Reparatie van Philips B5X94A radio

Arco

Special Member

Het kleine elcootje in de detector (bij de EAA91) is meestal uitgedroogd...

Arco - "Simplicity is a prerequisite for reliability" - hard-, firm-, en software ontwikkeling: www.arcovox.com

Begin nu eens bij het begin. Meet de volgende spanningen:

Op +1 moet 209 volt staan als het toestel in fm mode geschakeld is. Als het toestel in AM mode (Knoppen LG of MP of KG ingedrukt) moet de spanning op punt 1 215 volt zijn. Zet je zwarte meetklem op het chassis van de radio en meet met je rode meetklem op de aangegeven punten +1 en +2. De 6,3 volt moet je op de trafo meten met de meter op het wisselspanningsbereik.
Zorg dat je geïsoleerde meetpennen gebruikt en met meten niet kunt uitschieten. Dan heb je vuurwerk. Er hoeft dan nog niets aan de hand te zijn maar schrikken doe je wel en door die schrikreactie kun je wel schade maken of zelf iets oplopen.. Gebruik je een goedkope bouwmarkt meter? Zorg dan voor een hele goede en volle batterij. Met een klein beetje legere batterij kloppen de meetwaarden bij deze meters niet meer.

Op punt twee heb je hetzelfde verhaal. Deze spanningen kunnen aan de lage kant zijn. Maar zelfs bij 90 volt speelt de radio nog wel. Ontvangst is wat minder (minder zenders te horen op fm) En het geluid is waarschijnlijk wat zacht als het volume vol open draait. Dan kan als de voeding te zwaar belast wordt doordat bijvoorbeeld een buis te ver open staat. En dat kan weer als oorzaak verlopen weerstanden of defecte koppel condensatoren hebben.

Je moet niet gaan wroeten in het detector circuit van de EAA91 Dat is een z.g. Foster Seely of ratio detector https://nl.wikipedia.org/wiki/Ratiodetector.
Deze is nodig om fm te demoduleren. En wat Arco zegt over dat elco'tje is waar. Maar daardoor mogen die voedingspanningen niet heel veel gaan afwijken. Het geluid in fm mode wordt daardoor alleen een beetje raar.

Als je het spoelenpakket inderdaad kapot gedraaid hebt, heb je een probleem. Dit waren speciaal door philips ontwikkelde en gemaakte onderdelen. Alleen verkrijgbaar bij philips met de speciale bestelnummers. Dat deed elke radio fabrikant. Deze onderdelen bepaalden voor een groot deel de kwaliteit van de radio en waren volgens de eigen fabriekstandaard gemaakt.

Ook het EM80 afstem oog moet je niet aan gaan lopen knoeien. Het afstemoog heeft weinig te maken met de voedingspanningen en is verder ook helemaal niet belangrijk. Als dit niet werkt is vaak het buisje versleten of weerstand R van zijn waarde af. Maar dit is onbelangrijk voor de werking van de radio.

Er zijn zelden dingen echt stuk in deze radio's. Weerstanden kunnen verlopen zijn, buizen versleten en ja de condensatoren kunnen defect zijn. De elco's kunnen hun capaciteit kwijt zijt zijn en de koppel condensatoren en daarvan de teerknollen berucht kunnen ook slecht zijn. De andere keramische (buis) condensatoren zijn eigenlijk superdingen. Die heb ik alleen stuk gezien door mechanisch opgelopen schade. Bruut solderen ofzo of er een hamer op laten vallen. Het verlopen van waarde doen ze ook bijna niet maar gebeurt af en toe wel eens.

Overigens kun je het nieuw kopen bij de gewone elektronica boeren van de spoelblokken en trafo's gewoon wel vergeten. Die zijn er gewoon niet meer. Met een beetje mazzel is er nog iemand met een rommelzolder ergens. Deze radio's zijn inmiddels ergens tussen de vijftg en 70 jaar oud.

