Low-passfilter voor 27MC

Waarom een lowpass. Is je bak zo slecht dat alle harmonische even sterk als de grondfrequentie worden uitgezonden?

Ik zou niet moeilijk gaan doen en een Kenwood LF-30A via een veilingsite kopen. P=1kW max en alles boven de 30MHz wordt afgekapt.
Prijzen gemiddeld tussen de €25,- en €50,- Daar koop je het materiaal nog niet eens voor.

Kijk eens op de site van PAØFRI voor zelfbouw details als je het toch zelf wilt maken.
http://www.xs4all.nl/~pa0fri/Diversen/Diversen.htm#E

Hugo, ik was vroeger ook CB'er. Iedere bak stoorde Tv's. Nochtans hadden(hebben) bakkies verscheidene trappen low pass. Een extern lowpassfilter hielp altijd goed. Ik wil dus niet zenden zonder lowpass.
Als je met een kachel werkt heb je dat nog meer nodig. Ze hebben doorgaans alleen maar een pi filter aan de uitgang.
Bedankt voor de link.

Ja, aangezien een 'kachel' toch nooit toegestaan is, hoeft hij natuurlijk ook niet aan eisen te voldoen. Een filter zal er dus niet inzitten, en schema's van kacheltjes hebben het ook niet vaak over een filter.
Een Tsjebyshev filter heeft een steilere afval dan een Butterworth, maar je bekoopt dat met rimpel in de doorlaat. Hoe meer rimpel je toelaat, hoe steiler je de afval kunt nemen.
Een Butterworth ontwerp heeft geen rimpel - hij is 'maximaal vlak' - maar heeft dan weer een minder steile afval.
Verder kun je nog wat schipperen met de kantelfrequentie.

Het beste kun je misschien eerst voor jezelf vaststellen wat nodig is: "hoeveel stoorstraling is toelaatbaar, en hoeveel produceert mijn versterker er daarvan?"
Dan weet je de benodigde demping, en kun je becijferen wat je moet bouwen.

Op 20 juli 2010 18:09:46 schreef Hugo Welther:
Kijk eens op de site van PAØFRI voor zelfbouw details als je het toch zelf wilt maken.
http://www.xs4all.nl/~pa0fri/Diversen/Diversen.htm#E

Nog beter is een bandpass filter (b.v. K4VX) zie
http://www.xs4all.nl/~pa0fri/Lineairs/BLW60PA/pa-blw60.htm
Voor CB is waarschijnlijk enige aanpassing nodig met de caps.

Is toch heel normaal dat elke zender een laagdoorlaatfilter aan de uitgang heeft zitten. Niet alleen maar om hogere harmonischen te onderdrukken, maar om een optimale aanpassing met de antenne te berwerkstelligen. Ik zou nooit een ongefilterde zender gaan gebruiken, dat geeft alleen maar ellende.

Op 22 juli 2010 19:45:30 schreef dawmast:
Is toch heel normaal dat elke zender een laagdoorlaatfilter aan de uitgang heeft zitten...

De meeste zender hebben een PI-outputfilter. De hoofdfunctie hiervan is, zoals je aangeeft, impedantieaanpassing tussen buis/tor en antenne voor de grondfrequentie. Dat het toevallig ook nog als LPF functioneert is mooi meegenomen maar de impedantie van de aangesloten antenne/voedingslijn is voor de harmonischen anders dan voor de carrier. Er is dus geen optimale low pass functie.

Vaak zie je daarom achter het PI-filter nog een extra spoel zodat je een PI-L configuratie hebt of plaatst men een extra extern LPF. Beiden verbeteren de harm. onderdrukking.

Op 22 juli 2010 19:45:30 schreef dawmast:
een laagdoorlaatfilter aan de uitgang ... [ook] om een optimale aanpassing met de antenne te berwerkstelligen.

Dat zeg je wat onzorgvuldig.
Het is niet zo dat je een laagdoorlaatfilter gebruikt om de aanpassing met de antenne te verzorgen.
Je gebruikt een aanpasnetwerk om die aanpassing te verzorgen.

