Met 15kW op de 27MHz

Mr. BBI uit Idaho laat zien hoe zijn eindtrap met de 3CX3000A is gebouwd.
Leuk filmpje voor als je je verveeld, Mr. BBI heeft nog veel meer filmpjes, voornamelijk over de bouw/ombouw van transistor eindtrappen.

Ik vraag me trouwens af waarom hij geen BLF188XR mosfet toepast in plaats van 32 losse transistoren, waarschijnlijk omdat dit de goedkoopste manier is, maar ook omdat zijn apparatuur op 12 Volt in plaats van 50 Volt werkt.
Ik vraag me ook af wat je in vredesnaam met zoveel vermogen op een CB band moet doen, maar ja dit is in Amerika en daar moet alles in het groot.

Telefunken Sender Systeme Berlin
Hensz

Golden Member

Jemig die video duurt eeuwig!

Don't Panic!

Duurt inderdaad lang (gezwets), lang verhaal is in vier delen.
Ik zei als voor als je je verveeld

Telefunken Sender Systeme Berlin
Frederick E. Terman

Honourable Member

Je kunt ook gewoon naar de website van de maker van die buis. Ben je in dertig seconden klaar.

Bij de fabrikant staat de buis, als lineaire versterker, voor 5,3 kW op de lijst. Eén van de twee heeft het dus fout.

Keramisch, kalibratie, parasitair: woordenlijst.org
benleentje

Golden Member

In class C kan hij 11kW maar geen idee wat dat precies is.

Mensen zijn soms net als een gelijkrichter, ze willen graag hun gelijk hebben.
mel

Golden Member

Dan nog... 5 kW is best wel veel voor een "amateur", zeker op 27 MHz..

u=ir betekent niet :U bent ingenieur..

Op 6 augustus 2020 13:07:45 schreef mel:
Dan nog... 5 kW is best wel veel voor een "amateur", zeker op 27 MHz..

Zal Muller leuk vinden :+

RTFM, dan pas vragen...

Op 6 augustus 2020 13:05:14 schreef benleentje:
In class C kan hij 11kW maar geen idee wat dat precies is.

Klasse C kan gebruikt worden voor niet-lineaire versterkers voor FM of CW, of andere toepassingen waarbij de signaalsterkte niet varieert.

Het is een versterkertrap waarbij de eindbuis of tor zeer sterk staat afgeknepen. Als je er een sinus instuurt, dan is de buis maar gedurende (ongeveer) 90 graden hard opengestuurd.

Er wordt gebruikgemaakt van een sterk resonante kring en filtering, om de rest van de sinus 'in te vullen'. Je geeft de kring een stoot, en de rest van de tijd trilt ie na.

Het voordeel is dat je buis/tor dus 3/4e van de tijd geen vermogen verstookt, en dat die dus gemiddeld genomen weinig dissipeert.

Ik neem op kleine schaal reparaties van buizen-elektronica aan voor een heel aardig uurtarief. Interesse? Mail me!

Op 6 augustus 2020 13:07:45 schreef mel:
Dan nog... 5 kW is best wel veel voor een "amateur", zeker op 27 MHz..

In de USA zijn de afstanden veel groter, vooral op het platteland.
Idaho is volgens mij zo'n lege staat, met weinig mensen die ver van elkaar wonen.
Daarom zijn de vergunningen wat ruimer.
Bij condities zijn de signalen ook hier te ontvangen. De 26 Mhz band is een KG omroepband, dus voor grote afstanden, dus moet het op 27 ook lukken.

Op 6 augustus 2020 13:43:40 schreef Ledlover:
[...]

Klasse C kan gebruikt worden voor niet-lineaire versterkers voor FM of CW, of andere toepassingen waarbij de signaalsterkte niet varieert.

Klasse C wordt ook in AM zenders toegepast. De variatie van de signaal sterkte wordt hier gemaakt door de anode spanning van de eindversterker te variëren.

Tegenwoordig is allemaal klasse D of E.
Hier wordt nog minder gedissipieert omdat de eindversterker een soort schakelaar is, open of dicht. In beide posities is het energieverlies zeer klein. Schakelen in het ritme van de RF frequentie. Natuurlijk is een goed uitgangs netwerk vereist om er weer een sinus van te maken.