RAAF12

Golden Member

Op 23 december 2020 00:12:48 schreef Jerre122:
Verder denk ik dat ook ECC85 stuk of versleten is (zoals verschillende mensen al vermoedden). Op beide anodes zou zogezegd 150V moeten staan.

Dan verdenk ik eerder de roosterlekweerstand van 1MΩ die staan er om bekend dat ze in waarde gaan oplopen. Hoogohmige koolweerstanden gaan in de loop van de tijd oplopen in waarde, vooral de composite weerstanden van geperst kool. Maar ook de filmweerstanden kunnen ernstig in waarde stijgen als ze een zekere ouderdom bereikt hebben. Anode en kathodeweerstanden nameten kan ook geen kwaad bij bij meer dan 50 jaar oude buizenapparatuur. Ze hebben meestal een heel zwaar leven achter de rug.
https://www.youtube.com/watch?v=BFugEoNNUFc

Hugo Welther

Moderator

In het tunerblikje moet je niet gaan spitten. Iets een "mm" verbuigen of verschuiven laat de hele frequentie instellingen weglopen.
Het luistert nogal nauw binnen in dat blikje qua positionering van de onderdelen. Zonder de juiste meetapp krijg je dat nooit meer goed.
Eigenlijk nog nooit meegemaakt dat daar een weerstand of condensator stuk is.

Als het hele verhaal zo terug lees van deze plano is ie kapot gerepareerd zoals wij dat zeggen.

Het enige dat tussen jou en je doel staat is alles wat jij jezelf verteld dat je het niet kan.

Kapot gerepareerd? Goed mogelijk, maar hopelijk niet onomkeerbaar :/ . Ik vrees wel voor de ratio detector spoelenset, zonet nogmaals gecontroleerd en één van de kanten is onderbroken. Ik zal ze eruit moeten halen om nader te inspecteren maar heb niet veel hoop hiervoor :(.

De spanningen lijken mij oké (lees acceptabel), deze had ik al gecontroleerd maar heb ik voor de zekerheid (ik had een slechte multimeter en weet niet of ik die gebruikt had nagekeken) .
Punt 1:
AM: 225V i.p.v. 215V DC
FM: 223V i.p.v. 209V DC

Punt 2:
AM: 203V i.p.v. 193V DC
FM: 196V i.p.v. 175V DC

Punt 3:
AM: 190V tot 194V DC
FM: 188V DC

Punt 4: 6,3V AC

Netspanning is 230V en de carousel staat op 220V (geen 230V aanwezig).

De elco bij EEA91 is één van de elco's die ik vervangen heb.
De 1MOhm weerstand zit nog altijd binnen een tolerantie van 5%.

Heeft de kapotte ratio detector spoelenset een effect op AM ontvangst?
Zonee kan ik mij misschien beter eerst focussen om AM perfect te krijgen.

RAAF12

Golden Member

Op 23 december 2020 14:47:38 schreef Hugo Welther:
In het tunerblikje moet je niet gaan spitten. Iets een "mm" verbuigen of verschuiven laat de hele frequentie instellingen weglopen.
Het luistert nogal nauw binnen in dat blikje qua positionering van de onderdelen. Zonder de juiste meetapp krijg je dat nooit meer goed.
Eigenlijk nog nooit meegemaakt dat daar een weerstand of condensator stuk is.

Als het hele verhaal zo terug lees van deze plano is ie kapot gerepareerd zoals wij dat zeggen.

De diverse R's die aan de dubbeltriode hangen kan ze zo checken zonder iets te lossen, de buis eruit trekken en op de voet meten. De @TS heeft blijkbaar geen reserve ECC85 liggen dat zou ook mijn eerste keuze zijn om te vervangen. Die twee anodespanningen verschillen wel heel erg veel van elkaar.

Zonee kan ik mij misschien beter eerst focussen om AM perfect te krijgen.

Het wordt inmiddels een beetje een lang verhaal. Ik weet niet meer wat er nu met die radio was. Als je hem nu gewoon aanzet wat doet dat ding dan? Komt er geluid uit? En komt dat geluid uit beide speakers? Wat doet hij op FM? En wat op AM? Is dat geluid alleen herrie. Brom of ruis? Kun je een radio station vinden en kun je dan al is het vaag iets horen?

