klok op fietsdynamo

Hallo, ik ben Vera. Ik ben theatermaker en heb jullie hulp al succesvol eerder mogen krijgen. Hoewel door de corona het maken van theatervoorstellingen nog niet mogelijk is, staan mijn ideeën voor toekomstige voorstellingen niet stil. In een eerder project heb ik een bouwlamp laten dimmen met een fietsdynamo (zie view/142408). Ik wil graag de voorstelling doorontwikkelen en in een nieuw te maken theatervoorstelling en een (quartz) klok op een fietsdynamo aansluiten. Hoe harder de acteur fietst, hoe sneller de klok draait. Zelf heb ik op een quartz klok al provisorisch een mini DC motortje met een motor controller in elkaar geknutseld (zie bijlage). Maar eigenlijk zou die motorcontroller dus de fietsdynamo moeten worden. Heeft iemand een idee hoe ik dat maak? De klok is 5 a 6 Volt. Of kan dat niet ivm wisselstroom vs gelijkstroom??
Het allermooiste is dan ook dat er een geluid (tikken van de klok) versneld als er harder wordt gefietst. Dit hoeft niet per 'seconde' te zijn, maar wel 'optisch' afgesteld zijn als het ware.

Fietsdynamo op wiel, gelijkrichter (een diode is al genoeg), elco van 470 uF en via een weerstand naar dat motortje. Een probleem zal het "aanlopen" worden. Er is, met de gekozen vertraging, een minimumsnelheid: daaronder gebeurt er niets.

Dat tikken is een andere uitdaging.

De pulsen van de dynamo met een AC versterker, een transistor, op CMOS level brengen en in een HEF4020 of 4040 delen door 1024 (of een ander getal) en de puls na een condensator op een luidsprekertje zetten. Misschien nog een audio versterker er tussen.

[Bericht gewijzigd door Brightnoise op dinsdag 4 mei 2021 20:15:14 (32%)

Dat kleine motortje met tandwiel kastje staat bekend als "N20" bij de bekende chinese postzegelprijs winkels.

Voor zover ik weet heeft dat motortje veel minder stroom nodig dan een fietsdynamo kan leveren, en kun je hem dus met een brugcel (& eventueel condensator) rechtstreeks op de dynamo aansluiten. Een normale fiets dynamo levert wisselspanning, terwijl zo'n motor gelijkspanning nodig heeft.

Geluid maken is ook niet zo moeilijk.
Maak een trommelstok aan je motor as vast en laat die ergens tegenaan slaan, of een schijf met spijkers of zoiets.

In Nederlandse winkels is het aanbod vermoedelijk wat beperkt, maar de N20 wordt gemaakt voor verschillende spanningen (3V, 6V & 12V) en ook met verschillende overbrengingsverhoudingen voor de tandwielkast. Zie b.v:

https://www.aliexpress.com/wholesale?catId=0&SearchText=N20

Ik denk dat een fietsdynamo wel genoeg energie kan leveren voor 2 van die motors. Dus dan gebruik je er een voor de klok, en een tweede om geluid te maken.

Ook kun je stappenmotoren goed gebruiken als dynamo. Die leveren meer spaning bij lage toerentallen, en je kunt vrij gemakkelijk aan wat grotere exemplaren komen die meer energie leveren dan met een fiets dynamo kan.

[Bericht gewijzigd door Kortsluiting_Online op dinsdag 4 mei 2021 21:10:43 (18%)

Thevel

Golden Member

en kun je hem dus met een brugcel (& eventueel condensator) rechtstreeks op de dynamo aansluiten.

Eventueel zet je een of meer batterij(n) in serie met de motor zodat de klok net blijft lopen als er heel langzaam getrapt wordt.

Dank voor de aanwijzingen. Ik ga er de komende periode aan knutselen. _/-\o_

Op 4 mei 2021 19:49:20 schreef Brightnoise:
Fietsdynamo op wiel, gelijkrichter (een diode is al genoeg), elco van 470 uF en via een weerstand naar dat motortje..

Als theatermaker ben ik een beetje handig, maar toch.. ieder zijn expertise :-)
Voordat ik verkeerde elco en weerstand koppel aan mijn 5V mini DC motortje een checkvraag:
Ik heb
1. Fietsdynamo levert afhankelijk van fietsprestatie max 6 V (3W)
op de max 6V dynamo sluit ik de elco 470uF (de Elco Condensator 470uF 25v Elektrolytisch)
daarachter sluit ik een weerstand om te voorkomen dat de DC mini motor teveel Volt krijgt (omdat deze een 5V is) Wat voor weerstand is dan nodig?
:/

Vanaf de fietsdynamo heb je massa en een stroomdraad. Die stroomdraad gaat via een diode (een 1N4001of een andere uit die serie t/m 1N4007)naar een elektrolytische condensator. Die mag alles zijn tussen 100 microfarad en 1500 microfarad. Werkspanning 25 volt. Let op: de diode uitgang plus is de kant van het streepje en de op de elco moet de plus aangegeven staan. De min van de elco moet aan massa, de behuizing van de dynamo. Via een draad. Over de elco staat nu de spanning voor de motor. Waarschijnlijk te veel. De motor kun je aansluiten via een weerstand, of zelfs via een fietslampje. Gewoon proberen.

