[NL] Diverse elektravragen voor renovatiewoning

De vernieuwing van de elektra in mijn renovatiewoning vordert gestaag. Om alles goed te doen, ben ik toch benieuwd naar antwoorden op onderstaande vragen.

1. Is er een maximaal aantal wandcontactdozen op één groep? Ik kan wel wat vinden over een minimumaantal contactdozen, en ook een maximaal aantal voor de Belgen, maar niet uit de NEN1010. In de praktijk gaat het natuurlijk om de apparatuur die je op een WCD aansluit, maar aangezien ik de installatie wil laten keuren, doe ik het liever goed.
2. Kan ik in de badkamer een gewone centraaldoos gebruiken?
3. In de kelder wil ik een aantal LED TL-armaturen ophangen. Deze wil ik koppelen en schakelen met één schakelaar. Daarnaast wil ik er (indien mogelijk) nog een 2-voudige wandcontactdoos aan koppelen. Het zal ongetwijfeld kunnen, maar mag dit volgens de NEN 1010? En zo ja, hoe? Lasklemmen of kroonsteentjes?

Ik heb gezien dat er speciale armaturen zijn die je gemakkelijk kunt doorverbinden, maar ik heb het liefst 3 dezelfde en ik heb er maar 2 nodig met een doorverbindmogelijkheid.

Zie onderstaand schema.

ik meen dat je al enige jaren geen vaste spanning meer door lichtbakken mag leggen voor wcd's elders. bakken doorlussen mag wel, maar alleen de eigen geschakelde voeding, ik zou lasdoppen gebruiken, vaak zijn de aansluitingen in die bakken nogal gammel. je kunt ook de vaste spanning apart houden, dus een kabel in de centraaldoos lassen en zonder in de bak te gaan lassen door de bak meteen weer naar buiten gaan. ledbak apart voedden vanuit de centraaldoos..

een max aan wcd's op een groep wordt in NL niet veel over gesproken, maar ik zou niet het halve huis op 1 groep gaan zetten, je komt jezelf dan later tegen omdat alles in t donker zit met een storing of je hebt teveel vermogen op die groep zitten. je kunt evt wel veel wcd's via centraaldozen doorlussen, maar zorg voor wat loze leidingen naar de meterkast vanaf enkele centraaldozen, dan kun je altijd nog delen opsplitsen op een andere groep.

in de badkamer mag je een standaard centraaldoos gebruiken, denk ook aan het CAP, inbouwdoos onder de wasbak dus. ook een aardmat onder de douchebak en in geval van een wasmachine op de badkamer zorg dat er een leiding tussen de centraaldoos op de badkamer en die aparte groep is, aarde op de badkamer dient gekoppeld te worden, potentiaal vereffening.

waar rook was, werkt nu iets niet meer

Vroeger was het aantal stopcontacten in NL als volgt te bepalen.
Elke wcd stond voor 200Watt. Bij minder dan zes groepen bij eerste aanleg 12 wcd's en bij uitbreiding maximaal 16 op een groep. Totaal dus 3200 Watt bij destijds 220V.
Bij meer dan zes groepen mochten die meteen 16 WCD hebben.
Zaten ze achter een schakelaar, dan was het aantal onbeperkt.
Het was een rekenwijze, want elk stopcontact kan 16 A leveren, maar er was een term die gelijktijdigheid heette. Ik denk dat het aantal niet vaak meer aan de orde is. Tien groepen in huis is absoluut geen uitzondering meer en met twee groepen kun je in een woonkamer al 32 WCD kwijt. Dan mag er best eentje achter een meubelstuk vallen.
Het voorgeschreven aantal had zeker nadelen. Bij te weinig of verkeerd geplaatste wcd, is de verleiding groot om kabel over de plinten te spijkeren. Daar werd dan ook nog tweelingsnoer voor gebruikt 2x 0,75mm2, met de spijkertjes door het midden.....

voor wat ik heb geteld bij oplevering heeft een standaard rijtjeshuis tussen de 45 en 70 wcd's met de begane, 1e en zolder opgeteld. het huis met 45 wcd's heeft 7 groepen en het huis met 70 wcd's tussen de 9 en 12 groepen, vaak toch maar 1x 35A voeding..

idd als er in de huiskamer te weinig wcd's zitten krijg je van die snoer spijker praktijken. ik zou er dus niet te weinig maken, op een lange wand van 10 meter niet 3 wcd's zetten op de einden. ook cai/netwerk op maar 1 plek is ellende, dan kun je langs deuren en ramen kabels gaan leggen als men de tv niet op die plek wil hebben. op z'n minst een stel loze leidingen maken en 1 blindplaat bij 2 wcd's zetten zodat je altijd nog kabels bij kunt trekken zonder zichtwerk.

