To contactspray or not to contactspray..

bprosman

Golden Member

Van mijn buurman een mooie retro versterker gehad.
Speelt verder prima behalve dat schakelaars en potmeters nogal kraken en spetteren.

Toen ik nog jong en knap was... jaaaaren geleden hadden we daar de "Rode" contactspray 60 voor maar begrijp dat dat niet (meer) zo'n goed idee is.

Wat is wijsheid ? Contact 60 en spoelen met IPA ?
Alleen IPA ?
Ultrasoon reiniger met IPA ?

De jongere generatie loopt veel te vaak zijn PIC achterna.

Als ie 'm gehad heeft, hoef je je er niet meer druk om te maken.

Maar als ie 'm nog heeft: potmeters en schakelaars moet je wel smeren. IPA ontvet en maakt alles heel "schraal", dan schrapen de contacten over elkaar. Je moet even de juiste combi van contactsprays na elkaar doen. Wat het niet dit: 61 eerst, dan spoelen met WL, dan smeren met 61.
Maar goed, de experts zullen nog wel volgen.

"We cannot solve our problems with the same thinking we used when we created them" - Albert Einstein
bprosman

Golden Member

Als ie 'm gehad heeft, hoef je je er niet meer druk om te maken.

Ik heb m gehad als in gekregen :-)

De jongere generatie loopt veel te vaak zijn PIC achterna.
Anoniem

Ja er zijn zoveel soorten. ik gebruik tegenwoordig alleen cramolin
deze smeert ook.

maartenbakker

Golden Member

Je kunt de 60 als eerste stap gewoon overslaan tenzij er sprake is van stevige oxidatie, want daar is dat voor bedoeld. Ik gebruik eerst Kontakt WL om schoon te maken en daarna Kontakt 61 om te smeren. Alcohol in plaats van Kontakt WL zal meestal ook goed werken.

Als je het "op z'n ouderwetse Philips service" wilt doen, kun je volstaan met Kontakt 390.

www.elba-elektro.nl | "The mind is a funny thing. Sometimes it needs a good whack on the side of the head to jar things loose."

Op 1 juni 2019 22:15:26 schreef bprosman:

Toen ik nog jong en knap was... jaaaaren geleden hadden we daar de "Rode" contactspray 60 voor maar begrijp dat dat niet (meer) zo'n goed idee is.

Wat is wijsheid ? Contact 60 en spoelen met IPA ?
Alleen IPA ?
Ultrasoon reiniger met IPA ?

Kontakt 60 is nog steeds een goed idee om alle oxides op te lossen.
de wijsheid zit hem in het feit dat je het niet laat zitten. Na een nachtje inwerken spoel je het goed weg, in meerdere beurten. als het droge contacten waren dan laat je ze droog. dat ze dan zouden gaan schrapen is onzin... .

Nabehandelen met Kontakt 61 kan geen kwaad als bescherming, maar voor kleinsignaalschakelaars kan dat nieuwe contact problemen geven na een tijdje.

Op 1 juni 2019 22:15:26 schreef bprosman:
Van mijn buurman een mooie retro versterker gehad.
Speelt verder prima behalve dat schakelaars en potmeters nogal kraken en spetteren.

Toen ik nog jong en knap was... jaaaaren geleden hadden we daar de "Rode" contactspray 60 voor maar begrijp dat dat niet (meer) zo'n goed idee is.

Wat is wijsheid ? Contact 60 en spoelen met IPA ?
Alleen IPA ?
Ultrasoon reiniger met IPA ?

Geen contact spry gebruiken. En het waarom niet gebruiken is dat het stof en vuil wat er van binnen inzit door de spry blijft plakken. En dat zal eerst wel goed zijn maar na een tijdje komt het probleem gewoon weer terug. Je kunt dus veel beter de hele zaak uitblazen met luchtdruk dus een luchtdruk compressor want dan blaas je het stof en vuil eruit.

Dat weet ik van een vriend die een zelfstandige reparatie bedrijf heeft maw Versterkers , radio's , tv's enz dat is dagelijks kost. De factuur stuur ik wel op met oud en nieuw en je mag betalen in euro muntjes haha geintje. Dat noemen we dan Vlaamse humor zo zijn wel hier in Vlaanderen.

