Toongenerator digitaal aangestuurd

Bavelt

Golden Member

Ik ben op zoek naar een eenvoudige regelbare toongenerator.
Er zijn veel schema's met varianten beschikbaar (met IC's als 7413, 555 etc).
Maar ze werken vrijwel allemaal met potentiometers om de frequentie te regelen.
Ik wil graag een simpele toongenerator, waarbij de toonhoogte varieert afhankelijk van de digitale input.
Dus 0001 = toon 1, 0010 = toon 2, 0011 = toon 3, etc.

Er zijn ook schema's met een multivibrator die verschillende tonen kan produceren waarbij je op een toets moet drukken; een schakelaar dus. Ik kan natuurlijk werken met relais, en die aanturen met een transistor vanuit de digitale counter, maar dat is niet echt chique.

Wie heeft een schemaatje om me op weg te helpen?

Fouten zijn het bewijs dat je het probeert..
blackdog

Golden Member

Hi Bavelt, :-)

Laat eerst eens weten wat het doel is, wij hebben geen xtallen bol.

Dus het je blok nodig, Sinus, zaagtand.
Uitgangs niveaus.
En over welke frequenties gaan we het hebben?
En over hoeveel frequenties heb je het, klein aantal of over een groot bereik voor ieder kanaal instelbaar?

Er zijn in China modules te koop voor weinig die je met een Arduino kan aansturen.
Maar gezien je vraag ga ik er vanuit dat je die kennis nog niet hebt.

Groet,
Bram

You have your way. I have my way. As for the right way, the correct way, and the only way, it does not exist.

Men zou een simpele R2R DAC kunnen gebruiken met daarachter een of andere VCO. Die kan zo simpel zijn als een multivibrator.

Een compleet schema is echter lastig, het is geen standaard applicatie en bij een simpele uitvoering zou ik het moeten bouwen om zinnige suggesties van schakelingen en dimensionering te doen.

Dit ook afhankelijk van het achterliggende doel, als u er iets over elektronica van wilt leren zou ik juist aanraden zelf te gaan experimenteren.
Ook de precieze invulling van de technische vereisten maakt verschil. Bijvoorbeeld van de frequenties ( en hun nauwkeurigheid, stabiliteit, golfvorm/harmonischen, levels .. etc)
Als het moet aansluiten bij een bestaand systeem zijn die mogelijk totaal anders als dat het enkel een geluidseffectje betreft.

Afhankelijk van de precieze wens zou een microcontroller anno 2019 wel eens de meest praktische route kunnen zijn, ook als men nog moet leren programmeren, maar dat is elektronisch niet zo interessant.

Bavelt

Golden Member

Hoi, bedankt voor snelle antwoorden.
Ik heb mijn oude hobby rond werken met TTL schakelingen weer van stal gehaald. Na ca 35 jaar..

Is en blijft leuk. Het eerste doel is om een deurbel te maken met 5 tonen, waarbij ik iedere toon zelf kan instellen.
(evt later uitbreiden met meer tonen). De tonen moeten dan wel worden aangestuurd vanuit de TTL.

Dus de frequentie schommelt rond de 440 Hz en met het bereik van 1 octaaf.
Ik weet dat je zoiets ook kan kopen, maar zelf bouwen is natuurlijk veel leuker.

Met Arduino heb ik zelf nooit gewerkt. Het leukste vind ik "losse" onderdelen. Ik heb wel voldoende componenten (TTL-Ic's transistoren, weerstanden, condensatoren).

Ik had al een dergelijke schakeling gevonden, maar die werkt niet echt lekker. Met een DAC, bestaande uit 4 weerstanden in range 1-2-4-8 gekoppeld aan een MVB. De tonen bleken elkaar te beïnvloeden.

Ik heb al een schakeling gebouwd met een teller (74HCT393) en een Binary decoder (74HLS145). Dat levert keurig op basis van een klok van ca 1Hz in volgorde een logische 0 op de uitgangen van de BinDec.

Met die '0' kan je bv een relais aansturen, die dan een weerstand aan-of uitschakelt in een MVB. Maar 5 relais op een print lijkt me teveel van het goede.
Natuurlijk kan ik ook 5 MVB's met bv de 555 maken, waarbij iedere MVB zijn eigen toon heeft. En die dan door de counter worden aan-of uitgezet.
Maar het moet volgens mij veel simpeler kunnen.

Fouten zijn het bewijs dat je het probeert..

Op aliexpress kun je allerlei kopen,

Bv een DDS, moet nog wel een processor bij,

Ook compleet maar er zijn " goedkope " die niet fijn werken

Guus@Sint-Michielsgestel

Als je het per see met combinatorische logica wilt doen kun je een pll bouwen met bijvoorbeeld een 4046 als pll een 4060 als voordeler ofzo. Als je de deler anders insteld krijg je andere toon. Dit zal overigens niet makkelijk worden.