In zo'n oude radio zijn er een paar dingen waarvan het verstandig is om die even te testen en vooraf controleren. Zijn deze dingen niet heel erg afwijkend of heb je ze gefixed dan moet je de radio gewoon aanzetten gaan luisteren naar wat de radio doet en hoe die speelt. Is het geluid normaal? Geen rare schel klinkende geluiden of dikke brommen. Kun je de radio netjes en ruisvrij afstemmen op een station. Staat hij nog op frequentie enz.

Is een van deze dingen niet in orde dan ga je storingzoeken. Of te wel aan de hand van de klacht ga je deel van de radio onderzoeken waar de klacht waarschijnlijk ontstaat. Je gaat dus nooit zomaar onderdelen vervangen en aan spoelensets draaien. Nu ja, dat is al besproken. Vaak zijn het dan maar een paar kleine dingtjes die je moet doen om alles weer goed te krijgen.

Dus wat doet die radio nu? Op AM, FM, Als je een audio signaal op de PU ingang toevoert? Dat toe te voeren audio signaal kan al en geïsoleerde schroevendraaier zijn die je tegen de PU aansluiting houd.

Hieronder een heel kort video fragment van een radio die ik gekregen heb. Bij deze heb ik alleen even gemeten of de verschillende spanningen nog juist waren en verder niets. Deze radio zit vol met z.g. batterijbuisjes en die zijn heel gevoelig. Gloeispanning iets te hoog en alle buisjes zijn meteen defect. En ze zijn niet heel makkelijk te vervangen door nieuwe. Maar dat alles was ok. De radio laat ik regelmatig spelen en is in het fragment afgestemd op radio Monique Een pas nieuwe AM zender op de 918KHz. Maar van dezelfde mensen als de oude radio piraat die vroeger uitzond van de RossRevence.

Ik hoefde gewoon niets aan deze radio te doen. Hij speelt als een tierelier.

VID_20201224_071229.3gp

Onderstaande radio was echter in een bijzonder slechte staat. Daar heb ik alle weerstanden moeten vervangen. Die waren gewoon 100% in waarde verlopen. Ook heb hier het RF en MF gedeelte opnieuw moeten afregelen. Buizen waren goed. Ik heb er toen ook de elektromechanische triller vervangen door door zelfgemaakte elektronische triller. Deze dingen zijn niet meer vervangen door een origineel. Waarschijnlijk heeft de radio het 'ingebouwd in een auto' erg zwaar gehad. Grote temperatuur verschillen enzo. Van de zeer koude winter in 1963 tot de hete zomers in 1976. Op de foto staat hij zonder deksel te spelen afgestemd op goednieuws radio. Toen ongeveer de enige zender die je nog kon ontvangen omdat die met een enorm vermogen stond te toeteren. Met de komst van de kleine am zendertjes is dat weer verandert.

Het is Groot Nieuws radio.
En aan de schaal te zien is het Radio 5 op 747 AM, of de schaal staat wel erg verkeerd. GNR zat op 1008.

Jinny

Golden Member

Hmmm, zo groot vond ik dat nieuws niet van GNR.

Hoe doen vrouwen op TV dat toch? Wakker worden met prachtig glanzend haar en mooi gestifte lippen..... Wanneer ik wakker word heb ik een coupe 'Leeg geroofd vogelnest' en een incidenteel straaltje kwijl.. Gaat ook door voor 'Wilt wief' naar horen zeggen

Allereerst al mijn beste wensen voor het komende nieuwe jaar.
Dat jullie allen gezond mogen blijven.

