LTO Lithium Titanate Oxide Scooter

Het project Elite naar E-lite resulteerde in een hele tuin vol met elektrische scooters.
Wat mij in die zoektocht opviel is dat vele electro scooters amper km's hadden gemaakt.
Een 50cc Honda Vison legt met gemak 40.000km af, wat met een verbruik van 1:40 bijna niet is te verslaan zou je zeggen,
ware het niet dat het internet vol staat met verhalen over die geweldige electroscooters.
Maar de scooters in mijn tuin (en op verkoopsites) komen amper boven de 5000km. Sommige niet eens boven dan 800km.
Dat zijn dan wel dure kilometers.

In de praktijk blijkt het onderhoud van een accu hoog.
Je moet lief voor ze zijn, tegen hun nukken kunnen en als je hun prinsessen gedrag negeert word je getrakteerd op een
behoorlijk verval van het aantal levenscyclussen.

Bij een loodaccu is een val van 600 naar 300 of minder geen uitzondering. Oftewel om het jaar nieuwe accu's voor 300-400 euro.
Daar kun je aardig wat benzine voor kopen.

Nu dan de lithium 's, ook vaak kans op hetzelfde drama.
Wel beter dan lood en een stuk handzamer.
Maar voor mij toen nog geen reden om die overstap te maken.
Wil ook kunnen laden op hele koude en warme dagen.
Dat het in een minuutje of 10 kan is ook leuk, even je scooter laden aan een laadpaal ?
En mocht ik een keer iets vergeet uit te zetten en de accu daarmee diep
ontlaad, het niet meteen halve einde moet zijn.
Voldoende veiligheid marge is ook fijn.

Enfin
Ik heb nu al wat van dat spul gesloopt en bekeken. 5 staan er nu klaar voor het testen.
Twee zijn hetzelfde, das leuk voor de test tussen LTO en Lood.

Ik heb 46 (gebruikte) Toshiba LTO 20Ah aangeschaft en ben benieuwd.
Maximaal voltage is 2,8 Volt, maar dat is maar kort.
Tijdens 'het werk' zal het rond de 2,3 liggen.
Totaal dus 52,9 Volt.
Loodacculader laden meestal tussen de 50-52 Volt dus dat komt dan mooi uit.
Of het goed te laden is met loodacculaders, gaan ik zien?
Ik kan kiezen voor een 20Ah opstelling of 40Ah.
Misschien ook nog even een 72Volt systeem proberen.

Ik maak geen gebruik van een BMS, aangezien LTO robuust genoeg moet zijn.
Wel gebruik ik cell loggers om in de gaten te houden dat er geen slechte cel tussen komt te zitten.

Eerste stappen zijn bijhouden hoeveel energie er in gaat. Hoeveel er weer uit kan.
Rest voltages.
Verschil tussen wijze van LTO tov Lood.
Etc, etc.

Alle scooters zijn ex loodaccu opstelling, dus plek voor de LTO's is voldoende aanwezig.
Misschien moet er eventueel een helmopslag verdwijnen.

Spoiler alert;
Ik heb slechts een basiskennis van elektra en weet dat je af en toe
moet testen door draadjes gewoon eens tegen elkaar te houden.
Slim is het wel er van tevoren dan even een zekering tussen te zetten.
Daarom is LTO ook zo'n super accu/batterij voor mij.

Groet

Heb je voor LTO geen balancer nodig? Ik zou me daar toch even iets meer in verdiepen!

En zomaar draadjes tegen elkaar. Uuhm hopelijk denk je daar nog eens over na.

Je hebt ook al gereageerd in het topic van activate en die gebruikt ook een bms!

[Bericht gewijzigd door tuxie op maandag 19 juli 2021 16:56:27 (20%)

ok, geen BMS
wat gebeurt er als er iets fout loopt in de controller of de motor? dan fikt alles eruit ofzo?

draadjes tegen elkaar is bij li-ion al not done. en dat zou ik helemaal niet gaan doen met 20Ah cellen die vlotjes 100A leveren. daar smelt je u draadjes mee aan elkaar. of nog erger, je verdampt ze gewoon en dan plakken je vingers vol
ooit dat foutje eens gemaakt, en dit was nog maar 3 keer 3Ah in parallel
http://www.fordcapri.be/fcapri/alleweder/640/IMG_20191119_095042.jpg

ik hou van werken ..., ik kan er uren naar kijken

Zomaar draadjes tegen elkaar knallen was ook niet zo letterlijk bedoelt.
Vandaar ook de opmerking om een zekering te gebruiken.

