Fotos en verhalen over ontploffende X2 condensatoren

Toevallig zojuist een reparatie met een (deels) ontplofte condensator.
Ook een mooie wrat aan de zijkant.
Volgens mij geen X2 type.

Op 14 december 2014 17:10:36 schreef maartenbakker:
[...]Ik zelf niet, maar die rechtopstaande ontstoorcondensatoren van ITT zijn zonder meer verantwoordelijk geweest voor diverse televisiebranden in de jaren '70. Daar werd toendertijd in bulletins al voor gewaarschuwd.

@Zoef: thanks, ik stuur je zo wel even een mailtje.

Ik meen dat het in Duitsland wettelijk verplicht was de gele ITT te vervangen. In de 70 er jaren was het voor mij altijd ald ergens een rare storing in een tv zat en ITT condensatoren: ITT Ik Trek Terug of wel eruit.

Die wratten en bulten zijn geloof ik typisch voor MKT en MKP, papier klapt wat meer uitelkaar. Het is inderdaad geen X2.

[Bericht gewijzigd door maartenbakker op 15 december 2014 21:25:53 (12%)

Ik heb behoorlijk wat condensatoren van het type met de 'wrat'. Enig idee waardoor hij defect is geraakt?

We hadden een scoop staan van Philips. Ik wist dat de buis soms geen licht gaf en het ding open gemaakt om eens te kijken of de hoogspanning er nog wel was. Maar zoals gewoonlijk als je een intermittend probleem hebt: Probleem niet te localiseren. Heeft een avondje gewoon gewerkt en niet meer fout te krijgen. Waarschijnlijk een probleem in een schakel contact.

Een week later zet ik het ding aan en rook iets geks. Voordat ik het kon localiseren zag ik rook uit de scoop komen aan de achterkant. Voordat ik er de stekker uit had: een enorme knal en nog meer rook.

De beruchte doorschijnende RIFA! Volledig ontploft net zoals hier al op meerdere foto's te zien waren. Gelukkig is het brandalarm niet afgegaan.
Verder niks stuk, vervangen door een beter type.

Ik heb nog wel van die RIFA's liggen, misschien eens een keer voor de fun ze bewust opblazen, oud en nieuw komt eraan!

En wat zijn de oorzaken van ontploffende X2-condensatoren? Heeft dat er mee te maken dat het diëlectricum t.g.v. een slechte behuizing vocht opneemt en daardoor een kortsluiting veroorzaakt, of dat de afstand tussen beide condensatorplaten te klein is waardoor er overslag optreedt?

Let wel, de faalmodus heeft met papier te maken en minder met X2. Het gaat om het opzuigen van vocht in het diëlectricum, maar bij die RIFA's heb ik me ook wel afgevraagd of er niet eerst een chemische reactie optrad waardoor de behuizing ook als hij mechanisch niet onder spanning stond (waar ze gevoelig voor zijn) begon te scheuren en zo het proces van vocht optrekken versneld werd. In Deurne kun je NOS exemplaren vinden die richting een hele millimeter ingescheurd en/of opgezwollen zijn. Dat zijn al geen haarscheurtjes meer. Alternatief is dat het om thermische cycling gaat inplaats van een chemische reactie.

Als ik het goed begrijp zijn X2 condnesatoren, wat vroeger 'zelfherstellende' condensatoren werd genoemd.
Ik kan mij voorstellen dat bij een doorslag door de hitte spanning en gas ontwikkeld woren. Dat zou dan in ieder geval de 'wratten' kunnen verklren. Bij multiepele of ernstige doorslagen zou die gasdruk zo hoog kunnen oplopen. dat de condensator klapt.
Misschien is het ook de oorzaak van het ontstaan van haarschurtjes.

X2 is de normaanduiding op de goedkoopst mogelijke condensatoren die een bepaalde doorslagspanning weten te weerstaan en als ze nog vers zijn op een veilige manier (zelfherstellend, onderbroken of in harde kortsluiting) falen. De eis wordt ook wel als "across the mains" samengevat. X2 impliceert een werkspanning tussen 220VAC en 310VAC.

Kortom, juist in die toepassing is in de gangbare schakelingen voldoende energie beschikbaar om ze spectaculair te laten falen.