1)
Ik dacht even een filmpje te maken waarop te zien en horen was hoe da AM ervoor stond. Maar toen bedacht ik me dat iemand vroeg of de IF te horen was. Ik ben speciaal hiervoor een radio gaan halen bij mijn ouders.
Maar echter... bij het zoeken naar de frequentie sloeg het noodlot toe: magic smoke.
Meteen de radio afgezet en de binnenkant geïnspecteerd.
Resultaat: een kapotte weerstand. En dat wanneer ik dacht dat alles ervan nog goed zat :(. De onderliggende reden weet ik niet. Ik hoop ouderdom en toeval. Een andere weerstand heeft dan weer barstjes aan de buitenkant.
Beide ga ik vervangen. En dat brengt mij tot het volgende punt.
Hoe weet ik voor hoeveel vermogen deze weerstanden zijn?
De doorgebrande (2.2kOhm) weerstand lijkt mij een filmweerstand (de film is zichtbaar geworden :/) met een lengte van +- 12mm en een diameter van +- 3mm.
De preventief te vervangen weerstand heeft een lengte van +- 25mm en een diameter van ongeveer 6mm.

Klopt het dat er een verschil is tussen de grootte van weerstand van vroeger en die van nu? Als ik zoek naar het vermogen in functie van de grootte kom ik niet echt uit op iets zinvol.

2) Ik heb een aantal van de buizen besteld (althans een mailtje gestuurd naar http://www.electrontubes.nl/, bedankt maartenbakker). De angst om iets verkeerd/teveel te kopen hield mij tegen. Maarja, anders blijf ik maar uitstellen.

3) Ik heb de ratio detector spoelenset eruit gehaald (ze was toch al kapot). Blijkbaar heb ik ze niet zelf kapot gedaan, hoera! Ik had wel aan een aantal kerntjes gedraaid maar niet aan deze. Wegens onzekerheid (van wat in de handleiding stond) was ik immers gestopt voor het afstellen van het FM gedeelte. Mijn schuld of niet, ze is kapot. Ik wil ze wel eens proberen openhalen om ernaar te kijken maar heb zware twijfels of dit iets meer doet dan mijn nieuwsgierigheid tevreden stellen. Iemand die een oplossing kent?

TLDR:
1) Magic smoke! Een aantal weerstanden te vervangen.
2) Buizen besteld (althans een mailtje gestuurd)
3) Ratio detector spoelenset eruit gehaald. Ze is kapot. Iemand een oplossing?

Arco

Special Member

Klopt het dat er een verschil is tussen de grootte van weerstand van vroeger en die van nu?

Ja, en of het kool, draad of film is maakt ook uit...

Hoe weet ik voor hoeveel vermogen deze weerstanden zijn?
De doorgebrande (2.2kOhm) weerstand lijkt mij een filmweerstand (de film is zichtbaar geworden :/) met een lengte van +- 12mm en een diameter van +- 3mm.

Welke weerstandnummers zijn het op het schema?

Ratio detector spoelenset eruit gehaald. Ze is kapot. Iemand een oplossing?

Welk nummer staat erop? (A3.127.01.0 soms?)

Arco - "Simplicity is a prerequisite for reliability" - hard-, firm-, en software ontwikkeling: www.arcovox.com

In het schema staat (vaak) op de weerstand een puntje, streepje of iets dergelijks om aan te geven over welk type/vermogen het gaat. Zo ook in jouw schema.(kijk eens naar de legende helemaal rechts voor weerstanden/condensatoren).

Vroeger waren weerstanden veel groter voor hetzelfde vermogen. Een te groot vermogen type erin zetten kan geen kwaad. (uitzondering voor veiligheidsweerstanden, maar die zitten er niet in)

Scheurtjes in de lak bij die dikke weerstanden zie ik wel vaker. Is niet zo'n probleem.

Je moet wel de oorzaak van de rokende weerstand vinden, anders gaat die straks opnieuw roken (of het volgende onderdeel in het circuit doet dat)

Ik neem op kleine schaal reparaties van buizen-elektronica aan voor een heel aardig uurtarief. Interesse? Mail me!

