mengtrap met een D-flip-flop

Hier geen vraag maar een vermelding dat een 74HC74 prima bruikbaar is om als mengtrap te gebruiken. Wat ik nodig heb is om de juiste frequentie te meten van mijn 2mtr. tranciever is de verschil frequentie.
Daarvoor gebruik ik onderstaande schema (zelf bedacht).
Twee frequenties worden gemengd in een 74HC74, één op de clock en de andere op de data ingang.
Het resultaat zijn diverse mengproducten alsmede de toegevoerde frequenties, want die zijn niet onderdrukt zoals in een gebalanceerde mengtrap.
Via twee middenfrequent transformatoren met een zelfinductie van 2,2µH stel ik het gewenste mengproduct in en dat is hier de verschil frequentie van 6600-7400kHz.
Die gaat vervolgens naar de frequentie teller.
Hier is de onderdrukking van niet gewenste frequenties minder van belang, omdat ik alleen een uitlezing voor de frequentie teller nodig heb.
Zo maak ik simpel en eenvoudig een mengtrap met een digitaal ic'tje.

Telefunken Sender Systeme Berlin
harry64

Golden Member

Leuk concept.

Hoewel het nog eenvoudiger kan door in je counter die 10.7 er digitaal af te halen. Dan kan je de VFO rechtstreeks toevoegen. Een mengtrap is dan weer wel nauwkeuriger als je MF-mengfreq wat aan de wandel gaat.

Ja Harry dat is nu juist mijn probleem; ik kan voor de uitlezing wel een bepaalde frequentie erbij op tellen maar niet ervan afhalen.
Eigenlijk is het resultaat op de uitgang niet zo van belang want hierna tel ik er nog een frequentie bij op en dat is dan de juiste frequentie die ik wil zien.

Eigenlijk is dit een soort proto type want het is de bedoeling dat in plaats van de 10,7MHz oscillator, daar 25MHz op komt.
Uiteindelijk moet de uitgang dan 20,7 tot 21,7MHz zijn.
Daarbij tel ik er 24,3MHz bij op in de teller en dan kom ik uit op 44MHz wat dan 144MHz moet zijn. Of wat ook kan is de teller op plus 124,3Mhz instellen.

Telefunken Sender Systeme Berlin
harry64

Golden Member

Ik wil ooit nog eens een digitale uitlezing voor m'n Sony ST-2950F maken. Voor MW en vooral op KW (+/- 6-18 Mhz) wandelt de oscillator een beetje qua stabiliteit. Slechts binnen de Khz, maar op KG merk je dat behoorlijk. MW en LW niet zo. Voor mij i.g.g. reden om niet met een gegeven MF te werken maar gewoon te meten. Maar goed, 2 mtr komt dan al weer meer in de buurt van 3 mtr ontvangst. Daar zit ook wel weer iets verloop in op 10.7. En dan niet zozeer in die MF-filters maar in de oscillators die de verschilfrequenties opwekken.

Opzich niet zo heel vreemd omdat die oscillators gewoon onderhevig zijn aan normale temperatuurdrift.

Hallo Harry,

je kan op zich de frequentie meten van de VFO in die ontvanger, maar dan moet je er 10,7MHz of 455kHz vanaf halen om op je ontvangst frequentie te komen.
Met deze schakeling kan dat wel, maar eigenlijk is dat niet wenselijk omdat je dan een oscillator op de MF frequentie moet maken en dat gaat storen/instralen op de middenfrequent, geen goed idee dus.
Het meest handigste is om (net zoals in mijn geval) een frequentie teller te gebruiken die de verschil frequentie meet.
Mijn gebruikte frequentie teller is de PLJ-8LED.
En de oscillator is heel stabiel (Vackar oscillator), verloopt slechts een paar honderd Hertz. De bedoeling is dat een Huff-Puff schakeling de VFO kristal stabiel maakt. Die moet ik nog gaan proberen.

Mooie tuner trouwens die Sony.

Telefunken Sender Systeme Berlin
Frederick E. Terman

Honourable Member

Op 6 oktober 2022 19:23:43 schreef Martin V:
Ja Harry dat is nu juist mijn probleem; ik kan voor de uitlezing wel een bepaalde frequentie erbij op tellen maar niet ervan afhalen.

Met optellen kun je ook aftrekken.
Stel, je stelt in de counter in dat je overal 989,3 bij optelt. Dat is 1000 − 10,7. De counter displayt dan dus alles 10,7 MHz lager - plus 1000 MHz, maar je hebt tóch geen GHz-digit in je display.

--

[...] dat een 74HC74 prima bruikbaar is om als mengtrap te gebruiken.

Min of meer, maar niet met deze getallen. Zet de VFO maar eens op 3,560 MHz en kijk wat er uit de D-flipflop komt.
Lees ook Ham Radio december 1973, blz. 42; Google vindt hem.

