76kHz kristal en stereo coder

Stereo signaal wordt als volgt opgedeeld L+R (som=M-signaal) en L-R (veschil=S-signaal), dan gaat L-R via een dubbelzijband modulator naar een sommator (L+R rechtreeks naar de sommator) in de dubbelzijband modulator wordt 38kHz gemengt (2f), in de sommator 19kHz (f) hieruit ontstaat het stereomultiplex signaal (0 - 53kHz)
M-signaal ligt tussen 0.03-15kHz, dan volgt de piloottoon op 19kHz (zit 4kHz afstand tussen audiospectrum en pilloottoon, anders beinvloed de audio de pillootoon teveel) S-signaal tussen 23-53kHz (23+15=38 en 38+15=53)
M en S signalen worden tov elkaar verschoven in frekwentie, het spectrum van M signaal laten ze ongewijzigd, S signaal word naar hogere frekwentie gebracht, door te moduleren met hulpsignaal (38kHz)
resultaat is een spectrum van som en verschil, je krijgt dus links en rechts van de 38kHz die L+R en L-R. Want de stereoinformatie moet ergens vandaan komen, en mono radio's mogen het niet merken (anders zou je alleen R of L horen op een mono radiootje)

Later in de stereodecoder, krijg je:

(L+R)+(L-R)=2L
(L+R)-(L-R)=2R

Stereobeeld weer terug (met dubbele amplitude wel te vertstaan, niet erg)

PS. Heb je geen gegevens van de eigenschappen van dit schema ? (S/R, kanaalscheiding, etc.)

Nee, ik heb het hier gevonden, maar er staat niets bij...

De manier hoe stereo wordt doorgegeven is me nu geheel duidelijk, maar waar wordt het verschilsignaal (L-R) in het schema gemaakt? Daar kon ik al niet uitkomen.

Het is een heel bekende opzet, maar lastig om in te zien als je denkt vanuit het spectrum.

Bij stereo-encoding worden ahw het linker en rechter kanaal beurtelings doorgeschakeld naar de zender (met 38 khz schakelfrequentie), dit gebeurd in dit schema via de 4066 switches.

De ontvanger moet echter weten wel 'brokje' signaal bij links en bij rechts hoort, en synchroniseerd dit dmw de 19 khz piloottoon (in dit schema gemaakt door de 4027). De rest van de componenten dient ter buffering en filtering van het signaal.

Dit soort stereocoders werkt meestal wel aardig, al moet je geen wonderen verwachten. Als je het een en ander goed in elkaar steekt kun je echter wel rekenen op een duidelijk hoorbaar stereo effect.

Dus ik moet het eigenlijk zien als een soort "pseudo-stereo"? Dus eerder een ruimtelijk effect en niet echt stereo? Dan heb ik er niks aan...

Normaal is het niet zo dat de signalen beurtelings worden doorgestuurd in ieder geval. Er staat gewoon een L-R signaal op 38 kHz gemoduleerd op net als RES zegt. Zie ook hier.

Maar voor echt stereo kan ik dat schema dus vergeten? Jammer... Zijn er nog meer schema's met 76kHz kristallen te vinden?

Normaal is het niet zo dat de signalen beurtelings worden doorgestuurd in ieder geval. Er staat gewoon een L-R signaal op 38 kHz gemoduleerd op net als RES zegt. Zie ook hier.

Dit is normaal ook zo, exact hetzelfde. In een spectrum ziet er eruit zoals je beschrijft, maar qua signalen komt het precies hierop neer.

Overigens behoort het niet plotseling schakelen te zijn, maar is het verloop steeds sinusvormig. Bij dit soort schakelingen wordt dat laatste opgelost door het gechopte signaal te filteren, wat uiteindelijk op precies hetzelfde signaal neerkomt.

Alleen moeten je filters erg goed zijn om dit te halen, en moet de faseverhouding tussen chopsignaal en piloottoon op de graad nauwkeurig correct zijn. Dat is allebei lastig te realiseren, en daarom is de kanaalscheiding nooit 100% goed.

Het is dus wel 'echte' stereo, maar door praktische beperkingen niet 100% perfect. De meeste wat oudere ontwerpen werken volgens dit principe (FRM stereo coder, BA1404-zendertjes, etc. etc.).

Ow ok, het zal wel zo zijn dan... Maar dan snap ik niet hoe het kan...

Maargoed, waar het dus op neer komt is dat dit niet zo makkelijk is af te regelen als de andere methode? Dan ga ik wel voor de andere methode, met een paar opampjes is het L-R signaal namelijk zo gemaakt.

Heb ik het dan goed dat ik dan alleen het L-R signaal met een 38kHz signaal hoef te moduleren? En de piloottoon maakt dan niets meer uit kwa fase zolang die maar precies de helft is van 38kHz (dus 19kHz)?

Dus ik meng dan het mono sognaal, de piloottoon en het gemoduleerde signaal en ik ben klaar?

niemand voor mijn laatste vraag?

Heb ik het dan goed dat ik dan alleen het L-R signaal met een 38kHz signaal hoef te moduleren? En de piloottoon maakt dan niets meer uit kwa fase zolang die maar precies de helft is van 38kHz (dus 19kHz)?

Dat fase-probleem met de pilottone blijft gewoon van kracht - de ontvanger moet gewoon weten welk stukje signaal bij links en rechts hoort, en heeft daar maar 1 indicatie voor. Overigens is het niet zo moeilijk af te regelen als het lijkt, een beetje stereocoder heeft daar een regelpunt voor. Afregelen doe je door maar 1 kanaal te moduleren, en het andere te beluisteren op een ontvanger. Je kunt dan draaien tot dat kanaal stil is.

Dat L-R signaal is inderdaad zo gemaakt.. maar het DSB moduleren daarvan is heel andere koek!

Hmm, maar hij hoeft toch niet te weten wat links en rechts is zo?

Op de draaggolf van 38kHz is namelijk "L-R" gemoduleerd en ongemoduleerd is gewoon "L+R" (mono).

Een eenvoudig met opamps te maken sommetje is dan:

(L+R)+(L-R) = 2L
(L+R)-(L-R) = 2R

Dat betekent dat je helemaal niks met de fase van de draaggolf hoeft te synchroniseren of ben ik nou gek?!

Sorry dat ik zo koppig doe, maar ik wil gewoon precies weten hoe het in elkaar zit...

Je bent niet gek, maar haalt AM en DSB modulatie door elkaar.

Het L-R signaal is DSB gemoduleerd aanwezig, dus zonder de draaggolf. Als die er wel was, dan had je die piloottoon inderdaad niet nodig.

Deze keuze is ooit gemaakt uit signaal/ruis overwegingen: De 38 khz draaggolf zou veel energie opslokken, maar eigenlijk geen bijdrage leveren aan het signaal.