Bedankt voor de tip Rd12tf.
Het werkt nog steeds niet zo stabiel, dus de spoel in een pannetje kokend water doen, dat lijkt mij wel een goed idee.
Ik heb ook een oven, maar de spoel is gewikkeld uit geëmailleerd wikkeldraad, waarbij de windingen tegen elkaar aan liggen.
Ik wil niet die isolatielaag beschadigen.
Ha Martin V,
Goed onderzoek / meting daar wordt ik enthousiast van serieus werk 
Maar goed daar heb je niet zoveel aan, moeilijk op een afstand.
Het bewerken van je metaal is een goede hint van @Rd12tf, ik gebruik als oscillator spoelen verzilvert plat band dat kan je verlijmen op je houder.
Maar zonder te meten kan ik niets zeggen ik heb ook niet de echte aandacht aan je schema besteed.
Hoe is je uiteindelijke opstelling geworden 
Het lineaire verloop dat is gemakkelijk te verklaren maar een sprong is vaak het oscilleren op een valse reactie in de impedantie van je systeem.
Dit kan koppeling van uit naar in zijn, koppeling met de voeding door de bedrading enz enz......
Als je een oscillator zou moeten definiëren denk ik aan het volgende :
Een vrij algemene definitie zou zijn dat een oscillator een circuit is dat een DC ingang gebruikt om een (hopelijk periodiek) uitgangssignaal te creëren 
Zo'n oscillator bestaat in grote lijnen uit twee systemen een versterker en een β feedback in je feedback neem je het selectieve systeem op dit kan een L,C. combinatie zijn, kristal of een ander piezo component.
Het is niet moeilijk in te zien dat beide invloed hebben op de stabiliteit van de oscillator !
Als bijvoorbeeld door temperatuur de fase en of versterking veranderd zal je frequentie waar het Barkhausen / Nyquist criterium geldig is ook veranderen.
Nu moet ik wel gelijk een kanttekening maken in de theorie van bovenstaande meesters werd geen rekening gehouden met het niet lineaire effect van de begrenzing ( limiting ) van de versterker.
De van der Pol vergelijkingen hebben hier veel meer waarden en laten beter het opstart gedrag van je oscillator zien....... maar goed dan moet je dit wel kunnen meten !
Groet,
Henk.
Honourable Member
versterker en een β feedback in je feedback neem je het selectieve systeem op
Je kunt ook zeggen: door de terugkoppeling hef je de verliezen in de kring op. Je brengt a.h.w. negatieve weerstand in de kring om de positieve weerstanden op te heffen.
Dat kan ook nog letterlijker, bijvoorbeeld door een tunneldiode in serie met de kring te zetten.
In het voorbeeld hieronder is er zelfs nog 50 ohm extra demping toegevoegd; dat zou bijv. de uitgangsbelasting kunnen zijn.
De stroom (hier niet getekend) heeft een afschuwelijke niet-sinusvorm. Maar hé, heb je in een gewone transistoroscillator de basisstroom weleens bekeken... die is niet veel mooier.
Maar hé, heb je in een gewone transistoroscillator de basisstroom weleens bekeken... die is niet veel mooier.
Of de emitterstroom en daarmee de spanning over de emitterweerstand ...
Toch wordt daar bijna altijd het signaal afgenomen! 
Honourable Member
Ha, je hebt gelijk, en dat is inderdaad in de praktijk nog belangrijker.
Als je tóch nog gaat vermenigvuldigen lijkt het onbelangrijk, maar je kunt het met de golfvorm ook té gek maken.
De laatste tijd zie je weleens dat het signaal dan toch maar van, of vlakbij, het kristal wordt afgenomen. Als je dat netjes doet (hoogimpedant; of juist mooi laagohmig naar de stroom kijken) is er weinig op tegen.
Bij veel oscillatoren wordt dat gedaan, door het signaal van de emitter of de collector/drain af te nemen.
En die is vaak niet sinusvormig, oké het lijkt op een sinus maar is dat niet, altands een zuivere sinus.
De meeste typen oscillatoren hebben dit verschijnsel, door begrenzing van de sinus.
In mijn poging om een "goede" oscillator te ontwerpen en te gebruiken zocht ik naar een type welke een zo goed mogelijke sinusvorm genereerde.
De Colpitts en de Vackar oscilator doen dit, de Vackar heeft een betere frequentie stabiliteit als de Colpitts oscillator.
Nog een belangrijk punt; ik wilde een hoge amplitude op de uitgang hebben, met de kring in de collector of drain is dit mogelijk.
Wanneer het signaal afgenomen wordt van de source, bij een Vackar oscillator, is dat geen zuivere sinus.
De source of de emitter moet goed ontkoppeld worden voor HF, in de Colpitts of Vackar oscillator.
Tenzij de kring natuurlijk is opgenomen tussen de gate/basis en de souce/emitter.
Ha Martin V,
Ik heb jou tekening overgenomen en ik dacht dat je een BF900 als versterker gebruikte in de oscillator.
Zonder er aan te rekenen kan ik niets zeggen alleen de varactors dat valt gelijk op dat is wel een puntje.
Zoals ik al op een ander draadje schreef een kristal oscillator heeft weer andere problemen de Q is al snel op die lage frequenties 20.000 met alle complicaties van dien.
Nu jou V.F.O. heb je al eens goed het temperatuur effect gemeten zonder compensatie uiteraard ?
En dan boel ik je systeem opsplitsen dus L,C. kring eruit en de versterker meten.
Daarna de L,C. kring meten niet in de oscillator maar als resonantie kring met een dipper of zo iets......
