Ghia,
Ook Moto Guzzi eigenaren hebben problemen met de theorie en de praktijk van de Ducati Dynamo (met permanente magneten) en de spanningsregeling hiervan met de zgn RR (Rectifier/regulator)..
De electronicaspecialist van de Moto Guzzi Club Nederland, Jan K. heeft daarom een mooi stukje geschreven in het "Technisch Vademecum" van de Website van de Moto Guzzi Club Nederland
Lees ook de bijlagen door, dan ben je Up to Date.
""""
Verhaaltje over de Ducati dynamo gelijkrichter regelaar.
Is nog in bewerking, van Redguuz het meest recente schema gehad, dit is Rv3.
Tevens een foto van het binnenwerk, is een enorme klus geweest om het zo kaal te krijgen
""""
Ducati dynamo
.
Na de artikelen over de wisselstroom (Bosch) en de gelijkstroom dynamo nu een verhaaltje over de Ducati dynamo en de regeling ervan.
Bij de gelijkstroomdynamo is het nadeel dat de hoofdstroom door de borstels loopt dit geeft slijtage aan de borstels, tevens laden ze pas lekker bij een hoger toerental.
Bij de wisselstroom dynamo loopt alleen de veld (rotor) stroom door de borstels, daar is de slijtage van de borstels al een stuk minder, tevens heeft een wisselstroomdynamo een hoger vermogen.
Echter het vermogen bij een laag toerental is niet geweldig, zowel bij de gelijkstroom als de wisselstroom dynamo.
Dit komt omdat een deel van de opbrengst nodig is om het veld te maken, dit kost bij een laag toerental een Ampère of 3 a 4.
De oplossing is de Ducati dynamo, deze heeft geen bekrachtigd veld zoals de gelijkstroom en de wisselstroom dynamo, maar een stel permanente magneten, vergelijk het met een fietsdynamo.
Het grote voordeel is dat er voor zowel de hoofd als de veldstroom geen borstels meer nodig zijn. En dat het afgegeven vermogen bij een laag toerental een stuk hoger is, vooral bij de modellen met injectie is dit noodzakelijk omdat de brandstof pomp een aardig grote verbruiker is.
Maar geen voordeel zonder nadeel, het regelen van het afgegeven vermogen is lastiger, bij de andere dynamo’s regelt men het veld, minder veld is minder opbrengst.
Echter bij de Ducati is het veld vast en altijd even sterk en moet men het afgegeven vermogen op een andere wijze regelen.
Hier komt de elektronica te hulp, in het schema de opbouw van de regelaar.
Eerst maar eens de aansluitingen, J1 is de voeding vanaf het contactslot, J2 is de aansluiting van het laadstroomcontrole lampje, J3 is de aansluiting van plus van de accu, J4 en J5 zijn de aansluitingen voor de draden van de dynamo en als laatste J6 dit is de – aansluiting van de accu.
De werking, zodra we de motor op contact zetten komt er spanning op J1, deze komt via R11 en R12 op C2 terecht, via R9 wordt T1 open gestuurd en zal het laadstroomcontrole lampje gaan branden, dat schiet alvast op.
J2 wordt naar de min geschakeld en het lampje zit aan de andere kant aan de geschakelde plus. J1 vormt tevens de meet ingang van de boordspanning.
Starten we de motor, dan zal de dynamo gaan draaien en een wisselspanning opwekken op de ingangen J4 en J5. Deze draden komen intern uit op een gelijkrichterbrug gevormd door D7, D8 en T4 en T5. D7 en D8 zijn hoogvermogens dioden, T4 en T5 hoogvermogens thyristors.
Thyristors zijn een beetje speciale dioden, je kunt ze aan en uit zetten.
Maar goed de motor draait en de dynamo wekt spanning op, hier gebeurt echter nog niets mee, er zit nog een regeling in.
Stel de accuspanning is laag, niet zo vreemd want we hebben net de motor gestart, T3 is nu in geleiding en via D3 en D4 met de bijbehorende weerstanden R8 en R10 worden de thyristors aangestuurd, de wisselspanning uit de dynamo wordt nu gelijk gericht en komt op J3 terecht, waardoor de accu wordt geladen.
Wat er tevens gebeurd is dat 1 van de draden negatief zal zijn ten opzichte van de min en via D5 en D6 wordt de aansturing van het laadstroomlampje uitgezet. Het laadstroomlampje geeft dus niet aan dat er werkelijk gelden wordt, maar alleen dat er spanning uit de dynamo komt!