vergeet ook niet de centrale afzuiging, de boxfan hangt vaak op zolder, maar je hebt dezelfde groep nodig in de keuken waar vaak die standenschakelaar zit. ook gekoppelde rookmelders horen in huis te zitten, begane grond in de hal voor de trap, overloop 1e verdieping en op zolder boven de trap zijn de standaard plekken, dat dient dezelfde groep te zijn, of een draadloze RF koppelvoet onder de melder gebruiken, maar die zijn wel duurder en minder betrouwbaar als een bekabeld systeem..

waar rook was, werkt nu iets niet meer
mel

Golden Member

Tegenwoordig weet ik de normen niet meer, maar er is een tijd geweest dat er in een slaapkamer minimaal 2 WCD's moesten zitten. De schakelaar/wcd combinatie telt NIET als een wcd.Een dubbele wcd telt als 1 wcd trouwens.
In een beetje grote woonkamer moeten er dan 4 zitten, en grootverbruikers krijgen ieder een eigen groep.
Mijn huis is 30 jaar oud, en ik heb welgeteld 4 groepen in huis zitten.. :+
Waarvan 1 wasgroep.
Vroeger gingen we uit van 12 aansluitingen per groep, met de lichtpunten meegeteld.

u=ir betekent niet :U bent ingenieur..
Sine

Moderator

Tegenwoordig ben je aan de keuken alleen al vier groepen kwijt.

mel

Golden Member

Op 8 oktober 2018 07:31:21 schreef Sine:
Tegenwoordig ben je aan de keuken alleen al vier groepen kwijt.

Ja, vaatwasser , boiler en oven enz..Grootverbruikers dienen op een aparte groep te staan.

u=ir betekent niet :U bent ingenieur..

Echt vaste regels zijn er niet. Denk vooral een beetje logisch na wat de mogelijke gebruiksfuncties van de stopcontacten zijn.
Zo worden de algemene stopcontacten in de keuken veel belast (met apparaten zoals waterkoker, koffiezetter etc, allemaal tegen de 2000W).
Ook de woonkamer is redelijk in gebruik, aangezien hier de meeste apparatuur staat.

Denk ook bij het indelen aan de 'risicogroepen' met buitenlampen, tuinverlichting e.d. Deze hebben een hogere kans op het doen uitvallen van de aardlekschakelaar omdat hier nog wel eens vochtproblemen zijn. Het liefste zet je deze een beetje apart zodat bij storing niet je halve huis zonder licht zit.

Oh, en nog een tip. Van elk stopcontact moet je er van uit gaan dat er vroeg of laat iemand er een keer een grootverbruiker in plugt. Koop dus niet de meest goedkope bouwmarkt huismerk dingen, aangezien ik hiermee al vaker verbrande contacten heb gezien.

Spanning staat en stroom gaat!
Jinny

Golden Member

Eensch met voorgaande.
Achter de TV (waar vaak de hele electronische rimram samenkomt) zitten bij mij 3 rijen van 5.
Dat zijn er dus 15.
Nooit geen verlengsnoeren meer....

Hoe doen vrouwen op TV dat toch? Wakker worden met prachtig glanzend haar en mooi gestifte lippen..... Wanneer ik wakker word heb ik een coupe 'Leeg geroofd vogelnest' en een incidenteel straaltje kwijl.. Gaat ook door voor 'Wilt wief' naar horen zeggen

Zover ik weet mogen kroonsteentjes alleen maar daarvoor: kroonluchters/plafonieres.

In iedere andere situatie gebruik je lasklemmen.

Meep! Meep!

Kroonstenen mogen ook in plaats van lasdoppen of steeklassen. Je moet wel een fors formaat nemen, minstens 10mm2.

in een grondmof met wat vermogen erop gebruik ik liever kroonstenen als een steeklas, lang aanstrippen en langs elkaar door de kroonsteen steken en onder beide schroeven steken.

in lasdozen/ centraaldozen geen kroonstenen, moet er soepel bij neem dan wago voor soepel lasdoppen..

waar rook was, werkt nu iets niet meer

Dank voor jullie reacties allemaal. Leerzaam!

