LEDstrip voeding, overkapping, bliksem en inductie

Ik post dit maar de High Voltage sectie van dit forum omdat ik vermoed dat het gaat om bliksem en de inductie hiervan.

Ik heb achter het huis een aluminium overkapping met zeven aluminium midden balken. Onder vijf middenbalken zitten LEDstrips en elke middenbalk is 3 meter lang. De overkapping is niet geaard door middel van een aardpen.

Om de vier en halve meter worden de LEDstrips opnieuw voorzien van een voeding door middel van LEDstrip "verlenger" De aansturing van deze LEDstrips gaat via een LAN MiLight module en wordt aangestuurd via Domoticz.

Ik heb twee voedingen van 12V / 12,5A met twee aftakkingen per voeding. Deze zijn uiteraard geaard aangesloten. Deze voedingen en het Domoticz systeem zitten in een metalen kast buiten aan de muur onder de overkapping.

Op zich allemaal niet zo spannend.

Afgelopen maandag heeft het hier in Twente aardig gespookt met veel bliksemontladingen. Nergens is voor zover ik weet de bliksem ingeslagen in de buurt.

Ik was die middag / avond niet thuis en toen ik thuis kwam ontdekte ik dat de aardlek eruit lag. Het heeft hier wel vaker gespookt maar nooit vloog de aardlek eruit.

Later die avond ontdekte ik dat de LED verlichting kuren vertoonde. Sommige striplengtes van vier en en halve meter gingen wel aan maar branden zeer zwak. Sommige lengtes gingen helemaal niet aan.

Na wat onderzoek kwam ik er snel achter dat beide voedingen geen 12V meer gaven maar ongeveer 3 tot 5V. Nadat ik een voeding eruit gehaald had zag ik dat een transistor (D13007K) onderop de printplaat kortsluiting veroorzaakt door middel van vonken tussen de soldeereilanden. Ik had deze op de werkbank liggen en na een paar minuten zag en hoorde in de vonk overvliegen.

Beide voedingen zijn geheel defect. Ik ga deze niet maken en heb inmiddels al nieuwe gekocht.

Maar.... Kan dit komen door inductie van een bliksem ? Ik zou anders niet weten waar het anders aan zou kunnen liggen.

----------------------------------
Kleine update: De LEDstrips zijn in een siliconen tube geschoven en deze zitten met dubbelzijdig tape geplakt op de middenbalken.

I love it when a plan comes together !
mel

Golden Member

Ja, dat kan heel goed.
De veldsterkte van een ontlading is meer dan je kan indenken.

u=ir betekent niet :U bent ingenieur..
Arco

Special Member

Inslagen op 100mtr afstand of meer kunnen behoorlijke ravage aanrichten in installaties. Als die inslag toevallig in een kabel is die ook in jouw huis uitkomt is die afstand nog veel groter.
Ik heb een directe inslag in een telefoonkabel meegemaakt. Die zorgde voor kapotte telefoonapparatuur tot op 3km afstand...
(in een huis op 3km afstand was echt de hele telefooninstallatie kapot. En dat waren oude toestellen met alleen mechanische onderdelen...)

Arco - "Simplicity is a prerequisite for reliability" - hard-, firm-, en software ontwikkeling: www.arcovox.com

Het zou dus kunnen zijn dat de LEDstrips de inductie oppakken en vervolgens de voedingen mollen?

I love it when a plan comes together !
High met Henk

Special Member

@arco: kun jij dan wellicht ook bevesitgen/ ontkennen dat het volgende waar is:

bij ons op het platte land waar ik vroeger woonde sloeg de bliksem in een dijk. Geen problemen, maar de telefoonkabel had een flinke knauw gekregen en lag eruit.

Ze zijn 6+ keer terug gekomen om een stuk te herstellen en telkens elders. Aldus de geleerden was "de bliksem" in en uit de kabel geslagen als een naaimachine, en daar zaten soms stukken tussen van enkele meters die wel in tact waren.

Toen was ik klein, nu iets groter, maar met de kennis die ik nu heb zeg ik broodje aap. Wat wel kan is dat de kabel op bepaalde punten doorslaat, maar dat zou minder moeten worden zeker bij dunne telefoniekabels..... R is immers relatief hoog...