Maar soms moet je ook gewoon iets proberen.
Daarom zet ik het ook op dit forum om te brainstormen.

Oude situatie is dat de 48 Volt scooters 4 loodaccu's hebben waar ook
geen BMS aan vast zit.
Tussen de accu's en de controller zit een dikke automatische zekering.
Volgens mij is LTO zelfs nog veiliger dan lood.

Waarom een BMS? Immers zet je er ook iets tussen wat juist problemen
kan geven. Mooi dat een BMS de mogelijkheid heeft om het volt verschil tussen de cellen te verkleinen.
Zie alleen voor LTO het nut niet zo.

Andere Lithium systemen zijn wat kwetsbaarder en hebben dat blijkbaar wel nodig.
Ook dat het kortsluiten van die varianten tot explosies kunnen leiden. LTO bijna niet.
Mijn mening is dan ook dat het een keuze is, geen must.
Of voor een LTO een BMS de levenscyclussen beter behoudt of niet kan ik weinig over vinden.
De mensen voor en tegen zijn ongeveer gelijk.

Tja het is jou schuurtje of huis 8)7
Een bms beveiligd ook tegen diepontlading en ompolen.
Iets waar geen enkele accu blij van wordt.

De cellen zullen zonder bms steeds meer uit de pas gaan lopen totdat je te ernstig gaat over of ontladen. Ook lto kan gassen en lekken. Weet jij dan precies wat de gevolgen daarvan kunnen zijn.

Op 19 juli 2021 19:20:03 schreef Ghia:
Zomaar draadjes tegen elkaar knallen was ook niet zo letterlijk bedoelt.
Vandaar ook de opmerking om een zekering te gebruiken.

zekering doet gewoon NIKS. als jij draadjes tegen elkaar houd met een zekering ertussen, blaas je gewoon zekering op en weet je nog altijd niks.
als je dan toch accu's wil meten, moet je ze met een vaste stroom belasten, en dan kijken wat de klemspanning doet om zo de Ri te bepalen.

Op 19 juli 2021 19:20:03 schreef Ghia:
Oude situatie is dat de 48 Volt scooters 4 loodaccu's hebben waar ook
geen BMS aan vast zit.
Tussen de accu's en de controller zit een dikke automatische zekering.
Volgens mij is LTO zelfs nog veiliger dan lood.

bijkomend zit er bij loodaccus geen bms want lood accus worden ook niet boos. ze worden altijd een beetje overladen omdat ze zo alles uitbalanceren. de overtollige energie wordt omgezet in warmte (en verdampt water)
er zitten er 4 in serie, waarschijnlijk 12V 12Ah blokken. deze leveren ook zoveel stroom niet.
en als ze veel stroom leveren, zakt de spanning al aardig in.

capaciteit wordt bepaald door C5 en C20 (Capaciteit / 5 en /20 dus).
12Ah / 5 = 2.4A en
12Ah / 20 = 0.6A discharge.

er is quasi NIKS veiliger dan lood, loodaccus mag je overbelasten, mishandelen, overladen, .... ze slijten gewoon sneller.
ze zijn ook nog eens 99% recycleerbaar en dat maakt dat hedendaagse autos nog altijd een oeroude lood accu aan boord heeft.

bij lipo, li-ion en lto wordt de max belastbaarheid meestal in 2C 5C 10C 20C 50C bepaald (2x C, 5x C)...
mijn 3Ah lipo doen nominaal 20C en piek 40C. dat is dus nominaal 60A dat ze leveren, en piek 120A. zet je er dan zo 3 parallel.... ga je tot 360A. en ze zijn niet groter dan mijn hand.

mijn escooter is een 1000W versie, dus op 48V is dat een kleine 25A. als ik dan volgas vertrek zie ik de accumeter gewoon zakken naar halfweg.
doe ik hetzelfde met mijn lipo's eraan, beweegt die accumeter NIET.