De komende dagen heb ik geen contact met de bewoonde wereld, maar er zijn genoeg CO-leden die je helpen met advies.

Succes!

aha! nou in dit geval heb ik wel een fietslampje liggen :D aangezien ik in plaats daarvan de klok probeer te koppelen. Tnx again

Thevel

Golden Member

Op deze manier zal je het kunnen proberen.
Als je een Schottky diode gebruikt ipv een silicium diode scheelt het een halve volt verlies, je kan bijvoorbeeld een 1N5819 gebruiken.
De motor kun je beschermen voor een te hoge spanning met een zenerdiode.

Op 4 mei 2021 21:30:31 schreef Thevel:
Eventueel zet je een of meer batterij(n) in serie met de motor zodat de klok net blijft lopen als er heel langzaam getrapt wordt.

Heb ik ook ingetekend.

Dank voor de tekening. Verhelderend. Ik had niet door dat er parallelle verbindingen zouden zijn. |:(
Onderdelen besteld. Tnx!

Je dynamo heeft stroombronachtige eigenschappen.
Je dynamo is ook 3 Watt. Je motortje van de klok is veel lichter.
Dat betekent dat de spanning veel hoger op kan lopen dan 6V als de dynamo op normale snelheid loopt. Thevel heeft dit 'probleem' netjes met een zenerdiode opgelost. Het kan zijn dat het systeem niet 'mooi' loopt, oftewel de motor staat stil of hij draait op volle snelheid als de dynamo een beetje harder draait. Als dit optreedt, dan zou je dat kunnen verbeteren door een weerstand parallel aan de zener te zetten. Het eenvoudigst is een 6V voorlichtlampje van een fiets als weerstand gebruiken.

Of 1 of 2 achterlichtjes als het effect van die ene voorlamp te heftig blijkt te zijn.

four NANDS do make a NOR . Kijk ook eens in onze shop: http://www.bitwizard.nl/shop/

Bij testen aan een dynamo heb ik wel gezien dat de spanning niet erg bruikbaar is om iets te regelen.

De AXA dynamo die ik toen gebruikte zit al bij lage snelheid aan zijn max spanning, en meer werd het niet, hoe hard je ook fietst.

Volle belasting of onbelast maakte weinig verschil.

Kan wel zijn dat ik een dynamo had met ingebouwde zenerdiode, en dat niet alle dynamo's hetzelfde zijn, maar toch.

Het enige dat wel altijd werkt is reageren op de frequentie van de AC. Maar dat wordt wel iets complexer dan de hier getoonde schakelingen.

Het enige dat wel altijd werkt is reageren op de frequentie van de AC. Maar dat wordt wel iets complexer dan de hier getoonde schakelingen.

Zat ik ook al aan te denken, klokje met synchroon motortje gebruiken ? Die zijn er meestal op netspanning, je zou een 6V/240V transformator met de dynamo kunnen voeden, en op de 240V zijde dan het klokje aansluiten.

https://www.hobbyklok.nl/en/all-categories/clock-movements/synchronous…

It's the rule that you live by and die for It's the one thing you can't deny Even though you don't know what the price is. It is justified.

Geinig idee, en zou best eens kunnen werken.

Klein transformatortje, en een synchroon motortje uit een tijdschakelaar bijvoorbeeld. Is te proberen.

Een dynamo geeft tot 300 Hz als je flink doortrapt.

Die dynamo's hebben idd vaak ingebouwde zener diode's.

Maar er is toch al een microcontroller schakeling met software die de frequentie van de dynamo meet en daarmee een lamp aanstuurt?

Dat veranderen in PWM en een dikke transistor voor een motor is een peuleschil.

Je kunt dan ook nog kiezen voor een externe voeding voor de motor, of de dynamo spanning gelijk richten en dat als voeding voor alles gebruiken, maar dan zit je wel met een minimale snelheid waarbij het begint te werken.

8)7 blijkt toch lastiger te zijn dan ik dacht... In mijn hoofd werkt het, maar praktijk is wat weerbarstiger voor mij :S Kortom het is me nog niet gelukt.

big_fat_mama

Zie Paulinha_B

Innige deelneming - en een heel herkenbaar gevoel, jazeker. Graag willen we verder helpen, iets concretere informatie ware dan wel erg nuttig ;)

hoe beter de vraag geschreven, zoveel te meer kans op goed antwoord

Welke van de probeersels heb je uitgeprobeerd en werkt er niet?

Heb je het idee van Roland van Leusden geprobeerd?