Je zult zien dat net als bij een kristal oscillator er meerdere mechanisme aan het werk zijn die kan je onmogelijk met een N.T.C. condensator compenseren 
Het is geen ontkomen aan dat je net als bij mijn kristal oscillator je een omgekeerd evenredige compensatie moet maken, die er voor zorgt dat het residu rond de nul komt te liggen !
En dan over de golfvorm het is een misverstand te veronderstellen dat wat wij aan de buitenwereld zien ook representatief voor de kwaliteit is.
Veel kan je alleen maar als stroom meten dus met een stroom tangetje !
Er is veel bekend maar ook heel veel niet een oscillator is een wat rare toestand in de fysica.
Onze halfgeleiders zij ver van ideaal zeker in de hoogfrequente wereld zeker in verzadigde toestand denk aan BE breakdown en het Early voltage effect.
In verzadigde toestand zijn niet een maar twee diodes om en om actief.
Dit en een aantal andere effecten zijn nog niet goed begrepen de golfvorm zegt niet veel dat is meer in onze perceptie.
Waar gaat het dan wel om...... de overall kwaliteit van het gegenereerde signaal de korte en lange stabiliteit de ruiszijbanden..... op harmonische kan je filteren.
Een mooie sinus golfvorm heeft altijd ( is mijn ervaring ) een slechte zijbandruis !
Groet,
Henk.
Hallo Henk,
Na veel proberen heb ik een condensator combinatie gevonden in de koppeling tussen de kring en de gate welke wel stabiel is.
Dat is een NPO ker. C van 33pF in serie met de kring en de gate.
Parallel aan de gate staan twee ker. C's met een TC van +100; kleurcode rood/paars.
Toch kreeg ik nu nog niet die stabiliteit die ik eerst had.
Nu heb ik weer de spoel erin gezet welke uit 1mm draad is gewikkeld en dat gaat vreemd genoeg toch stabieler als de spoel welke uit 1,5mm draad is gewikkeld.
De spoel uit 1,5mm draad staat nu momenteel in een pan met water op het fornuis te koken en ik ben benieuwd of dat iets zou helpen.
Anders heeft het toch te maken met parasitaire capaciteiten, dat het met een dikkere spoel niet zo mooi werkt als ééntje uit 1mm gewikkeld.
Met die dikkere spoel blijft de frequentie rond de 300 á 400Hz dansen.
Met de dunnere spoel is de deviatie 100 tot 200Hz, vreemd hé?
Ik heb jou tekening overgenomen en ik dacht dat je een BF900 als versterker gebruikte in de oscillator.
Dat is een BF961 dual-gate Mosfet.
Je vroeg om een schema, wel hier is die dan:
Nog even over de zuivere sinusvorm aan de uitgang; hier zie je het spectrum met de harmonischen zoals die door iemand anders is opgemeten:
Dit is van een oscillator op 7MHz, de tweede harmonische is op -54dB en de derde op -60dB, dat is uitzonderlijk goed.
bron: https://www.qsl.net/va3iul/Very_Low_Phase_Noise_VFO/Very_Low_Phase_Noi…
Nog een interessante link: https://www.qsl.net/va3diw/vackar.html
De versterker en de buffer versterken het signaal tot ongeveer 40mW, daarachter is een 6dB verzwakker opgenomen.
Ik wilde een vermogen van 10mW hebben en dat heb ik ook precies op de uitgang.
De oscillator werkt nu terug stabiel zoals ik dat ook eerst had, alleen met de spoel uit 1mm draad gewikkeld.
Die andere dikkere spoel zal ik nog testen, wanneer die een uurtje heeft staan koken in heet water.
Tot zover even..
Ha Martin V,
Ik heb nog wat tijd besteed aan de Vackar oscillator.
In eerste instantie heb ik een klein stukje van jou schema opnieuw getekend dan is een en ander iets duidelijker voor mij en nu weer opnieuw getekend,, Ha... Ha.... 
Verder wilde ik wel eens weten of het geen je leest in de amateur bladen nu ook echt wel klopt.
Mijn ervaring is dat, als de informatie van horen zeggen komt er heel vaak veel onduidelijkheden zijn !
Het een wordt weggelaten en het ander erbij verzonnen, als ik naar de Vackar kijk ( ik heb dit al op een ander draadje geschreven ) zie ik een Colpitts met een PI netwerkje voor de isolatie meer niet....
Maar........ ik ben altijd wel zo objectief dat ik probeer het in de juiste context te plaatsen dus eind jaren 40 en dat was nog steeds het buizen tijdperk.
En een buis heeft nu eenmaal een langere opwarmtijd nodig dan een halfgeleider.
Door deze opwarmtijd veranderd de impedantie van de versterker gedurende een langere tijd !
Dit was dan ook de reden van het onderzoek van Vackar om de invloed van de versterker zoveel als mogelijk te elimineren, en ook nu met de halfgeleiders is dit nog steeds relevant zij het minder.
Daar gaan we dan !!!! ik heb ik een tekening gemaakt zodat de overdracht beter uit te werken is, ik heb dit gedaan voor zowel de Colpitts als van de Vackar.
ik heb de condensator waarden aangepast aan je nieuwe schema !
Nu heb ik een heel verhaal klaar liggen gisteren de hele dag en avond mee bezig geweest hoe je zo'n oscillator berekend zowel voor de Colpitts als de Vackar je zult begrijpen dat je niet onder rekenen uitkom om een objectieve analyse met betrekking tot tuning bereik en stabiliteit te maken.
Tevens heb ik een oscillator gebouwd met een stabiliteit van 2,5 Hz / uur op jou frequentie 
Ik weet niet of je geïnteresseerd ben in de totale analyse hoe je een en ander berekend met een B.J.T. of F.E.T. ik kan ook de formules weg laten en de conclusie geven......