Met een gewone XOR kan het trouwens wél zoals je hier wilt. Dan kan je bandfilter ook vervallen; een simpel lowpassje is dan al voldoende.

Keramisch, kalibratie, parasitair: woordenlijst.org

Ik heb even de gebruikers handleiding van de frequentie teller gelezen en daar staat inderdaad in dat de verschil frequentie ook weergegeven kan worden.
Dit heb ik even geprobeerd en dat werkt tot op een zekere hoogte.
Stel ik voer een IF in van 4000kHz en mijn VFO staat op 4300kHz, dan geeft het display netjes 300kHz aan.

Maar wanneer de IF hoger is als de VFO frequentie dan werkt dit niet meer, het display staat dan op 0,000.
In mijn geval heb ik een IF nodig van 9300kHz wil ik op de juiste uitlezing komen.
9300-3300kHz=6000kHz dit is dan 146,000MHz en 9300-5300kHz=4000kHz dit zou dan 144MHz moeten zijn.
Wanneer ik dat invoer, dus die 9300kHz op de teller, blijft het display op 0.000.

Het kan een foutje in de teller zijn, want er is vaker uitval van dit type counter.

In ieder geval heb ik deze schakeling toch nodig, ik zal eens een 74HC86 proberen in plaats van de 74HC74.

Telefunken Sender Systeme Berlin

Gisteren heb ik een 25MHz DIL14 oscillator blok aangesloten op de 74HC74 flip flop zoals ik dat van plan was.
Het lukte voor geen mogelijkheid om daar de gewenste verschil frequentie van 19,7 tot 21,7MHz uit te halen.
Dit kan liggen, nl; dat ik niet de juiste HF transformatoren/kringen gebruikte, of een andere niet bekende oorzaak.
Ik kan daarom zeggen dat de 74HC74 als mengtrap niet altijd werkt, ik denk zelf dat de frequentie te hoog was.
Verder maakt mij het weinig uit dat het niet werkt, want in plaats van een 25MHz oscillator blok, vervang ik die door een 10MHz oscillator en ik had getest dat dit wel goed ging met een frequentie van 10,7MHz.
Die frequentie ga ik niet gebruiken want dat is mijn MF frequentie en dat zou instralings gevolgen kunnen hebben voor de ontvangst.

Wat ik nu netjes ga bouwen is mijn eerdere experimentele versie met een 10MHz oscillator en de 74HC74 flip flop als actieve mengtrap.
Het gewenste mengproduct wordt dan 6700 tot 4700kHz.
In de frequentie teller gebruik ik een IF van 39300kHz die ik daarbij optel.
De uitlezing op het display is nu 44000 tot 46000kHz, wat betekend dat de frequentie van de tranciever 144 tot 146MHz is.

Telefunken Sender Systeme Berlin
Frederick E. Terman

Honourable Member

Op 7 oktober 2022 18:37:44 schreef Martin V:
Gisteren heb ik een 25MHz DIL14 oscillator blok aangesloten op de 74HC74 flip flop zoals ik dat van plan was.
Het lukte voor geen mogelijkheid om daar de gewenste verschil frequentie van 19,7 tot 21,7MHz uit te halen.

Dat kán ook niet, zoals al voorspeld. :) Lees mijn link om te zien waarom niet.

Wat ik nu netjes ga bouwen is mijn eerdere experimentele versie met een 10MHz oscillator en de 74HC74 flip flop als actieve mengtrap.
Het gewenste mengproduct wordt dan 6700 tot 4700kHz.

Dat kan óók niet. Zie de link.

--
Hint: met 10 MHz kristal en 3,3 MHz VFO komt er 0,1 MHz uit de '74.
Zie de afbeelding; de tijd loopt van 0 tot 10 µs, dat is dus één periode van 100 kHz (rood, Q), en ook 100 perioden van 10 MHz (groen, D) en 33 van 3,3 MHz (blauw, CLK).
Waar ik het geel heb gemaakt is de eerste keer dat D '1' is op het moment dat CLK '1' wordt. De uitgang gaat dan naar '1'.
Vervolgens blijft dat de hele tijd zo, totdat eindelijk D eens een keer '0' is op het moment dat CLK '1' wordt; dat is waar ik het paars heb gemaakt. En dit herhaalt zich iedere 10 µs, zodat op Q dan 100 kHz staat.
Voor de grap moet je zelf eens 4 en 5 MHz proberen.

