Hallo allemaal,
ik ben bezig met de reparatie van het volgende apparaat:
Het rechterkanaal deed het niet. Ik ontdekte dat twee torren van eindtrap waren doorgebrand en heb ze vervangen. Dat bracht nog geen succes: de 100W gloeilamp die ik in serie had gezet met het netsnoer pulseert na inschakelen: eerst zwak gloeiend, daarna steeds feller totdat ik na ca 5 seconden de stroom er dan maar weer van af haal op te voorkomen dat er iets doorfikt. Met de bias-potmeter krijg ik het niet beter.
Om verder te kunnen meten in het apparaat heb ik de NPN en PNP eindtorren die ik heb vervangen weer losgekoppeld: de gloeilamp licht nu niet meer op. Ik besloot de DC situatie in kaart te brengen door op verschillende punten in de eindversterker te meten, en een vergelijk te trekken tussen het linker (OK) en het rechter (NOK) kanaal.
Ik zag een verschil tussen Linker en Rechter kanaal oa in de uitgangsspanning van een opamp IC (4558D) dat in het feedback circuit van de versterker zit. Maar ik begrijp niet hoe het zou moeten werken. Dat zit zo: ik heb altijd begrepen dat er een DC feedback circuit zou moeten zitten tussen de opamp uitgang en de negatieve input van de opamp. Maar dat zie ik niet terug in het schema van de versterker:
Opamp pinout:
Dus ik snap er geen snars van... Ik hoop iemand met meer ervaring dan ik wel
Groetjes, Roland.
Service manual: https://www.manualslib.com/manual/993743/Sansui-A-9.html?page=13#manua…
4558D opamp datasheet: https://www.ti.com/lit/ds/symlink/rc4558.pdf?ts=1749967676567
Hi DeRokendeBout,
Als eerste even een tip, een heel klein stukje uit een schema halen en dan zeggen deze waarden zijn niet goed helpt niet echt bij het foutzoeken als je hulp vraagt.
Het gaat om de eindversterker en dan heb je minimaal dit nodig voor het bepalen van waar de fout kan zitten.
.
De rode lijn in het schema geeft de richting aan van het audio signaal, het komt binnen bij punt-1 links in het schema en
komt er uit aan de rechterzijde bij de 1,5πH spoel en gaat dan naar de luidspreker schakelaars hier niet op het schema.
Je zegt dat je de eindtransistoren hebt vervangen van het rechter kanaal, vaak is dit niet voldoende, dat zijn dan de transistoren Q8 en Q9, maar ook de Drivers Q6 en Q7
zal je moeten controleren/vervangen en als laatste Q5 welke die de biasstroom insteld en waarschijnlijk op het koelblok is gemonteerd.
Alles er voor gaat "meestal" niet stuk, maar daar kan je nooit zeker van zijn, meten is weten.
Wat doet die opamp nu in de schakeling, die zorgt er voor dat er zo min mogelijk DC spanning op de uitgang staat.
Bij deze versterker is de toonregeling in de tegenkoppling van de eindversterker opgenomen.
De ingang van de versterker is uitgerust met een dual transistor Q1 en omdat het geen JFet paartje is zijn de bias stromen van deze dual transistor vrij groot.
Dit houd in dat als je de potmeters van de toonregeling verdraaid hierdoor ook de DC spanning op de uitgang van de versterker varieerd.
Dit is een ongewenste situatie en de ontwikkelaars hebben dit opgelost door een opamp te plaatsen die de uitgang meet t.o.v. het "0" potentiaal dat is het blauwe circeltje in het schema.
Het muziek signaal vanuit de uitgang wordt eerst gefilterd voor het op de +ingang van de opamp wordt aangesloten, dit gebeurd door de weerstand R29 en C16 zie het grone kader,
dit filter heeft een kantelpunt van 0,07Hz, dus daardoor regeld deze opamp alleen de DC instelling van deze versterker.
Er zijn dan nog twee dioden die er voor zogen dat de ingang niet overstuurd wordt van de opamp en heel belangrijk is C19 doe over de uitgang en de -ingang staat,
dat heet de integrator condensator, het geintegreerde signaal(langzame DC ) wordt dan samengevoegd via een 5K6 weerstand R30 met het muziek signaal dat terugkomt van de toonregel schakeling, zie het oranje kader.