Laat maar weten.
Nu zit in ieder geval de verdeling van de condensatoren goed in eerste instantie zat de grote waarden aan de verkeerde kant alleen wat je nu gemaakt heb is een serie Colpitts en geen echte Vackar meer 
dat maakt niets uit als een van de grootmeesters iets kunnen verzinnen waarom jij dan niet !
Ik kan al wel zeggen wat een goede uitvoering in de praktijk is, er voor zorg in relatie met de frequentie dat je spoel zo groot mogelijk is, en condensator C1 significant groter dan C2 dit i.v.m. de faseruis........
Groet,
Henk.
Hallo Henk,
Die dikke spoel heb ik erin gesoldeerd, in de oscillator en ja dat heeft wel een wat stabielere frequentie.
Die spoel heb ik vanmiddag in kokend water in een pan, op het vuur gehad.
Dat die spoel "flink heet" is geweest is de email draad "doffer in glans" geworden. De isolatie is wat licht aangetast.
Ik heb de oscillator sinds vanmiddag aanstaan en met die dikkere spoel is de deviatie 200Hz rond de afgestemde frequentie.
Nu heb ik ook de spoel uit 1mm draad gewikkeld in een pan met kokend water staan, want ik vind dat het wel iets uitmaakt.
koper wordt dacht ik harder van flexibiliteit, wanneer het langzaam afkoelt.
Verder wilde ik wel eens weten of het geen je leest in de amateur bladen nu ook echt wel klopt.
Nee niet alles geloof ik klakkeloos.
Wat ik heb gelezen dat de Vackar oscillator(en de Colpitts) geen spoel met een kern, kunnen functioneren.
Bouw een Vackar zonder ferriet of ijzerpoeder kernmateriaal is het advies.
Ik heb zelf de ervaring; daarvoor gebruikte ik een T68-2 ringkern waarop de spoel was gewikkeld.
Dit werkte wel, maar vraag niet hoe; verschrikkelijk instabiel.
Dus dat klopt met wat ik heb gelezen.
Gebruik altijd een luchtspoel voor de kring.
zie ik een Colpitts met een PI netwerkje voor de isolatie meer niet....
Inderdaad meer is het niet.
Door deze opwarmtijd veranderd de impedantie van de versterker gedurende een langere tijd !
Interessant nu weet ik waar die "instabiliteit" vandaan komt en de schakeling pas na 40 minuten "frequentie stabiel" is.
Ik weet niet of je geïnteresseerd ben in de totale analyse hoe je een en ander berekend met een B.J.T. of F.E.T. ik kan ook de formules weg laten en de conclusie geven......
Laat maar weten.
Wat u het makkelijkste lijkt, als het niet teveel werk is.
Die formules zullen wel ingewikkeld zijn, die kun je dan net goed weglaten, er iets van snappen zal ik het wel niet.
Tevens heb ik een oscillator gebouwd met een stabiliteit van 2,5 Hz / uur op jou frequentie
Dat is interessant, ik ben benieuwd hoe die werkt.
dat maakt niets uit als een van de grootmeesters iets kunnen verzinnen waarom jij dan niet !
Ik heb er "serie Colpitts" van gemaakt in het schema (aangepast de naam "Vackar" veranderd in "Colpitts").
Voor de vaste condensator in de drain, van de kringparallel capaciteit, heb ik gekozen voor een reactantie van 50 ohm (op de laagste werkfrequentie).
Dus daar zou ik een lagere reactantie in kunnen zetten, van laten we zeggen 25 ohm?
Mijn afstembereik wordt dan iets groter.
Tot zover even...
Even tussendoor een vraag:
Hoe zit het met het tempratuur gedrag van (zilver) mica condensatoren?
Zijn deze uitermate geschikt voor een afgestemde kring in een oscillator?
Ik zit er aan te denken om mica condensatoren rond de afgestemde kring in een oscillator te gaan gebruiken.
Honourable Member
Hi Martin V,
Tja, dat hangt af van het type en merk of de Silvermica condensatoren stabiel zijn in jouw oscilator.
Denk aan 10 tot 50PPM/C
Groet,
Bram
Ha Martin V,
Ik heb vandaag nog eens nagedacht omtrent je vraag over de spoel, maar eerst het volgende ik had de oscillator aan laten staan zeg maar vanaf zondag middag.
En zoals ik je melde 2,5 Hz / uur dat is niet slecht, het meetsysteem neemt om de 30 minuten een sample.
Wat zie ik op de maandag ochtend 156 Hz naar beneden later in de avond zo'n 76 Hz weer omhoog en nu nog steeds rond de 80 Hz te laag maar wel vreemd !
De oscillator spoel is verzilverd band op een keramisch lichaam, en mijn varactor is beter als het model welke jij gebruikt tevens is de filtering voor de afstemspanning stukken beter als bij jou het geheel zit in een aluminium behuizing in een isoleer kamer ?
Maar wat betekend beter, als het resultaat het zelfde is als bij jou
Als ik in A.D.S. een simulatie laat lopen is alles goed ook de ruis en de harmonische balans.
Het is wel interessant, ook ik doe niet veel meer met losstaande oscillatoren het is al snel P.L.L. vergrendeld !
Dat wilde ik eerst even kwijt niet alles is rozengeur en maneschijn.....
Nu jou vraag omtrent de condensator zilver mica is de beste soort voor die toepassing in het exemplaar wat ik zondag gebouwd heb zitten 4 zilver mica condensatoren.
De Tc is positief 30...75 ppm / °C en de Q is heel hoog......
Welke ga je nu gebruiken de serie Colpitts / Clapp maar dan zonder de π condensatoren of gecombineerd in het laatste geval zal ik de berekening moeten uitbreiden.....