Keramisch, kalibratie, parasitair: woordenlijst.org

10MHz mengen met 3,3 tot 5,3MHz gaat zeker niet en dat ligt niet aan de mengtrap, iedere mengtrap welke gebruikt wordt kan dit niet mengen.
Omdat het mengproduct hetzelfde is als de VFO frequentie.
Daarom heb ik 20MHz voor de kristal oscillator gebruikt.
Het gewenste signaal is 14,7 tot 16,7MHz, onder menging dus.

Ik ben overgestapt van de 74HC74 D-flip-flop naar een echte analoge mengtrap gemaakt met drie transistoren.
De bovenste twee staan als verschil versterker, de onderste staat in serie naar de ground. Zeg maar een halve SO42p en dat mengt als de beste.
Op de basissen van de bovenste transistoren zet ik 20MHz in tegenfase, op de onderste transistor voeg ik het VFO signaal van 3,3 tot 5,3MHz toe.
De schakeling werkt heel goed, doet precies wat ik wil, alleen zijn er wel veel componenten voor nodig.
Ik heb even de 74HC74 gebruikt om te kunnen vergelijken, maar die maakt er niets van.
Dus hou ik het zo en ben er tevreden over.

Telefunken Sender Systeme Berlin
harry64

Golden Member

Grappig, zo'n balanstrap heb ik een tijdje als AM modulator gebruikt. Een kant van het balanstrapje AC aan massa andere kant HF draaggolf er in en waar jij VFO in stopt, stopte ik er audio in. Werkte wel aardig, was alleen enorm gevoelig voor de geringste VCC veranderingen.

Ha Martin V,

Die eerste is wel erg voodoo zou @blackdog zeggen :D
Met een D-latch kan je wel het verschil maken maar..... dan mag er geen jitter op zitten en,
de twee signalen moeten synchroon zijn !

Zoals @Frederick E. Terman aangeeft Xor en een laagdoorlaat klaar ben je, maar waarom zou je dat zo doen of zie ik iets over het hoofd :?

Je tweede voorstel werkt ook denk ik maar wat zijn je beweegreden, waarom twee transistors en niet twee diodes.
Je kunt i.p.v. de trafo ook twee weerstanden nemen en op de midden er uitgaan....

Groet,
Henk.

Everything should be as simple as possible, but not simpler.
harry64

Golden Member

Grappig, zo'n balanstrap heb ik een tijdje als AM modulator gebruikt. Een kant van het balanstrapje AC aan massa andere kant HF draaggolf er in en waar jij VFO in stopt, stopte ik er audio in. Werkte wel aardig, was alleen enorm gevoelig voor de geringste VCC veranderingen. Wel uiteindelijk Q4 en 5 vervangen voor een balanstrafo omdat deze opzet met die FET's een enorme breedbandige ruis produceerde. Die ruis nam ook toe met versterken van dat signaal.

[Bericht gewijzigd door harry64 op maandag 10 oktober 2022 19:29:03 (23%)

Ha harry64,

Mooi schema netjes getekend, een mixer of modulator is rekenkundig hetzelfde dus ja dat werkt uit de grote kunst :)
Het is dan ook alleen maar.... omdat de frequenties dicht naar elkaar toegebracht worden en in je bandbreedte passen noemen we het een modulator.
Als de frequenties in dezelfde elektronica buiten je bandbreedte liggen is het een mixer geworden :D
Wel kan je diverse eigenschappen optimaliseren zowel voor de modulator als de mixer maar in de basis geen verschil !

Groet,
Henk.

Everything should be as simple as possible, but not simpler.

Harry die schakeling als AM modulator kan veel simpeler, door de onderste transistor met een weerstand te vervangen.
Je krijgt dan een verschil versterker waar de emitters aan elkaar zitten en twee basis aansluitingen.
Op de ene basis zet je HF en op de andere LF.
Van de twee collectors zet je er één op direct de +Vcc en de andere via een weerstandje naar de +Vcc.
Je hebt dan maar één uitgang ipv. twee symmetrische.
Oscilleren van de schakeling kun je tegen gaan door tussen de twee basis aansluitingen een kleine condensator te plaatsen.

Dat is waar ik nu ook mee bezig ben om tussen de twee basis aansluitingen een laagdoorlaat filter symmetrisch van elkaar te plaatsen om van de 20MHz blokgolf een redelijke sinus te krijgen.

@electron 920 welkom terug, we hebben al een tijdje niets meer van je gehoord, maar gelukkig ben je er weer.
Ik heb eventjes een 74HC86 EXNOR als mengtrap geprobeerd maar ik kon er niets van maken.

Telefunken Sender Systeme Berlin

Ha Martin V,

Ja ik ben er nog maar eerst meer aandacht aan mijn woon omgeving geven, ik ben 4 jaar in deze woning maar het is nog steeds mijn werkplaats ;(

Maar wel bezig geweest ook een mixer ontworpen in een iets andere dimensie.
Even volgens mij doet harry64 het goed door de stroombron ( emitters ) te moduleren !
Een Gilbert verschilversterker doet het zelfde constante stroombron in de long tail pair zonder tail.....