Loopt de accu (lees boordnet spanning) op dan zal op een gegeven moment ZD1 in geleiding komen, deze zet T2 aan en daardoor T3 uit en de thyristors worden niet meer aangestuurd. Door de verbruikers zal de accuspanning dalen, ZD1 gaat uit geleiding en de thyristors gaan weer aan enz.
Er zitten nog wat extra componenten in de schakeling zoals C1, de functie hiervan is er voor te zorgen dat de regeling niet gaat oscilleren, lees dat het aan en uitzetten van de brug wat rustiger verloopt. R13 en R14 zorgen ervoor dat de thyristors uit blijven als ze niet aangestuurd worden.
Op zich is de schakeling redelijk simpel recht toe recht aan, maar als de accu slecht is, kun je in de problemen komen. Onbelast kan de dynamo tot 85 Volt afgeven. Als de thyristors aangezet worden, komt er 85 Volt op het boordnet, doordat er verbruikers aanstaan zal de spanning al direct lager zijn en als de accu goed is neemt deze de rest voor zijn rekening. Maar als de accu geen vermogen op wil (kan) nemen heb je een te hoge boordspanning en dit is uiterst schadelijk voor de injectiecomputer (indien aanwezig).
Pas dus heel goed op bij modellen met een Ducati dynamo en een lege accu, met hulpstartkabels is de motor snel genoeg gestart, maar maak je nu de hulpstartkabels los dan kan de accu het vermogen van de dynamo niet aan en loopt de boordspanning zo hoog op dat de injectie computer stuk gaat.
De beste manier is de hulpstartkabels enige tijd aangesloten te laten, zodat de accu van de motor geladen wordt en de accu uit het hulpvoertuig als buffer dient. Dan de motor uitzetten, hulpstartkabels verwijderen en dan op de eigen accu te starten, lukt dit niet dan is de accu te slecht om nog verder gebruikt te worden.
Is deze dynamo zonder problemen? Zeker niet, bij een goede maar lege accu kan er maar zo 30 Ampère laadstroom lopen, bij deze stromen valt er over de brug een Volt of 2, maal 30 Ampère is dat 60 Watt, de onderdelen worden heet en kunnen stuk gaan.
Vervelende van halfgeleiders is dat ze dan vaak een sluiting vormen, als dat gebeurt wordt de accu, al dan niet via de dynamospoel, kortgesloten. Dan loopt er zoveel stroom dat de regelaar en als je geluk hebt de dynamo ook in rook op gaan.
Bij de latere modellen zit er ook een zekering in de leiding naar de accu, dit is niet voor niets, als de regelaar stuk gaat loopt er even zoveel stroom uit de accu dat de zekering stuk gaat en dat brand wordt voorkomen.
Mocht de regelaar stuk gegaan zijn, dan zijn er alternatieven, als Silent Hektik, deze hebben een andere opzet en zijn betrouwbaarder maar ook duurder.
De alternatieven hebben vaak een extra voorziening en dat is dat ze zorgen dat de spanning niet te hoog op kan lopen. Thyristors kun je aan en uit zetten, echter zodra ze aanstaan en je schakelt ze uit dan gaan ze pas bij de eerstvolgende nul doorgang van de wisselspanning uit.
In de tussentijd kan de spanning wel te hoog oplopen, de uitgebreidere regelaars clampen dan de spanning op een Volt of 20, zodat de rest van de elektronica van de motor heel blijft.
Een ander punt(je) is de massa aansluiting, deze zit bij deze regelaar aan het huis, zorg voor een goed contact met het frame, of nog beter, leg een >2,5mm2 draad van de regelaar naar een punt waarvan je zeker weet dat het verbinding maakt met het frame.
De 1100 Sport mist deze draad en de regelaar hangt onder aan het kuipframe, dit is geen goede massa, zeker niet als het kuipframe, gespoten of gepoedercoat wordt.
Mocht je bij een verbouwing de regelaar op een andere plaats willen hebben zorg dan dat er voldoende koeling is.
Ducati-regelaar Rv2 (1).pdf
Ducati-regelaar Rv3 (1).pdf
Foto print (1).pdf
Van de rest krijg ik helaas kortsluiting. 
