Werfkast zelf samenstellen.

mvdk

Golden Member

Een beetje off topic, maar in Zeeland is de netbeheerder toch Enduris?
DNWG is, zoals ik het lees, een soort Joulz, een dienstverlener. Trouwens onderdeel van Stedin, alweer zoals ik het lees.
Vind het interessante info, dus als iemand meer weet..

Sorry, ik had de reactie van KlaasZ moeten afwachten...

En mooi dat die mannen van Delta zo lang hebben volgehouden...

Ja dat klopt de feitelijke netbeheerder is Enduris en die valt weer onder Stedin. Maar de TS noemt DNWG als de partij die zich stug op stelt. Lijkt mij sterk DNWG sluit alleen maar aan voor Enduris.

DNWG zal van Enduris ongetwijfeld instructies krijgen wat ze wel en niet mogen doen.

mvdk

Golden Member

Als je gewoon zorgt dat die aansluiting op een normale manier aangelegd kan worden, is het al gauw goed. Bij ons gold destijds dat je een klant pas mocht aansluiten als de meter geplaatst was, er een hoofdschakelaar zat, en een aarde geslagen. In één twijfelgeval heb ik om het meetbriefje van de aardelectrode gevraagd. De aardingsboer geeft dat ding aan de klant.
Stort geen kabels in in het beton. Gebruik mantelbuizen. Die naar de meterkast moet een bepaalde radius (boogstraal) hebben, waarom is duidelijk.
Niet gebruikte mantelbuizen op een deugdelijke manier afstoppen. Je neemt misschien geen gas af van het bedrijf, maar er kan door een ongebruikte, niet afgestopte buis, bij lekkage gas in de woning indringen als er buiten wat defect raakt.
https://www.nu.nl/algemeen/653875/explosie-in-utrechts-winkelcentrum-v…
Zoiets wil je gewoon niet.

De TS wil van uit de meterkast dus op een groep achter de meter een voedingskabel aanleggen naar een onderverdeling in de garage als ik zijn verhaal goed begrijpt.
Hij zegt dat hij dan geen ongebruikte doorvoer in de grondplaat mag gebruiken om de kabel door te voeren onder de vloer naar de garage.
Althans zo lees ik het maar alles is soms niet 100% duidelijk.
Volgens mij mag je die ongebruikte doorvoer wel gebruiken althans in het verleden deden we dat vaak zo. Maar misschien is het volgens de nieuwste eisen niet meer toegestaan.
Je mag uiteraard geen verbinding hebben tussen deze eigen mantelbuis en de mantelbuizen voor de nutsvoorzieningen.
Verder was het altijd gebruikelijk om die eigen mantelbuis met kabel van A naar B aan weerszijden af te dichten.
Nu nog de vraag of dit nog steeds mag zo.

[Bericht gewijzigd door LeovanWallenburg op maandag 2 september 2019 19:57:25 (11%)

de mantelbuizen kun je ook ruimer maken, dan kun je er 2 kabels doorhalen. men doet over gas/water/voeding wel moeilijk als er andere kabels door de mantelbuis lopen, dus beter maak je een extra leiding. hoeft niet perse via die vloerplaat, kan ook via de spouw oid met een rode flexslang, wel een trekdraad erin doen vantevoren.

of andersom, eerst alle voorzieningen laten maken en dan pas de garagevoeding trekken, dan kies je een buis waar ruimte is.

van de bouwkast aftakken mag wel, vaak zat gezien. netste is met een ceeform aansluiten, maar dan heb je de ovk op de aardlek van de bouwkast zitten en dat wil je niet. een automaat zetten op de voeding vanachter de meter en daar mee naar de garage gaan.