Ik kan al wel mededelen dat de serie Colpitts gelijk is aan de Vackar !
Ook heb je nog gevraagd wat beter is om uit te koppelen, emitter of collector de berekening m.b.t. de stabiliteit laat zien dat uitkoppelen aan de colletor of de emitter niet veel uit maakt ook het niveau wat je overhoud is bijna gelijk je zult aan de collector aanzienlijk losser moeten uitkoppelen hierdoor creëer je meer verlies....
Verder zal ik mijn wijziging van de regelspanning eerst tekenen.
En dan jou F.E.T. waarom heb je daar voor gekozen een B.J.T. is in een oscillator omgeving beter !
Het onderzoek zal ik bewerken en relevante delen kan ik dan uploaden maar de formules die type ik in MathType en importeer ik in office als O.L.E. object alleen op CO gaat dit niet dan moet ik er eerst een J.P.G. van maken.
En je heb echt een paar simpele formules nodig om de resonantie frequentie te berekenen en de versterking welke nodig is en om de stabiliteit te bekijken.
Groet,
Henk.
Hallo Blackdog en Henk,
Het zou kunnen dat jouw oscillator frequentie verloop, door een veranderde temperatuur in de kamer.
Het is tenslotte zomer en dan zijn er van die dagen bij, dat het vies benauwd is.
Omtrent de mica condensatoren; ik heb een paar condensators vervangen door mica typen, volgens mij maakt het wel wat uit.
Welke ga je nu gebruiken de serie Colpitts / Clapp maar dan zonder de π condensatoren of gecombineerd in het laatste geval zal ik de berekening moeten uitbreiden.....
Wat ik gebruik is wat er in mijn schema staat. Wat daar staat ben ik niet van plan te maken, maar is datgene wat ik al gebouwd heb.
Ik gebruik dus de serie Colpitts.
Ik heb de stabiliteit van de oscillator een heel stuk beter gemaakt door C3 zo groot te maken in capaciteit, dat het oscilleren net niet afslaat.
Die capaciteit is verhoogd van 22pF naar 200pF, tevens is die condensator nu vervangen door een mica type.
Condensator C2 (in de feedback) is een NPO+150 type, kleur rood paars.
Deze verandering zorgt ervoor dat nadat de oscillator is ingeschakeld, de frequentie niet zover verloopt als dat eerst bij mij was.
Maar ook op de lange termijn is de oscillator zo stabiel, dat de frequentie niet of nauwelijks verloopt.
En dan jou F.E.T. waarom heb je daar voor gekozen een B.J.T. is in een oscillator omgeving beter !
Omdat de gate-source ingangs weerstand bijna on-eindig hoog is.
Daarom wordt de kring nauwelijks belast, door de Mosfet.
Een dual-gate Mosfet heeft gunstige ruis eigenschappen heb ik gelezen.
Ook heb je nog gevraagd wat beter is om uit te koppelen, emitter of collector de berekening m.b.t. de stabiliteit laat zien dat uitkoppelen aan de colletor of de emitter niet veel uit maakt ook het niveau wat je overhoud is bijna gelijk je zult aan de collector aanzienlijk losser moeten uitkoppelen hierdoor creëer je meer verlies.
Ik gebruik een koppelspoel om het signaal uit de oscillator uit te koppelen.
De uitgangsimpedantie van de koppelspoel is 50 ohm, de spoel heeft 2,5 windingen over 12mm.
Ik heb een test gedaan hoe stabiel de oscillator is en die gegevens in een tabel gezet.
Het resultaat is niet slecht ik ben daar tevreden over.
Beter als dat zal ik het niet kunnen krijgen, dus ik verander ook niets meer aan het ontwerp.
Vandaag maak ik een nieuwe print en de onderdelen zet ik daarop over.
Dat is mijn uiteindelijke versie van de oscillator en het einde van mijn bouw-experimenteer project.
Die test zal ik later nog posten, ik heb er nu niet zoveel tijd voor.
Ha Martin V,
Goed te horen dat je succes heb geboekt, ik heb vanochtend ook naar het doosje gekeken zat me niet lekker en wat blijkt een tantaal aan de voedingsrails defect !
Dat heb je met onderdelen die ik zo'n beetje 35 jaar mee sleep, ik meen mij te herinneren dat of @fred101 of @blackdog ook zo iets bij de hand had
Ik zie dat je het schema iets opgefrist heb, ik had nog willen vragen of de 1 MΩ in de regelspanning niet iets te uitdagend was maar deze is veranderd naar 100 k Ohm is nog veel.
Wat je niet wil is A) een inductie in het circuit er bij en B) een ruis generator in je lus
Hierbij het tekeningetje hoe ik het heb opgelost
je heb best wel behoorlijk AC in de ( lus ) seriekring dan gaat je varactor vreemd doen als je aan bieide kanten van een condensator geen potemtiaal genereerd werkt de condensator als een weerstand en dat wil je niet......
Ook een 100 k Ohm weerstand is behoorlijk inductief op 20 MHz deze paracitaire eigenschap beinvloed de kring en maakt een en ander instabiel.
Dan de ruis dat is best wel complex en er zijn verschillen maar niet zoals jij die waarschijnlijk in gedachten heb.
Er zijn hoofdzakelijk twee soorten ruisbronnen in het bipolaire oscillatorcircuit: breedbandruisbronnen vanwege thermische en schotruiseffecten en de laagfrequente ruisbron vanwege 1/f (flikkerende ruiseffecten).
In veldeffecttransistor (FET)-oscillator, is hoge velddiffusie ruis dominant en is er geen schotruis.