Dus als de opamp uitgang een hoge waarde vertoond, dit kan een positieve of negatieve spanning zijn, dit afhanklijk van de fout in Q5 t/m Q9.
Conclusie test als eerste Q5 t/m Q9. zorg er voor dat deze zeker goed zijn.
Als toegift, ik heb Q10 nog niet besproken, het doel van Q10 is een hele mooie schone spanning te maken voor de dual transistor Q1.
Aan de collector van Q10 staat de ruwe spanning van de voeding buffer elco's en daat staat 100Hz rimpel op en een deel van het muziek signaal.
Dat wil je niet op een gevoelig punt in je schakeling hebben, R33 en C20 zorgen voor een schone basisstroom voor Q10 en daardoor is de spanning op de Emitter van Q10 ook mooi schoon.
Dit werkt veel beter dan een enkele weerstand en condensator op deze plek.
Groet,
Bram
Dank je wel blackdog ! Op zo'n uitgebreid en snel antwoord had ik niet durven hopen. Van je tip over het posten van meer context bij vragen heb ik notitie gemaakt.
Ik had Q6 en Q7 al op de diodestand van de multimeter (weliswaar in-circuit) doorgemeten, ze lijken ok te zijn. Echter. Dat doormeten had ik niet voldoende zorgvuldig met Q5 gedaan. Toen ik dat nog eens deed, viel me een verschil tussen de Q5 van linker- vs rechter-kanaal op. Ik schroefde een metalen plaatje weg (had ik natuurlijk al veel eerder moeten doen) en daarna was de zaak vrij duidelijk:
Ik heb zojuist die tor besteld.
Je uitgebreide (en duidelijke) uitleg maakt me nieuwsgierig: ik vraag me af hoe je die kennis hebt opgedaan. Heb je misschien veel ervaring in het repareren van versterkers, wellicht Sansui versterkers ?
Nogmaals dank, en ik zal deze post updaten zodra ik Q5 vervangen heb.
Groetjes, Roland.
edit: hmmm, als Q5 is opgeblazen, dan moet die hoge stroom wel via Q6 of Q7 zijn gevloeid. Waarschijnlijk had ik die voor de zekerheid aan mijn bestelling toe moeten voegen.
Repareren is een gave.Blackdog gaat er fluitend doorheen. Mij lukt het ook,maar bij mij duurt het iets langer.Sommige mensen hebben zoiets aangeboren, andere lukt het in 100 jaar nog niet..
Hi DeRokendeBout,
Vanaf heel jong, denk aan 3 a 4 jaar kreeg ik van mijn vader materiaal "om te slopen", dus ik had al heel vroeg dat ik wou weten hoe dingen werkte.
Na de basisschool bijna vijf jaar technische scholen, toen had ik van autoritair gedrag van leraren en administratie van de ETS in Amsterdam er genoeg van! wegwezen dus.
Ben op de Scheepsbouw in Amsterdam gaan werken als elektricien,
daar ga je werken met vele verschillende kabels van heel dun tot heel dik en b.v. gas dichte armaturen/schakel materiaal op Mammoet Tankers.
Daar heb ik grotendeels echt netjes leren werken.
Na twee jaar bij een bedrijf dat in Audio en Video doet gaan werken, audio en andere elektronica ontwerp en reparaties gedaan voor 25 jaar.
Daarna 25 jaar in de IT voor kleine bedrijven en er bij nog wat Pro Audio/Video en daarvoor ook regelmatig SLA's doen voor dat soort installaties.
Heel veel storing zoeken gedaan, goed leren analyseren, niet te snel denken dat je het "weet" of gevonden hebt.
En ja, het analyseren vind ik leuk werk, dus misschien aangeboren zoals mel het zegt, geen idee wat dat betreft.
Wat ik wel weet dat geholpen heeft is dat ik altijd naast mijn Vader mocht zitten als hij aan het repareren of prutsen was aan technische apparatuur.
Het analyseren van b.v. de A7 versterker kan ik redelijk, dit doordat ik goed weet wat de meeste onderdelen doen/kunnen.
Maar daar zit ook heel veel ervaring in en een ander persoon dat "even" leren gaat natuurlijk niet,
maar de korte "analyse" die ik hierboven heb gedaan, geeft denk ik een redelijk beeld als er wat elektronica kennis aanwezig is bij de gene die b.v. een reparatie gaat doen.