E = MC^2, dus de magnetische compatibiliteit doet kwadratisch mee???
Arco

Special Member

Dat kan, de betreffende kabel was ook over 3km vol met gaten.
Probleem met bliksem is ook, dat 'ie niet van bochten houdt. Als een kabel een bocht maakt, slaat de bliksem die schuin over, omdat het korter is...
(resulterend in een gat bij de uitslag en ook bij de inslag)

Men heeft de betreffende kabel (was in de berm van een provinciale weg) later veel dieper ingegraven, omdat het probleem bij iedere serieuze onweersbui terugkwam.
(je kon er een kruis op de grond schilderen, en de inslag was nooit verder als een paar meter... :) )
Meeste kabels hebben 80 of meer aders, dus toch redelijk wat mogelijkheden voor de bliksem. (lood/aluminium mantel en pantsering zijn ook geisoleerd, dus daar gaat 'ie ook door)

Arco - "Simplicity is a prerequisite for reliability" - hard-, firm-, en software ontwikkeling: www.arcovox.com

Op 2 juni 2016 15:28:01 schreef High met Henk:
...R is immers relatief hoog...

Bliksem kijkt niet naar afzonderlijke aders, die beschouwt de hele kabel als één bundel geleidend materiaal.

Maar goed: Er is geen blikseminslag geweest in de buurt. Als het zo zou kunnen zijn dat de LEDstrips de inductie oppakken, kan ik dat beveiligen? Het weer wordt steeds gekker dus ik zit niet echt te wachten om elke maand nieuwe voedingen te moeten kopen.

I love it when a plan comes together !
mel

Golden Member

overspanningsbeveiligen kunnen helpen, maar dan moet je ze wel toepassen op IEDERE kabel die binnenkomt.

u=ir betekent niet :U bent ingenieur..

bliksem hoeft niet direct in te slaan om ellende te hebben. vdr's op de voeding van de strips kan helpen, net als overspanning beveiliging op de 230V zijde. echter als die nodig zijn is er wel meer aan de hand als alleen onweer in de lucht..

waar rook was, werkt nu iets niet meer
Arco

Special Member

Een varistor over de in en uitgang kan helpen (primair: S10(of 20)K275, secundair een S10(of 20)K11)
Nog zwaardere beveiliging: een GDT (Gas Discharge Tube)
https://encrypted-tbn2.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcTwcXTax4YnSHXfX98bP5xmkixYCkPpPjYQqDtbkGIzC80dJ7Y2

[Bericht gewijzigd door Arco op donderdag 2 juni 2016 16:30:52 (27%)

Arco - "Simplicity is a prerequisite for reliability" - hard-, firm-, en software ontwikkeling: www.arcovox.com

Is het niet verstandig om de overkapping wel te aarden?
Kan me voorstellen dat nu de overkapping als antenne werkt de eventuele spanningspieken via de voedingen een weg vindt naar het lichtnet en aarde.

Op 2 juni 2016 18:02:08 schreef BenI2C:
Is het niet verstandig om de overkapping wel te aarden? ...

Dit gaat ook zeker gebeuren maar dacht dat dit niet nodig was.

I love it when a plan comes together !

Op 2 juni 2016 15:28:01 schreef High met Henk:
Toen was ik klein, nu iets groter, maar met de kennis die ik nu heb zeg ik broodje aap.

Ik weet er niet genoeg van maar geef het reële kans dat dit wel degelijk zo is. Bij hoogspanningsleidingen die in de grond gelegd worden, wordt altijd een of meer halfgeleidende lagen aangebracht.
Ik had tot niet zo heel ver terug nooit een idee waar dat nuttig voor was. Een kabelleverancier die op de zaak kwam wist het wel.

Zo'n halfgeleidende laag is bedoeld om scherpe punten aan een persverbinder als het ware 'af te ronden'. Punt twee is dat een isolerende laag die voorzien wordt van een laagje halfgeleidend spul beter isoleert: kleine onvolkomenheden in de isolatie hebben bij 110 kV een stuk ernstiger gevolgen dan een grondmofje van 230/400 Volt.

De enorme piekspanning die in een grondkabel ontstaat bij blikseminslag, lijkt me dan ook prima in staat om onvolkomenheden in de isolatie genadeloos te doorbreken en voor doorslag 'naar buiten' te zorgen. (en tussen de kabels onderling)

Op 2 juni 2016 16:15:16 schreef ritmeester:
Maar goed: Er is geen blikseminslag geweest in de buurt.