In de oude tijd deden ze het vaak veel makkelijker. Ik heb nog een looptelefoon liggen waarin dtmf toontjes gemaakt en gedecodeerd werden. Het detecteren deden ze met 567 decoder ic's. Voor elke toon een apart ic. Die dingen stonden in een matrix waaruit twee hoog signalen kwamen. Daaruit werd dan het nummer gedecodeerd. De tonen werden geloof ik gemaakt met een XR-2206. Ook al zo'n bejaard ic.

Tegenwoordig is dit toch wel de manier om een digitaal aangestuurde toongenerator te maken:

De AD9850

https://www.analog.com/media/en/technical-documentation/data-sheets/AD…

https://www.analog.com/-/media/analog/en/products/image/functional-block-diagrams/ad9850-fbl.png?h=270&hash=21B92395852392CC70FF020C01C5EF25635BEF60

https://nl.aliexpress.com/item/2pcs-Free-postage-DDSAD9850BRSZ-AD9850/…

[Bericht gewijzigd door Ex-fietser op vrijdag 10 mei 2019 12:26:42 (39%)

Arco

Special Member

Ik heb een paar keer een DDS (AD9833) gebruikt, werkt prima.... (zonder extra filtering al een nette bruikbare sinus)

https://www.circuitsonline.net/forum/file/32884/forum-post

Arco - "Simplicity is a prerequisite for reliability" - hard-, firm-, en software ontwikkeling: www.arcovox.com
Bavelt

Golden Member

Ik ben inmiddels al een stuk verder. Werken met een microprocessor gaat me te ver (al zal dat wel een goede oplossing zijn).

Ik heb mbv een 74lLS96, (TTL schuifregister, 5 bits) het zo gemaakt dat bij het drukken op de startknop er een '1' wordt doorgeschoven. Na de eerste 1 wordt er meteen weer een 0 van gemaakt.
De "1" schuift dan dus door het register en iedere output is gekoppeld aan een MVB als toongenerator. Voor iedere toon dus eentje. (MVB door middel van twee keer 74HCT132. Daar zitten per IC 4 2-ingang NAND gate met Schmitt trigger. En kan je dus 8 tonen maken.

Dit werkt. Nu heb ik geprobeerd het ook te maken met de NE555 als MVB.
Alleen heb ik daar het verschijnsel dat wanneer 1 van de MVBs wordt geactiveerd (dmv RESET op '1' op de 555), het schuifregister 'van streek' raakt en er geen logica meer in lijkt te zitten. De uitgangen staan wat te knipperen, los van de klok (ca 1 Hz).
Ik heb de voeding ontkoppeld, en ook pin 5 van de 555 met een 10nF condensator ontkoppeld. Helpt niks.
Heeft iemand wellicht ervaring met de combinatie TTL en de NE 555?\

Fouten zijn het bewijs dat je het probeert..
mel

Golden Member

Jaren geleden had Elektuur ,in het boek 301 schakelingen, een digitale PLL generator. Dit was per Hertzsje instelbaar.Dit ging met een 4046 en een paar duimwielen en delers.

u=ir betekent niet :U bent ingenieur..
Sine

Moderator

Tenzij je polyfoon wilt doen heb je slechts 1 generator nodig.

Als je de "laad" weerstand naar de 555 variabel maakt kun je de toon hoogte regelen. Die weerstanden kun je dan via elk een eigen diode verknopen met je logica.

Erg rudimentair, maar het kan.

Bavelt

Golden Member

Bijvoorbeeld als deze:
https://www.circuitsonline.net/schakelingen/130/audio/mini-orgel.html

In plaats van de drukkers diodes vanaf je digitale uitgangen.

[Bericht gewijzigd door Sine op vrijdag 17 mei 2019 08:52:03 (79%)

Fouten zijn het bewijs dat je het probeert..
Bavelt

Golden Member

Dank voor de snelle reactie.
Deze schakeling heb ik inderdaad gebruikt. Maar het gaat er dus om om de fysieke schakelaars te vervangen door digitale aansturing.
Daar worstel ik nog wat mee (behalve dan 8 relais te gebruiken, maar dat lijkt me wat overdone).

Fouten zijn het bewijs dat je het probeert..
Hugo Welther

Moderator

RB en Elektuur hebben en dergelijke deurbel gepubliceerd. 10 tonen zelfs.
Als je hier zoekt op "Snobbie" kom je een pdf-je tegen.

Het enige dat tussen jou en je doel staat is alles wat jij jezelf verteld dat je het niet kan.