waar rook was, werkt nu iets niet meer
mvdk

Golden Member

Dan lees ik ook zo hier en daar: zich stug opstelt, moeilijk doen, lastig.
Er is een half jaar terug een explosie geweest aan de Jan van der Heydenstraat in Den Haag, 6 appartementen weggeblazen. De oorzaak schijnt een gebroken, in ieder geval lekkende gasleiding in de straat geweest te zijn. Het OM heeft een kort onderzoek gedaan, daarna de zaak laten rusten.
In dat geval van die Utrechtse plof, waar ik in een vorige post die link van geplaatst heb, is er daadwerkelijk een medewerker van de netbeheerder vervolgd, uiteindelijk ook afgeblazen.
Zorg dat de fundering gasdicht is, dat is het belangrijkste. En laat een aardelektrode slaan door een gespecialiseerd bedrijf, tenzij je zelf een apparaat hebt waarmee je die pennen in de grond drijft, en de aarddraad met de punt van de eerste pen meeneemt. Je aarddraad aan de bovenkant van de laatste pen vastschroeven is een slechte optie, die pennen gaan onderling loswerken, heb je een aardelektrode van twee meter diep. Dat werkt niet.

Er komt helemaal geen gas het terrein op. Dus een zorg minder.

Uiteraard voor elke kabel een mantelbuis. Er gaat nul kabel of leiding vast het beton in. meterkast zit direct naast de funderingsbalk. Als ik genoeg gaten mag maken in de vloerplaat dan liever een gat per kabel. Moet ik ooit over 60 jaar een kabel opnieuw leggen dan is het in zucht gebeurd. ik ga van de week zo’n op maat vloerplaat offerte opvragen. Nog tips hier voor?

Voor de rest wordt alles geaard, ook wapening netten en staven. En dus ook de water meter, bouwkast, garage eigen pen. De onderlinge afstand zal >15m, verder dan verwachte aardpen lengte in de grond.

Het later plaatsen van de elek leiding naar de garage zou kunnen, maar als ik het tegelijk kan doen (ook de pv omvormers) is het wel netter en veiliger omdat de kabels gelijk weggewerkt zijn tijdens de bouw. Tijdens de bouw komen er gelijk 12 PV-panelen op frames op de gestorte woning vloer. Zo gauw het dak van de garage/werkplaats klaar is gaan ze daar met nog eens 15 PV-panelen op dat dak. Waarom wachten met terug verdienen. Toch!?

En idd krijgt de garage en pv In de bouwkast hun eigen aardlekautomaat ( 30mA resp 300mA ) en beide met een eigen CEE Form stekker.

@mvdk, je schrijft "en de aarddraad met de punt van de eerste pen meeneemt. ".
Krijg je dan niet parallelle en serieweerstanden, en omdat de grond beweegt/water e.t.c een onbetrouwbare situatie meting? Of begrijp ik je verkeerd?

Een elektricien gaat voor mij de pennen slaan. Oke, we doen het samen. ;) Hij heeft ook zo’n Fluke aardings meter xx23 of xx25 of zoiets uit mijn hoofd. Is iig vierkant.

Klopt, Enduris is de netwerkbeheerder en DNWG de uitvoerder. Ik geloof dat ik het vout schreef. Maar degene die mij dat vertelde was van DNWG.

Op 3 september 2019 00:37:30 schreef Lord Anubis:
Klopt, Enduris is de netwerkbeheerder en DNWG de uitvoerder. Ik geloof dat ik het vout schreef.

Dat lijkt mij ook wel.......

de aarddraad met de punt meenemen is wel vreemd, dat wordt nooit gedaan, die aarddraad zit aan de bovenkant. de koppelbussen zijn konisch, dus met het erop zetten van een volgende pen sla je die meteen vast.

een aardpin slaan doe je normaal met een sds max machine, daar is een inzetstuk voor. maar omdat je vaak op plekken komt waar geen voeding is, en je dus op accu gereedschap bent aangewezen heb ik daar een sds+ inzetstuk voor gemaakt. de grond hier is niet zo hard, maar evengoed is een pen slaan gemiddeld 1,5x een accu van 4Ah.