Frederick E. Terman

Honourable Member

We drijven weer aardig af zo.
Het gaat om een lineaire versterker om het SSB-uitgangssignaal van een CB-zender te versterken. Je zit dus vanzelf in klasse AB.

En nee, in Idaho gelden geen andere wetten dan in de andere staten. Het maximaal toegelaten uitgangsvermogen voor CB is 4 W (draaggolfvermogen) voor AM, en 12 W (piekvermogen) voor SSB.

Keramisch, kalibratie, parasitair: woordenlijst.org
fatbeard

Honourable Member

Er zijn medische en industriële toepassingen waarbij 15kW op 27MHz 'small potatoes' is...
Maar misschien wil-ie wel een 'over the horizon' radar bouwen, wie weet (ik heb het film(pje?) niet bekeken).

Een goed begin is geen excuus voor half werk; goed gereedschap trouwens ook niet. Niets is ooit onmogelijk voor hen die het niet hoeven te doen.
Evarist

Golden Member

Leuk! 5KW in de lucht blazen.
Ze horen je in Moscou en antwoorden met hun 4 Wattertje. Resultaat: je hoort het tegenstation niet.
Zinloos dus.

Nihil est verum, quod non probatur primo.
Frederick E. Terman

Honourable Member

Op 8 augustus 2020 16:06:05 schreef fatbeard:
Er zijn medische en industriële toepassingen waarbij 15kW op 27MHz 'small potatoes' is...

Toch maken die op enige afstand kleinere veldsterkten dan een CB-radio met een echte antenne eraan. :)
Ook ISM moet aan eisen voldoen, en een maximale veldsterkte (op x meter afstand) staat daar ook bij. Gelukkig willen de ISM-gebruikers ook liever helemaal niet uitzenden.

Keramisch, kalibratie, parasitair: woordenlijst.org

Op 6 augustus 2020 11:44:14 schreef Frederick E. Terman:
Je kunt ook gewoon naar de website van de maker van die buis. Ben je in dertig seconden klaar.

Bij de fabrikant staat de buis, als lineaire versterker, voor 5,3 kW op de lijst. Eén van de twee heeft het dus fout.

Dat is de verkeerde datasheet, in het filmpje wordt de triode versie 3CX3000A7 gebruikt. Hoewel ze volgens mij niet zoveel verschillen van elkaar; de éne is een triode en de andere een tetrode buis.

In het vierde en laatste filmpje gaat de maker van het ding de eindtrap testen.
Op 3/4 van het filmpje: https://www.youtube.com/watch?v=UrDG0-NtBO0
is te zien dat hij er maximaal 10 tot 11kW uithaalt in klasse C.
Bij een sturing van 600 Watt komt er ongeveer tien maal zoveel uit.
Dit is in klasse A/B, deze instelling wordt gebruikt voor AM.
In Amerika wordt voornamelijk op AM gecommuniceerd.
De buis wordt als versterker in grounded grid/geaarde rooster schakeling gebruikt.

---------------------------------------------------------------------------------------------------

Ik vraag mij af hoe de combiner werkt van zijn transistor eindtrappen waarin 32 transistoren zitten.

Hier is een detail opname van die combiner, is er iemand die weet hoe dit in elkaar zit?

Telefunken Sender Systeme Berlin
Frederick E. Terman

Honourable Member

Dat is de verkeerde datasheet, in het filmpje wordt de triode versie 3CX3000A7 gebruikt.

Ah, mijn fout; ik ben uitgegaan van de informatie in de startpost, waar het over de 3CX3000A gaat. De vier uur video heb ik natuurlijk niet bekeken. :)

Ik vraag mij af hoe de combiner werkt van zijn transistor eindtrappen waarin 32 transistoren zitten.

Van zijn eindtrappen weet ik het niet, en in de video's zitten blijkbaar geen schema's of andere informatie?
Maar de gewone manier om veel transistoren te koppelen is met trafo's. De manier met wilkinson's of vergelijkbaar zou dan te omstandig worden.