Die wratten in vooral foliecondensatoren zullen inderdaad ontstaan zoals jij zegt. Het zijn echter vooral de papiercondensatoren die destructief falen. Kennelijk heeft het diëlectricum daar toch meer de neiging om een begin van brand te vertonen en het impregneermiddel zal daarbij wel voor de rook en de verkoolde drab zorgen.

Maarten, ik heb hier nog doosje NOS Wima bommetjes (de donkerbruine div. waarden/125V) en doosje NOS oranje Elkonda (div. waarden/500V). Als je interesse hebt uit nostalgisch, verzamel, of destruktief oogpunt dan neem ik ze zaterdag voor je mee.

p.s. ze gedragen zich vrijwel als een weerstand.

Die Wima's kwamen volgens mij al kapot de fabriek uit...

In hun tijd werden ze als zeer goed beschouwd, evenals die Rifa 'Miniprints' Times change....

[Bericht gewijzigd door Tidak Ada op 16 december 2014 22:41:23 (10%)

In hun tijd werden ze als zeer goed beschouwd, evenals die Rifa 'Miniprints' Times change....

Ik heb er toch ontelbare vervangen in TV's en radio's die pas een paar jaar oud waren, ze waren toen ook al beroerd. (in Den Haag, dus wel vochtig klimaat aan zee)
(vreemd genoeg had men in Duitsland er totaal geen last mee, ik vermoed dat het door het drogere klimaat daar komt)

Op 16 december 2014 22:27:25 schreef Schimanski:
Maarten, ik heb hier nog doosje NOS Wima bommetjes (de donkerbruine div. waarden/125V) en doosje NOS oranje Elkonda (div. waarden/500V). Als je interesse hebt uit nostalgisch, verzamel, of destruktief oogpunt dan neem ik ze zaterdag voor je mee.

p.s. ze gedragen zich vrijwel als een weerstand.

Neem maar mee, past mooi bij de zak gloednieuwe RIFA's die ik van een condensatorhandelaar kreeg nadat hij doorkreeg dat die ook na 30 jaar opslag wel vergaan waren. Heb me voorgenomen om er ook nog eens wat destructief mee te gaan testen, maar dat is waarschijnlijk voor na m'n pensioenering. Voorlopig vooral nostalgische overwegingen, of misschien maak ik er wel een kerstversiering mee Misschien uit diezelfde nostalgische overwegingen eens kijken of ze zich laten restuffen.

Je bedoelt de Wima's? Mijn toko ried ze altijd aan (jaren '50-'60).
Die Rifa's werden door van Dam in Rotterdam gevoerd. Ik heb er nooit last mee gehad. Op mijn werk hadden ze voormnamelijk Siemens polycarbonaats. Die vertrouwde ik echter niet vanwege hun gebrekkige 'inkapseling' De aansluitingen zaten gewoon open en bloot aan de zijkant van de platen pakketten...

@maartenbakker:
Je kunt er misschien ook een cracker strip van maaken voor de jaarwisseling?

[Bericht gewijzigd door Tidak Ada op 16 december 2014 23:54:05 (12%)

eentje die nog nieuw (nooit gebruikt+-25jaar oud) is en begint te barsten

en dan nog eentje die k rook toen k dacht klaar te zijn met die multifix motor

Op 16 december 2014 22:31:25 schreef Arco:
Die Wima's kwamen volgens mij al kapot de fabriek uit...

[afbeelding]

Honderden(misschien wel duizenden) vervangen. De ergste bocht wat ooit geproduceerd is. Toestel kwam binnen met rare klachten, alle c's vervangen en meestal was het probleem opgelost.

Ik was in de pauze even bij Radio Twente (Stille Veerkade Den-Haag) binnen. Daar liggen de RIFA PMR RC-Units nog nieuw in de verkoop. Aan aantal zag er goed uit (maar heeft waarschijnlijk al haarscheurtjes), de meeste hadden echter al duidelijke barsten.

22nF/100 Ohm voor €0,95 per stuk.

Ja, Twenthe jr. .....

Wat dacht je dan, dat zijn collector items. Heel gewild in sommige kringen, dat zijn namelijk geen scheurtjes maar resonatie ruimten welke alle ongewenste signalen naar buiten voeren. Dat verbetert de Munchenhausen respons enorm

Op 17 december 2014 15:55:03 schreef Schimanski:
Ik was in de pauze even bij Radio Twente (Stille Veerkade Den-Haag) binnen. Daar liggen de RIFA PMR RC-Units nog nieuw in de verkoop. Aan aantal zag er goed uit (maar heeft waarschijnlijk al haarscheurtjes), de meeste hadden echter al duidelijke barsten.

