Op het forum komen veel "bugs" voorbij, de bekende en geliefde FM zendertjes die vriend en vijand in beroering brengen.
Meestal worden die bugs gemaakt met een (LF) BC547 transistor en dat blijkt te werken volgens de succesvolle bouwers.
Een aantal mensen hier, waaronder Grotedikken, stellen dat het gebruik van een LF transistor uit den boze is in een dergelijke VHF oscillator. En terecht, je verhuist immers ook geen Steinway vleugel met je opa's bakfiets ...
Toch was ik nieuwsgierig geworden, hoe hoog die BC547 nou kan gaan als oscillator en of dat nog een beetje op frequentie blijft staan. Andere zaken, als spectrale zuiverheid, kan ik hier helaas (nog) niet meten.
Voor de test, volgend schema uitgewerkt:
Het geheel is zo HF mogelijk opgebouwd, met extra ontkoppeling van de voeding en het voor HF "opkrikken" van de emitter met een ferrietkraaltje. Het torretje staat redelijk pittig op Ic = 12 mA ingesteld.
Dit is hem dan geworden:
L3 is dus een soort lus met LxB ~ 19x16mm van 1,2mm verzilverd koperdraad, het draad is rond een penlight batterij gebogen.
De trimmer had ik nog liggen, het is een zg. High Quality keramische trimmer met een vergulde rotor, maar een gewone folie trimmer zal het ook doen, is echter mechanisch minder stabiel.
Resultaat:
Ik had het niet verwacht maar het werkte gelijk, ik kan het ding afstemmen van 241 MHz tot 365 MHz! Het heeft nog een pittige output ook, het koppellusje naar de frequentiemeter kan ik 8cm afstand tot L3 laten houden om een stabiele uitlezing op de meter te krijgen. Stabiliteit valt erg mee, na opwarmen ongeveer 1 kHz per 15m op 365 MHz.
Met een kleiner spoeltje haal ik 400 MHz, maar niet stabiel, ik hoef maar naar de kring te wijzen of de oscillator slaat al af.
Conclusie:
Voor het gebruik in een FM-bug op ~100MHz slaat de BC547 geen gek figuur, maar het blijft een jute zak op een stoomboot ....
(Zelf gebruik ik, bij voorkeur, fet's in oscillatoren.)
Wie haalt met zijn bug-oscillator met BC547, wel de 450 MHz?
Het kan wel want Fmax=1,5*Ft! Fmax is de frequentie waarbij een transistor nog kan oscilleren en Ft (datasheet) van een BC547 = 300 MHz.