Thomas H. Lee: Planar Microwave Engineering, Cambridge University Press, 2004

Keramisch, kalibratie, parasitair: woordenlijst.org

Hallo beste F.E.T de manier welke jij laat zien is inderdaad een manier om eindtrappen door te koppelen met de volgende.
Toch ben ik het daar niet helemaal mee eens, en wel om het volgende. Voor iedere eindtrap wordt coaxkabel gebruikt waarbij de mantel is verbonden met de ground.
Tussen iedere 50 ohm ingang zie ik belasting weerstanden die onbalans dissipeerd, net zoals dat in een Wilkinson divider wordt gedaan.
Op de foto worden zeven ringkernen gebruikt voor zes ingangen, de zevende is voor de uitgang.
Hoe dat precies zit weet ik ook niet.

Ik heb een tekening gemaakt van hoe het zou kunnen zitten, maar hier gebruik ik slechts één ferriet ringkern.
Alle wikkelingen zijn hetzelfde.
Tussen de ingangen staan de weerstanden welke onbalans in fase moet dissiperen.
Ik heb geen idee of ik het juist heb, het is maar een hypothese.

Telefunken Sender Systeme Berlin
Frederick E. Terman

Honourable Member

Pas wel op dat dit niet hetzelfde is!
In mijn referentie staan de bronnen in serie. Dat moet ook, omdat het doel daar is, uit een relatief lage voedingsspanning en laagohmige bronnen, een hoog vermogen te maken: de spanning moet omhoog.

In jouw geval staan de bronnen parallel, waardoor de spanning gelijk blijft, en de toch al lage impedantie juist gedeeld wordt door het aantal. Dat is meestal niet doelmatig.
Bovendien zullen de weerstanden niets uithalen. Doordat de bronnen parallel staan, zal 'alles tegelijk op en neer gaan'. Heeft één bron sluiting, dan sluit hij ook alle andere kort, bijvoorbeeld.

Goed, de bronnen staan niet helemáál 'hard' parallel, maar alleen de spreidingsinductie van de wikkelingen zit ertussen. En die is heel erg klein, want het is immers een breedband-eindtrap.

Keramisch, kalibratie, parasitair: woordenlijst.org

Dat combineren van eindtrappen interesseert mij omdat ik dat ook wil gaan doen.
Ik ben het er met eens F.E.T om de belastingen in serie te schakelen op een transformator.
Dat lijkt me qua de overwegingen die jij aanhaalde veel beter.

Wat ik wil gaan doen is om de primaire drain/drain belasting van 5,5 ohm te transformeren met een factor 9, dat is een wikkelverhouding van 1 op 3.
Iedere eindtrap krijgt zijn eigen uitgang transformator.
Secundair is de belasting dan 50 ohm, voor iedere eindtrap.
Iedere versterker is zo makkelijk te testen op een belasting van 50 ohm.

Vier van dit soort eindtrappen staan met de secundaire kant van de HF transformator-en in serie.
De totale secundaire belasting is dan 200 ohm.
Om van 200 ohm naar 50 ohm te gaan gebruik ik dan één uitgangstransformator die van 200 naar 50 ohm transformeert.

Voor het uitgangs filter heb ik nu twee mogelijkheden:
-een laagdoorlaat filter voor 200 ohm te gebruiken
-of een laagdoorlaat filter voor 50 ohm te gebruiken.

Dat filter voor 200 ohm komt dus tussen de twee HF transformatoren op de 200 ohm kant.
Maar ik denk dat ik dat laagdoorlaat filter maar gewoon voor een 50 ohm belasting maak. De spanning over iedere condensator in dat filter is dan niet zo hoog (de helft lager).

Telefunken Sender Systeme Berlin

Ik vraag mij dan af: hebben deze mensen geen internet of GSM telefoon om te communiceren..?
Of zou deze materie echt alleen voor de zendamatuur zijn die dit als hobby zien. Een amateur in hart en nieren zal qua communicatie altijd en alleen op zijn zendapparatuur vertrouwen omdat hij niet afhakelijk is van derden netwerken.