Ik heb het gisteren uitgerekend, en er komen op de bovenverdieping ongeveer 26wcd’s op één groep. Veel, maar ik zal vermoedelijk nooit boven de 16A uit komen. Ik heb er aan beide kanten van het bed bijvoorbeeld al 3 (dus in totaal 6) zitten: wekker, telefoonoplader, 1 reserve. Het zwaarst dat deze groep met regelmaat zal trekken is een desktopcomputer, en sporadisch een föhn of stofzuiger.

In totaal heb ik, uit mijn hoofd, 10 groepen en een fornuisgroep. Verdeeld over 3 fasen. Uiteraard een aparte groep voor de wasmachine, oven en vaatwasser. Een magnetron gebruik ik niet. Het schuurtje in de achtertuin (en de toekomstige buitenverlichting) zit ook op een aparte groep. (Bekabeling naar het schuurtje is trouwens 2-aderig YMVKas, waarvan ik de aardlitze met een Wago 221 klem heb bevestigd. Die kan zowel stug als soepel aan.)

@Testman: Als ik je goed begrijp: fase, nul en aardedraden voor de wcd ononderbroken vanuit lasdoos dóór de ledbak naar de wcd. En dan opnieuw kabels vanuit de lasdoos voor de aansluiting van de ledbak. Klopt dit? En mag je die VD-kabels zo zonder isolatiebuis oid door de ledbak trekken?

Wat betreft de centrale afzuiging: goed punt. Er zat echter alleen natuurlijke ventilatie in het huis. Ik ga een C-systeem aanleggen, met sensoren. Die zal op de automatische stand draaien en geen knop in de keuken hebben. Er komt een aparte afzuigkap te hangen.

@Buzzy: Boeiend hoe dat veranderd is!

@mel: Ik las inderdaad wat over het minimale aantal. Best grappig :+

@meander: no worries, ik ga voor goed spul. Gira voor alles, Attema inbouw- en centraaldozen (voor zover die vervangen moeten worden) en Wago lasklemmen.

@Jinny: in mijn tekeningen heb ik 4 of 5 wcd’s achter de tv bedacht: tv, playstation, Apple TV en een reserve. Waar gebruik jij die 15 allemaal voor?

5 wcd's zijn er niet veel, schemerlamp, hdd recorder, netwerkswitch, HD tv ontvanger enz. ik zou als je de kans hebt er 7 of 8 maken..

de draden door de ledbak kun je voor het wcd ook van xmvk maken.

26 wcd's met weinig last op slaapkamers is goed te doen, kom ook wel groepen tegen met storingen waar men het halve huis op heeft zitten, 3x aangebouwd en steeds maar doorgezet op die ene groep, incl tuinverlichting..

waar rook was, werkt nu iets niet meer

Met die 26 bedoel je het totaal aantal stekkers die je in kan pluggen. Meestal rekent met een dubbele op 3 dubbele wcd als 1.

Houd er wel nog rekening mee, dat als je de hele bovenverdieping op 1 groep zet, dat alles donker is bij een enkele fout. Dat is iets wat onwenselijk is. Zorg dat er altijd licht in de buurt is. Dit kan door bijvoorbeeld de overloop op een andere groep te zetten, of de lichtpunten op een andere groep dan de wcd's. Let hier ook mee op bij het indelen van groepen achter aardlekschakelaars.

Spanning staat en stroom gaat!
Jinny

Golden Member

Hmmm, TV, router, kabelmodem, dig tv doos, sat doos, DVD ding, telefoon, schemerlampje, stereo, ik vergeet vast wel iets, plus wat reserve voor de kerst of impulsaankopen..

Hoe doen vrouwen op TV dat toch? Wakker worden met prachtig glanzend haar en mooi gestifte lippen..... Wanneer ik wakker word heb ik een coupe 'Leeg geroofd vogelnest' en een incidenteel straaltje kwijl.. Gaat ook door voor 'Wilt wief' naar horen zeggen
Sine

Moderator

Al die netwerk / modem meuk hoort uiteraard in de meterkast.
Coax, telefoon en glas als het even aan/om leggen naar de meterkast.

zo'n horizon doos van ziggo welke ook de modem is staat doorgaans onder de tv, hoe onlogisch dat ook is..

[Bericht gewijzigd door testman op donderdag 11 oktober 2018 22:16:41 (12%)

waar rook was, werkt nu iets niet meer

@testman, Ik moet heel eerlijk bekennen dat ik een beetje een watje ben met het boren van inbouwdozen/sleuven frezen. Ben om een of andere manier dat ik de muur teveel verzwak door er veel achter elkaar in te bouwen. Ik heb 50mm inbouwdozen, en de dragende binnenmuren zijn van 110mm kalkzandsteen. Heb te weinig ervaring op dit vlak om in te schatten of dit überhaupt uitmaakt. Denk dat ik me er geen druk over hoef te maken he?