Groeten tis frisjes met 30 C haha.

pa3gws

Golden Member

Contact cleaner 390 is prima spul 10x beter dan contact 60.

Ik ben gestopt met roken nu mijn schakelingen nog.

De beste methode:
Schakelaar of potmeter uitbouwen en in een ultrasoon badje met IPA schoon maken. Goed laten drogen (of compressor) en RS-contact vet gebruiken of als je er moeilijk bij kan, inspuiten met Brunox Turbo spray (voor te smeren).
Kan dan weer 30 jaar mee, tenzij de potmeter of schakelaar mechanisch is beschadigd.

Kruimel

Golden Member

Ooit heb ik eens een oude versterker met Kontakt 60 behandeld, en daar kwamen ook een paar (zinvolle) opmerking over. Blijkbaar is het materiaal zuur, en tast dus metalen aan als je het laat zitten. Mijn persoonlijke ervaring daarmee is beperkt, maar ik heb het weleens in de contacten van mijn deurbel gespoten en laten zitten, en dat heeft geen zichtbare weinig schade veroorzaakt, maar dat kan afhangen van het materiaal van het contact.

In potmeters zit een koolbaan met een soort binder die het bij elkaar houdt, en die zou best nog weleens aangetast kan worden door olie, dus in een potmeter is het in mijn optiek sowieso niet verstandig om het te laten zitten. Het is dus aan te raden om het sowieso met IPA oid weg te spoelen na het toepassen ervan. Mijn vermoeden is dat schakelaars er minder last van zullen hebben, maar dat is alleen op basis van de voorgaande ervaring.

Potmeters hebben ook een asje dat soms wel en soms niet gesmeerd is. Ik weet niet waarmee het gewoonlijk gesmeerd is, maar het verdient de aandacht die smering ook niet weg te spoelen zonder vervanging klaar te hebben liggen. Ik vermoed dat daar vaak een vaseline-achtig materiaal wordt gebruikt, want dat tast weinig aan. Voor schakelaars voel ik me niet schuldig die met Kontakt 60 te verzadigen en dan uit te spoelen met IPA, al kan ik niet garanderen dat er geen materialen zijn die daar wel last van hebben. Oude apparatuur heeft vaak geen edelmetalen contacten en oxidatie is daar sowieso een terugkerend fenomeen.

Een belangrijke kanttekening die ik ooit eens (vermoedelijk in een boek van Douglas Self) tegen gekomen ben is dat potmeters gewoonlijk geen DC stromen voeren, en ze dus niet zouden moeten kraken zonder signaal. In oudere apparatuur zaten vaak elco's in de signaalweg om de DC te blokkeren. Dat waren vaak 0.1-1µF elcotjes die maar een heel kleine DC spanning zagen, waardoor ze hun interne oxidehuid oplosten en (elektrisch) gingen lekken. Mijn ervaring met krakende potmeters is dat het kraken (tijdelijk) minder wordt na de krakende knop een paar keer te hebben verdraaid, of door een piek te genereren door de plug aan te raken of een knop te verzetten. Dat lijkt deze hypothese te ondersteunen. De piekspanning zal de oxidehuid namelijk tijdelijk versterken en het lek verminderen. Dit hoeft in dit specifieke geval echter niet het probleem te zijn, maar het kan de aandacht verdienen de signaalweg op elco's te controleren. Kleine elco's drogen bovendien sneller uit dan grote. Wat voor vintage gaat het hier om?

RAAF12

Golden Member

Op 8 juni 2019 22:24:50 schreef Kruimel:
Potmeters hebben ook een asje dat soms wel en soms niet gesmeerd is.

Ik ben ze nog niet tegen gekomen dat vanaf de fabriek vet op de as is gesmeerd. Bij mij zat de potmeteras (incl. pull/push switch) muurvast van een Hameg scope. Ik heb de hele potmeter ondergedompeld en 10 minuten laten weken in een kom met olijfolie.Toen kwam er weer beweging in, na wat draaien en drukken en trekken. Vervolgens met IPA de olie verwijderd en gemonteerd. De potmeter doet het weer prima!

maartenbakker

Golden Member

Ik vermoed dat die potmeter juist vastzat omdat er af fabriek vet op de as gesmeerd was. Organische vetsoorten polimeriseren vaak en dan krijg je een soort hars.