De stroom in een transistor is geen continu proces, maar bestaat uit de diffuse stroom van een groot aantal discrete dragers, en de bewegingen van deze dragers zijn willekeurig en verklaren het ruisverschijnsel tot op zekere hoogte, maar er zijn nog veel onbekende factoren.
In conventionele termen genereert de thermische fluctuatie in de minderheidsdragerstroom en generatie recombinatie processen in de halfgeleider thermische ruis, schotruis, partitie ruis, burst-ruis en 1/f-ruis. Maar in werkelijkheid is dit niet het geval; de bron van 1/f-ruis is nog steeds onderwerp van onderzoek en natuurkundigen maken nog steeds ruzie over de oorzaak.
Uiteindelijk waar het ons omgaat ( dit geldt ook voor een Op amp ) is het ruis vermogen, de ene keer zal de stroomruis dominant zijn de andere keer de spanningsruis afhankelijk van het type versterker, maar ook de varactors ruisen !
De combinatie C3 C4 maskeren de ingangscapaciteit van je F.E.T. hoe kleiner de C3/C4-verhouding, hoe beter de oscillator zal zijn.
Ik begrijp dat je het hier even bij laat, ik ben opnieuw aan het samplen !
Groet,
Henk.
Hallo Henk, en andere meelezers,
Ik had nog even belooft om de uitslag van de test, betreffende de frequentie stabiliteit met jullie te delen.
Tijd: uur--------Frequentie: kHz--------Deviatie: Hz
3:00-------------20.016.8----------------X
3:02-------------20.017.1---------------+300
3:04-------------20.016.8----------------300
3:06-------------20.016.7----------------100
3:08-------------20.016.5----------------200
3:10-------------20.016.4----------------100 in 10 min.-400Hz
3:15-------------20.016.3----------------100
3:20-------------20.016.1----------------200
3:25-------------20.016.1----------------0
3:30-------------20.016.1----------------0
3:35-------------20.016.1----------------0
3:40-------------20.016.0----------------100
3:45-------------20.016.1----------------+100
3:50-------------20.016.0----------------100
3:55-------------20.016.1----------------+100
4:00-------------20.016.1----------------0
Zoals jullie zien is de oscillator aardig stabiel.
Vanaf het inschakelmoment is de deviatie 400Hz omlaag in frequentie na 10 minuten tijd.
Intussen heb ik wat keramische condensators vervangen door mica typen, in de hoop dat dit nog een beter resultaat heeft.
@Henk, de voeding van de varicap heb ik uitgebreid getest en veranderd, om te kijken of dit nog beter kon.
De weerstand van 100k die ermee in serie staat heb ik vervangen door een spoel van 15µH en/of daarmee een weerstandje van 2200 ohm mee in serie.
Dit had allemaal een ongewenst effect, de stabiliteit werd alleen maar slechter.
Uiteindelijk heb ik de spoel maar weer eruit gehaald en het weerstandje van 100k zo gelaten als dat het was, want dat werkte het beste.
Met een spoel werd mijn frequentie wel een stuk lager, dat scheelde 100kHz of meer.
Wat betreffende de ruis in deze schakeling, dat kan ik niet meten, dus ik kan daar ook niets over zeggen.
Ik heb alleen een oscilloscoop tot mijn beschikking en ik denk dat dat onvoldoende is om ruis te kunnen meten.
Maar de oscillator komt direct te werken op de opgewekte frequentie, er komen dus geen delers of mengtrappen aan te hangen.
Dus ik denk dat het dan wel goed zit met de ruis en dergelijke.
Wel komt er later een PLL regelschakeling in en die kan extra ruis toevoegen aan de schakeling.
Ik ben nog niet helemaal klaar met het ontwerp; er komt nog een schakeling in om FM breedband te moduleren.
Dit wordt gedaan door een extra varicap en een transistor(of een opamp).
Maar dat is voor een volgende keer.
Tot zover even..
Ha Martin V,
Dat ziet er goed uit ik heb mijn ontwerpje nog aanstaan en kom na het vervangen van de tantaal condensator op 5,6 Hz dus dat is weer de + / - 2,5 Hz.
Toch even de andere wijze van sturing geprobeerd dat was dan ook een voorstel ik gebruik een goede smoorspoel maar dat is altijd opletten m.b.t. de S.R.F. de tweede diode voorkomt voorwaartse geleiding en dus vervorming maar heeft geen invloed op de stabiliteit ik denk in jou meting niet zichtbaar !
Als je later F.M. gaat moduleren let hier op dan heb je er zeker mee te maken omdat je een voor spanning gebruik en daar op de modulatie zet......
Ik heb nog even aan het documentje gewerkt maar het is bijna niet te doen om stukken weg te laten dan wordt het een warrig verhaal.
En zeker heeft het nu een aanvulling nodig m.b.t. de serie Colpitts waarbij ik moet opmerken dat dit een bijzondere uitvoering is Colpitts + Vacker = Martin V oscillator .
Toch zou het wel leerzaam zijn omdat ik stap voor stap het verschil laat zien tussen de Colpitts en de Vackar !
Maar ook de berekening aan de halfgeleider waarbij je te maken heb met twee toestanden A) de start klein signaal gedrag..... B) als de oscillator werkt het groot signaal gedrag en vergis je niet hier zit wel degelijk verschil in
Aan de andere kant ik zit nu op 4 A4 velletjes dus dat wordt te langdradig.
Ik wacht met belangstelling het vervolg af dan ga ik voor @rob007 verder voor de 10 MHz temperatuur compensatie zit ik nog op de N.T.C. / P.T.C. te wachten.
Groet,
Henk.
Even een kleine reactie vanaf mijn kant..
Ik heb iets belangrijks ontdekt, niet dat zo bijzonder is, het is heel logisch en een ander zou dat ook vanzelfsprekend vinden.
