Viervoudige LFE aansturing

Ik heb deze winter de thuis bioscoop wat veranderd en draai nu rechtstreeks (analoog) vanaf een geluidskaart. Werkt perfect en eindelijk geen gezeur meer met codecs of wat dan ook, daarnaast is het geluid echt geweldig (zo rechtstreeks op de eindversterkers).

Minpuntje is dat een geluidskaart meestal niet voldoende versterking geeft op het LFE (subwoofer) kanaal, daarnaast heb ik vier eenheden die aangestuurd moeten worden (2 subs en 2 exciters). Ik kon eigenlijk zo niets vinden op het Internet wat me daarbij helpt dus heb ik zelf een aansturing ontworpen:

Nou heb ik vaker gewerkt met Opamps maar zijn er ook bepaalde zaken die je voor sub aansturing moet meenemen in het ontwerp? Commentaar, tips en opmerkingen zijn uiteraard welkom.

zilveren HIFI-kabels gesmeed door elfen bij maanlicht
Frederick E. Terman

Honourable Member

In het datablad van de opamp vind je wel de bijkomende benodigdheden, zoals ontkoppelcondensatortjes voor de voeding, en eisen voor de lay-out.

Ieder kanaal versterkt nu tweemaal, is dat genoeg? Misschien heb je toch liever wat meer reserve; als je nu wat tekort komt is 6 dB extra niet zoveel.

Je hebt weerstanden tussen de lopers en massa geplaatst. Misschien omdat je voorzichtig wilt zijn in geval de potmeter zou gaan slijten, zodat de loper mogelijk even zou 'zweven'. Maar 10k is in verhouding tot de potmeterwaarde vrij laag, zodat het volume in het begin van de 'slag' minder oploopt dan normaal.
Als ze alleen voor instelling zijn is dat niet zo erg, maar je kunt ook wat hogere weerstandswaarden nemen, die de potmeterkarakteristiek nauwelijks beïnvloeden. 100 of 220 k of zo.

Keramisch, kalibratie, parasitair: woordenlijst.org
blackdog

Golden Member

Hi,

Ik heb nog wat toevoegingen bij de opmerkingen van F.E.T.
De weerstanden die de versterking van de opamp instellen, zou ik wat lager nemen en net wat F.E.T. zij, neem iets meer gain.
De weerstand van de -ingang naar massa 1K en van de -ingang naar de opanmp uitgang 3K3.
Dan het je iets meer dan 4x versterking en dan regeld het wat mooier met je log volume potmeter.
Door de lagere waarde van 1K i.p.v. 10K is de -ingang minder gevoelig voor het oppikken van storingen
en het ruisgedrag is beter.
Verder adviseer ik je de NE5532AN te gebruiken, dus de A versie zodat je zeker er van bent dat je geen POP ruis hebt.
De A versies zijn geselecteerd op ruiseigenschappen.

Dan nog dit, 10K is een veel te hoge waarde aan de uitgang van de opamp's neem 150Ω dat is hoog genoeg
om de schakeling stabiel te houden.

Of er elco's aan de uitgang moeten zitten, hangt af van hoeveel offset de NE5532A genereerd.
Het kan zijn dat de eindversterkers zelf al condensatoren hebben.
De waarde van de uitgangs condenasator hangt af van de ingangs impedantie van het te aansturen apparaat.

Voor mooi pulsweergave in de hele lage frequenties, is het beter als de uitgangs condensator er niet is.
Maar dat is verder aan jou hoe je hier mee om gaat.
(uitzoeken hoe de ingangs circuits van de eindversterkers in elkaar steken)

You have your way. I have my way. As for the right way, the correct way, and the only way, it does not exist.
blackdog

Golden Member

Hi BenI2C,

Ik ging al uit van een symetrische voeding, dan moet je nog rekening mee houden dat met de ruim 4x versterking die ik voorstelde,
er 10mV DC offset kan verschijnen aan de opamp uitgangen.
Dit is opgebouwd uit de echte offset van de ingangen de twee opamps en de sommatie van de biasstromen van de opamp ingangen.
Deze bias fouten zijn dan weer afhankelijk van de stand van de ingangspotmeter...