Inderdaad, op het schema staat met streepjes aangegeven wat het vermogen van de weerstanden zijn (via modelnummers). Een daarbij horende google zoekopdracht geeft meer duidelijkheid.
Helaas is de scankwaliteit onvoldoende om uitsluitsel te geven. De doorgebrande weerstand staat aangegeven zonder streepje, de notatie voor een algemene weerstand. Het symbool dat hier het meeste op trekt zou 0,5W zijn.
De dikke weerstand kan dan weer 0,5W of 1W zijn, beide met een tolerantie van 10% (het verschil is niet altijd te zien in de scan).
Wat is de kans dat de weerstand met de scheurtjes later nog wel een probleem wordt? Ik kan me niet herinneren dat er scheurtjes waren voordat de andere in rook opging.

Op de spoelenset staat inderdaad "A3 127 01.0" met vlak daaronder "529".
Ik heb ze even uit elkaar gehaald en ben ervan overtuigd dat ik niet in staat ben deze te herstellen. Veel te fijne draadjes om te solderen.

De oorzaak van de opgesmoorde weerstand (R7 op het schema) is nog niet duidelijk :(. Maakt het voor de filmweerstand uit of het een metaalfilm of koolfilm is?

maartenbakker

Golden Member

Als je op zoek gaat: 529 is de datumcode (1959 week 52) dus verder niet van belang.

A3 127 01.0 kon worden afgekort tot 7010, dat is dan dus dezelfde spoelenbus.

Verder mag het laatste cijfer ook afwijken, dat is een tussentijdse ontwerpwijziging. Dus A3 127 01.1 of 7011, enz, is ook bruikbaar.

www.elba-elektro.nl | "The mind is a funny thing. Sometimes it needs a good whack on the side of the head to jar things loose."
Arco

Special Member

Ik heb er eventueel nog wel eentje. Stuur maar een pm bij interesse...

Arco - "Simplicity is a prerequisite for reliability" - hard-, firm-, en software ontwikkeling: www.arcovox.com

Op 30 december 2020 23:00:30 schreef Jerre122:
De oorzaak van de opgesmoorde weerstand (R7 op het schema) is nog niet duidelijk :(. Maakt het voor de filmweerstand uit of het een metaalfilm of koolfilm is?

Of je ECH81 is stuk (Van pentodedeel maakt anode sluiting met vangrooster of kathode) of condensator C32 is doorgeslagen. Metaalfilm of koolfilm maakt niet uit. Als het vermogen maar klopt. Kwalitatief zijn de metaalfilmweerstanden beter.

Terug van weggeweest.

De oscillator/mixer buis (ECH81) is vervangen maar was waarschijnlijk oké. De 2 versterkerbuizen (EF89 en EBF89) waren waarschijnlijk kapot. Na vervanging waren de voltages oké en zijn de lange golf en middengolf kanalen duidelijk te horen (vergeleken met ervoor).
Ook de FM buis (ECC85) was kapot. Na vervanging was ook FM te horen. Hoera! Ook de dubbele diodebuis (EAA91) vervangen maar het oog werkt nog niet. Deze had ik helaas niet aangekocht. Nog te kopen dus.

Korte golf ontvang ik helaas nog niet. Ik vermoed dat er iets in het circuit verkeerd is. Op de anode van de oscillatorbuis (ECH81) moet normaal 115V gemeten worden. Bij lange golf en middengolf is dit dicht genoeg. Bij FM is dit natuurlijk 0V (eigenlijk dichter tegen -1V???).
Bij kortegolf is dit echter 58V. Ik heb nog niets getuned sinds bijna alles terug blijkt te werken. Kan dit door een slecht getuned oscillatorcircuit komen?

Verder heb ik nog een vraag i.v.m. het tunen.
Deze blikjes bevatten een soort was om alles op zijn plaats te houden (zo heb ik het toch gelezen). Moet dit zacht gemaakt worden met bijvoorbeeld een warmeluchtpistool? Het laatste wat ik nu wil doen is iets kapot draaien omdat er ergens harde was iets lostrekt.

Op 8 februari 2021 22:21:56 schreef Jerre122:
Korte golf ontvang ik helaas nog niet. Ik vermoed dat er iets in het circuit verkeerd is. Op de anode van de oscillatorbuis (ECH81) moet normaal 115V gemeten worden. Bij lange golf en middengolf is dit dicht genoeg. Bij FM is dit natuurlijk 0V (eigenlijk dichter tegen -1V???).
Bij kortegolf is dit echter +-58V.

