Pulsgever voor stationsklok

Na lange tijd ben ik weer eens terug op het forum en heb net even wat oude post uit 2004 en 2006 van mezelf terug zitten lezen. Apart om nog eens te lezen; het is overduidelijk al eeuwen geleden...

Enfin, ik heb een vraag over een pulsgever voor een stationsklok. Ik heb er onlangs een op de kop getikt en wilde daar een pulsgever voor gaan bouwen. Ik heb behoorlijk complexe oplossingen hiervoor gezien, maar ik wil het simpel houden.
Voorafgaand had ik alvast wat informatie opgezocht en kwam het schema in dit topic tegen: http://www.circuitsonline.net/forum/view/7601/1/pulsgever+stationsklok. Kant en klaar, zelfs voorzien van een printlayout. Zelfs voor iemand met weinig elektronicakennis zoals mij goed te doen!

Toen ik de klok binnenkreeg zag ik echter dat deze niet werkt op de 12 volt waarvoor het schema ontworpen is, maar minimaal 24 volt nodig heeft. Blijkbaar kan het voltage omgezet worden, want 36, 48 of 60 volt is ook mogelijk.
Is het hele schema nu niet meer bruikbaar, of kan het met enkele simpele wijzigingen toch geschikt worden gemaakt?

Bijgaand enkele foto's van de klok.

http://i270.photobucket.com/albums/jj85/DubbeleP/JD800072.jpg

http://i270.photobucket.com/albums/jj85/DubbeleP/JD800076.jpg

http://i270.photobucket.com/albums/jj85/DubbeleP/JD800077.jpg

Alvast bedankt voor jullie hulp!

Trafospanning moet naar ongeveer het dubbele. De 24V is dan te veel voor de logica. Daar kan je dan een 7812 voor in de plaats zetten. Of de uitgang zo opgebouwd is dat ie naar 24V kan "levelshiften" heb ik nog even niet voor je uitgezocht.

Edit: DE uitgang moet even wat anders gebeuren, Kan zijn dat je bijvoorbeeld een paar extra BC557's nodig hebt.

[Bericht gewijzigd door rew op donderdag 6 januari 2011 00:24:56 (19%)

four NANDS do make a NOR . Kijk ook eens in onze shop: http://www.bitwizard.nl/shop/

Bedankt voor je reactie!

Ik heb echter niet zoveel kennis van elektronica. Ik ben wel een staat om een schema na te bouwen, maar niet echt om het zelf te maken. Zou je mij misschien kunnen helpen met de aanpassingen? :)

Overigens begrijp ik dat de ingangsspanning verhoogd moet worden naar 24 volt en vervolgens door de 7812 verlaagd wordt naar de gangbare 12 volt voor de componenten. Hoe kan de klok zelf dan uiteindelijk toch een puls van 24 volt krijgen?

Graag had ik willen zeggen dat er eigenlijk zeker 2 soorten impulsklokken zijn, en dus hiervoor een andere schakeling nodig is.
Om dit te testen heb je een voeding van in dit geval 24VDC nodig die eens moet aangesloten worden op de klok en dan zul je zien als er een puls (2seconden aan de klok) wordt gegeven en even later nog een puls iedere keer de klok 1 minuut verder zal lopen, maar er zijn ook klokken waarbij iedere keer de polariteit moet omgedraaid worden (+ en - omdraaien) om de klok een minuut verder te laten draaien en dan heb je natuurlijk een ander schema nodig of tenminste een aanpassing hiervoor
mvg Luc

De zon is de mooiste krachtbron die er is lb

Oh ok, dat wist ik dus niet. Dan moet ik dat maar eerst eens even uit gaan zoeken. Eens bedenken waar ik 24 volt gelijkstroom vanaf kan halen. Een adaptertje van 9 of 12 volt heb ik wel liggen, maar 24 volt...

Toeternietoe

Dubbelgeïsoleerd

Ik heb ooit nog eens een besturinkje gemaakt voor een hele oude stationsklok.
Deze werkt op 230 Volt.
De minuutwijzer (en de afgeleide uurwijzer) draait op een motortje dat er 59 seconden over doet om een keer rond te gaan. Dan stopt de minuutwijzer mechanisch. Dan wordt er gewacht op de synchronisatiepuls vanuit de moederklok. Hierna gaat de klok weer een rondje verder.
Kort gezegd:
de klok loopt te snel, en wacht zodoende elke minuut tot hij weer verder mag.
De vrijgaveschakeling is ook 230 Volt, maar dan met gelijkstroom, en moet elke keer omgepoold worden.
De synchronisatie heb ik destijds helemaal zelf gemaakt mat IC's uit de SN... Serie. Heeft me 1,50 aan onderdelen gekost. Ik blies een ictje op waar ik er maar een van had, stom. De rest kwam allemaal uit de oude onderdelenbak.
Als je belangstelling hebt voor dit schema, laat het dan even weten.

