Oh jee, even het boetekleed aantrekken….
Mijn posting van maandag 22 mei, die had ik even snel geschreven na een vermoeiende dag, ik was niet meer echt helder. Ik heb wat zaken door elkaar gehaald.
Dat zit zo, een poging tot rechtzetten: ik heb al enkele E030-1-en onderhande gehad, gerepareerd en één gerepareerde voor mijzelf gehouden, en over een jaar of 20 geleden, een defecte E030-10, dat grote zware 10 ampere ding, gerepareerd. Sedert enige dagen is daar een E030-3 bijgekomen.
Die E030-10 was van een LTS en liet niets meer instellen, stond ‘vast’ op 30V/10A, draaien aan de knoppen deed niks. De docent electro wist er geen raad mee, kwam via via bij mij uit, of ik er wellicht wat aan kon doen. Hmm, een docent elektro die een kapotte voeding niet weet repareren, valt me tegen.
Maar goed, schema opgespoord, gedownload en kunnen vaststellen dat er een familieverwantschap met de E030-1-en die ik tot dan toe onderhanden had gehad. Zo was de ‘fout’ rap gevonden, iets in de regelprint en de opamps. In de 030-10 zaten 3 stuks 709. Zo’n 709 is één opamp in een 14pins DIL.
Die 709 was wat problematisch, die had de onaangename gewoonte nog wel eens in een ‘latch-up’ toestand te kunnen geraken. Enige oplossing: volledige power-down en een paar minuten wachten tot weer power-up. Wat onpractisch voor een experimenteer voeding.
Een 741 is de opvolger (direct replacement), heeft geen last van latch-up en is pin compatibel in de DIL14 behuizing en, mits juist geplaatst, kan ook een 741 in DIL8 behuizing worden gebruikt. Zo was die 030-10 simpel en goedkoop gerepareerd, de kapotte 709’s vervangen door verse 741-en, klaar. Als tegenprestatie een krat Hertog Jan Grand Prestige.
Van de E030-1 heb ik geloof ik alle versies voorbij zien komen, uitgezonderd de eerste met louter transistoren als verschilversterker(s), dus nog niet met opamps, en dan heb ik het over de regelprint.
Goed bekijken van de 030-1 en 030-3 schemas laat zien dat in beide typen het regeldeel hetzelfde in elkaar steekt respectievelijk zijn uitgerust met dezelfde regelprinten. Zijn onderling uitwisselbaar.
Die met opamps, op voetjes, blijkt, voor zover ik heb kunnen nagaan, te zijn uitgerust met òf 1 x 741 in 8 pins DIL en 1x 747 in 14 pins DIL, òf, 1 x TL081 en 1x TL082, beide 8 pins DIL.
Een 747 is in feite een dubbele 741, net zo is een TL082 een dubbele TL081.
De 741 respectievelijk TL081 diende voor de voedingsspanningsvoorziening van de regelprint, de 747 respectievelijk TL082, de ene helft voor de spanningsinstelling/regeling, de andere voor de stroominstelling/regeling.
Van die regelprint ben ik twee versies tegengekomen: p211b, bestukt met 741 en 747, en p211c, bestukt met TL081 en TL082.
Dan, waar dit onderwerp mee is gestart, de kwestie van 2N6027 in de uit een kliko geredde 030-3.
Die 030-3, na inschakelen lichtte het lampje op…… en dat was het. Meter op voorpaneel bleef links in de hoek in zowel V als A stand, draaien aan de V en A knoppen deed niks, uitgangsspanning bleef nul.
Ik dacht tja, vanwege die uitgangsspanning nul, de thyristoren ontsteken niet. Beide kapot of ze krijgen geen ontsteekpuls aangeboden. In dat laatste geval is D13 stuk, een 2N6027 of een D13T1. Even goed kijken met veel licht, oh, een 2N6027, ga maar eens even meten, bij stuk is het of alles ‘open’ of alles nul ohm. Ik meette nul ohm, ingebouwde toestand. Oei, een kapotte 2N6027. Nou ja, daarover is in meerdere bijdragen in dit onderwerp al geschreven.
Ik had dat dus gedaan na een lange vermoeiende werkdag.
Inmiddels heb ik de moeite genomen de 030-3 eens goed te reinigen, inwendig zat alles dik onder het stof. Met wat kwasten, repen poetslap, wattenstaafjes en flink blazen zag de 030-3 er een uurtje later weer spic en span uit. Zo werkt het een stuk prettiger. Vervolgens heel goed bij veel licht en een tandarts spiegeltje het inwendige bekijken. OOOOhhhh, daar zag ik een draadbreukje bij S0303, de smoorspoel in een van de dikke 48V leidingen tussen trafo en gelijkrichtdioden en thyristoren.
Soldeerbout opgestookt en draad vastgesoldeerd.
De 030-3 ingeschakeld, HIJ DOET HET…… Alles werkt zoals het hoort.
Hoe kon het dan zo zijn dat ik nul ohm meette aan de 2N6027?
Geloof het of niet, maar dat bleek in de universeelmeter te zitten, daar is iets mis in het weerstandsmeetbereik, en wellicht met nog meer. Om vooralsnog onduidelijke redenen ziet die alles <1Mohm als nul ohm en >1Mohm als OL.
Een kreupele universeelmeter, het laatste waar je aan denkt…. Ja, achteraf wel natuurlijk.
Verder blijkt mijn 030-3 er ééntje te zijn met een p211b regelprint, dus met een 741 en een 747. En die heeft R1 nog kort op de print die daaronder dus wat bruinsig verkleurd is. Ga ik nog wel aanpassen, de afstand tussen R1 en de print vergroten en C1 op conditie controleren en eventueel vervangen.
Nog even een ander rechtzettertje, wat ik eerder meldde van een 741 en een TL084 op de regelprint, betrof een 030-1 die ik eens ter reparatie kreeg, en NIET de 030-3 uit de kliko.
Citeren uit je hoofd na een zware dag… moet je niet doen.
Met groet,
MaccerZuid
