Geslagen aders (10mm2) aansluiten op kWh meter

EDIT: Topic heet 'geslagen aders' maar ik bedoel 'samengeslagen geleiders'

Voor het aansluiten van een laadstation wordt gebruikgemaakt van 3G10 YMZ1K kabel (als YMVK maar dan met een andere brandveiligheidsklasse). Tot 6 mm2 komt deze (alle?) kabel met vaste kern, maar 10 mm2 komt als samengeslagen variant (dus met een stuk of 7 samengeslagen (vaste kern) geleiders per ader).

Ik merk dat het aansluiten van deze samengeslagen variant onder de gebruikte kWh-meter klemmen (een SDM120, 1 fase, single DIN brede modbus kWh meter) heel problematisch is; de flexibele aders (vanuit de verdeelkast met adereindhulzen) zitten prima vast, een 6 mm2 variant (in een andere opstelling aan zelfde kWh meter) met dus 1 vaste ader ook. Maar de 10 mm2 samengeslagen kern komt naar mijn mening echt te makkelijk uit de kooiklemmen.

Dat komt m.i. omdat de geleiders zich niet makkelijk vormen naar de schacht van de klem en daarbij bij een klein beetje beweging (of straks: temperatuurverschillen door sterk wisselende belasting) uit de klem kunnen komen. Als bijkomend nadeel zijn de schroeven van de klemmen ook niet erg sterk; je draait de kop gauw kapot.

Hoe los ik dit op? Ik heb gedacht aan:

  • Een apart set rijgklemmen bijplaatsen die misschien meer geschikt zijn voor samengeslagen kern en dan met flexibele aders van kWh meter eerst naar de rijgklemmen, maar dat kost extra ruimte in de kast
  • Een aftakblokje gebruiken en dan de samengeslagen kern daar in schroeven en de vaste koperen geleider van het aftakblok in de kWh meter, maar ook dat zit niet goed vast omdat ook hier de stugge koperen kern van het aftakblok niet lekker onder de klem vormt
  • Een kWh meter met betere klemmen (maar vind die maar eens in 1 DIN breed met modbus en betaalbaar)

Maar misschien heeft iemand hier nog een veel beter idee (dat hoop ik natuurlijk :)).

Ik denk dat deze meterklemmen niet geschikt zijn voor samengeslagen aders. Mechanish is de klem en schroef waarschijnlijk niet geschikt om voldoende klemkracht te geven. Klemmen ertussen of een dunnere kabel gebruiken.

Bij geen ruimte voor klemmen, misschien stift kabelschoen erop persen (+pashuls?) en isoleren met krimpkous?

Ik vind 10 mm2 voor een laadstation nogal "overgedimensioneerd", maar dat zal wel aan mij liggen. :)

Vervangen DOOR.

niets perse overgedimensioneerd, als de voeding 40A is en de kabel lang is kan dat best. ik zou een doos plaatsen en overgaan op of minder vlakbij de laadpaal, als je ruimte genoeg hebt in de laadpaal dan kun je rijgklemmen toepassen die verjongen naar 6mm2 of minder.

waar rook was, werkt nu iets niet meer

Het gaat om een meter of 60 a 70 vanaf de verdeelkast en het station wordt 1F/32A aangesloten. 10 mm2 geeft dus beduidend minder verlies dan 6 mm2.

IN het laadstation verwacht ik geen probleem. Daar zitten klemmen in die volgens specs tot 10 mm2 aankunnen, maar ook een DINrail waarop, volgens mij, nog ruimte is om eventueel een rijgklem tussen te zetten.

Het gaat in dit geval specifiek om de aftakking in een grote verdeelkast. Aangezien de SDM120 al gekocht is, is een rijgklem ertussen misschien het meest eenvoudig, maar dat kost wat ruimte.

2x stift kabelschoen gebruiken is denk ik wel erg 'breed' maar een optie om te overwegen.

Zijn er ook lasklemmen zoals de bekende oranje Wago's die je in een verdeelkast of laadstation kan gebruiken (ipv een wat grote rijgklem)?

benleentje

Golden Member

Op 24 januari 2021 20:43:23 schreef Boudie:
Ik vind 10 mm2 voor een laadstation nogal "overgedimensioneerd", maar dat zal wel aan mij liggen. :)

Ach op tank terminals. Zie je wel eens 16mm2 voor een gebruiker die max 6A doet. Daar gaat het soms om 500 meter kabel. En dan moet er ook vaak een tussen doos bij gemaakt worden omdat onze aansluitingen maar max 6mm2 aankunnen ook qua wartel.