Daar waar een schakeling rookt, vloeit de meeste stroom (1e hoofdwet van Toeternietoe)

ja toeternietoe ik ben wel geintersseerd in dat schema kunt ge het mij opsturen
dank bij voorbaat

mvg Luc

De zon is de mooiste krachtbron die er is lb

Beste mensen,

Inmiddels had ik de onderdelen gehaald en vandaag heb ik het geheel op gaatjesprint gesoldeerd. Helaas bleek de schakeling bij testen niet te werken.
Ik heb er niet zoveel verstand van, zoals ik al aangaf. Met een multimeter heb ik de uitgangsspanning van de adapter gemeten. Niet aangesloten gaf deze netjes tussen de 9 en 10 volt (AC) aan. Wanneer aangesloten op de print, nog maar 3 volt. Dit zou er al op kunnen wijzen dat er iets niet klopt.

Bij het schema en de bijbehorende printlayout stond niet alles even goed vermeld. Zo leken me twee condensators (C3 en C4) verwisseld, aangezien deze op de print een heel ander symbool hadden. Ook de transistors waren niet voorzien van een code. Ik heb dus geprobeerd te achterhalen welke waar zou moeten, maar ik weet niet of dit klopt.
Tot slot de IC's. Deze zullen op de juiste plek zitten, maar voor de zekerheid had ik dit graag toch nog even bevestigd.

Allereerst de print:

http://i270.photobucket.com/albums/jj85/DubbeleP/printpulsgever.jpg
De dikke elco bovenin staat niet op het schema. Dit is een bipolaire elco van 100uF en staat in serie met één van de uitgangen. Dit op advies van een kennis. Hierdoor zou er namelijk niet constant spanning op de spoel van de klok blijven staan.

Het schema:

http://home.kpn.nl/f-alf/images/kloksturing.gif

De printlayout met de componenten zoals ik ze geplaatst heb:

http://i270.photobucket.com/albums/jj85/DubbeleP/componentenprint.jpg

Zouden jullie a.u.b. even willen controleren of hier wellicht de fout inzit? Het is namelijk veel werk om alles los te solderen om even iets te testen, dus dat wil ik pas doen als ik van jullie hoor dat iets fout geplaatst is.

Je hebt de BC547 & BC557 van plaats verwisseld. Nu is jou AC voeding belast met 4 dioden (2 van de gelijkrichter en 2 van de transistoren) in serie, vandaar de lage spanning die je mat.

De klok van mij draait al weer een aantal jaartjes:

http://home.kpn.nl/f-alf/images/klok-met-sturing.jpg
http://home.kpn.nl/f-alf/images/klok-sturing.jpg

De klok spoelweerstand in in mijn geval dusdanig hoogohmig dat het geen probleem was om hier een continue stroom door te sturen.

Ah, kijk. Daar zou het probleem dus in kunnen zitten. Moet ik de transistors als 'groepjes' van plaats verwisselen of komt er zowel een 547 als 557 naast elkaar te staan? Nu heb ik namelijk de 547 bovenaan naast elkaar en de 557 onderaan.

Overigens fraaie print en klok, Freddy!

Alle vier transistoren van plaats verwisselen. Je ziet dat de NPN's met de positieve en de PNP's met de negatieve voedingsspanning verbonden zijn. Check of de transistoren nog goed zijn, ze kregen bij jouw test een flinke basisstroom te verduren. Of beter, vervang alle vier transistoren door nieuwe.

Oke, dan ga ik ze van plaats verwisselen. Ik heb echter niet zoveel componenten op voorraad. Ik heb nog een BC558 liggen en een BC557 kan ik uit een Vellemankitje slopen. Is het bezwaarlijk om deze twee samen te gebruiken? Ik kan me namelijk herinneren dat er weinig verschil in deze twee typen zit.

Het exacte type is niet echt spannend. Ik heb zelf de BC550/BC560 combinatie gebruikt.

Ik heb de transistors omgewisseld, maar nog steeds geen werkende schakeling. Ik heb nu boven 2 keer de BC557 naast elkaar en daaronder 2 keer de BC547.