Op 17 mei 2019 10:40:55 schreef Hugo Welther:
RB en Elektuur hebben en dergelijke deurbel gepubliceerd. 10 tonen zelfs.
Als je hier zoekt op "Snobbie" kom je een pdf-je tegen.

@Hugo: File not found.

@mel: dat is een te simpele voorstelling van zaken. Er zitten naast de 4046 ook nog eens 7 stuks 4017, een 4020, een 4013, 3 stuks 4016, een 4049, een 4081 en een 4082 in. Plus een kristal. Wel een inventief schema trouwens.

[Bericht gewijzigd door hadv op vrijdag 17 mei 2019 12:36:19 (32%)

Just find out what you like and let it kill you
RAAF12

Golden Member

Acht tonen mag ook en met variabele stemming? Uit den ouden doosch, de EE20 doosch van den firma Philips NV.

De toetsen kan je makkelijk kortsluiten met een lineaire mosfet met lage weerstand. Trim met de potmeter dat de 440Hz OK is. O ja, de massa zit aan de plus. Maar dit schema is eenvoudig naar Si om te bouwen....
edit: 150Ω speakertje...

@ Hugo Welther

Ik heb naar dat artikel gezocht. Het heette: Een deurbel voor snobs. Ik was een jaar of 12 denk ik en dit artikel stond in een bruin boekje uit de bibliotheek. In dat boekje stond ook een artikel over een intercom en die wilde ik toen graag bouwen. Alleen kon ik dat niet. Ik kon toen geen printen maken en aan onderdelen komen was ook erg lastig voor iemand van 12 jaar. Het is dus bij 1000 x lezen gebleven van dat boekje. :'(

Wat dat betreft leeft men tegenwoordig in een elektronica hemel. Alles is heel betaalbaar geworden en de informatie ligt voor het oprapen. Voor mijn scheikunde doos was het echter toen meer hemel. Alle stofjes kon je om aan te vullen zo bij de drogist halen. Of je nu salpeterzuur, kopersulfaat of boorzuur nodig had! Je kon het gewoon kopen. Tegenwoordig wel wat lastiger verkrijgbaar allemaal.

RAAF12

Golden Member

Koperen spijkertjes op een plank werkt ook goed. Printjes laten maken is iets voor massa productie en heel erg luie mensen. Oeps, dat vloog er zo maar uit. Maar je hebt helemaal gelijk, niet pionieren maar je toegemeten tijd naar wens besteden :-)

Bavelt

Golden Member

Wat grappig!
Ik ben nl met elektronica begonnen met die Philips EE20 doos. Ook een jaar of 11-12 toen. Je hebt het dan over de beginjaren '60.
Omdat ik na zoveel jaren weer met die oude hobby ben begonnen, heb ik een vrijwel ongeschonden, met originele componenten en helemaal complete EE20 doos op de kop getikt.
Nostalgie, inderdaad.
Ik heb de schakeling met het 'orgeltje'inderdaad na/omgebouwd (Idd Si). Werkt leuk, er komt nog een aardige sinus uit, zo op de scoop te zien.
Heel herkenbaar allemaal, zo'n AC 126 was minimaal een maand zakgeld. je kocht hem in het bekende Philips doosje.

Het is wel zo dat de tijd op dit gebied enorm hard is gegaan. Vrijwel alles wat je vroeger met veel trots in elkaar knutselde en aan verbijsterde familieleden en kennissen liet zien, kun je tegenwoordig voor een appel en een ei (of nog minder) kant en klaar kopen.
Daarentegen is het wel leuk om nu wat te knutselen, en over dingen te kunnen beschikken, die je vroeger niet had. De volledige E12 reeks weerstanden, condensatoren, elco's. Een kilo BC547's en dat soort dingen.
Plus Een heel arsenaal aan TTL IC's.
En niet te vergeten een oscilloscoop.

Ok, tot zover de nostalgie.
Even over het kortsluiten van de toetsjes door een FET, kan je daar misschien heel even een schetsje van maken?
Ik heb zelf nooit met FET's gewerkt.

Fouten zijn het bewijs dat je het probeert..
RAAF12

Golden Member

Nou ik moet je dat schetsje even schuldig blijven. Omdat je een vervanger voor relais zocht dacht ik daar aan. Maar een hapklare brok heb ik niet liggen. Ja, nostalgie zeg dat wel. Die f*cking lange, dunne draadjes van de geranium torren braken ook snel af. En dan moest je weer (duur) nieuwe kopen. Idd nog in Philips doosje, later lagen ze los in het bakje in de winkel. Die eerste serie EE dozen was wel mooi. Twee Berec of Witte Kat 4.5V batterijen in serie. En die glimmende blikken verende lippen aka 'toetsen' voor het orgel, fantastisch!!!