Anoniem

Op 8 augustus 2020 16:06:05 schreef fatbeard:
Er zijn medische en industriële toepassingen waarbij 15kW op 27MHz 'small potatoes' is...
Maar misschien wil-ie wel een 'over the horizon' radar bouwen, wie weet (ik heb het film(pje?) niet bekeken).

Je moet een onderscheid maken tussen ISM, SRD toepassingen en CB.
Dit zijn niet dezelfde frequenties.

Bij CB is de kanaalafstand 10 kHz.

Tussen sommige kanalen is er echter een frequentieafstand van 20 kHz.

k1=26.965MHz
k2=26.975MHz
k3=26.985MHz
k4=27.005MHz

Tussen kanaal 3 en 4 ligt dus een kanaal op 26.995MHz dat voor andere toepassingen bedoeld is en dat niet door een CBer mag gebruikt worden..

Op 13 augustus 2020 10:54:27 schreef grotedikken:
[...]
Je moet een onderscheid maken tussen ISM, SRD toepassingen en CB.
Dit zijn niet dezelfde frequenties.

Bij CB is de kanaalafstand 10 kHz.

Tussen sommige kanalen is er echter een frequentieafstand van 20 kHz.

k1=26.965MHz
k2=26.975MHz
k3=26.985MHz
k4=27.005MHz

Tussen kanaal 3 en 4 ligt dus een kanaal dat voor andere toepassingen bedoeld is en dat niet door een CBer mag gebruikt worden..

de hele lijst kun je hier vinden: https://www.boxz.nl/27mc/27mc-frequenties/
er zijn wel meer van die 20khz spacings te vinden.

'vroeger' werden die zogenaamde tussen kanalen nog wel eens gebruikt door amateurs op lokaal niveau. de zogenaamde 'alpha' kanalen. Mocht niet maar gebeurde regelmatig.
dan werd er een VC van 50pf met een schakelaar tussen het kristal gesoldeerd. zo kon je dan schakelen tussen normaal en 'alpha'.

kanaal 19A (27.195) wordt veel door RC autotjes gebruikt.

RTFM, dan pas vragen...
Anoniem

Ja, sommigen hadden die alfakanalen ontdekt en vonden zichzelf heel inventief.
Ik vergelijk het met die kl.... die steeds ongevraagd parkeert op mijn voorbehouden plaats in de parkeergararge waar ik voor betaal.

Ongeacht wat de juiste term is voor dergelijk gedrag, het is egoistisch, asociaal en hinderlijk.
En noem dergelijke figuren toch geen amateurs.

Frederick E. Terman

Honourable Member

Op 13 augustus 2020 02:34:46 schreef Martin V:
Maar ik denk dat ik dat laagdoorlaat filter maar gewoon voor een 50 ohm belasting maak. De spanning over iedere condensator in dat filter is dan niet zo hoog (de helft lager).

Dat klopt; aan de andere kant is de stroom door de spoelen weer hoger.
Maar ik zou ook kiezen voor het filter aan de 50 ohm-kant. Dat kun je gemakkelijker testen, en kan ook nog eens ergens anders bruikbaar zijn - of juist door een ander vervangen worden.

Keramisch, kalibratie, parasitair: woordenlijst.org
mel

Golden Member

Op 13 augustus 2020 10:54:27 schreef grotedikken:
[...]
Je moet een onderscheid maken tussen ISM, SRD toepassingen en CB.
Dit zijn niet dezelfde frequenties.

Bij CB is de kanaalafstand 10 kHz.

Tussen sommige kanalen is er echter een frequentieafstand van 20 kHz.

k1=26.965MHz
k2=26.975MHz
k3=26.985MHz
k4=27.005MHz

Tussen kanaal 3 en 4 ligt dus een kanaal op 26.995MHz dat voor andere toepassingen bedoeld is en dat niet door een CBer mag gebruikt worden..

meestal zijn dit de frequenties voor modelbesturing.. hoewel die tegenwoordig ook veel hoger zitten.

u=ir betekent niet :U bent ingenieur..