Voor de gene die het nog niet wisten, de hooste impedantie (of DC weerstand) aan de loper van een potmeter is 1/4 van de potmeter waarde.
Als de potmeter in verhouding tot de potmeterwaarde zelf, laag Ohmig wordt aangestuurd, krijg je dus als de potmeter op de helft van de weerstand staat ingesteld.

Dus b.v. een 100K potmeter stel je zo in dat je vanaf de loper naar beide zijde 50K meet, stuur je deze potmeter nu aan vanuit een opamp(kleiner dan 1Ω impedantie),
dan is de waarde die je gaat meten geen 50k maar 25K, daar de buitenzijde van de potmeter nu doorverbonden zijn.
Voor een lineaire potmeter komt dit bijna altijd overeen met de mechanische middenstand.

Voor een logaritmische potmeter is dit heel anders, we gaan weer uit van de 100K maar dan een LOG versie.
Als je nu de knop van de potmeter mechanisch in de middenstand zet, en je sluit hem niet aan in je schakeling,
maar meet met je Ohm meter, dan zie je een waarde t.o.v. de massa aansluitng die ongeveer 10% van de potmeter waarde is, dus je meet dan rond de 10K.
De weerstand in de schakeling op de loper van de potmeter is dan 10K parallel aan de 90K wat de rest van de potmeter waarde is.
De loper impedantie in in de mechanische middenstand dan rond de 9K.

Waarom vertel ik dit allemaal, omdat dit je offset fout beinvloed, en die is voor een lineaire instelpot anders dan voor een log volume potmeter.
Wordt deze schakeling van de topic starten gevoed vanuit 1 voeding, dan is het meeste niet intressant, daar er dan condensator koppeling is.
Maar ik had al eerder aangegeven dat voor een mooie bass puls respons er zo weinig mogelijk koppel condensatoren gebruikt moeten worden.

Voor een klein theater setje weer niet zo van belang, maar een goede HIFI set die recht tot zeg 20Hz loopt, ja ik bedoel recht geen boembox respons, kan het helpen het zo DC mogelijk aan te sturen.

Groet,
Blackdog

You have your way. I have my way. As for the right way, the correct way, and the only way, it does not exist.

En dan lijkt me een degelijke mute tijdens opstarten ook een must.

blackdog

Golden Member

Hi BenI2C,

Dat is een goed plan!

Groet,
blackdog

You have your way. I have my way. As for the right way, the correct way, and the only way, it does not exist.

Ow tjonge, wat reacties alweer zeg. Dank zover allemaal!

@Frederick
Oops, de 10k op de uitgang was inderdaad een tekenfoutje, knip en plak blamage ;)

Ik heb de rest van de informatie ter harte genomen en in het schema verwerkt, inderdaad is iets meer versterking geen overbodige luxe. Het geheel draait inderdaad van een symmetrische voeding en heb de ontkoppeling er even bij gezet.

Vandaag verder getest met de exciters in serie op een enkele eindtrap en dat werkt eigenlijk prima, scheelt weer een eindtrap. Zodoende is het geheel nu een drie kanaals aansturing geworden en heeft het exciter kanaal wat meer versterking als de sub kanalen.

Mute schakeling heb ik inmiddels op papier, maar ik wil het eerst zonder proberen, misschien is het voor mijn setup niet nodig. Kwestie van testen.

Moet er trouwens nog een ontkoppel C'tje tussen R5 en de aarde?

zilveren HIFI-kabels gesmeed door elfen bij maanlicht
blackdog

Golden Member

Hi Jooch,

Even snel tussendoor want ik moet naar een klant :-)

R4 = 100K
R5 = 1K
R6 = 3K3

Over R5 en R6 geen condensatoren
Achter R2 een 220pF condensator van de +ingang OP1/1 naar massa, dat maakt de ingang ongevoeliger voor HF instraling.
Bouw compact, denk na over de opbouw, geen spaghetti bedrading :-)

Groet,
Blackdog

You have your way. I have my way. As for the right way, the correct way, and the only way, it does not exist.