waar rook was, werkt nu iets niet meer
mvdk

Golden Member

de aarddraad met de punt meenemen is wel vreemd, dat wordt nooit gedaan

Ik heb nooit anders gezien, en ik heb er nogal eens bijgestaan. Die draad is de aardelectrode, niet de pen. In een ander topic heb ik dit al eens uitgelegd. De eerste pen zit een soort vorkje aan, die draad word daarin gehaakt en word meegenomen als de pennen de grond ingaan.
Misschien krijg ik em nu terug van: "ja, maar dat zijn aardelectrodes voor trafohuisjes", ook bij aansluitingen die ik heb zien maken ging dat zo. In de grond geslagen pennen gaan loswerken en maken op den duur geen goed contact meer. Ze zijn slechts nodig om die draad de grond in te drijven.

DNWG / ENDURIS levert normaal de aarde, netbeheer biedt aarding aan.
Normaal kun je volstaan met het slaan van een hulpelektrode als je gebruik maakt van de door de netbeheerder aangeboden aarding.

mel

Golden Member

Op 3 september 2019 08:43:59 schreef mvdk:
[...]
Ik heb nooit anders gezien, en ik heb er nogal eens bijgestaan. Die draad is de aardelectrode, niet de pen. In een ander topic heb ik dit al eens uitgelegd. De eerste pen zit een soort vorkje aan, die draad word daarin gehaakt en word meegenomen als de pennen de grond ingaan.
Misschien krijg ik em nu terug van: "ja, maar dat zijn aardelectrodes voor trafohuisjes", ook bij aansluitingen die ik heb zien maken ging dat zo. In de grond geslagen pennen gaan loswerken en maken op den duur geen goed contact meer. Ze zijn slechts nodig om die draad de grond in te drijven.

Dit is absoluut zo.De draad zelf is de aardelektrode.Ik heb wel gezien dat de aardeboer gewoon roestige ijzeren pijpen gebruikte, dat is niet echt een deugdelijk elektrisch kontakt....

u=ir betekent niet :U bent ingenieur..

Op 3 september 2019 09:06:40 schreef LeovanWallenburg:
DNWG / ENDURIS levert normaal de aarde, netbeheer biedt aarding aan.
Normaal kun je volstaan met het slaan van een hulpelektrode als je gebruik maakt van de door de netbeheerder aangeboden aarding.

Dat is inderdaad de gangbare praktijk in Zeeland. We kennen hier de z.g. collectieve aarding.
De netbeheerder biedt aarde aan, maar elk woonhuis heeft ook een eigen aardelektrode. De aardpen bestaat normaal uit één stuk. Dat is voldoende omdat de grond hier tamelijk vochtig is en omdat de hulpelektrodes allemaal parallel komen te staan. In de huisaansluitkast worden de aarde van de netbeheerder, de aardelektrode van de woning en de nul aan elkaar geknoopt.
De aarddraad aan de aardpen zit bovenaan met een klem vast en wordt niet mee de diepte in gesleurd.

Op 3 september 2019 13:02:52 schreef KlaasZ:
[...]Dat is inderdaad de gangbare praktijk in Zeeland. We kennen hier de z.g. collectieve aarding.
De netbeheerder biedt aarde aan, maar elk woonhuis heeft ook een eigen aardelektrode. De aardpen bestaat normaal uit één stuk. Dat is voldoende omdat de grond hier tamelijk vochtig is en omdat de hulpelektrodes allemaal parallel komen te staan. In de huisaansluitkast worden de aarde van de netbeheerder, de aardelektrode van de woning en de nul aan elkaar geknoopt.
De aarddraad aan de aardpen zit bovenaan met een klem vast en wordt niet mee de diepte in gesleurd.

