Vrijloopdiode

Goedeavond alle.
Ik heb een vraag mbt het gebruik van een vrijloopdiode.
In de tweede schakeling is die over het gelijkstrokmrelais geplaatst om de transistor te beschermen tegen de evt.hoge induktiespanning.Tot zover alles duidelijk. In de eerste schakeling,een oscillator die door z,n derde spoel een hoge spanning opwekt.
Als ik hier GEEN belasting op aansluit dan zou je zeggen dat de opgeslagen energie in de vorm van een magnetisch veld,z,n energie niet kwijt kan en ook een hoge induktiespanning over de transitor zet met alle gevolgen van dien.Toch zie ik nergens in schema,s hier enige vorm van bescherming in getekent.wat zie ik over het hoofd.Het enigste wat ik kan bedenken is dat de eerste spoel naar de basis toe dit voorkomt en de energie kortsluit via basis/emitterovergang.
Maar als ik een Put oscillator maak met een pnp en npn transistor dan gaat dit verhaal ook niet op.Dan is er maar 1 spoel aanwezig.Die zal dan toch ook een flinke induktiesp. veroorzaken over de transistor.

de eerste schakeling is een oscillator? (in zijn eenvoudigste vorm..)

spoel naar de basis heeft veel minder windingen, inductiespanning is dus lager (evenredig met windingverhouding) en het is de bedoeling dat de geïnduceerde energie door je belasting opgenomen wordt. dat is met een relais met één spoel een heel andere zaak.

vergeet ook niet: al wat je in een vrijloopdiode verstookt ben je kwijt. In schakelvoedingen doe je dat dus zo weinig mogelijk.

[Bericht gewijzigd door kris van damme op zaterdag 28 maart 2020 20:49:17 (17%)

Arco

Special Member

Er wordt wel vaak een diode van basis van de transistor naar massa geknoopt om te voorkomen dat die (te) negatief wordt...

Arco - "Simplicity is a prerequisite for reliability" - hard-, firm-, en software ontwikkeling: www.arcovox.com

Op 28 maart 2020 20:50:15 schreef Arco:
Er wordt wel vaak een diode van basis van de transistor naar massa geknoopt om te voorkomen dat die (te) negatief wordt...

dat is idd niet slecht, maar een andere zaak :-)

wat ik nog vergat. een relais stuur je meestal aan met een eenvoudige transistor, en die kan niet tegen hoge spanningen. Bij een schakelvoeding gebruik je een schakeltor die ook hoge spanningen aankan.

Bedankt voor de reaktie.
Wat ik me afvraag of transistoren wel tegen die hele hoge induktiespanning kunnen.Die kan toch behoorlijk oplopen.
Ik neem dus een oscillator met 1 spoel die ik als step up wil gebruiken. De gelijkstroom stopt plots dan onstaat er een flinke spanning die zonder load meteen over de transistor komt te staan. De schakeling met het relais doet,ondanks een compleet ander doel,precies hetzelfde.Alleen daar wordt de induktiesp. de kop ingedrukt door de diode. Bij de simpele oscillator wordt zonder de belasting de induktiesp.sky high.Toch blijft die uit ervaring met een gewone Bc547 en Bc549 gewoon werken.

Het eerste schema is een sinus oscillator waar de stroom geleidelijk wordt afgebouwd en de inductiespanning veel minder is.
Bij dat relais gaat dat veel sneller en hoe sneller de uitschakeling hoe groter de inductiespanning.

En het verschil in zelfinductie is ook veel groter.

Een weerstand over het relais werkt ook, of weerstand en condensator in serie over het relais, allebei vertragen ze de stroomafbouw in het relais.

LDmicro user.

Op 28 maart 2020 21:05:49 schreef Vermo2:
Toch blijft die uit ervaring met een gewone Bc547 en Bc549 gewoon werken.