Zat ik ook al aan te denken, klokje met synchroon motortje gebruiken ? Die zijn er meestal op netspanning, je zou een 6V/240V transformator met de dynamo kunnen voeden, en op de 240V zijde dan het klokje aansluiten.

Ik denk dat je een aardige kans hebt dat dit werkt. Mijn Pa heeft in zijn jonge jaren (net naoorlogse tijd) een pickup gebouwd die werd aangedreven door een fietsdynamo en een beltrafo. De pully's gemaakt van hout met de hand uitgezaagd en geveild. De toonarm losgekocht. En het schijnt gewerkt te hebben. Ik heb hem als kind echter nooit zien werken. Ik heb hem alleen op de rommelzolder zien staan. Op een gegeven moment was hij verdwenen en toen bleek hij weggegooid te zijn omdat het kastje vol met houtworm zat. Dat vond ik erg jammer omdat het eigenlijk best wel een bijzonder ding was.

Maar fietsdynamo's zijn best rare dingen waar je ook wel weer bijzondere dingen mee kunt doen. Dat was overigens wel een klassieke fietsdynamo dus geen moderne naafdynamo ofzo. Maar ik denk dat het idee van van Leusden zomaar zou kunnen werken. En dat is in elke geval eenvoudiger dan frequentie meters met microprocessors enzo. Dat laatste kan natuurlijk prima werken.

Er bestaan ook nog speciale chips van analog devices die frequentie naar spanning kunnen omzetten. Dit is een veelgebruikte toepassing in de procesindustrie.

Add,

Ze zijn ook los als complte module te koop:

https://www.amazon.com/NOYITO-Frequency-Voltage-Converter-Module/dp/B0…

Bij ome ali zijn ze vast goedkoper en je moet zelf even kijken of deze wel geschikt is voor jouw toepassing.

Op 13 mei 2021 18:47:14 schreef big_fat_mama:
Innige deelneming - en een heel herkenbaar gevoel, jazeker. Graag willen we verder helpen, iets conretere informatie ware dan wel erg nuttig ;)

da's waar.

Ik heb Thevel's schema getracht te solderen... het gaf geen resultaat. Ik vrees dat mijn soldeer-verbindingen niet de juiste zijn...

big_fat_mama

Zie Paulinha_B

Ah okee, dan weten we al meer. Is er een multimeter beschikbaar? Zoja, meten op diverse plaatsen, vooral met het bereik "DC-volts", en de resultaten posten. Best bij diverse toerentallen. Zoniet iemand met een multimeter en enige goede wil zot maken om dat te komen doen :)
tip: voor ondergetekende wil een rood wijntje nog wel eens aantrekkelijk zijn

hoe beter de vraag geschreven, zoveel te meer kans op goed antwoord

Op 13 mei 2021 18:53:49 schreef Ex-fietser:
Ze zijn ook los als complte module te koop:
https://www.amazon.com/NOYITO-Frequency-Voltage-Converter-Module/dp/B0…
[bijlage]

Mooi dat van je vader. Inderdaad jammer dat het weg is. Maar ja: houtworm wil je absoluut niet hebben.
Bedoel dat zo'n module achter de dynamo plaats en tussen het motortje en dat is het?

De gesoldeerde Thevel-tekening geeft via de dynamo geen stroom. (wel via batterij, maar dat is een 'short circuit'). Het lukt me niet metingen te kunnen doen met de multimeter met toerentallen (draaiende dynamo). Van dynamo+ naar Motor+ meet ik een weerstand van ca 160 Ohm (2000k). Voor zover ik heb opgelet toen ik de havo deed, is mijn conclusie dat er verbinding is tussen de onderdelen (ondanks het met schaamrood op de kaken geleverd soldeerwerkje). Maar ja... ik ben na de Havo een andere richting op gegaan :S
Ik heb ipv de dynamo de batterij op de plek van de dynamo gezet, maar dat deed ook niks maar dat kan kloppen omdat ik met de batterij ipv wisselstroom gelijkstroom op de diode en condensator aan input geef.
Een flesje wijn (any color) heb ik in de aanbieding :9

;) :) o yeah! ik heb 'm aan de praat! Ben gewoon opnieuw begonnen. Diode en elco. De zener diode weggelaten en in plaats daarvan een fietslamp tussen gehangen (een led voorlamp). En het werkt! Bij langzaam fietsen staat ie inderdaad stil. De motor + en - omdraaien want de klok loopt nu achteruit.
Dus ......die fles wijn heb ik zelf (al fietsend tegen de klok in (haha is wat anders dan tegen de wind in) opgedronken en op jullie getoost, want ik ben ontzettend trots op mezelf dat me dit met jullie aanwijzingen gelukt is. :-)
:)

Ben nog wel benieuwd naar de werking van die module en hoe ik die moet aansluiten. Nog even wachten op meneer Ali.