De aardpen bestaat uit één stuk. - bedoel je uit 1 deel/lengte, dus ~3m? Of bedoel je diverse lengten aan elkaar als één stuk? Ik vond het apart dat tussen de aardpennen altijd verder uit elkaar moeten staan dan de lengte van de pen in de grond, maar waar ik nu woon is dat nog geen 4m naar de pen vann de buren. Dus dat zou 1 pen lengte zijn.

Nu lees ik hihttps://www.schaapbliksem.nl/aarding/info/info_311.htmer dat de wapening als aarde gebruikt mag worden, terwijl ik dacht dat je wapening moest aarden.

Aardpen aansluitingen.

mvdk

Golden Member

Zoals ik het in dit filmpje zie, moet je voor de methode KlaasZ verkoperde stalen staven gebruiken:
https://www.youtube.com/watch?v=A8s2NNshEC8
In de navolgende filmpjes worden aardelectrodes geslagen op de door mij genoemde manier:
https://www.youtube.com/watch?v=EtLWVdr_8xE
https://www.youtube.com/watch?v=fFiRyMo1rsI
https://www.youtube.com/watch?v=rRSrGb2Fd7A

Vanaf een aansluiting van 3x50A moet je bij DNWG/ENDURIS wel een diepteaarding slaan van minimaal 0,5 Ohm.
Deze diepteaarding komt dan op de aardrail van de installatie en via de verbindingsdraad naar de PEN rail in de HAK feitelijk weer parallel aan de PEN van het net te staan.
Interessant detail is misschien dat hetzelfde ook al van toepassing was bij de voormalige PZEM, heb die aarde bij installaties voor bedrijven destijds diverse malen moeten laten slaan.
Het werd dan inderdaad een diepte aarde met 50 mm2 koper die met een stalen buis de diepte in werd geslagen.

Op 3 september 2019 14:07:39 schreef mvdk:
Zoals ik het in dit filmpje zie, moet je voor de methode KlaasZ verkoperde stalen staven gebruiken:

Wij gebruikten inderdaad verkoperd staal en de pennen waren 3 meter lang.
Ik werkte op de meterafdeling en daar maakten we geen huisaansluitingen maar we gebruikten ze bij industriële klanten om meetgevers in het veld te beschermen tegen blikseminslag. Pennen sloegen we gewoon met een vuisthamer in de grond.

Jinny

Golden Member

Ik gebruik ook verkoperd staal met conische bussen.
Zal vandaag of morgen nog eens de aardweerstand meten na een jaar of drie na inkloppen.

Hoe doen vrouwen op TV dat toch? Wakker worden met prachtig glanzend haar en mooi gestifte lippen..... Wanneer ik wakker word heb ik een coupe 'Leeg geroofd vogelnest' en een incidenteel straaltje kwijl.. Gaat ook door voor 'Wilt wief' naar horen zeggen

de aardboeren gebruiken idd een geheel koperen massieve draad van 16 of 25mm2, die slaan ze helemaal de grond in. maar de aarding die op t werk zelf wordt geslagen gebruikt de pen als aarde, de vertinde koperdraad zit op de kop eraan gemonteerd. aardingsboeren slaan vlot 25 meter diep, dat is niet te doen met wat handgereedschap wat die functie ook erbij doet.

overigens recent een bouwkast naar woonhuis aansluiting overgezet, en er kwam toch een nieuwe meter in, alle tellers stonden op 0. netbeheerder sluit de groepenkast niet aan, die 4 draden aansluiten is voor de eigenaar. de aarding moest ook nog overgezet, kan dus weer alles open gegraven worden..

waar rook was, werkt nu iets niet meer

Iemand nog info of duidelijkheid over de achtergrond van dit artikel https://www.schaapbliksem.nl/aarding/info/info_311.htm over het aarden van wapening of de wapening gebruiken als aarding.
Hoe zit het als ik bij de garage een aardpen erbij sla die dan 17m van de woning aardpen afligt? Deze zal dan ook verbonden zijn via de grondkabel van de mk woning naar de automaten kast in de garage. Om wat voor reden dan ook wil ik bij een kabel breuk aarde behouden.