Op 19 juli 2021 19:20:03 schreef Ghia:
Waarom een BMS? Immers zet je er ook iets tussen wat juist problemen
kan geven. Mooi dat een BMS de mogelijkheid heeft om het volt verschil tussen de cellen te verkleinen.
Zie alleen voor LTO het nut niet zo.

bms monitort de accu en
-schakelt de belasting uit als ze overbelast wordt
-schakelt de belasting uit als de cellen teveel afwijken (en er één omgepoolt kan worden
-schakelt de belasting uit als ze leeg raakt, om schade van diepontlading te voorkomen
-schakelt de lader uit als er cellen overladen raken
-schakelt lader/belasting uit als de cellen oververhitten
-balanceert de accu bij opladen, maar dit is vaak HEEEEEEEEEEEL minimum hoor. meestal beperkt door de volle cellen te gaan belasten met een minimale stroom. meestal 10% van wat de lader kan leveren, zodat je zo de balans functie hebt.
als je een sterke lader hebt van 8A (die afschakelt bij 800mA), en je BMS kan maar 400mA balanceren, dan raakt die accu nooit deftig opgeladen/gebalanceerd omdat de BMS en lader mismatched zijn

https://www.youtube.com/watch?v=Qzt9RZ0FQyM&t=145s&ab_channel=GW

kortsluiting en LTO wordt al boos binnen de 90sec. wat er dan uitkomt????
lifepo vlot +4min

ik hou van werken ..., ik kan er uren naar kijken

Op 19 juli 2021 18:22:58 schreef fcapri:
ok, geen BMS
wat gebeurt er als er iets fout loopt in de controller of de motor? dan fikt alles eruit ofzo?

draadjes tegen elkaar is bij li-ion al not done. en dat zou ik helemaal niet gaan doen met 20Ah cellen die vlotjes 100A leveren. daar smelt je u draadjes mee aan elkaar. of nog erger, je verdampt ze gewoon en dan plakken je vingers vol
ooit dat foutje eens gemaakt, en dit was nog maar 3 keer 3Ah in parallel
[afbeelding]

100+A levert een 5S3P gereedschapaccu al van 4Ah, die cellen hebben een lage Ri.

waar rook was, werkt nu iets niet meer

Op 19 juli 2021 20:45:52 schreef testman:
[...]

100+A levert een 5S3P gereedschapaccu al van 4Ah, die cellen hebben een lage Ri.

gereedschapsaccu zijn meestal 1,5Ah cellen die 10-20C doen,
RC hobby batterijen zijn van die soft pacs die 20-60C doen
laatste zijn dus erger.

LTO zijn meestal overgrote cellen voor auto batterijen en meestal maar 5-10C. maar als die cel 40Ah is, is 10C toch vlot 400A

ik hou van werken ..., ik kan er uren naar kijken

Op 19 juli 2021 20:58:32 schreef fcapri:
[...]

gereedschapsaccu zijn meestal 1,5Ah cellen die 10-20C doen,
RC hobby batterijen zijn van die soft pacs die 20-60C doen
laatste zijn dus erger.

LTO zijn meestal overgrote cellen voor auto batterijen en meestal maar 5-10C. maar als die cel 40Ah is, is 10C toch vlot 400A

nou nee, in het hobbysegment is 1,5Ah standaard, maar bedrijfsmatige accupacks voor gereedschap zijn vlot 5Ah en van een stuk betere cellen die genoeg stroom leveren. heb onlangs nog een 4 cylinder benzine 2 liter op 2 van die packs gestart ( totaal 8Ah ) met een startaccu die bij t interieurlampje wat aanging al 2,5V inkakte.

waar rook was, werkt nu iets niet meer

Op internet is genoeg te vinden over personen die hun loodaccu uit de auto ruilen voor een alternatief.
Maar voor mij heeft een (start) loodaccu in een auto nog te veel voordelen, dus die laat ik nog even zitten.
Qua voltage komt een LTO niet helemaal goed uit met 12 Volt.
Daarbij is de weerstand heel laag en de vraag of de dynamo dat lang fijn zal vinden.

Maar bij scooters is dat een ander verhaal. Immers vaak 48 Volt of meer. LTO is velen malen beter bestand mbt diep ontladen.
De veiligheid is hoog en komt naar mijn mening in de buurt van een loodaccu.
Oke, mishandel je ze heel erg kunnen ze wat afblazen. Maar ze exploderen niet of veranderen niet in een reuze voetzoeker.