Dat zou ik niet te hard zeggen. De afgelopen 5 jaar heeft het hier behoorlijk gespookt zo nu en dan. Menig inslag op een meter of 100-200 heeft hier vaak de aardlekschakelaar doen uitschakelen.
Dit gebeurde vorig jaar nog en ging (wonderbaarlijk genoeg) zonder schade of uitgeschakelde aardlekschakelaars gepaard: https://www.youtube.com/watch?v=Cs_koRZb-X4

We hebben het echter wel iets dichterbij gehad. Dan was er weliswaar geen grote schade, maar bij velen was de aardlekschakelaar eruit gegaan. Juist echter door het ontbreken van massale, 'zichtbare/tastbare' schade ging men er niet van uit dat de bliksem ingeslagen was. Men had wel een harde knal gehoord, maar dat was het dan ook: ik had duidelijk gezien dat de bliksem ergens de grond geraakt had, dus dat er ergens een inslag plaats had gevonden was duidelijk.

Het zou me dus ook niet al teveel verbazen als iedereen zegt dat er helemaal geen blikseminslag in de buurt is geweest, puur omdat ze dat baseren op het feit dat niemand met kapotte apparatuur zit.

Of de voedingen erdoor stukgegaan zijn: dat zou heel goed kunnen.

http://www.m-voorloop.nl --- Ik? Welnee! Ik zit nog lang niet achter de germaniums.
High met Henk

Special Member

Op bovenstaande locatie sloeg de bliksem regelmatig in..
Dit was de enige keer dat er schade was, maar heeft lang geduurd voor telefonie weer stabiel was...

Hoewel het lichtnet ook niet echt stabiel was... Wellicht was dat ook schade. Maar sloeg altijd binnen 1 km in.. En altijd in de dijk of platte land, terwijl bij ons de hoogste bomen stonden van de hele polder... En altijd net ernaast

E = MC^2, dus de magnetische compatibiliteit doet kwadratisch mee???
evdweele

Overleden

Op 2 juni 2016 18:02:08 schreef BenI2C:
Is het niet verstandig om de overkapping wel te aarden?

Op 2 juni 2016 19:24:50 schreef ritmeester:
[...]
Dit gaat ook zeker gebeuren maar dacht dat dit niet nodig was.

Potentiaalvereffening is het toverwoord :-)
Als alle metalen delen + de veiligheidsaarde via een zo kort mogelijke weg met een dikke aarddraad >10mm2 met elkaar zijn verbonden kan er nooit een groot spanningsverschil ontstaan tussen bijvoorbeeld je LED-voeding en je overkapping.

Techniek is ervoor gemaakt om ons in de steek te laten. Het blijft een ongelijke strijd tussen de techniek en de technicus.
evelo

Golden Member

Ik heb het een paar keer meegemaakt bij weegbruggen, onweer in de omgeving en het was van dat: weegcellen kapot. Dat waren altijd onrechtstreekse inslagen. Soms allemaal, soms een deel maar dan moet je ze toch allemaal vervangen.

Wel 1 keer iets raars: er was een bliksem ingevallen op pakweg 20m van een weegbrug, duidelijk te zien doordat er een stuk beton weggeschoten was uit een putdeksel met metalen rand.
Toen was er enkel een seriëel poortje defect. En de klant had ook niets van andere schade (op dat moment dan toch, mogelijk komen de gevolgen een tijdje later naar boven)

Op 2 juni 2016 14:59:35 schreef ritmeester:
Na wat onderzoek kwam ik er snel achter dat beide voedingen geen 12V meer gaven maar ongeveer 3 tot 5V. Nadat ik een voeding eruit gehaald had zag ik dat een transistor (D13007K) onderop de printplaat kortsluiting veroorzaakt door middel van vonken tussen de soldeereilanden. Ik had deze op de werkbank liggen en na een paar minuten zag en hoorde in de vonk overvliegen.

begrijp ik het nou verkeerd, of sloegen de vonken over tussen de pennen van de transistor?

Dan is ie toch echt mechanisch beschadigd, of was de isolatie in je voeding altijd al marginaal en is ie toevallig op een dag met onweer echt doorgeslagen?

Wat was de functie van die tor? Als het de wisselrichter was in een schakelvoeding, en de bliksem was de oorzaak is het niet waarschijnlijk dat het inductie is via de ledstrips/balken, maar eerder via het lichtnet.

