe je niet zomaar. De filtercomponenten moeten uiteraard afgestemd worden op de juiste overgangsfrequentie en steilheid, maar moeten ook rekening houden met de elektrische eigenschappen van de afzonderlijke units. Een luidsprekerunit is namelijk nooit een zuivere weerstand.
Wil je dit filter zelf ontwerpen, dan adviseer ik je je goed in te lezen in luidsprekerontwerp (boeken van d'Apollito en Dickason, internet), en vooral veel bestaande filters te bekijken.

Ga je voor een bestaande kit: de fora die ik reeds gegeven bevatten veel info, maar ook online-winkels als speakerland, remo en speaker&co kunnen een bron van info zijn.