Kan. Je hebt dan een kleinvermogen oscillator.
De magnetische energie die in de transformator opgeslagen is is onvoldoende om de transistor te laten hemelen. Je kan eens meten hoeveel stroom je schakeling trekt als er niets op de 230V zijde aangesloten is. Het opgenomen vermogen wordt in de transistor in warmte omgezet.
Een relais trekt relatief veel stroom bij een hoge zelfinductie. Er wordt in een relais relatief veel magnetische energie opgeslagen. Zonder vrijloopdiode wordt deze energie (plus nog een beetje) in je transistor gedumpt.

Op 28 maart 2020 21:10:17 schreef MGP:
Het eerste schema is een sinus oscillator ..

Ik gok op een asymmetrische blokgolfoscillator.

[Bericht gewijzigd door ohm pi op zaterdag 28 maart 2020 21:22:57 (17%)

Het zal id aan het kleine vermogen moeten liggen.
Btw de oscillator is geen sinus maar een puls osc.
Gaat alleen maar hoog frequent aan en uit maar is daarom geschikt voor step up doeleinden.
Op de scoop heel mooi te zien. Heel eenvoudig maar werkt perfect.
Maar hoe beveilig ik dan de schakeling die wel wat meer stroom door de spoel trekt zonder belasting. Diode basis-massa zal alleen maar stroom wegvloeien die nodig is om collectorstroom toe te laten nemen bij de eerste schakeling. Ik praat dus nog steeds over induktiespanningen die onstaan zonder load.

Arco

Special Member

Diode basis-massa zal alleen maar stroom wegvloeien die nodig is om collectorstroom toe te laten nemen

Dat is onzin.
Als de diode gaat geleiden is de transistor al lang in spertoestand. De diode voorkomt dat de basisovergang wordt opgeblazen.
Je ziet dit soort simpele oscillatoren vaak als balansversie in ZVS intductieheaters...

https://i.pinimg.com/736x/0b/ae/af/0baeaf6209c14eb40db5e88d8ad5649c.jpg

Arco - "Simplicity is a prerequisite for reliability" - hard-, firm-, en software ontwikkeling: www.arcovox.com

Zoiets?

code:


           +---------+----+
           |         |    |
           |         |    |
          C         | |  _|_
     L1   C      R1 | |  ___  C1
          C         | |   |
           |   D1    |    |
           +--->|----+----+
           |
           |
     Q1  |/
         |\
           |

L1 is de transformatorwikkeling aan de collector
D1 snelle gelijkrichtdiode.
C1 Weerstand. Zo hoog mogelijk kiezen waarbij de spanning over C1 niet te hoog oploopt voor de transistor.
Collectorspanning is voedingsspanning + spanning over C1 + doorlaatspanning van diode D1

Met oscillatoren HF, zie je hetzelfde als eindversterkers ook voor HF,
Hier kan de opgelopen spanning over de collector of drain wel 3,5 maal de voedingspanning bedragen.
Hiervoor zie je ook dat voor vermogenstransistoren voor HF de maximale collector of drain spanning 65Volt is bij 12V gebruik, als voorbeeld.

Met een vrijloop diode over een inductie als een relais spoel, moet je dit heel anders zien, hier wordt de inductiespanning simpel geblust door de diode.

[Bericht gewijzigd door Martin V op zaterdag 28 maart 2020 21:56:30 (20%)

Telefunken Sender Systeme Berlin

Op 28 maart 2020 21:44:16 schreef Arco:
[...]
Dat is onzin.

Het is door TS misschien ongelukkig geformuleerd, maar zoals ik het lees heeft hij gelijk. Zolang door de basis-massa diode stroom loopt zal er een collectorstroom lopen. Deze neemt in de tijd toe totdat de collectorstroom precies gelijk is aan de lopend basis-massa stroom x de β van de gebruikte transistor. Op dat moment gaat de transistor over van de geleidende toestand naar sperrende toestand.

Arco

Special Member

De transistor gaat onder de 0.6v sperren. De diode gaat pas bij -0.6v geleiden, dus heeft geen enkele invloed op de werking...