Een BMS is ook geen holy grail mbt de veiligheid in mijn optiek. In de praktijk zullen ze de cellen bij het laden 'beter' afvullen.
Maar tijdens het gebruik zijn de verschillen toch te groot voor zo'n apparaatje.

Op de werkbank staan nu 4x loodaccu's 26Ah in (parallel) passive balancering en 23 stuks LTO 20Ah.
Aangezien de LTO's diepere ontladingen aankunnen, lijkt mij dat aardig gelijk zo.
Nog even wachten op wat spulletjes uit het morgenland. Dan kan er ook nog even actief gebalanceerd worden.
De twee dezelfde scooters staan al te wachten en dan kan het spul er in en het testen beginnen.

Filmpje volgen omdat dit wat meer info geeft dan slechts tekst.
Een foto van een zilveren vinger, zegt ook meer dan tientallen woorden >:)
Vol hangen met metertjes, dan is ook direct te zien of het BMS gebeuren gemist wordt.
Aan de andere kant kan balanceren een onderhoud dingetje worden/zijn en moet je de accu's gewoon met regelmaat
een tijdje parallel schakelen.

Na wat extra onderzoek kan ik mbt LTO (Lithium Titanaat Oxide) weinig slechts vinden.
Nou ja, behalve dat ze duur zijn en een lagere energiedichtheid hebben dan andere moderne techniekjes.
Maar qua veiligheid zijn ze waarschijnlijk net zo goed, misschien beter dan lood accu's.
Gezien het totaalbeeld verre malen beter.
In China en India wordt er al veel gebruik van gemaakt en lopen er massa's LTO scooters van de band.

Enfin ik wilde ook nog de (bijna nieuwe) lood accu's gebruiken maar na een paar km gaven die al de geest.
Na meten 12,4V, 12,2V, 10,1V en een dramatische 7,3 Volt.
Weg met dat spul, hoort ook niet meer in een scooter.
Dus de LTO'tjes erin
23 stuks a 2,5 Volt in serie en aan een loodaccu lader.
Door al het gejaag op elektro scooters heb ik er nu zo'n 11 liggen,
in allerlei Amperage hoeveelheden.
(Van de week nog 3 brommers opgehaald ;-)
Zou jammer zijn als dat niet zou werken met LTO.

Na een tijdje gaf het apparaat vol aan en kon ik zelfs 58 Volt meten.
Een nette 2,52 Volt per LTO.
Meteen een toerritje plannen en kijken hoever 23 stuks mij brengen.
Uiteindelijk de cirkels om mijn woongebied heen steeds kleiner te maken kwam ik uit op 18km.
Waarbij de laatste nog met amper 20kmh af te leggen was.
Maar vanaf het begin ging het toch met een gangetje van 55kmh.
Die snelheid moet ik nog even ijken met een navigatie.
Hoppa weer aan de loodaccu lader met een rustige 3 Ampere.
Na zo'n 7 uurtjes was het LTO spul weer gevuld.
Vandaag kwam ik net niet goed uit en moest een stukkie lopen.
De helft was met duopassagier en het was een stuk kouder, dat kost extra.
Had ik wel iets rekening mee gehouden maar met 16km was het op.

Met 23 stuks houd ik het nu op een goede 15km.
De volgende 23 stuks staan in serie al klaar om parallel aan de rest aangesloten te worden.
Dan moet 30km prima lukken met 55kmh.
Perfect voor woon-werk verkeer.

De laatste 3 aangeschafte scooters kon ik niet laten lopen omdat daar een 3kW/72Volt motor onder hangt.
Nu heb ik een 2kW/48.
Het verschil heb ik al eens mogen meemaken en das niet niks.
Met 1,8ct/km (als mijn berekeningen kloppen?) kan het sparen voor de volgende LTOset beginnen.
Wat snel op een dikke 1500 eu komt.

Zo'n elektrische scooter rijdt heerlijk rustig.
Extra opletten geblazen, niet iedereen hoort je, moet ik nog wat op verzinnen.
Mp3 apparaat met motorgeluiden, of een wasknijper met een kaart zoals vroeguh op de fiets ;-)
Liever koop ik een oudere scooter en gooi er voor veel geld LTO in
dan een nieuwe te kopen met bv een Li-ion.

Binnenkort de meetapparatuur aansluiten en met meer precisie kunnen oordelen en ook andere
type scooters te testen/vergelijken.
Voldoende spul staan nu.