Nu kun je die nog op verchillende manieren opbouwen. Je zou bijvoorbeeld heel goed kunnen aanpassen met een hóógdoorlatend netwerk - een C-L-C "T"-netwerk bijvoorbeeld. Zo gek is dat niet: duizenden antennetuners werken zo.
Dat in een zender met buizen in de eindtrap vaak voor een PI-filter werd gekozen was handig, omdat de PI óók nog een beetje als laagdoorlaatfilter werkte.

In een transistoreindtrap (een echte; geen kacheltje) zitten óók vaak PI-filters, maar die verzorgen nu net niét de aanpassing: dat wordt daarvoor al gedaan - met een 'gewone' trafo.

In kacheltjes hoeven geen filters; ze zijn tòch niet toegelaten, dus maakt het niet uit wat voor tinnef je maakt en verkoopt.
@Evarist wil iets speciaals: een kachel waar wèl een filter achter zit. Daarom is dat per definitie zelfbouw.

Hou er rekening mee dat de genoemde spanningen en stromen bij een perfecte aanpassing zijn. Als er wat misaanpassing is vliegt de spanning omhoog, en bij 1KW de onderdelen ook.

Je bak wil 50 ohm zien maar zal geen 50 ohm zijn. Je moet dus rekening houden bij het ontwerp dat je nog wat kunt bij stellen. Ik zou grote "frietsnijder" condensators gebruiken. De spoel moet je berekenen. In ieder geval lekker dik draad. Verzilverd is helemaal mooi. Ik gebruik meestal remleiding voor QRO spoelen.

Verder zou ik butterwordth nemen, bandpassripple moet laag zijn. De adval per octaaf in minder belangrijk. De tweede harmonische zit 27 MHz verder op, Dan gewoon eerst eens een 1e of tweede order filter maken en dan meten hoeveel -dBc je harmonische zitten. Te weinig, nog een stukje erbij. Als ik het goed begreep voegt ieder stapje 6dB toe.

Het heeft even geduurd, maar nu beginnen we eraan.
Ik wil de filtersecties in compartimentjes steken en heb hiervoor doorvoer condensators nodig.
Ze moeten bestand zijn tegen 300V HF en een capaciteit hebben van resp 132 en 212pF. Waar vind ik deze?

[Bericht gewijzigd door Evarist op zondag 29 augustus 2010 11:54:25 (12%)]

Los van het bovenstaande gaan TV's natuurlijk over hun nek vanwege die kilowatt!
Vooral als je dwars door de huizen heenstraalt met een vertical.

Met een goed filter en goede antenne installatie hoeven TV's er volgens mij geen last van te hebben. Zeker tegenwoordig niet met kabel, sateliet en digitale TV.

evarist, die 300V is de ideale spanning bij 50 ohm. Als je antenne 50 ohm is zal dat wel redelijk zijn maar als je moet tunen na dat filter kan die spanning ver oplopen. Ik heb met iets van 50W bij een experiment een 1500V mica condensator verkoold. In het filter van mijn 500KHz zender stond bij 80W er 1000V over de aanpassapoel.

Ik zou dus wat meer nemen dan 300V. Maar die waarden zul je zo niet vinden. Dat wordt meerdere parallel, rekening houden met paracitaire waarden en het zeker met een swr brug of beter, directional bridge en mertzender helemaal doormeten na bouw. Beter nog met een VNA. Je hebt zo een insertion loss van 10dB en bij veel vermogen ga je dan rooksignalen krijgen. Maar ik zou er lucht varco's voor gebruiken. Er zijn zendvarcos met een kort asje die je met een schroevendraaier stelt en dan borgt met een moer. Zat veel in oude surplus spullen. Deze zijn vaak klein qua capaciteit en met redelijke plaatafstand. Die zet je dan parallel aan een keramische condensator. Je kunt op radiomarkten van die deurknop C's kopen. Die zijn een paar KV. Ook gewone creamische tot iets van 1KV zijn meestal daar wel te vinden, helaas meestal in grote waarden. Ik heb van een vriend eens een handje oude 100pF 1500V mica gehad. Die zitten vaak in oude buizenapparatuur. Daar ben ik erg zuinig op. Ik baalde dan ook best dat ik er twee geroosterd heb.