Ik meet nu een ingangsspanning van rond de 10 volt. Het spanningsprobleem lijkt hiermee opgelost. Toch werkt de schakeling nog niet.
Ook meet ik constant ongeveer 10,5 volt op de uitgang (zonder de bipolaire elco). Afgezien van het feit dat dit eigenlijk iets hoger zou moeten zijn (rond de 12 volt), wordt het ook niet omgepoold en komt er dus als het ware geen puls.

Waar zou het nog aan kunnen liggen?

Wat is de voedingsspanning van de IC's, bij mij is dit ongeveer 12,5 volt. Op pen 10 van de 4040 moet met de multimeter in de DC-stand 6,42 V meten en in de AC-stand 4,85 V (waarden bij benadering).
Als dit goed is moet je op pen 4 van de 4040 (dit is Q7) een wisselspanning van 0.37 Hz meten, met een multimeter meet je hier dus een spanning die elke 1,28 s van nivo wisselt (0 V <-> 12 V).

Ik heb even gemeten. Ik zal ook vertellen hoe ik dat heb gedaan, want mogelijk doe ik het niet helemaal juist:

Voedingsspanning IC 4040 (pootje 8 en 16): 11,9 volt.

Voedingsspanning IC 4013 (pootje 7 en 14): start bij 12,5 en loopt terug tot 11,8 volt.

Voedingsspanning IC 4068 (pootje 7 en 14): start bij 12,5 en loopt terug tot 11,7 volt.

Tussen pen 8 (0V) en pen 10 van de 4040 meet ik een spanning van 6,25 volt DC en in de AC-stand maarliefst 12,7 volt!

Ten slotte op pen 4 van de 4040 (tussen pen 4 en pen 16 gemeten), meet ik een constante spanning (DC) van 12 volt. Het wisselt dus niet van niveau.

Afgezien van de over het algemeen wat lagere voedingsspanningen van de IC's, is de AC-stand van de 4040 tussen pen 8 en 10 behoorlijk afwijkend, evenals de niet wisselende spanning. Mits ik tussen de goede punten gemeten heb natuurlijk.
Heb je wellicht een idee waar dit op zou kunnen wijzen?

Over de hoge AC spanning op pen 10 van de 4040: Het kan zijn dat jou meter in de AC-stand DC gekoppeld is. Meet eens aan een bekende gelijkspanning (9 volt batterij) wat de meter in de AC-stand aanwijst. Als de meter AC gekoppeld is zal deze nul volt aan moeten wijzen. Is deze DC gekoppeld dan wijst deze een hoge waarde x aan. Welk merk en type meter heb je?

In de AC-stand kunnen verschillende multimeters elk hun eigen methode hebben om de aangeboden spanning te verwerken. Dit leid tot uiteenlopende aanwijzingen bij spanningen anders dan een symmetrisch rond nul liggende sinusvormige wisselspanning.

Ik vermoed dat jou meter DC gekoppeld is in de AC-stand. Is dat het geval, dan kun je een condensator in serie met één van de meetpennen plaatsen en nogmaals de spanning op pen 10 meten. Tevens kun je daarmee controleren of de voedingsspanning voor de IC's mooi vlak is. Mocht je een wisselspanning meten dan is er iets mis met de voeding.

Ik denk dat jouw verhaal over de multimeter klopt. Het is een heel eenvoudige van het merk Elro, type M300. Wanneer ik een 9 volt batterij in de AC-stand meet, krijg ik inderdaad een hoge waarde. Met een condensator van 47uF in serie met één van de pennen, krijg ik dezelfde waarde als in de DC-stand.

Pen 10 van de 4040 geeft met condensator in de AC-stand in eerste instantie een hoge waarde van 12 volt aan, maar keldert vervolgens razendsnel tot minder dan een volt. Als ik nog langer zou wachten, loopt hij waarschijnlijk terug tot nagenoeg 0 volt. Ook bij de voedingsspanningen van de drie IC's is dit het geval.

Ik heb nog iets anders ontdekt. Ik heb de bipolaire elco van de schakeling losgekoppeld en wanneer ik nu handmatig de uitgangen om en om aan de klok houd, springt deze om. De ingangsspanning wordt dus in ieder geval door de schakeling omgezet in een bruikbare gelijkstroom, maar de schakeling dient dus niet elke minuut automatisch een puls toe. Misschien kun je hier iets mee?