22nF/100 Ohm voor €0,95 per stuk.

Dat is erg goedkoop deze (originele Waalse) Belg vraagt en ruim driemaal zoveel voor.

Nieuw spul, original spare parts!!!! En hij krijgt het ook nog voor omdat het geen deskundig publiek is wat daar winkelt.
Een positieve noot: Verkoopt een vervanger voor een 2 X 47k log potmeter met dubbelpolige netschakelaar. Welliswaar met plastieken zwiebelas, maar alaaa
(Q33)

http://www.dadaelectronics.eu/shop/quad-second-hand-parts/new-quad-ori…

Op 16 december 2014 22:48:33 schreef Arco:
[...]

(vreemd genoeg had men in Duitsland er totaal geen last mee, ik vermoed dat het door het drogere klimaat daar komt)

Dat het vocht via de aansluitdraden naar binnen komt, denk het ook. Iedereen wist destijds dat het rotspul was (behalve de handel )
er waren zat alternatieven destijds (Philips, Dubilier, (Roe(derstein), Mial ect)

Op 16 december 2014 12:11:19 schreef dawmast:
En wat zijn de oorzaken van ontploffende X2-condensatoren? Heeft dat er mee te maken dat het diëlectricum t.g.v. een slechte behuizing vocht opneemt en daardoor een kortsluiting veroorzaakt, of dat de afstand tussen beide condensatorplaten te klein is waardoor er overslag optreedt?

Ook dit is al uitgebreid onderzocht, de kunstoffolie heeft zijdes met aluminium en zink. Dat wordt opgerold tot de juiste capaciteit.
Vervolgens worden de zijkanten dooorverbonden en de aansluitdraden geplaatst.
Wat er fout gaat kan je lezen op de case studie link, een uitgebreid verhaal, met een Scanning Electron Microscope image.

'The tests confirmed that premature lifetime degradation of the aluminium-zinc layers within the component was occurring, resulting in losses in rated capacitance of over 50% in less than 2 years of service. The loss of some'

- See more at: http://www.era.co.uk/case-studies/safety_capacitor_failure_analysis/#s…

Overigens ontploffen X2 niet, ze verliezen hun waardes. Iets wat vooral sinds 2010 merkbaar is aan de grote aantallen Senseo apparaten wat dienst weigert. De gele DAIN C in mijn apparaat was gedateerd op 3-2010

Overigens ontploffen X2 niet, ze verliezen hun waardes. Iets wat vooral sinds 2010 merkbaar is aan de grote aantallen Senseo apparaten wat dienst weigert. De gele DAIN C in mijn apparaat was gedateerd op 3-2010

Dat klopt, maar dat zijn serie condensatoren en niet iedere C is daar geschikt voor, want er loopt een behoorlijke stroom doorheen.

Groetjes Hans.

Inderdaad. Althans dat van die stroom lukt me niet om uit te werken, ben niet zo'n held met vectoren maar intuitief zeg ik van wel.

@RAAF12: X2 foliecondensatoren kunnen bij mijn weten in wat zeldzamere gevallen net zo goed ontploffen als de hierboven getoonde grijze MKT, alleen ziet het er dan eerder zwanger of puisterig uit en niet de ravage die je met papier krijgt.

[Bericht gewijzigd door maartenbakker op 17 december 2014 19:31:38 (19%)

Deze tantaal besloot dat het genoeg was terwijl ik net in het schema wat opzocht over dat deel van het circuit.

http://schneiderelectronicsrepair.nl/?p=87 En hier zat hij in, een Fluke 5101 calibrator

Mijn quad 34 die wat nieuwe ingewanden krijgt heeft nu nog een defecte RIFA na de netschakelaar zitten. Ik heb nu een nieuwe liggen, RIFA X2 47n + 100Ohm, PMR 209 staat er ook nog op. Zou dit er en van de betere generatie zijn?
Kan het eigenlijk kwaad om deze snubber achterwege te laten? Het dingetje dat er nu nog in zit zal niets meer doen, het ziet er een beetje ontploft uit, meer een opengebarsten scheur eigenlijk.