Kan je zo een doorvoer C maken?

Schroef 3mm - ring - rond mica plaatje - koperen print - mica - ring - moer?
In het gaatje komt een plastic 'hoedje' zoals de isolatie van de tor of een koelplaat.

Makkelijker dmv een stukje coax. Maar je zult daarna altijd de capaciteit moeten meten. Signaal doorvoer mag geen verlies opleveren, voeding doorvoer moet een zo groot mogelijke capaciteit hebben.

Jouw reactie is niet duidelijk, Fred.

"voeding doorvoer moet een zo groot mogelijke capaciteit hebben"

Doorvoer C's in die vreemde waarden ga je niet vinden.

Waarom doorvoer C's? Zet de spoelen haaks op elkaar en door parallel schakelen van C's bereik je de juiste waarden.

Voorbeeld van een 2kW lpf voor de amateurbanden.

Foto's met dank aan Frits PAØFRI.

Met printplaat, dubbelzijdig, kan je mooie C's maken met een hooge doorslag spanning. Beetje vijlen om de juiste capaciteit te bereiken. Capaciteit is ongeveer 10pF per cm², dit is wel printmateriaal afhankelijk!

Ook zo'n C gemaakt voor een W3NQN filter, 12pF. Helaas kunnen ze weining stroom hebben. De printplaat C fikte uit door de antenne stroom op 28MHz bij 100W HF.

Evarist, ik neem aan dat je die doorvoer C's niet voor dat filter ging gebruiken ?

Voor dat filter, ja.
Ik heb een fabrieksgemaakt filter gezien waar iedere spoel in een compartiment zat met telkens doorvoer C's. De C's mogen kleiner zijn, door andere C's parallel te zetten kom ik aan de juiste capaciteit. 100pF doorvoer C zou goed zijn.

Ik ken het ontwerp van PA0FRI. Zijn schotjes niet beter?

Zolang je de spoelen haaks op elkaar zet zijn schotjes niet perse nodig.
Wil je schotjes, maak de gaten in de schotjes van tweemaal de draaddikte en soldeer de C's aan weerzijden van het schotje van je bedrading naar de behuizing.
Hou er wel rekening mee dat schotje de zelfinductie van je spoelen gaat beïnvloeden.

Voorbeeld:

ZEER INTRESANT!!!
Wat word/werd er nu gevonden van die zelf gemaakte condensators van printplaat?
Daar was ik even nieuwsgierig naar? (geef jullie gedachten er eens over)
Dit ook omdat het misschien makkelijk zou zijn voor Evarist een sleuf in een schot te maken -
En dan de rug aan massa te solderen en de buik tegelijkertijd als doorvoerC te gebruiken.
(moet het sleufje wel ietsjes breed zijn in verband met sluiting maken)
Er was geloof ik ergens op het internet een progje om uit te kienen hoe groot en dik het -
Printplaatje dan moest worden.(met dik bedoel ik.....welke dikte dubbelzijdig printplaat)
Kan me iets herinneren dat het bestaat.....ergens op het net.

Heel veel succes!
RRob.

Rob, en ik was net aan het bedenken, dat PA0FRI, de grootmeester, beweert dat schotjes niet nodig zijn, mits zorgvuldige opbouw. Ik was zinnens zijn raad dan maar te volgen.

Ik wacht nog even op een reactie.