Ik gebruik een gemodificeerde Gilbert dus geen constante stroombron maar een foldback stroombron scheelt onnodig stroomverbruik.
Een beetje lijkend op jou eindtrap waarbij je de voedingsspanning stuurt d.m.v. de modulatie.

Even de Xor wel een filtertje gebruikt dat is wel belangrijk anders gaat het alle kanten op.
In zeg 1978 voor mijn Apple II zoiets gebruikt in de PAL encoder.

Groet,
Henk.

Everything should be as simple as possible, but not simpler.
harry64

Golden Member

Op 10 oktober 2022 20:00:04 schreef Martin V:
Harry die schakeling als AM modulator kan veel simpeler, door de onderste transistor met een weerstand te vervangen.
Je krijgt dan een verschil versterker waar de emitters aan elkaar zitten en twee basis aansluitingen.
Op de ene basis zet je HF en op de andere LF.
Van de twee collectors zet je er één op direct de +Vcc en de andere via een weerstandje naar de +Vcc.
Je hebt dan maar één uitgang ipv. twee symmetrische.
Oscilleren van de schakeling kun je tegen gaan door tussen de twee basis aansluitingen een kleine condensator te plaatsen.

Dat is waar ik nu ook mee bezig ben om tussen de twee basis aansluitingen een laagdoorlaat filter symmetrisch van elkaar te plaatsen om van de 20MHz blokgolf een redelijke sinus te krijgen.

Zo iets had ik dacht ik al eens geprobeerd. En daar kreeg ik toen geen mooie AM-wave uit maar audio met daarop HF (deels) gesuperponeerd. Daardoor ontstond er asymmetrie. Gaf geen mooi geluid i.i.g. Vooral het audio laag vervormde hoorbaar erg.

Maar ik zal het nog eens uitproberen want ik ben wel benieuwd.

Frederick E. Terman

Honourable Member

Op 10 oktober 2022 18:45:05 schreef Martin V:
10MHz mengen met 3,3 tot 5,3MHz gaat zeker niet en dat ligt niet aan de mengtrap, iedere mengtrap welke gebruikt wordt kan dit niet mengen.
Omdat het mengproduct hetzelfde is als de VFO frequentie.

Je kwam zélf met 10,7 MHz, en later 10 MHz.
Maar als je 10 MHz met 3,3 MHz mixt, zou normaal gesproken het mengproduct NIET hetzelfde moeten zijn als de VFO-frequentie; reken maar na.
Maar in plaats van de door jou verwachte 6,7 MHz levert de D-flipflop dan 0,1 MHz af. In het artikel in mijn link wordt uitgelegd waardoor.

Daarom heb ik 20MHz voor de kristal oscillator gebruikt. Het gewenste signaal is 14,7 tot 16,7MHz, onder menging dus.

Ondermenging :).
Maar met 20 MHz kristal en 3,3 - 5.3 MHz VFO kun je óók geen D-flipflop gebruiken. Probeer je het toch, dan krijg je uitgangsfrequenties als volgt:

De verklaring vind je weer in hetzelfde artikel. Het is best een leuk stukje!

--

Op 10 oktober 2022 22:02:59 schreef harry64:
[...]
Zo iets had ik dacht ik al eens geprobeerd. En daar kreeg ik toen geen mooie AM-wave uit maar audio met daarop HF (deels) gesuperponeerd.

Dat raadt je de koekoek; je hebt dan gewoon een verschilversterker. Hoe beter die is, hoe minder mengproducten - in het ideale geval had je helemaal geen modulatie gehad. Wát je nog hoorde was aan vervorming te 'danken'.

Een verschilversterker is niet bedoeld om frequentieverschillen te maken. ;)

Keramisch, kalibratie, parasitair: woordenlijst.org
harry64

Golden Member

Op 10 oktober 2022 21:38:34 schreef electron920:
Maar wel bezig geweest ook een mixer ontworpen in een iets andere dimensie.
Even volgens mij doet harry64 het goed door de stroombron ( emitters ) te moduleren !
Een Gilbert verschilversterker doet het zelfde constante stroombron in de long tail pair zonder tail.....

Ik gebruik een gemodificeerde Gilbert dus geen constante stroombron maar een foldback stroombron scheelt onnodig stroomverbruik.
Een beetje lijkend op jou eindtrap waarbij je de voedingsspanning stuurt d.m.v. de modulatie.
Groet,
Henk.

Nou, ja, uiteindelijk kwam ik er achter dat ik met de IRF510 in balans nog veel beter kon moduleren direct in de eindtrap zelf door de bias te moduleren. Ging perfect.