Mensen zijn soms net als een gelijkrichter, ze willen graag hun gelijk hebben.

een 70mm2 die 50A gezekerd was kwam ik tegen bij een storing, was maar 400mtr lang.

waar rook was, werkt nu iets niet meer

Op 24 januari 2021 22:18:30 schreef Chasake:
Zijn er ook lasklemmen zoals de bekende oranje Wago's die je in een verdeelkast of laadstation kan gebruiken (ipv een wat grote rijgklem)?

Nee, die gaan max tot 6mm2

@Chasake: Ik ken de situatie natuurlijk niet, maar kan de lader niet op 3x 16A worden aangesloten? Dan kan je wellicht met 3x 6mm2 volstaan.
Of ligt de kabel er al?

Bijkomend voordeel: je kan met 11kW laden ipv 7kW. :)

EDIT:
En anders lijkt de oplossing van @testman me de beste; dikke grondkabel en verjongen in extra dozen om degelijk te kunnen aansluiten.

[Bericht gewijzigd door Boudie op maandag 25 januari 2021 11:18:00 (24%)

Vervangen DOOR.

Op 25 januari 2021 11:14:33 schreef Boudie:
@Chasake: Ik ken de situatie natuurlijk niet, maar kan de lader niet op 3x 16A worden aangesloten? Dan kan je wellicht met 3x 6mm2 volstaan.
Of ligt de kabel er al?

Bijkomend voordeel: je kan met 11kW laden ipv 7kW. :)

EDIT:
En anders lijkt de oplossing van @testman me de beste; dikke grondkabel en verjongen in extra dozen om degelijk te kunnen aansluiten.

Ook voor 16A vind ik 6mm2 nog krap, maar het zou wel kunnen. ( maar je verliest wel 120W in je kabel)

En idd, een 3x16A paal is flexibeler dan een 1x32A paal in gebruik.

Persoonlijk zou ik overigens wel voor een 3 fase kabel gaan. Enkelfase laden is traag en het aantal auto's met >16A op 1 fase is heel beperkt.
Een 1-fase laadpaal anno 2021 aanleggen is niet echt een toekomstvaste optie.

Kun je geen aansluitblok kwijt (al dan niet in een los klein kastje)?
Dan wordt die de aansluiting/overgang van 10mm (je grondkabel) naar 6mm2 voor de laatste meter.
Als je laadpaal geen aardlek heeft wordt het vaak toch al een kastje bijplaatsen omdat je het anders er vaak niet meer fatsoenlijk in krijgt.

https://www.vekto.nl/verdeelset-4-rijen-7-aansluitingen-125a

[Bericht gewijzigd door DJSmiley op maandag 25 januari 2021 11:58:14 (18%)

Met 1x 16A kan je elke avond makkelijk 200 km bijladen. Dat is voor de meeste(*) mensen wel voldoende.
Accu's worden in de toekomst misschien wel groter, maar dat is voor een thuislaadpunt niet van belang.
Van belang is hoeveel km je per dag rijdt, want dat moet je aanvullen.

Voor de meeste(*) mensen dus best wel "toekomstvast". :)

(*) Er zijn diverse onderzoeken (zoek ik niet op) waaruit blijkt dat de "meeste" mensen beslist geen 200 km per dag rijden.

Vervangen DOOR.

De gebruikscasus hier is een parkeergarage. 3 fase is in allerlei opzichten een duurdere exercitie: de kabel is duurder, de alamats zijn duurder, de laadstations zijn duurder, load balancing is wat gecompliceerder (het kost je minimaal 3x6A per auto ipv 1x6A capaciteit per auto) en bovendien kost elke aansluiting in de verdeelkast op 3 fase meer kastruimte dan met 1 fase (er komt per aansluiting ook een kWh meter bij). De vraag naar laadstations komt kris kras vanuit de gehele garage. Er is dus niet 1 rij met laadstations bij elkaar (dan zou ik 3-fase wel overwegen).

Zoals hierboven ook aangegeven is, is voor de meeste mensen laden met 16A, zelfs op 1 fase, genoeg voor normaal gebruik. In de praktijk blijkt dat ook. De 4 auto's (Tesla Model 3 en Nissan Leaf) die inmiddels op het systeem zijn aangesloten starten hun laadsessie bij thuiskomst en verlaten bijna altijd pas na 12 uur+ weer de parkeergarage. Dus kan je zo'n 45 kWh bijladen wat inderdaad overeenkomst met ~200 kilometer. En dat is dan zelfs op 16-20A, terwijl 32A ook mag (maar we raden aan dat alleen te gebruiken als je denkt het echt nodig te hebben ivm verlies; in een Tesla kan je de laadstroom in je auto eenvoudig zelf aangeven en de auto onthoudt de instelling). 7.2kW vs 11kW is natuurlijk al een minder groot verschil dan 3.7kW vs 11kW.