Op 26 januari 2011 17:56:41 schreef ikkemik:
Wanneer ik een 9 volt batterij in de AC-stand meet, krijg ik inderdaad een hoge waarde. Met een condensator van 47uF in serie met één van de pennen, krijg ik dezelfde waarde als in de DC-stand.

Dit volg ik niet. Een condensator zou gelijkspanning moeten blokkeren, en de multimeter zou dan (na een tijdje) nul volt moeten aanwijzen.
Het zou kunnen zijn dat de elco teveel lekt. Beter is het om een kleinere condensator (niet elco) van 100n te nemen.

Pen 10 van de 4040 geeft met condensator in de AC-stand in eerste instantie een hoge waarde van 12 volt aan, maar keldert vervolgens razendsnel tot minder dan een volt.

Haal de drie IC's eens uit de voetjes en meet nog eens. Hiermee is uit te sluiten of het afwezig zijn van een wisselspanning wordt veroorzaakt door een kapot IC.

Weet je trouwens wel heel zeker dat je een wisselspanningsadapter gebruikt en geen gelijkspanningsadapter? Ik las in jou post van maandag 24 januari dat je 10 volt AC had gemeten. En we weten nu dat jou multimeter problemen geeft in het AC-bereik. Meet de adapterspanning eens met de meter in het DC-bereik. Als je een echte AC-adapter hebt moet de meter nul volt aanwijzen.

Met een elco van 100n (heb geen condensator met die waarde) geeft een 9-volt batterij inderdaad netjes 0 volt aan in de AC-stand van de multimeter.
Ik heb de IC's uit de voetjes genomen en de voedingsspanning met de betreffende elco gemeten in de AC-stand. Deze geven alledrie netjes 0 volt aan.
Het is daadwerkelijk een 9 volt AC-adapter die ik gebruik. De multimeter geeft in de DC-stand inderdaad 0 volt aan bij het meten van de spanning van de adapter.
Als ik dit zo bekijk, zou het gebeuren zonder IC's moeten kloppen.

Heb ik echter wel de juiste IC's? De opschriften verschillen namelijk met die van jou. Dat kan aan de fabrikant liggen, maar wellicht ook aan het type?

IC 4013 heeft als opschrift: FT4013 9434
IC 4040 heeft als opschrift: 71CR64M CD4040BE
IC 4068 heeft als opschrift: HEF4068PB HSS8248 2W

De typenummers zijn in orde, hoewel "FT" van de 4013 mij onbekend voorkomt.
Voor de duidelijkheid: In de DC-stand moet zonder de condensator in serie met de meetpennen gemeten worden. Ik neem aan dat je dat ook telkens doet.

Hoe zit het nu met het signaal op pen 10 van de 4040 (zonder IC's) gemeten in zowel de AC- als DC-stand?
Wat is het AC-signaal van de IC voedingsspanning met alle drie IC's gemonteerd?

De DC-stand meet ik inderdaad zonder condensator.

Pen 10 (en 8) van de 4040 geeft zonder IC's in de AC-stand (met condensator) 0 volt.
In de DC-stand 6,5 volt (zonder condensator).

Met de drie IC's gemonteerd is het AC-signaal van de voedingsspanning (dus met condensator) 0 volt.

Heel vreemd dat je geen AC-signaal meet op pen 10. Is het nou de multimeter of de schakeling. Een ander testje: Neem twee LED's die je antiparallel verbind en zet hier een kleine elco (10µ) in serie. Sluit dit aan op pen 10 & 8 van de 4040. Als het goed is moeten de LED's zwak oplichten.

Je mag ook wel een foto posten van de onderkant van de print en het typeplaatje van de adapter.

Ben vanavond weer terug.

Het antiparallel verbinden is me niet helemaal helder, maar ik heb twee leds parallel verbonden. Dus + van de ene bij de - van de andere. Dit leek me antiparallel. Vervolgens dit gebeuren met een condensator van 10uF aangesloten op pen 8 en 10 van de 4040. Eén van beide ledjes lichtte hierbij in ieder geval zwak op. Feitelijk moet die test dus geslaagd zijn.

Onderstaand een foto van het typeplaatje van de adapter:

http://i270.photobucket.com/albums/jj85/DubbeleP/adapter.jpg

En wat de onderkant van de print betreft: weet je zeker dat je die wilt zien? :P

Oké dan, komt 'ie:

http://i270.photobucket.com/albums/jj85/DubbeleP/onderkantprint.jpg

Je hoeft toevallig binnenkort geen printjes meer te etsen? ;)