De frequentie stabiliteit hangt in grote mate af van de inductieve koppeling tussen de oscillator resonantiespoel (L1) en de koppelspoel (L1a).
De stabiliteit viel mij tegen, ik had het beter gehad, doordat de afstand tussen L1 en L1a werd vergroot tot zo 3 á 4mm, werd de stabiliteit een heel stuk beter.
Bij een "te vaste" koppeling tussen de beide spoelen neemt de uitgangsamplitude toe to 3Vp.p. op de uitgang of hoger, maar neemt de stabiliteit af.
Door nu de uitgangsamplitude in te stellen op 2,5Vp.p. op de uitgang is de koppeling goed, de stabiliteit is dan ook goed.
Blijkbaar heb ik hier te maken met onder/boven kritische koppeling tussen de beide spoelen.
Ik ben nu met een andere test bezig, nu ik dit ontdekt heb en daarbij gaat het mij om de lange termijn frequentie stabiliteit.
Daarbij let ik op hoe de oscillator frequentie stabiliteit is op de lange termijn; in uren of dagen.
Momenteel staat de frequentie op 20.035.7kHz, ik ben benieuwd wat dat is over enkele uren.
Voor C3 en C4 heb ik die vervangen door mica typen, ik heb gemerkt dat dit niets bijdraagt, met de keramische NPO condensatoren van een totaal capaciteit van 200pF, vond ik de stabiliteit toch net een fractie beter.
Daarom heb ik die condensatoren weer terug geplaatst.
Toch zou het wel leerzaam zijn omdat ik stap voor stap het verschil laat zien tussen de Colpitts en de Vackar !
Ik kijk met belangstelling uit naar jouw document @Henk.
Lijkt mij heel leerzaam en ach, vier A4 velletjes zijn niet te langdradig voor mij.
Tot zover even..
Honourable Member
Hi Martin V,
Als je de spoelen strakker koppeld, dan wordt de Q van de kring lager wat resulteerd in en groter frequentie verloop.(denk aan een xtal heeft een Q van 10.000 to t 200.000)
Ook als de uitkoppelspoel beter gekoppeld is, verooorzaakt de belasting van die spoel ook meet effect op de frequentie.
Het is een beetje complex geheel, maar hoe lichter gekoppeld hoe beter dat is voor de Q van de kring.
Te licht gekoppeld gaat je ook weer problemen opleveren, dus je moet zoeken naar enigsins een balans in de koppeling.
Groet,
Bram
Honourable Member
Op 30 juli 2021 16:34:10 schreef Martin V:
Blijkbaar heb ik hier te maken met onder/boven kritische koppeling tussen de beide spoelen.
Vergeet niet de capacitieve koppeling tussen de spoelen. De spanningen op beide kanten van L1 zijn (in verhouding) zeer hoog, en een fractie van een pF geeft al meer koppeling dan de inductieve koppelfactor k van bijv. 0,1 of 0,05.
Je ziet dat, doordat bij vastere koppeling de frequentie omlaag gaat, in plaats van omhoog zoals bij inductieve koppeling het geval zou zijn.
Nog vergeten te noemen:
Nog even over de zuivere sinusvorm aan de uitgang; hier zie je het spectrum met de harmonischen zoals die door iemand anders is opgemeten:
Let wel, niet in het echt gemeten; het betreft slechts de output van de simulator.
Ha Martin V,
Ik heb ook nog even naar mijn oscillator gekeken zit mooi binnen 2,5 Hz dus mijn probleem wat ik even had was wel dergelijk een lekke tantaal condensator !!!!!
Mooi dat je toch nog met de observatie bezig ben, er zijn nog wel een paar verbeter stappen mogelijk, maar ik ben met je eens ergens moet je er een punt achter zetten anders komt er nooit een werkend exemplaar !
Tenzij de drijfveer is om een zo'n laag mogelijke zijbandruis te bereiken, maar dan kan ik je verzekeren dan ben je nooit klaar
En de apparatuur om dit te meten is heel duur....
Ik kan op 1 Hz van het opgewekte signaal meten ik denk dat jou oscillator daar -40 dBc bereikt voor de vuist uitgerekend.
Dat lijkt slecht maar de generator van een Nano-V.N.A. is nog slechter en dat is een D.D.S.
Jou bevinding...... daar had ik op 28-07-21 het volgende over opgemerkt.......
Ook heb je nog gevraagd wat beter is om uit te koppelen, emitter of collector de berekening m.b.t. de stabiliteit laat zien dat uitkoppelen aan de colletor of de emitter niet veel uit maakt ook het niveau wat je overhoud is bijna gelijk je zult aan de collector aanzienlijk losser moeten uitkoppelen hierdoor creëer je meer verlies....
Ter verduidelijking van bovenstaande het volgende....... als ik bij het ontwerpen van het systeem ( oscillator ) de overdracht uitwerk kom ik automatisch een aantal belangrijke parameters tegen een er van is de stabiliteit.
We kunnen de stabiliteit van de oscillator berekenen......
Vackar
die recht evenredig is met de uitgangsweerstand R (Alle component nummers volgens het tekeningetje wat ik gemaakt heb ).
Dit houdt in dat de oscillatiekring aan de bron- en aan de belastingzijde zo zwak mogelijk moet worden gekoppeld.
Aan de belastingzijde wordt verondersteld dat de versterker een oneindige ingangsweerstand heeft, dus het probleem is opgelost.
Aan de bronzijde wordt dit doel bereikt door de hoogste waarde te geven aan R.
Door de berekening van de stabiliteit weg te laten, verliezen we cruciale informatie met betrekking tot de waarde van de weerstand.
