uitschakelvertraging 12v

Kan je niet beter zoiets maken.
http://home.cogeco.ca/~rpaisley4/LM555.html#20

Of deze.
http://www.circuitsonline.net/schakelingen/106/diversen/4060-timer.htm…

[Bericht gewijzigd door Lambiek op maandag 1 juli 2013 12:00:11 (35%)

ik sluit mij aan bij Lamiek. Het circuit dat je hebt getekend kan volgens mij ook niet werken.
Je C wordt constant leeg getrokken door de 10k weerstand.
Als je zo een inschakelvertraging wilt bouwen dan zal je die 10k weerstand moeten weg halen en tussen de schakelaar en de Basis van de Tor een pot moeten plaatsen. deze moet je dan zo kiezen (met eventueel een serie en/of parallel weerstand) dat je RC-tijd 3sec bedraagt als de pot 0Ω bedraagt en 5min als de pot zijn maximum waarde heeft.

Als de schakelaar gesloten wordt wordt C opgeladen, als deze geopent wordt loopt C inderdaad leeg op die 10K weerstand. Zodra deze een te lage spanning heeft zal de transistor gaan sperren en het relais omschakelen. Lijkt mij dus dat de potmeter in serie moet met die 10K weerstand.

Ik heb het liever niet op de manier die lambiek aangeeft, omdat dit simpelweg meer werk en duurder is/lijkt.
De eerste link van lambiek doet het bij mij ook niet.

Wat meer zoekwerk heeft het volgende opgeleverd:

[Bericht gewijzigd door Henry S. op maandag 1 juli 2013 12:36:45 (35%)

Op 1 juli 2013 12:12:27 schreef sandertje03:
Als de schakelaar gesloten wordt wordt C opgeladen, ...

Nee hoor, zodra de voedingsspanning wordt aangesloten wordt de condensator al onmiddelijk opgeladen via basis/emitterovergang van de rechter transistor en via de B/E-overgang van de linker transistor en de diode.

Hierdoor zullen beide transistors waarschijnlijk onmmiddelijk sneuvelen.

Een 555-timer gebruiken is nauwelijks duurder en net zoveel werk.

Jouw verdere zoekwerk bevestigd mijn idee. Want daar staat de Pot die te tijd instelt tussen de basis van de tor en de schakelaar.
Een 555 is wel nauwkeuriger dan gewoon een C'tje en een R. Verder staan er tussen de schakelingen van CO ook een hoop timer schakelingen, zoals Lambiek al aangaf. Als je geen IC wilt gebruiken kan je het automatisch achterlicht(ook te vinden tussen de schakelingen) aanpassen door de bewegingsschakelaar er uit te vissen en het signaal te inverteren.

Is dit wel te lezen, kijk bij voorbeeld 20 Time Delay Circuits.
http://home.cogeco.ca/~rpaisley4/LM555.html

En waarom is het met een 4060 duur, zo'n ding kost 0.20 Euro.

Of probeer het zo eens:

De waarde's eventueel aanpassen.
MVG Gerard.

@GerardMonique:
Ik blijf die weerstand tussen de basis van de tor en de massa vreemd vinden. deze ontlaad de C toch?
Naar de massa trekken van de tor wordt ook door de C voor zijn rekening genomen als de schakelaar af staat omdat deze op dat moment geen lading heeft en zal opladen met de eventuele energie die aanwezig is in de basis van de tor en deze zo naar de massa trekken. Of zie ik dit verkeerd?

@Shock6805:
TS wil het met gewone componenten doen, en dan is er weinig keus.
Hij zal de weerstand over de C zo groot mogelijk moeten nemen, en de potmeter + weerstand zo klein mogelijk.
Op die manier zal de C wel voldoende vol lopen om in te schakelen.
Maar TS zal moeten uitproberen met zijn low-budget.
MVG Gerard.

Kan met weinig onderdelen. Als je als transistor een BC517 neemt, kan de elco beduidend kleiner zijn. Voor de 220k kun je een potmeter + vaste weerstand nemen.
Waarde elco en weerstand moet je zelf even bepalen.

@GerardMonique @Shock6805

De aanwezigheid van de 10k/20k-weerstand tussen de basis van de tor en massa maakt in de getekende schema's vooralsnog geen bal uit.

Het grote probleem is - zoals ik al eerder schreef - namelijk dat de lege elco direct na het aansluiten van de voedingsspanning opgeladen wordt via de basis/emitter-overgang van de rechter transistor. Hier zit geen enkel stroombeperkend element (weerstand) tussen, dus de eerste inschakelstroom zal de transistor vernielen omdat I_b bij inschakelen ver boven de maximum waarde uit zal komen.

Om dit probleem te voorkomen zou er op z'n minst nog een weerstandje in serie met de basis gezet moeten worden, maar ik zou (als het zonder IC moet) voor @Arco's oplossing kiezen.

Op jullie aanraden gebruik gemaakt van een 555 timer.
Lijkt dit er meer op? Hoor het graag als er nog iets moet worden aangepast. Kan ik deze week nog componenten halen.