Olijfolie bevat hetzelfde zuur als contactspray, dus kun je behalve als oplosmiddel ook als (zwakke) oxideverwijderaar gebruiken.

[Bericht gewijzigd door maartenbakker op zaterdag 8 juni 2019 23:47:12 (29%)

www.elba-elektro.nl | "The mind is a funny thing. Sometimes it needs a good whack on the side of the head to jar things loose."
RAAF12

Golden Member

Ahh, het bekende 'hard' geworden vet. En in combinatie met langdurige stilstand. Point taken!

Hubie

Special Member

Voor ouderwetse potmeters,openmaken en schoon blazen,koolbaantje bewerken met een zacht potlood. ( opa vertelt ;-) )

Kruimel

Golden Member

Een potlood gebruiken lijkt me een waardeloos idee om eerlijk te zijn. Dat klinkt me meer als een noodoplossing voor een onderbroken koolbaan, maar dan is die pot sowieso al afgeschreven. Ik heb dat nog nooit door slijtage zien gebeuren, en ik zou voor een functionele maar krakende potmeter eerst pogen gewoon schoon te maken.

Op 8 juni 2019 23:29:08 schreef RAAF12:
Ik ben ze nog niet tegen gekomen dat vanaf de fabriek vet op de as is gesmeerd.

Ik heb er hier anders wel een paar, ik heb net even mijn potmeterlaadjes open getrokken en in elk geval één type van Vishay en één type van SR Passives.

Anoniem

Contactspray wordt al minstens 40 jaar gebruikt Er is dus wat ervaring mee.
Ik ben er geen voorstander van.
In de glorietijd van de reparaties had je 2 soorten elektronici.
Deze die schema's konden lezen en een fout tot op componentniveau konden oplossen. En je had deze die enkel hele printen konden vervangen
op de gis. Dat waren tevens de contactcleaner spuiters die elke fout probeerden te lokaliseren door eerst overal voor de zekerheid eens flink in te spuiten.

Ik heb vaak de negatieve resultaten gezien ervan. Want naderhand kwamen die apparaten die eerst mismeesterd waren door knoeiers toch bij ons terecht.

Contactspray voor contacten van schakelaars en relais zou ik enkel gebruiken als die voldoende toegankelijk zijn om nadien met een compressor of IPA proper te spuiten.
Relaiscontacten gaan vaak slechts een mm open net als sommige schakelaars en microswitchen. Als je daarop spuit met een middel dat vet achterlaat of niet snel volledig verdampt krijg je bij het openen van de contacten een uitgerokken druppeltje tussen de contactpunten, vervuild met metaaloxide en zouten. Binnen de kortste keren is het contact dan helemaal verbrand. Zeker bij iets hogere spanningen.

KoolPotmeters heb je hoofdzakelijk in twee soorten, draaiers die een driekwartcirkel beschrijven en de schuifpotmeters.
Deze laatste lopen bij onoordeelkundige reiniging vaak vast.
Contactspray kan helpen om de metalen glijvlakken die contact maken terug proper te maken, maar tegen een doorgesleten koolbaantje helpt
dit niet evenmin als de fabel met het potlood.
Vaak is de veerdruk van het glijkcontactje te klein geworden,
Bij erg vervuilde open potmeters kan het nodig zijn het koolbaantje te reinigen, maar dit moet dan na gesmeerd worden.
Bij een geloten potmeter of schakelaar kan het sporadisch eens helpen als laatste redmiddel, maar meestal is het middel erger dan de kwaal.
Daarmee wil ik niet gezegd hebben dat contactcleaner nutteloos is, maar wees er zuinig mee. Het is lang geen panacee tegen elke kwaal.
Wel heb ik al succes gehad met het spuiten van een héél klein beetje spray om verhard vet weer soepel te maken op plaatsen waar je niet goed bijkunt.

Op 8 juni 2019 23:29:08 schreef RAAF12:
[...]
Ik ben ze nog niet tegen gekomen dat vanaf de fabriek vet op de as is gesmeerd.

Ze bestaan in grote getale, en al lang. Bvb de Philips AG9015 had met dempend vet ingesmeerde potmeters. Die potmeters hebben op de as vaak een groef waarin een beetje voorraad vet zit. (die groef zit na assemblage verborgen in het asgat)