Bij het ontwerpen is dit dus van essentieel belang
Maar let op er is meer...... dit eerste belangrijke resultaat mag niet als eindconclusie worden gebruikt.
Dezelfde analyse, in aanwezigheid van een belasting, zou aantonen dat een compromis moet worden overwogen tussen de stabiliteit, de oscillatietoestand en het geleverde vermogen bij de belasting.
Nog even een slot opmerking met betrekking tot de varactor ik denk dat in jou situatie de smoorspoel welke ik had opgegeven te klein is.
Ik gebruik in mijn experiment niet de trafo uitkoppeling !!!!
Je mag ook een weerstand aan de tweede varactor hangen als het DC pad maar gesloten is en voor jou RF voldoende ontkoppeling plaats vind.
Maar de tweede diode is gezien de grote van de oscillator spanning wel belangrijk.
Ook de gate twee voorzien van een ferriet kraal om het pootje kan geen kwaad.
Groet,
Henk.
Hallo Henk, en andere meelezers, hier een update en het vervolg van mijn werkzaamheden.
De schakeling om FM breedband te kunnen moduleren heb ik getest.
In feite is het niets meer als een BC550 als emittervolger geschakeld, welke een extra varicapdiode aanstuurt.
De "gemoduleerde" varicap staat met een condensator in serie met de varicap welke ik voor de afstemming van de oscillator gebruik.
De serie condensator dient voor het instellen van de frequentiezwaai welke + en - 75kHz van de frequentie moet variëren.
Maar helaas wil het niet goed werken, vermoedelijk gaan twee varicaps parallel niet lekker werken.
Ik zou deze "FM modulator" ook parallel kunnen zetten aan de drain, dat heb ik nog niet geprobeerd.
Uiteindelijk heb ik de audio spanning, voor de modulatie, maar gesuperponeerd op de DC spanning van de varicap.
Maar nu is de frequentiezwaai afhankelijk van de frequentie.
Bij een lage frequentie is meer AF spanning nodig als bij een hoge frequentie.
Voor de rest heb ik nog iets te melden over de smoorspoel welke in serie staat met DC spanning van de varicap.
Nog even een slot opmerking met betrekking tot de varactor ik denk dat in jou situatie de smoorspoel welke ik had opgegeven te klein is.
Die smoorspoel is bij mij 100µH en nu wil het opeens wel werken.
Dus ja Henk, ik denk dat je gelijk hebt en de spoel een te kleine waarde had/heeft.
De stabiliteit is een stuk beter geworden als met een weerstandje van 100kΩ waarmee ik de varicap van spanning voorzie.
Hier is het schema wat ik heb bijgewerkt.
Na ga ik de oscillator over zetten op een andere printplaat en eigenlijk ben ik nu klaar met het ontwerp.
Voor zover er "iets" te verbeteren was, heb ik dat gedaan en nu is het af.
Het volgende wat ik ga doen, is het ontwerpen van de zenderversterkers, want ik ben nog lang niet klaar met dit project.
Om de oscillator stabiel te krijgen; daar ben ik nu klaar mee, op naar de rest van het project.
Tot zover even het nieuws vanaf deze kant.
Ha Martin V,
Ik had niet eerder tijd om je nieuwe ontwerp te bekijken, je heb het ontwerp aangepast en er een “ Martin serie Colpitts “ van gemaakt heb dat is prima als het goed werkt bij jou....
Uit mijn onderzoek heb ik de conclusie kunnen trekken dat de serie Colpitts vrijwel gelijk is aan de Vackar.
Dit doet niets af aan de verdiensten van deze twee briljante ingenieurs en bewijst dat, zelfs zonder enig verband, identieke ideeën duizenden kilometers uit elkaar kunnen ontstaan.
Ik heb een overzicht gemaakt van de meest gebruikte oscillatoren er zijn er veel meer dat weet jij ook wel maar die zijn of onnodig complex of qua techniek achterhaald !
Ik ben benieuwd wat op dit moment de stabiliteit is ik meet nog steeds zo'n 10 Hz soms een paar uur -4 maar dan loopt de frequentie toch weer omhoog ook dit kan beter maar voor een test schakeling zonder temperatuur compensatie niet slecht.
Vraag; gebruik jij nog wel temperatuur compensatie en zo ja waar precies ?
Ik zie dat je nog geen serie varactor gebruikt.... je kan eens meten welke top- top spanning je over de diodes heb staan, maar goed die keuze is aan jou.
Als zo'n varactor in voorwaardse geleiding komt werkt het net als bij elke andere diode, een gelijkrichter en een verdubbelaar cadeau dat is iets wat je niet wil.
Dan nog een puntje zie onderstaande schema jou varactor zit voor de serie condensator !
Dan krijg je het Vackar oscillator circuit zie mijn overzicht !
Daar is uiteraard niets mis mee, maar de titel is dan niet goed omschreven.
Dit is mijn versie met jou component waarden maar wel met de serie varactor uitvoering !
Het is maar de vraag of de positie van de varactor hier wel optimaal is, later meer hier over.
In eerste instantie bereken je de standaard serie Colpitts oscillator ik denk dat dit bekend overkom de L is jou spoel en de condensatoren zijn dezelfde nummering als op mijn tekening er is uiteraard een aanloopje nodig om op de eind formule te komen, maar dit heb ik hier voor de duidelijkheid hier achterwegen gelaten en de praktische formule op geschreven.
Formule resonantie frequentie serie Colpitts oscillator ;
De oscillatiefrequentie wordt gegeven door bovenstaande vergelijking.
Deze oscillatiefrequentie verschilt van de aanvankelijk verkregen frequentie zonder de condensator in serie.
In dit geval is het alsof de drie condensatoren in het circuit in serie zijn geschakeld op de klemmen van de spoel.
