B4X26A toekomst bestendig maken

Ik heb een B4X23 staan van een bekende

Deze speelt nog ondanks dat hij heel wat jaren ( gelukkig goed droog) opgeslagen heeft staan. Radio is optische prachtig.

Nu wil ik deze onder handen nemen zodat deze voorlopig ook blijft leven.

Ik heb dit jaren terug wel eens gedaan met mijn B6X43 met de hulp van jullie toen) deze leeft nog wel echter ook deze is weer toe aan "beurt"

teerknollen vervangen( nu lees ook hier mensen die ze laten zitten)? en net als bij de B6X43 alle blauwe elco`s vervangen? en de hoofdvoedingscondensator ? Alle schakelaars en potmeters schoonmaken?

Wat nog meer ?

Het gaat om dit model.

http://www.radiocollection.cmshost.nl/kvdijke/nl/philips/b4x23a-74.htm…

300 gram motivatie -> kop van de hamer!

Is dit een foto van de radio waar het over gaat? Of een van internet geplukte foto?

Het eerste wat me opvalt is dat de schaal verlichtingslampjes op de foto veel te veel licht geven. Waarschijnlijk dus verkeerde (fiets) lampje geplaatst. Deze lampje worden te heet waardoor de lichtverdeler gaat beschadigen (smelt) en erg lelijk kan worden. Probeer hier echte originele lampjes voor te vinden. Je kunt ook iets proberen met leds. Maar het is niet erg makkelijk om hiervoor een goed werkende led met de juiste kleurtemperatuur te vinden en die aan te sturen met een goede betrouwbaar werkende schakeling.

Condensatoren waarvan bekend is dat ze na 70 jaar gebruik door uitdroging en verwarming en het aantrekken van vocht beschadigt kunnen raken kun je uit voorzorg beter vervangen door nieuwe exemplaren. Dat zijn meestal inderdaad de oude papiercondensatoren die dicht ge-sealed werden met een laag was of teer. Als deze condensatoren op plaatsen zitten waar ze door het defect raken verdere schade (doorbranden van onvervangbare UGT's of buizen) kunnen veroorzaken is zeker verstandig om ze te vervangen.

Elektrolytische condensatoren hebben uiteraard ook een UGD en kunnen ook op plaatsen zitten waar ze vervolg schade kunnen veroorzaken. Ook deze kun je beter vervangen door een nieuw exemplaar.

Kijk wel uit door welke condensatoren je de oude vervangt. Vaak is een betrekkelijk hoge spanning gewenst en de oude condensatoren werden speciaal voor deze toepassing ontwikkeld en geproduceerd. Bij moderne condensatoren is dit niet meer het geval. Toepassingen van tegenwoordig zijn anders en daar zijn de onderdelen ook op aangepast. In tegenstelling tot de oude condensatoren houd een moderne elco het waarschijnlijk geen 50 jaar vol in de toepassing, van in dit geval een oude buizenradio.

De moderne 105 graden en low esr elco's zijn specifiek ontwikkeld om te gebruiken in bijvoorbeeld schakelvoedingen waar bij veelvuldig hoge schakelfrequenties die gepaard gaan met zeer steile gemene stroom- en spannings-pieken voorkomen. In een oude buizenradioversterker treed dit niet op, maar waren er ander oorzaken die de condensatoren belasten. De eigenschappen en toepassingen van de oude en nieuwe condensatoren zijn best wel verschillend en daardoor niet altijd 1 op 1 te vervangen.

Dat is een reden om niet altijd gewoon maar alles rücksichtslos te vervangen.

Het is wel belangrijk om alle spanningen van het toestel te controleren en afwijkingen daarin te verhelpen. Een afwijkende spanning kan veroorzaakt worden door een rotte condensator of een verlopen weerstand. Een rotte buis ook mogelijk maar dat is het meestal niet. Een rotte buis is eerder een gevolg van heel lang werken werken op een verkeerde spanning.

Deze fouten merk je overigens meestal niet. De radio speelt vaak gewoon uitstekend met deze fouten.

De foto is niet van mij maar van: http://www.radiocollection.cmshost.nl

Ik vermoed dat op de foto`s wel de goede lampjes erin zitten maar de belichting van de foto beetje fel staat.

De lampjes in "mijn" exemplaar zijn origineel en werken nog.

De hoge spanning weet ik ook en 105 graden low esr is inderdaad onzin in buizen radio.

300 gram motivatie -> kop van de hamer!
maartenbakker

Golden Member

Dat het onzin is, behoeft nuance.

Mijn ervaring met elco's in apparatuur uit de jaren '60 en '70 is dat de kleine blauwe vaak op zijn, gewoon uitgedroogd. Nieuwe axiale blauwe zijn nog verkrijgbaar dus dat is in veel gevallen de mooiste oplossing. Bij twijfel kun je even meten, maar vaak meet je dan wel een lage capaciteit of een hoge ESR. Hier kun je gewoon 85 graden types inzetten, maar 105 graden gaan nog 4 keer langer mee. Low ESR is daar inderdaad onzin.

De grote elco, is in veel gevallen nog gewoon goed. Je kunt de lekstroom meten door hem met een weerstand van 47k aan een voedingsspanning van tenminste de normale spanning in de radio te hangen, of ten hoogste de nominale werkspanning van de elco. Ik gebruik als dat niet te hoog is, een gelijkgerichte 325V uit het net. Minder dan enkele honderden microampere na een paar uur (als hij uit stilstand komt, dan formeer je hem op die manier meteen) is goed genoeg.