Met andere woorden, los van alle (terechte, mooie) verhalen wat er allemaal stuk kan door extreme ESD mis ik wat informatie om dit aan bliksem te wijten...

evdweele

Overleden

Op 2 juni 2016 22:48:16 schreef blurp:
Met andere woorden [...] mis ik wat informatie om dit aan bliksem te wijten...

Het is altijd heel moeilijk vast te stellen welk defect nu wel of niet door bliksem is veroorzaakt.

Een van de laatste gevallen van onweersschade die ik tijdens mijn (betaalde) werkzame leven meemaakte leek ook weinig relatie te hebben met blikseminslag.
Een blikseminslag vernielde een antenne in een mast en er vielen wat zekeringautomaten uit. Dankzij de potentiaalvereffening en de overspanningsbeveiliging die overal aanwezig was viel de schade dus erg mee.
Bij de uitgebreide controle die we uitvoerden bleek dat een modem, dat geen enkele relatie had tot de antennemast en fysiek ook tientallen meters verwijderd was van alles dat met de antennemast had te maken, ook defect was.
Door de onnavolgbare wijze waarop bliksemontladingen zich bewegen is de overspanning waarschijnlijk toch op de telefoonlijn terecht gekomen die met dat modem was verbonden.
De andere 4 modems die met telefoonlijnen in dezelfde trunkkabel waren verbonden hadden het wel overleefd.

Techniek is ervoor gemaakt om ons in de steek te laten. Het blijft een ongelijke strijd tussen de techniek en de technicus.
Sine

Moderator

Zo'n overkapping kan inderdaad een hele mooie antenne spelen, die netjes capacitief gekoppeld kan zijn met een ontlading.

Ik heb zelf tijdens onweer in een raam gestaan met wat metalen delen, ik kreeg bij een inslag dichtbij een lichte (statische) tik mee van dat metalen frame.

mel

Golden Member

In feite krijg je 2 bliksems, de eerste gaat van de grond naar boven, de voorontlading, en dan word het pad geioniseerd,en dan komt de grote klap van boven naar beneden.
Aarden, aarden, en aarden is de enige remedie.Bliksemafleiders worden niet voor niks (op een plat dak) in een fijnmazig raster gelegd.En minimaal 25 mm 2.

u=ir betekent niet :U bent ingenieur..

Bedankt voor de antwoorden.

Ik ga zeker de overkapping nog voorzien van een aardpen.

Ik neem aan dat met vdr's deze bedoeld worden?

Je hebt deze in verschillende voltages van 18V, 22V, 27V, enzovoort. Voor de LEDstrips die op 12V werken zou ik dan moeten gaan voor de 18V uitvoering?

I love it when a plan comes together !
Arco

Special Member

Je kunt de waardes aanhouden die ik boven aangaf. (S20K275 voor netspanning, S20K11 voor 12vDC. Bij 12vAC kun je de S20K14 nemen)

Arco - "Simplicity is a prerequisite for reliability" - hard-, firm-, en software ontwikkeling: www.arcovox.com

Op 3 juni 2016 17:20:23 schreef Arco:
Je kunt de waardes aanhouden die ik boven aangaf....

Thanks Arco, ik ga bestellen :-)

[Bericht gewijzigd door ritmeester op vrijdag 3 juni 2016 17:22:07 (19%)

I love it when a plan comes together !
evdweele

Overleden

Je zal ook iets aan overspanningsbeveiliging moeten doen aan de kant van 230V.
De kans is heel groot dat daar de overspanning vandaan komt, of juist naar je huisinstallatie toegaat.

En het aluminium afdak moet niet alleen geaard zijn, maar ook via potentiaalvereffening zijn verbonden met de veiligheidsaarde in huis. Anders bestaat het gevaar dat er bij onweer een spanningsverschil ontstaat tussen de veiligheidsaarde van de woning en het afdak, ondanks dat is geaard.

Met wat googelen op "bliksembeveiliging AND potentiaalvereffening" vind je hierover veel informatie.
Een goede indicatie van welke maatregelen genomen kunnen(!) worden staat op pagina 18 van dit pdf-document.

Techniek is ervoor gemaakt om ons in de steek te laten. Het blijft een ongelijke strijd tussen de techniek en de technicus.