Ik heb altijd interesse gehad in complexe zaken, je kan het aanleg noemen, ik weet dat niet zeker.
Wat geholpen heeft tussen jaren 20 en 30 van mij is HF techniek daar leer je b.v. dat hele korte verbindingen geen "0" Ohm zijn maar spoelen bij hogere frequenties en
het lezen van Filosofie, dat leert je buiten de normale paden denken.
Maar er zien er hier genoeg op het forum die een hele andere jeugd hebben gehad en ook goed de weg weten in elektronica, programmeren, elektrotechniek, noem maar op.
Het helpt echt in mijn ogen dat je interesse in het object hebt en niet te snel denkt dat je het allemaal wel weet, dat is bijna nooit zo.
Ook al heb je zeg 10x op een rij de zelfde fout gehad die je moest oplossen, fout 13 en 19 lijken er op maar zijn toch anders, daar gaat je zekerheid!
Groet,
Bram
Roland van Leusden
It's the rule that you live by and die for It's the one thing you can't deny Even though you don't know what the price is. It is justified.
Meet de elco van 1µF die over de geplofte transistor staat ook door op capaciteit. Ik heb in het verleden ook Sansui versterkers gerepareerd waarbij de meeste kleine elco's allemaal verlopen waren in waarde. Niet zo vreemd aangezien deze versterker uit begin jaren 80 is.
Waar heb je die nieuwe eindtorren vandaan trouwens ? Niet van Ali of Ebay hoop ik, die zijn meestal nep.
Interessante geschiedenis Bram Ik had dat sloop/onderzoek gedrag ook, zij het op latere leeftijd en naar ik vermoed in mindere mate dan jij. Werd niet expliciet gestimuleerd door mijn ouders, voorzover ik weet. Wel bezocht ik op 11-jarige leeftijd een schoolvriend wiens vader een knutselzolder had vol meetapparatuur, waar hij o.a. televisies voor de buurt repareerde. Dat heeft een diepe indruk op me achtergelaten en heeft me op het spoor van de electronica gezet. Maar na een paar jaar hardware ontwikkeling (bij Sun Electric Systems in Weesp) gleed ik langzaam af naar firmware.
Anyways. Respect voor je analyse, ik ben weer wat wijzer geworden.
Hallo (andere) Roland,
Op zondag 15 juni 2025 16:37:34 schreef Roland van Leusden:
Meet de elco van 1µ ...
Dank je wel voor de tip. Ik meet rond de 0.96uF (weliswaar in circuit) met een ESR van twee Ohm.
Waar heb je die nieuwe eindtorren vandaan trouwens ? Niet van Ali of Ebay hoop ik, die zijn meestal nep.
Ik heb de eindtorren besteld bij Haje Electronics, en de bias transistor net besteld bij Electro Andijk. Heb net ge-googled op het onderwerp 'AliExpress transistor fake' en de situatie lijkt idd dramatisch te zijn.
Hi DeRokendeBout,
Meestal als voor een tweede keer de eindtransistoren kappot gaan dan mag je weer alle transistoren vervangen die ik aangegeven heb...
Dat klinkt niet leuk, maar een transistor kan ook zeg maar half stuk zijn en dan toch nog redelijk met een DVM goed meten en na korte tijd weer de geest geven.
Als je eindversterkers repareerd met acht stuks eindtransistoren, dan kan je beter het in één keer goed doen.
Denk dan aan de tijd die het kost om alles weer los te schroeven om weer een setje te vervangen...
Na wat ervaringen, doe je het graag in één keer goed.
Voor hobby en je zelf, kan je best wat rommelen, het is een goede manier om te leren, mag je het daarna voor jezelf vaak nog en keer oplossen. *grin*
Eigenlijk gaat het wat te ver voor hier, maar met een scoop, een variac en een DVM kan de de defecte versterker vaak testen zonder eindtransistoren te plaatsen Q8 en Q9.
Natuurlijk dan zonder luidsprekers en/of weerstand belasting, bij de A7 moet het kunnen, het DC path blijft zonder eindtransistoren in orde en er kunnen dan geen grote stromen meer lopen.