Als de condensator C3 een lage waarde heeft, hangt de oscillatiefrequentie voornamelijk af van deze condensator !
Door de afzonderlijke gevoeligheid van de drie condensatoren te waarderen kan je de keuze van de varactor gemakkelijk bepalen.
Het toevoegen van de afstem-varactor ;
in verband met de bijlages vervolg.......
Nu de mogelijkheid om F.M. te moduleren om de wederzijdse invloed van afstem-varactor en modulatie-varactor te elimineren moet afzonderlijke voorspanning gebruikt worden.
Als je oscillator op een vaste frequentie werkt kan je met de bias een goed compromis maken maar afstembaar......
Ik zal een tekening maken, ik weet niet op welke wijze je de modulator in het schema van je van plan was aan de varactor te knopen......
De modulatie-varactor ;
Zoals je misschien zie ga ik uit van een anti serie diode voor zowel de afstemming als de modulatie !
Dit is uiteindelijk de capaciteit welke in combinatie met de L de oscillator frequentie bepaald beide varactors hebben invloed op de centrale frequentie.
Het is aan de voorspanning ( bias ) om in een lineair gebied van de varactor te werken, de verhouding Cvar_FT : Cvar_mod bepalen de gevoeligheid van het verstemmen.
Tot zover mijn inbreng misschien is het nuttig, als je toch liever de Vackar wil gebruiken dan gaan we daar mee door de keuze is aan jou !
Het enige argument wat ik nog kan toevoegen is..... hoe minder componenten die temperatuur afhankelijk zijn en gevoelig voor je schakeling hoe beter !
Groet,
Henk.
Hallo Henk,
Ik wist niet dat je afgelopen zaterdag al een reactie in dit topic had gegeven,dat zie ik nu pas.
En zelfs tweemaal, dan ook maar even een reactie van mijn kant.
Uit mijn onderzoek heb ik de conclusie kunnen trekken dat de serie Colpitts vrijwel gelijk is aan de Vackar.
Ja, maar die serie Colpitts maakt wel gebruik van twee capaciteiten welke aan de spoel vast zitten, welke mee doen aan de afstemming van de kring.
Net zoals dat gedaan is bij de Vackar schakeling.
En dat zie ik bij de serie Colpitts in jouw tekening niet.
Een kleinigheidje maar toch.
Ja ik denk zelf dat ik niet nieuws heb gevonden of toegepast heb, volgens mij is het toch gewoon een Vackar oscillator schakeling.
Maar ik heb toch nog iets veranderd; dat is de parallel condensator die van de gate naar de massa is verbonden.
Die heb ik veranderd, die loopt nu niet naar de massa, maar naar de source.
De source zelf is niet geheel ontkoppeld voor HF; i.p.v. een 100nF condensator is die voor een gedeelte ontkoppeld met een C van 270pF.
Dat is vier maal de waarde van de C die aan de gate zit; die is bij mij 68pF.
Voor de duidelijkheid even weer het schema, zoals ik het nu heb.
De condensator welke in serie met de gate staat, heb ik toch zo klein als mogelijk gehouden.
Hij kan nog kleiner, maar dat is niet goed, want dan wordt de oscillator juist instabiel.
De waarde hou ik op 1/10e van C1 en C1 is 150pF; een reactantie van 50 ohm.
C3 is viermaal zo groot in capaciteit als C2 en die 270pF aan de source is weer viermaal zo groot als C3.
Dat de source slechts voor een deel ontkoppeld is maakt niets uit voor de werking en ook niet voor de uitgangs amplitude.
Maar toch lijkt het me beter zo, als dat C3 direct naar de massa gaat.
Dit omdat de impedantie weerstand tussen de gate en de source voortdurend veranderd nadat de Mosfet is ingeschakeld.
Door nu een condensator direct over de gate en de source te schakelen, wordt die invloed kleiner door de parallel reactantie.
Zou die condensator direct naar de massa gaan, dan staat daarmee de ontkoppel condensator van de source in serie met C3.
De tekeningen met de verschillende typen oscillatoren is zeer duidelijk, dank daarvoor.
In één van jou tekeningen zie ik een afstemspoel van de kring welke 300nH is, mijn spoel is een stuk groter n.l. 712nH.
De stabiliteit zoals ik het nu heb, dat is ongeveer 200Hz naar beneden en loopt 100Hz omhoog, niet zo super stabiel zoals ik het eerst had, maar beter krijg ik het niet.
De schakeling heb ik opnieuw opgebouwd op een (nette) nieuwe print en het ziet er nu ook netjes uit, ik zal even een foto daarvan laten zien.
Toen ik vanmiddag weg ging had ik de oscillator net aangezet, de frequentie was 20.0370kHz.
Na een aantal uren te hebben aangestaan, kom ik weer thuis en staat de frequentie op 20.0295kHz, een verschil van 8kHz.
Dus ja zo enorm goed is die stabiliteit nu ook weer niet, maar dat is niet zo erg.
Toch ben ik heel tevreden over de stabiliteit, ik merk nu nadat de oscillator na een uurtje of vier á vijf wel heel stabiel is.
De frequentie blijft mooi staan, af en toe verloopt dit met 100Hz.
Op de lange termijn in uren verloopt dit dus wel 8kHz, maar op de korte termijn stabiliteit is het toch een heel stabiele oscillator.
Op sommige plekken is het soldeer wat uitgelopen, dat komt omdat er aan is geëxperimenteerd en dat maakt het wat minder mooi.
Experimenten met de FM modulatie heb ik nog niet gedaan, dat komt later wel een keer, ik ben nu druk de oscillator in een kastje te bouwen met voeding en frequentie teller.