Een Huntron is alleen bruikbaar voor heel ervaren mensen, het is verre van eenvoudig de juiste conclusie te trekken aan de hand van een scheef circeltje. Je moet ook weten wat je doet omdat je heel makkelijk onderdelen kunt beschadigen als je in situ werkt. Als het apparaat aan kan vind ik de scoop het makkelijkst.
Capaciteit kun je op diverse manieren meten maar omdat een elco een ver van ideaal onderdeel is, is dat vrij lastig. Multimeters en dat soort testertjes meten prima als het om gezonde, zo ideaal mogelijke, condensators gaat. Maar bij reparatie wil je de zieke gevallen vinden.
Elcos hebben een paar dingen die fout kunnen gaan. De reden dat veel mensen bij ESR meters en andere testertjes zweren is simpel. Condensators en hun parameters echt begrijpen is complex. Daarvoor moet je eigenlijk thuis zijn in netwerk analyse, zeg maar het analyseren van impedantie (en ook admittance, het omgekeerde van impedance) Vel makkelijker om een ESR metertje en een of ander tabelletje van internet te plukken. Uitgesoldeerd kan dat zeker bruikbaar zijn maar die tabellen zijn hele natte vingerwerk op een veel te hoge frequentie. Er zijn wel ESR meters die echt de ESR meten maar die zijn dun gezaaid.
Een LCR meter meet "vectoriaal" Hij meet de zogenaamde complexe impedantie. Ofwel de "gewone" ohmse weerstand en de reactantie. Dat wordt genoteerd als Z = R+jX. R is de ESR, de reactantie is om te rekenen naar capaciteit (reactantie = 1/(2.pi.F.C) Die ESR meten is lastig, maar door een truukje kan dat makkelijker. Je meet gewoon de impedantie op 100 kHz want op die frequentie is de reactantie zo vreselijk klein dat hij verwaarloosbaar is. De capaciteit kun je ook met een "truukje" meten. Je kunt de tijd gaan meten die nodig is om op te laden (daar zijn variaties in de methoden). Daarom doen sommige multimeters zo lang over grote capaciteiten. Werkt prima bij gezonde elcos.
Probleem van de ESR is dat deze frequentie afhankelijk is. Daarnaast gaat op 100 kHz de zelfinductie meespelen. Zelfinductie (ESL) is een onderdeel van de impedantie en deze loopt op met de frequentie. Zeker als het ESR metertje meetsnoeren met krokodilklemmen heeft.
Maar belangrijker is dat er maar 1 bron is die verteld of een elco nog goed is, dat is de datasheet. Die verteld keurig hoe hoog de ESR mag worden. Probleem is alleen dat de datasheet van through hole elcos geen ESR vermeld. Ze geven de dissipatie factor. Dat is tan δ oftewel de verlieshoek. En die geven ze op voor 100 Hz. En om op 100 Hz de ESR te kunnen meten moet je vectoriaal meten. Dat is niet een leuk hobby projectje (leuk wel maar verre van simpel), een LCR meter is eigenlijk een impedantie meter die dat kan. Die geeft je de capaciteit, ongeacht de ESR
Een leuk testje is om een weerstand van 100 ohm in serie met een elco te meten. Een goede meter laat zich niet voor de gek houden. Maar helaas maakt dat hem tevens niet bruikbaar voor zieke condensators. Dan kunnen ze beter de fout ingaan want dan vervang je deze zieke elco tenminste.
Dus gelijk maar testjes gedaan, ik heb een 100,0 ohm weerstand in serie gezet met een 99,51 uF elco met een DF van 0,025 op 100 Hz (dat is 403,5 mOhm) Dus nu lijkt hij op een erg zieke elco. De LCR meter meet dit keurig als 99,51 uF en 100,4 ohm (DF=6,291) reele weerstand. Capaciteit prima, ESR te hoog.
Dit ook als test, zoals de meeste hobbyisten, met diverse DMMs gemeten, eerst de elco, dan de weerstand plus elco. Allemaal goede handhelds. Ik heb helaas geen budgetmetertje om dit te testen.
keysight: 100,74 uF en 10nF. Maw, hij ziet dat er iets erg mis is maar denkt dat de capaciteit rot is. Geen probleem, foute meting maar terechte vervanging.
Agilent: 105,21 en 105,36. die rotte elco laat je dus onterecht lekker zitten.
Fluke: 103 uF en 103 uF. Weer een mislukte reparatie door een onterecht niet ontdekte rotte elco.
Peak: 102,3 uF en 29,7 uF. Zelfde als keysight, hij keurt hem in ieder geval af
CEM: 105,8uF en 82,9 uF. Twijfelgeval, Als deze elco 20% in capaciteit mag afwijken.
Je hoeft van mij geen LCR meter te kopen maar er is niets zo belangrijk dan de zwakke punten van je meters te kennen zodat je er rekening mee kunt houden. Je ziet dat een dure DMM niet perse beter of meer geschikt is rotte elcos te vinden.
Iedereen vervangt wel een dingen op de gok. Ik heb nu een processcalibrator liggen waar de fout in 1 van de 2 opamps of de DAC zit. Precies meten gaat niet omdat ik er niet bij kan. Niet eens ruimte voor een draadje solderen (SMD spul) . Dan vervang ik als test eerst de opamps (door een gewoon opampje ipv de nog al prijzige) Als dat de fout was vervang ik hem daarna door de juiste. Zijn beide goed dan vervang ik de prijzige DAC.
Soms kan het niet anders