Maar nu komt de nuance. Als je die grote elco moet vervangen, komt 105 graden wel goed van pas. Low ESR heet bij de juiste elco's "high ripple current". Je moet dan opletten dat die toegelaten rimpelstroom bij 120Hz of lager gespecificeerd is en niet bij 10kHz. Zowel ouderwetse bekerelco's als moderne slanke TV-voedingselco's komen dan vaak nog in aanmerking.

Die 105 graden is daar wel degelijk van belang omdat de toegelaten rimpelstroom bij die temperatuur wordt opgegegeven. Zelfs als die rimpelstroom lager is dan van de oorspronkelijke elco (vaak bij 75 graden opgegeven), kom je er door gebruik bij een gereduceerde temperatuur nog wel.

De moraalvanhet verhaal is, dat als je voor de grote elco een willekeurige 85 graden pisbakkenelco gebruikt, je binnen een paar jaar opnieuw aan het vervangen bent.

Als je vroeger TV's gerepareerd hebt, weet je misschien nog dat er bij de CP110 in de +B voeding ook speciale elco's moesten. Dat was dan nog 30kHz ofzo dus daar stonden ze niet na een paar jaar maar na een paar uur alweer bol, maar zo'n verhaal is het dus ook met de grote bekerelco's. Die zijn zwaarder dan je denkt. De term low ESR is gewoon van toepassing als je ze niet high ripple noemt.

Wat betreft de teerknollen nog een flinke waarschuwing. Ik denk dat er in jouw model een paar over de uitgangstrafo's zitten, en mogelijk ook nog eentje bij de voedingstrafo.

Die zijn door Philips oorspronkelijk als 1000V of 1300V uitgevoerd. 630V gaat op die plekken net zo lang goed, tot ze in kortsluiting gaan en je trafo in de fik zetten. Ik ben zelf liefhebber van de zwarte 1500V MKP types van Ask Jan First omdat die er relatief origineel uitzien, maar in principe kun je elke MKP of FKP condensator van 1000V of zwaarder gebruiken.

www.elba-elektro.nl | "The mind is a funny thing. Sometimes it needs a good whack on the side of the head to jar things loose."

Maarten B. dat is info waar ik iets mee kan :)

300 gram motivatie -> kop van de hamer!

Eindelijk de tijd gevonden om eens te kijken

- 1 x zilver elektrolyt condenstator vervangen preventief

- 1 x teerknol die uit elkaar valt als je hem aanraakt ->vervangen

- paar folie condensators vervangen ?

- 2 x 50 uf in blikje na de gelijkrichter verdacht onderkant verkleurd gebarsten vervangen ?

300 gram motivatie -> kop van de hamer!
Arco

Special Member

Foliecondensatoren en de 2x50uF gaan eigenlijk bijna nooit stuk. De 2x50uF elco vervangen hooguit uit esthetisch oogpunt...

Arco - "Simplicity is a prerequisite for reliability" - hard-, firm-, en software ontwikkeling: www.arcovox.com

Die 'gebarsten puist' puist aan de onderkant van de elco is vrij normaal. Ik heb veel elco's die dat hebben, maar prima werken.

Ik neem op kleine schaal reparaties van buizen-elektronica aan voor een heel aardig uurtarief. Interesse? Mail me!
maartenbakker

Golden Member

Alleen als er echt electroliet uit de puist is gekomen, beter wel vervangen. De puist zelf is geen probleem.

Je hebt 1 teerknol gevonden, maar ik denk dat er op de uitgangstrafo's ook teerknollen zitten. Die zijn waarschijnlijk 1000V en daar moeten MKP's in van 1000V of hoger.

www.elba-elektro.nl | "The mind is a funny thing. Sometimes it needs a good whack on the side of the head to jar things loose."

Op 22 februari 2021 12:35:39 schreef maartenbakker:
Alleen als er echt electroliet uit de puist is gekomen, beter wel vervangen. De puist zelf is geen probleem.

Je hebt 1 teerknol gevonden, maar ik denk dat er op de uitgangstrafo's ook teerknollen zitten. Die zijn waarschijnlijk 1000V en daar moeten MKP's in van 1000V of hoger.

Deze en voor zover ik kan zien de enige teerknol zit letterlijk op de uitgangstransformator. Die hebben we gespot, 1300 volt minimaal.

300 gram motivatie -> kop van de hamer!
maartenbakker

Golden Member

En nog eentje via de toonschakelaar denk ik?

Ik had in mijn hoofd een stereoplano, maar er zit inderdaad maar 1 uitgangstrafo in bij deze.

www.elba-elektro.nl | "The mind is a funny thing. Sometimes it needs a good whack on the side of the head to jar things loose."

Inderdaad zijn neefje die hier staat had er twee beide UGT's ééntje.

Deze heeft er maar eentje en ook gewoon een laag ohmige uitgang en 2 speakers.

Spullen zijn besteld vanavond erin solderen en schoonmaken kan hij van het weekend terug naar het baasje :)

300 gram motivatie -> kop van de hamer!

Zo hij is klaar, condensatoren vervangen.

Hij speelt weer prima zeker op externe luidspreker die geen 60 jaar oud is.

gaat terug naar baasje.

Hoofd 50 uf elco`s mee vervangen deze meten behoorlijk ver van spec.

300 gram motivatie -> kop van de hamer!