@leo, weet jij toevallig wat de standaard Amperage is die geleverd wordt op ZV? Ik begreep 3x 80A. Dus dat betekend lange aardpennen. Niet erg, maar wat als er na 3-4m al de ohm waarde is bereikt?
Zoveel stroom heb ik niet nodig, maar wil wel kwa toevoer voldoende ruimte. ik vraag de 3x 25A aansluiting aan. Daar boven wordt te duur.

Hoe lang gaat een grondkabel eigenlijk mee? Ik heb vorige maand hier een nieuwe gelegd. De oude was 17 jaar oud, maar als ik deze boog, kwamen er scheurtjes in de mantel. Is Zeeuwse klei zo agressief? Misschien overkill maar ik ga alle leidingen in een mantelbuis steken. Als er ooit, dan hoef ik niets open te gooien.

grondkabels kunnen heel oud worden, heb er gezien van dik 80 jaar oud. die kregen toen langzaam wel problemen, was nog gplk, daar rot de stalen mantel van weg en dan kan die kabel veel minder hebben. het was de originele kabel die is gelegd toen er in de 30's stroom kwam. die liggen er hier in de oude wijken nog veel, vrijwel alle hoofdkabels zijn nog in gebruik.

als je oude kabel uit de grond trekt dan buigen ze en krijg je scheurtjes, dat is niks geks. bepaalde zwarte grond wil wel zuur zijn wat het eea kan veranderen. maar als je een slang legt is dat geen punt. wel een ruime slang nemen, en strak erin, geen krullen want je krijgt er niks meer in. ook als je onder een weg/oprit doorgaat diep leggen, anders drukt ie plat door het gewicht.

waar rook was, werkt nu iets niet meer

Op 3 september 2019 23:44:36 schreef Lord Anubis:
@leo, weet jij toevallig wat de standaard Amperage is die geleverd wordt op ZV? Ik begreep 3x 80A. Dus dat betekend lange aardpennen. Niet erg, maar wat als er na 3-4m al de ohm waarde is bereikt?
Zoveel stroom heb ik niet nodig, maar wil wel kwa toevoer voldoende ruimte. ik vraag de 3x 25A aansluiting aan. Daar boven wordt te duur.

Een standaard huisaaansluiting is in Zeeland 1x35A of 3x25A.
De netbeheerder levert dan ook de aarde.
Je hoeft niet meer te doen dan een hulpelektrode te slaan met een verkoperde aardpen Copperweld lengte 3m met bijpassende aardklem bovenaan en aardleiding blank koper 6mm2 naar het centraalaardpunt in de meterkast.

Op 4 september 2019 08:45:54 schreef LeovanWallenburg:
[...]Een standaard huisaaansluiting is in Zeeland 1x35A of 3x25A.
De netbeheerder levert dan ook de aarde.
Je hoeft niet meer te doen dan een hulpelektrode te slaan met een verkoperde aardpen Copperweld lengte 3m met bijpassende aardklem bovenaan en aardleiding blank koper 6mm2 naar het centraalaardpunt in de meterkast.

Dat hoeveel de huis aansluiting is weet ik, maar ik bedoel wat de netbeheerder levert. Ik weet dat zij de kabel leveren, maar wil graag weten wat er tot de mk komt. Ik dacht dat het 16mm2 cq 25mm2 was ( 3x 80A?). Dit omdat er later , 2-3 jaar na de bouw, nogal wat PV-panelen bij komen. Dan is 3x 25A te weinig. Vandaar mijn eerdere vraag over het zelf leveren van de kabel.

Voor normale niet heel lange aansluitingen voor een woning niet meer dan 6mm2 koper R-G-B-PEN-aardscherm.
Voor hele lange aansluitingen soms zwaarder i.v.m. spanningsverlies.