Gaat de uitgang toch naar één voedingspanning hangen, dan weet je zeker dat het probleem bij de stuur transistoren zit of er voor zondergrote BOEM.
Een lamp gebruik ik bijna nooit, ik doe het via een Variac, dan heb ik wat meer controle, maar als je geen Variac hebt, dan voldoet een lamp in ieder geval veel beter dan geen lamp.
Als je nog vragen hebt, dan hoor ik ze wel.
Groet,
Bram
PS
Het is heel zinnig om een vak goed te leren, goede firmware schijven is ook een kunst!
Ik ga dat zeker niet benoemen zoals jij dat doet.
testman
waar rook was, werkt nu iets niet meer
drivertorren bij een versterker eigenlijk altijd op Hfe testen. vaak is de diode test wel goed maar door de sluiting van de eindtrappen is de tor toch stuk. heb een goedkoop metertje wat ik alleen daarvoor gebruik..
pas bij een 2sc945 gehad uit een versterker, bekend japans 90's ho*rentorretje, was door een lekkende elco aangetast. echter kreeg ik t protectiecircuit niet werkende met andere 2sc945. tot ik erachter kwam dat de specs heel anders waren op de tester van de originele tor. die teruggezet en het werkte weer..
Op zondag 15 juni 2025 21:44:25 schreef blackdog:
Een lamp gebruik ik bijna nooit, ik doe het via een Variac, dan heb ik wat meer controle, maar als je geen Variac hebt, dan voldoet een lamp in ieder geval veel beter dan geen lamp.
toch heb je met de lamp een vorm van controle, je kan immers verscheidene sterktes in serie plaatse, 25W, 40W, 60W, enzv.
Nog een voordeel van de lamp is dat ze als visuele amperemeter werkt, TS heeft daar duidelijk gebruik van gemaakt .
Met de variac kan je dan wel met verlaagde spanning werken, maar als er dan toch iets doorslaat wordt de stroom niet beperkt. Ideaal is de combinatie van beiden.
En dat kan je dan weer openmaken, om met IPA de kontaktspray eruit te spoelen..
Krelis Vonketrekker
Golden Member
Ik werkte in mijn werkzame leven met een Huntron Tracker, bij een stereo versterker kon je dan de beide kanalen vergelijken, en wel dynamisch!! Het was toen, mijn dagelijks werk.
Voor wat het waard is: ik gebruik dit spul:
https://www.wd40.com/products/contact-cleaner/
"Safe to use on electrical equipment, most plastics*, rubber and metal
Cleans sensitive electronics equipment and removes over 95% of common surface contaminants for optimal performance. Leaves no residue"
https://www.datocms-assets.com/10845/1596555551-wd-40-specialist-conta…
maartenbakker
Golden Member
www.elba-elektro.nl | "The mind is a funny thing. Sometimes it needs a good whack on the side of the head to jar things loose."
Waarschijnlijk goed, het gaat er vooral om dat er geen oliezuur inzit wat de Kontakten op langere termijn aantast. Helaas staat dat er zelden op.
Op zondag 22 juni 2025 18:34:28 schreef Krelis Vonketrekker:
Ik werkte in mijn werkzame leven met een Huntron Tracker, bij een stereo versterker kon je dan de beide kanalen vergelijken, en wel dynamisch!! Het was toen, mijn dagelijks werk.
Ik wist niet van het bestaan van dit apparaat, dank. Ziet er inderdaad interessant uit.
https://youtu.be/NjBSX1M8GAE
https://youtu.be/Hj7f0xnZAGc
https://youtu.be/GM8TYGkEywo
Deze WD Kontakt spray is prima. Ik werk er nu twee jaar mee. Alleen smeert deze kontakt spray niet maar je hoeft niet eerst met ipa na te spoelen. Met open potmeters gebruik ik rs-kontaktvet en met bijna gesloten delen Brunox Turbo spray.
Heel toevallig ben ik met precies dezelfde Sansui A-7 versterker bezig. Ook hier met de lamp test een sluiting die ook hier in een eindtrap zit. Als het weer wat minder warm is ga ik weer verder. In ieder geval zijn hier zeer bruikbare tips aan gedragen.
En ik weet nu ook meteen waarom deze versterker een DC servo versterker heet, met dank aan Blackdog.