Daar komt dan nog bij dat het natuurlijk lang niet altijd erg is als de auto niet helemaal vol is, zo lang hij maar voller is. Stel dat je elke dag iets meer rijdt dan je oplaadt, dan is er meestal wel een (weekend)dag waarop de auto meer stil staat en je dat verschil weer inloopt.

De aansluiting nu heeft gekozen voor 10mm2, de anderen tot voorheen voor 6mm2 (maar die afstand was korter), vandaar mijn vraag. Ik ga het met rijgklemmen doen, dat past het best in de verdeelkast. Bij het laadstation hoop ik dat 10mm2 in de klemmen past en anders plaats ik daar een klein verdeelkastje onder van 10 mm2 naar 6 mm2 te gaan, of ik kijk of er

een parkeergarage dus, is het dan niet interessanter om een 5 aderige kabel te leggen waar je her en der een lasdoos tussen zet en daar laders op aftakt enkelfase, 6 laders op 1 kabel bijv en dan 32A zekeren 3 fasen. hoef je minder kabels te trekken en ziet er netter uit. bemetering lokaal in een kastje bij de laadpaal. hoewel een beetje laadpaal een kwh meter erin heeft zitten.

waar rook was, werkt nu iets niet meer

@Chasake: Prima analyse; ik had het zelf niet duidelijker kunnen uitleggen. :)

Veel mensen denken nog steeds dat je altijd van 10% to 80% moet laden, want "op YouTube en zo" zeggen ze dat. Terwijl de praktijk voor het merendeel van de mensen echt anders is. Namelijk precies zoals jij uitlegt. ;)

Vervangen DOOR.

Op 26 januari 2021 09:39:23 schreef testman:
een parkeergarage dus, is het dan niet interessanter om een 5 aderige kabel te leggen waar je her en der een lasdoos tussen zet en daar laders op aftakt enkelfase, 6 laders op 1 kabel bijv en dan 32A zekeren 3 fasen. hoef je minder kabels te trekken en ziet er netter uit. bemetering lokaal in een kastje bij de laadpaal. hoewel een beetje laadpaal een kwh meter erin heeft zitten.

Dat zou een mooie oplossing zijn. Iets meer inzicht (plattegronden) is dan wel noodzakelijk.

Ik denk dat we in de -niet eens zo verre- toekomst meer van dit soort vragen zullen zien.
Best interessante materie. :)

Vervangen DOOR.
Blue Sky

Cableguy

Wij gebruiken standaard huisaansluitkabel 4x10 en die heeft massieve draden terwijl 4x16 getwiste aders heeft. Misschien is die 4x10 wat voor jou.

[Bericht gewijzigd door Blue Sky op dinsdag 26 januari 2021 16:57:27 (14%)

Waar rook is, is stroom

Op 26 januari 2021 09:39:23 schreef testman:
een parkeergarage dus, is het dan niet interessanter om een 5 aderige kabel te leggen waar je her en der een lasdoos tussen zet en daar laders op aftakt enkelfase, 6 laders op 1 kabel bijv en dan 32A zekeren 3 fasen. hoef je minder kabels te trekken en ziet er netter uit. bemetering lokaal in een kastje bij de laadpaal. hoewel een beetje laadpaal een kwh meter erin heeft zitten.

Er is van tevoren niet goed te voorspellen waar de laadstations komen, het gaat om ongeveer 150 parkeerplekken in privébezit. Maar je haalt wel een interessant punt aan:

MAG wat je voorstelt zonder er een extra verdeler tussen te zetten? Bij mijn weten kan/mag dat niet zomaar. Dus niet L1+L2+L3+N+PE in een lasdoos en dan L1+N+PE naar lader 1 en L2+N+PE naar lader 2. In principe hanteren we nu: een laadstation krijgt altijd zijn eigen groep + kWh meter en dedicated bekabeling.

We vragen overigens wel parkeerplaatseigenaren rondom de 'aanvrager' of zij ook interesse hebben in een aansluiting, want dan valt er misschien wel wat te combineren, al is het alleen maar aan arbeid of kabelgoot.