Met die 50K weerstand kan ik spelen met de tijd, hoe hoger deze is hoe langer hij aanblijft. Weerstand in serie met een potmeter. Potmeter op 0: weerstand = tijd. Potmeter op max: potmeter + weerstand = tijd.

[Bericht gewijzigd door sandertje03 op maandag 1 juli 2013 23:27:16 (30%)

Zoals je het nu getekend hebt, dus met alleen een 50k potmeter, gaat het mis als je de potmeter op een lage weerstandswaarde draait. Als de potmeter op nul Ohm staat, dan krijg je via de diode een kortsluiting op de voedingsspanning. Er zal dus altijd tenminste een weerstand in serie met de potmeter moeten staan.

Is er trouwens een reden dat je de tweede lamp niet direct op de schakelaar aansluit, maar ook via een relais?

Op 1 juli 2013 23:40:48 schreef Sonytech:
Is er trouwens een reden dat je de tweede lamp niet direct op de schakelaar aansluit, maar ook via een relais?

Zal wel de bedoeling zijn dat door de schakelaar geen grote stroom mag lopen.
MVG Gerard.

Op 1 juli 2013 23:40:48 schreef Sonytech:
Zoals je het nu getekend hebt, dus met alleen een 50k potmeter, gaat het mis als je de potmeter op een lage weerstandswaarde draait. Als de potmeter op nul Ohm staat, dan krijg je via de diode een kortsluiting op de voedingsspanning. Er zal dus altijd tenminste een weerstand in serie met de potmeter moeten staan.

Is er trouwens een reden dat je de tweede lamp niet direct op de schakelaar aansluit, maar ook via een relais?

Het staat er in een erg klein zinnetje: Weerstand in serie met een potmeter.
Was daar al van op de hoogte. Kan zo snel alleen geen pot vinden.

En het relay schakelt nu een lamp maar moet straks iets van een ander circuit schakelen.

http://www.uploadarchief.net/files/download/delay.jpg

De vertragingstijd is uit te rekenen met de volgende formule:

t = 1,1 * Rx * Cx / 1000

(t in seconden, Rx = in kΩ en Cx in µF)

Rx in de formule is Rxa + Rxb uit het schema. Voor de kortste gewenste vertraging bereken je Rxa terwijl Rxb nul Ohm is.
Dan bereken je de waarde van Rx voor de langste gewenste vertragingstijd. Rxb wordt dan Rx min de eerder berekende Rxa.

Het verschil met jouw circuit en dat van mij is dat de ingang geïnverteerd is. Ik zet de lamp aan als de schakelaar gemaakt is, jouw schema is het tegenovergestelde. Ik zie dat je daarom ook de lamp naar het maak contact van het relais hebt gezet.
Hierdoor blijft de lamp nog een tijd uit bij het sluiten van de schakelaar.

Het is de bedoeling dat de lamp nog een tijdje aanblijft bij het verbreken van de schakelaar, en dit moet op het verbreekcontact zitten van het relais.

Wel een mooi schema, bedankt.

[Bericht gewijzigd door Henry S. op dinsdag 2 juli 2013 18:15:50 (35%)

Ehm ja, ik dacht toch ook de lamp aan te zetten, een poosje na het "maken" van de schakelaar. Dus eigenlijk: inschakelen met vertraging. Dat ik dat zo bedacht heb dat zou me wel eens ingegeven kunnen zijn door de nogal suggestieve titel van het topic.

Als ik nu je tekst lees, dan denk ik dat je een uitschakelvertraging bedoelt. Schakelaar aan: alle lampen aan. Schakelaar uit: een lamp direct uit, de andere na een poosje.

En je wilt perse het zo hebben dat het relais aangetrokken is als de lamp uit is, begrijp ik dat goed?

Helemaal.

Ik weet ook niet goed hoe ik het moet noemen, inschakel of uitschakel vertraging. Als je de ingang van het relay bekijkt is het een inschakel vertraging, als je de uitgang bekijkt is het een uitschakelvertraging

[Bericht gewijzigd door Henry S. op dinsdag 2 juli 2013 18:16:00 (59%)

Kan ook simpel (alleen is relais niet aangetrokken bij uit maar bij aan)

Het verbreek contact is een must.
Ook heb ik de transistor vervangen voor een P-fet. Zodat deze niet wordt opgeblazen als er wel een stuurspanning is maar geen voeding.

Denk dat ik het nu aardig compleet heb.

Inschakelvertraging is eigenlijk uitschakelvertraging. De lamp is eigenlijk "iets anders". De weerstand is eigenlijk een potmeter. De transistor is eigenlijk een P-FET....

Straks blijkt de voeding eigenlijk geen 12 Volt maar draaistroom en is de schakelaar in werkelijkheid de uitgang van een UFO-detector.

Ik stel voor dat je eerst eens aangeeft wat precies de bedoeling is, want dit schiet niet op.

Een SPDT/CO kontakt is natuurlijk beide... (maak en breek). Heeft niets te maken met wel of niet aangetrokken zijn in ruststand...
Ik zie niet in waarom een fet minder snel kapot zou gaan als een transistor.

Een p-fet past niet zomaar in deze constructie zonder wat dingen om te draaien.