Ik heb diverse filters gebouwd zonder schotjes en met schotjes. Maar ik heb er nog nooit een gebouwd in twee versies om te meten wat nu het best isoleert. Wat ik meestal doe is de spoelen haaks zetten en als het kan gebruik ik , zeg maar, halve schotjes. Probleem hierbij is dat je veel ontwerpen zult vinden maar uiterlijk niets zegt. Het is net als bij antennes, het doet niets verkeerd dus dan zal het wel goed zijn. 99% van de amateurs heeft geen SA en VNA om te controleren of dat filter ook doet wat hij moet doen.

Ik heb een tijdje terug een diplexer gemaakt. 3 ontwerpen nagebouwd, welke bij nameten voor geen meter deugde. Die waren door de ontwerper meestal getekend in een filter programma, zo nagebouwd en afgeregeld met een swr meter. Die meters zijn veel te onnauwkeurig om een filter mee af te regelen. Toen zelf er maar een getekend en gebouwd en die werkt na afregelen en aanpassen aan de werkelijkheid prima maar nog beter is dat ik ook zeker weet dat hij prima is want ik heb alles nagemeten.

Ik had destijds ook niets om een filter af te stellen, (toen... arme sloeber die ik was!)
Om dan toch een klein beetje te controleren heb ik toen een dipmeter gekocht.
Ik kan mij nog herinneren dat ik op 200mHz+ een harmonische weg draaide alleen al
Met de laatste twee trimmers van de eindtrap van dit schema:
http://members.multimania.nl/radiorob007/images/schema/fm/4tr2.5watt-r…
Grappig was om te zien dat het vermogentje vrijwel het zelfde bleef maar de harmonische verdween.
Ik rommelde toen wat af, nu eigenlijk ook nog steeds alleen je probeert het netjes te houden.

Schotjes:
Ja ik durf ook niet te zeggen dat ze wel of niet moeten,
Je zou zeggen als er een wat groter vermogen door geperst word je toch schotjes zou moeten -gebruiken om overslag te voorkomen. (maar.... wie ben ik)

De vraag blijft nog even staan:

Wat word/werd er nu gevonden van die zelf gemaakte condensators van printplaat?
Daar was ik even nieuwsgierig naar? (geef jullie gedachten er eens over)

Vr Gr RRob.

Twee draden naast elkaar vormen ook een condensator, microstrip maakt gebruik van printplaat als condensator, stripline ook. Zodra je twee geleiders bij elkaar in de buurt brengt en je zet daar spanning op heb je een condensator. Ook een stukje open coax. Dus de metalen platen van de rotor tov de stator, de buisjes van een oude toltrimmer enz. Je kan als dielectrium lucht gebruiken of een andere isolator. Vacuum geeft het minste verlies, lucht is nummer twee en daarna alles van glas tot plastic, als het maar isoleert. De ene stof is alleen effectiever dan de andere.
Hoe groter het oppervlak, hoe hoger de capaciteit. Vroeger maakte men condensators zelf door glasplaatjes af te wisselen met een metaal plaatje. In het boek van Jan Corver uit 1927 staat dat helemaal beschreven. Marconi gebruikte ook glasplaten maar die sneuvelde nogal eens bij onweer. Dat was voor zo'n enorme vonkzender. Dus dat waren geen kleine glasplaatjes. Hij heeft toen een luchtcondensator gemaakt door een loods te bouwen en daar een hele zwik enorme metalen platen op te hangen. Na overslag herstelde de lucht zich immers vanzelf.
Hij had er een varco van kunnen maken maar daar waren ze toen nog niet echt mee bezig.

PCB heeft een niet zo heel erg spanningsvaste isolator en een vreselijk dun geleidertje. Ik denk niet dat het spul vermogen kan verwerken. Ik weet de doorslagspanning echter niet en ook niet hoeveel stroom er door kan voor het koper smelt.

De doorslagspanning is redelijk hoog van printplaat. Je bouwt er tenslotte ook een 2kV voeding op voor een lineair.

Het koper blijft wel heel, de rest verband gewoon. De HF eigenschappen zijn bij een groot vermogen niet al te best waardoor er stroom gaat lopen.
Zie mijn eerdere post hierboven over een PCB condensator in een W3NQN filter.