Als ik xmvk gebruik voor de wcd door de ledbak, hoe zie je dat voor je? Dan moet ik alsnog lassen in de ledbak he?

Ik heb nog een aanvullende vraag, voor een andere situatie dan hierboven beschreven.

Ik zou in één lijn een eenpolige schakelaar en 2 wcd's willen. De schakelaar op pakweg 100cm, de wcd's op 30cm hoogte.

Hoe pak ik dit aan? Zo?
1. Vanuit centraaldoos: aardedraad en nuldraad achter schakelaar langs direct naar de wcd's
2. Vanuit centraaldoos: fasedraad en schakeldraad naar de schakelaar
3. Vanuit de schakelaar de fasedraad doorlussen naar de wcd's

En werkt dat hetzelfde op het moment dat je een schakelaar en wcd direct onder elkaar hebt, zoals op bijgevoegde afbeelding?

Jinny

Golden Member

De hele meuk van buiten zit naast mijn tv in de woonkamer.
Daarom.

En ik heb geen horizon ding...

[Bericht gewijzigd door Jinny op vrijdag 12 oktober 2018 13:02:38 (20%)

Hoe doen vrouwen op TV dat toch? Wakker worden met prachtig glanzend haar en mooi gestifte lippen..... Wanneer ik wakker word heb ik een coupe 'Leeg geroofd vogelnest' en een incidenteel straaltje kwijl.. Gaat ook door voor 'Wilt wief' naar horen zeggen

Op 11 oktober 2018 21:51:58 schreef Sine:
Al die netwerk / modem meuk hoort uiteraard in de meterkast.
Coax, telefoon en glas als het even aan/om leggen naar de meterkast.

Als je weet hoe Jinny woont, dan is "meterkast" geen optie. Voor haar geldt gewoon dat dit soort dingen "netjes" bij mekaar in de buurt van de TV hoek horen.

four NANDS do make a NOR . Kijk ook eens in onze shop: http://www.bitwizard.nl/shop/
Sine

Moderator

Op 11 oktober 2018 22:16:07 schreef testman:
zo'n horizon doos van ziggo welke ook de modem is staat doorgaans onder de tv, hoe onlogisch dat ook is..

Die waren alleen modem in het oude UPC gebied, en een horizon box? Als het even kan wil je wil je die stroomzuiper helemaal niet hebben.

Doorlussen aan schakelaars en WCD's ben ik niet zo'n fan van, gewoon lassen achter de schakelaar, met een 50mm doos moet dat geen enkel probleem zijn.

@Sine, ok helder!

Vandaag bezig geweest met wat inbouwdozen. Het werk valt me tegen, en dat komt vermoedelijk vooral door de boor. Ik gebruik nu een veredelde gatenzaag. Zo'n ding. Geleend, en had er eigenlijk al vanaf het begin zo m'n twijfels over. Ik heb een boorhamer van 1600W en 800RPM. De hamerfunctie had ik hiervoor uitgeschakeld.

Ik wil dus een andere kopen, maar welke van de twee? Wordt voornamelijk gebruikt in kalkzandsteen. Als ik het goed begrijp is de bovenste voor beton (met hameren) en de onderste voor zachter spul (zonder hameren).

Last but not least een fotootje van een deel van mijn werkzaamheden vandaag (links is 19mm voor UTP, hierbij heb ik het tussenschotje bij koppelstuk niet doorgebroken). Bijzonder blij met m'n goedkope sleuvenfrees (en gekoppelde stofafzuiging :+)

Edit: ik vond dit topic (https://www.circuitsonline.net/forum/view/129373), maar daar kwam niet echt een conclusie uit. Wel boeiend leesvoer.

Sine

Moderator

Ik heb zelf regelmatig een gaatje gemaakt met de middelste boor, en dat beviel me eigenlijk helemaal niet slecht.

Het onderste model heb ik nooit in handen gehad, geen idee wat je daar van kunt verwachten.

het middelste model is voor beton, de onderste zijn voor in steen te boren. een goede doet iets van 75 euro..

met een beetje stevige boormachine is het beter te doen, ik herstel nogal wat machines die van de kroonboren goed hebben geleden. rustig duwen in de baksteen gaat sneller, kalkzandsteen laat een boor snel slijten, zeker als het nat is..

waar rook was, werkt nu iets niet meer