Arco - "Simplicity is a prerequisite for reliability" - hard-, firm-, en software ontwikkeling: www.arcovox.com

De collectorstroom zal z,n maximale waarde bereiken en zodoende geen toename van het magnetisch veld veroorzaken.(geen terugkoppeling meer)Hierdoor een afname van de basisstroom omdat de eerste 2 spoelen antiparallel staan geschakeld. De transistor spert. Spoel protesteerd met een inductiespanning en probeert zo de stroom door te laten lopen met gebruik van het instortende magneetveld. Tot zo toe de werking. Al met al blijft het dus het beste om de oscillator uit te zetten als de belasting weggenomen wordt. 8)7

Trouwens 2 diodes parallel is nooit goed. (Diode en basis emitter overgang)Dan moet je zeker zijn dat de ze precies gelijk zijn anders komt 1 van de 2 zelfs niet in geleiding.

Arco

Special Member

De diodes zitten anti-parallel...

Arco - "Simplicity is a prerequisite for reliability" - hard-, firm-, en software ontwikkeling: www.arcovox.com

Ja ik zie wat je bedoeld. Heb het schema erbij gepakt. Klopt als een bus. Zou dan ook hiervoor een kleine condensator kunnen nemen die het hoogfrequente signaal kortsluit. Niet te groot aangezien dit dan invloed heeft op de werking.Tis weer een stukje duidelijker.

Op 28 maart 2020 21:14:42 schreef ohm pi:
Ik gok op een asymmetrische blokgolfoscillator.

deze hoort tot de familie van de relaxatieoscillatoren.

TS: zoek eens op blokkeeroscillator. Je zal merken dat de schakeling al in het buizentijdperk bestond.

In de versie uit jouw startpost kan hij enkel werken met een lage voedingsspanning. In een volledige blockingoscillator zit er nog een bias circuitje bij, kan je naar een hogere voedingspanning.

Het schema van Arco staat bekend als de Royer oscillator.

Telefunken Sender Systeme Berlin

Klopt wel.Rond de 3,5 volt moeilijk aan de gang te krijgen en houden.
Heb er nu eentje draaien om wat neonlampjes te testen. 1 BD140,een weerstandje.oude trafo van 2 maal 6V in en 230V uit.En hup het spulletje oscilleerd meteen en lampjes branden of niet als ze kapot zijn :)
Ben al een tijdje met oscillators bezig Relaxatie en non relaxatie.Ook met kristallen.Blijft leuk
Heel vroeger MTS electronica gehad maar nooit iets mee gedaan. Nu 56 jaar oud en sinds 2 jaar de zaak weer eens opgepakt,als hobby. Vandaar dat ik wel eens moet vragen hoe het alweer zat.Maar het komt weer.Zal blocking oscillators eens opzoeken.

Lambiek

Special Member

Op 28 maart 2020 21:46:12 schreef ohm pi:
Zoiets?

code:


           +---------+----+
           |         |    |
           |         |    |
          C         | |  _|_
     L1   C      R1 | |  ___  C1
          C         | |   |
           |   D1    |    |
           +--->|----+----+
           |
           |
     Q1  |/
         |\
           |

Die constructie gebruik ik ook voor een stappenmotor driver, werkt goed. Maar je moet de componenten wel bij elkaar zoeken voor de desbetreffende schakeling en controleren met de scoop.

Als je haar maar goed zit, GROETEN LAMBIEK.

Even over de werking.
De inductiespanning laad C1 op minus de voedingsspanning.Maar tov massa staat de inductiespanning plus voedingspanning gewoon over de transistor.
Dus volgens mij veranderd er niet zo veel als er geen belasting aangesloten is.
Zie ik iets over het hoofd?

Ja ik zie iets over het hoofd.Die waarde over C1 zal nooit niet te hoog worden met de juiste componenten.Net wat je zei.R houdt de spanning over C1 onder controle.
Juist?

Klopt! R1 kies je zo hoog mogelijk, maar wel zodanig dat de collectorspanning van Q1 niet hoger wordt dan een veilige maximumwaarde.

R is toch stiekem een belasting he? die de piekspanning onderdrukt.