Lijkt op vervuild schakeldek. De anodespanning is onafhankelijk van de tuning

Verder heb ik nog een vraag i.v.m. het tunen.
Deze blikjes bevatten een soort was om alles op zijn plaats te houden (zo heb ik het toch gelezen). Moet dit zacht gemaakt worden met bijvoorbeeld een warmeluchtpistool? Het laatste wat ik nu wil doen is iets kapot draaien omdat er ergens harde was iets lostrekt.

Waarom zou je iets willen tunen? Alles werkt toch?

Arco

Special Member

De spoeltjes hoef je normaal niet te tunen (of 'ontstemmen'... ;) )
Als je toch wilt draaien, zoals gezegd een klein drupje oorsmeer verwijderaar als Oroclean een dagje in laten werken doet wonderen.
Wel altijd een plastic trimsleutel gebruiken...

Een heteluchtpistool is wel het slechtste wat je kunt doen: de hele boel smelt dan...

[Bericht gewijzigd door Arco op maandag 8 februari 2021 22:43:03 (15%)

Arco - "Simplicity is a prerequisite for reliability" - hard-, firm-, en software ontwikkeling: www.arcovox.com

Op 8 februari 2021 22:38:22 schreef ohm pi:
[...]Lijkt op vervuild schakeldek. De anodespanning is onafhankelijk van de tuning[...]Waarom zou je iets willen tunen? Alles werkt toch?

Alle schakelaars eens goed proper maken dus.
Contacten proper maken met KONTAKT 60 en beschermen met KONTAKT 61?

Ik vermoed dat tunen wel nodig gaat zijn.
Ik heb namelijk de fout gemaakt om EERST proberen te tunen.
Blijkbaar heb ik de boel wel niet ver ontstemt want het valt nog mee.
Moet de nieuwe spoelenset niet afgesteld worden? Of zijn afgestelde spoeltjes zonder meer overdraagbaar tussen radio's?

Op 9 februari 2021 20:03:21 schreef Jerre122:
Ik vermoed dat tunen wel nodig gaat zijn.

Alleen tunen als je zeker weet dat dat nodig is.
Een afwijkende anodespanning ontstaat niet door (fout) tunen.

Arco

Special Member

Meeste blikjes bevatten een afgestemde kring (LC); zelfs bij verhuizen naar een andere radio hoef je zelden iets af te stellen.
(ik heb het zelf nog nooit meegemaakt)

Arco - "Simplicity is a prerequisite for reliability" - hard-, firm-, en software ontwikkeling: www.arcovox.com
maartenbakker

Golden Member

Op 9 februari 2021 20:03:21 schreef Jerre122:
[...]

Alle schakelaars eens goed proper maken dus.
Contacten proper maken met KONTAKT 60 en beschermen met KONTAKT 61?

Nee. Als het even kan sla je Kontakt 60 (zure spray om oxide op te lossen en uiteindelijk de rest op te vreten) over en gebruik je meteen Kontakt WL of IPA (algemeen oplosmiddel om schoon te maken). Smeren met Kontakt 61 is opzich geen probleem denk ik, hoewel ik bij golfbereik- en netschakelaars wat terughoudend zou zijn.

Zou je wel erg last van oxide hebben dan doe je een beetje Kontakt 60 op een papiertje en dat haal je tussen de contacten door. Als je met dat spul gaat spuiten is het einde zoek en het toestel uiteindelijk ook. Daarna de resten verwijderen met Kontakt WL of IPA, dat mag je eventueel wel spuiten of druppelen, maar je moet er alsnog geen zwembad van maken.

www.elba-elektro.nl | "The mind is a funny thing. Sometimes it needs a good whack on the side of the head to jar things loose."

Morgenvroeg eens kijken of ik nog iets nog iets van Conrad moet hebben en dan bestellen maar.