Verder klopt het dat een laadstation ook een kWh meter heeft, maar:

  • Die zijn niet extern (met de ogen) afleesbaar: het feit dat er een losse kWh-meter hangt geeft transparantie en is controleerbaar door andere bewoners van het pand EN iedereen kan facturatie 'uitvoeren'.
  • De interne meters meten het verbruik aan het eind van de kabel en niet aan het begin, bij 70 meter 6mm2 is dat verlies niet verwaarloosbaar en dat dient betaald te worden door de verbruiker en niet door alle eigenaren

Edit: ik heb de 3x10 al liggen dus kan dat niet meer veranderen. Ik heb geen enkele 10mm2 gevonden met massieve of flexibele kern. Het zoeken naar juiste kabel is daarbij ook wat lastiger omdat het YMz1K moet zijn ivm brandveiligheidseisen.

als dit een parkeergarage betreft onder maaiveld heb je ook ventilatie en brandalarm nodig, zeker als er woningen boven zitten.

kWh meters zitten in serie met de last, dus wat die meten is het echte verbruik, kabelverliezen hoef je hier niet mee te rekenen. als de netvoeding immers een paar V lager is heb je hetzelfde..

als je slim rekent, zal er toch een percentage voor vervanging/onderhoud in het bedrag moeten zitten. nu heb je 3x10 gelegd, maar ik zou zeggen, de volgende kabel maak je beter 5x 10 en zet er meer laders op, dat zijn alvast minder kosten per aansluiting. je mag gewoon 32A zekeren, als je maar niet vergeet dat een laadpaal zelf ook vaak 32A mag laden, als iemand het ding daarop instelt met nog een lader op die fase, gaat de voeding plat. de laadpaal dus op 16A instellen en evt in de paal voorbeveiligen of bij de aftakking waar de meter ook zit. een 300mA aardlek op de voeding zetten hoort er ook bij.

je kunt ook een dikkere kabel leggen, onderverdeler erop zetten en vandaar uit laadpalen gaan verdelen, kWh meters bij elkaar in een onderverdeler en meteen afgaande kabels beveiligen. bijv 4 of 6 van dergelijke kasten zodat je vanuit deze kabels in verloop van tijd alle laadpalen kunt voedden. het probleem is wrs, de hoofdvoeding welke een keer te krap gaat zijn.

dat je CCa kabel gebruikt is 1 ding, maar bij het gebruik van die kabel heb je wel wat extra variabelen. als de kabelgoot waar deze kabel inkomt ( of ruimte waar de buizen komen ) niet al met deze soort kabel is gemaakt, is het niet zinvol. immers is het druipen van de kabel bij brand, en dat doet de andere kabel wel in dat geval. tevens heb je dergelijke kabel te kiezen bij lopen van de kabel over vluchtwegen en openbare ruimten. in de praktijk wordt 95% van de tijd nog ymvk ( DCa
) toegepast, want oudere gebouwen hebben ook nog die kabel en het heeft geen nut om 46 kabels in een goot nog volgens oude bouwregels te leggen en 1 kabel niet, is alleen maar prijs opjagen..

waar rook was, werkt nu iets niet meer

Even voor mijn beeldvorming: wat is geslagen kabel?

Zoiets?

(Dit is de kabel die ik in gedachte heb voor mijn 25m van meterkast naar (toekomstige) laadaansluiting elektrische auto. Ik heb kooiklemmen waar deze 10 (of 16?) mm^2 makkelijk inpast, maar slechts vier stuks, dus aan zekeringzijde of laadkastzijde moet ik nog wat verzinnen).
Rode lijntjes was om diameter in te schatten. >5mm is denk ik 16mm^2.

Bij mij ziet de kabel er zo uit. Ik heb geen voor-aanzicht, maar het zijn dus 7 vaste kernen die getwist zijn tot 1 om tezamen 10 mm2. te vormen.

Ik heb hier 0 ervaring mee, maar wat ik op jouw plaatje zie lijkt meer op een soort van 'sector' vormig. Het is haast een bloem met rond hartje en daaromheen de blaadjes.

Toeternietoe

Dubbelgeïsoleerd

Dt zijn zg. samengeslagen aders.
Tot en met 6 qmm is het massief, daarboven (dus 10 qmm en dikker) is samengeslagen.
Meestal zijn de dikkere maten dan ook nog sectorvormig.
VD is massief in 10 qmm te verkrijgen, maar je moet wel je best er voor doen.

Op de kabel staat vaak het soort, type, aantal aders en dikte, even zoeken.

Daar waar een schakeling rookt, vloeit de meeste stroom (1e hoofdwet van Toeternietoe)

Ik zie inderdaad dat ik overal 'geslagen aders' heb genoemd maar ik bedoel inderdaad 'samengeslagen geleiders'. Ik heb het in het verhaal aangepast maar kan de topictitel niet wijzigen.