Discrete audio opamp

hi HmH al deze filmpjes over versterkers bekijken. longtailed pair,crossover etc...
https://www.youtube.com/user/w2aew

Op 10 januari 2016 14:32:26 schreef High met Henk:
ik zeg al:het is allemaal ROESTIG....

Of lees eens een boek
Daar staat het allemaal in
https://books.google.nl/books?id=7djSyLcX4coC&pg=PA388&lpg=PA3…

Het is natuurlijk JBerg54 zijn topic dus ik hoop dat na het lezen hem de moed niet in de schoenen zinkt. Zelf experimenteren blijft tenslotte erg leuk.

@raaf: bedankt voor de link. Ik heb het boek "Audio Power Amplifier Design Handbook" van Douglas Self vanmorgen gedownload en er driftig in zitten lezen. Het tabelletje met vermormings cijfers dat ik eerder gepost had kwam uit dat boek

Op 10 januari 2016 15:00:29 schreef High met Henk:
daar schijnt het hem dus nou net in te zitten: ze hebbe een B instelling en een A instelling en die A gaat meer open als je hem verder openschroeft... tot na de cross over vervorming. daarna schijnt hij weer uit te gaan. volgens mij krijg je dan trouwens weer corss over vervorming...

Heb een Marantz PM64 die ook zoiets heeft; "AVSS (auto voltage shift supply) which shifts output supply voltage according to power is carried, and high power-ization is realized by driving a power element with the output supply voltage which was most suitable for each power from the Koide power (? geen idee wat dit is) to the maximum output, maintaining a quality."

Ding is uit 1985 of zo. Keer de STK module moeten vervangen (en koelvin erop!) en fatsoenlijke LS aansluitingen gemaakt. Werkt nog prima in het hobby hok Beneden een klasse A versterker (tot 20W klasse A). Boven en onder Driade luidsprekers. Allemaal vintage. Alleen streamers tegenwoordig ipv cd en cassettes.

ik heb de basic van ideale op-amps altijd wel redelijk begrepen, maar in mijn boek hadden ze het over het instellen van de gain, nooit over open loop gain of closed loop gain zover ik me herinner. Maar zal mijn boeken eens van zolder halen. Filmpje is erg helder.
Echter de link van blackdog kon ik goed volgen.

Ga dat boek ook eens downloaden en van de week (of denk eigenlijk volgende week) spullen voor de MOSFET amp bestellen: wil er ook wat van leren. gewoon door experimenteren en kijken wat er mis gaat. zal daar van de week een topic over starten...

maar ik was verbaasd over het filmpje. Mij is altijd verteld als je een normale op-amp redelijk ideaal was. Ik snap alleen 1 ding niet: Waarom lost die load het op? in zijn plaatje is hij AC gekoppeld met de scoop, maar al ik het verhaal goed begrijp, trekt hij de sinus op de scoop gewoon naar boven.. dat hij feitelijk niet meer negatief wordt...
sorry voor de vele vragen, maar ik gebruikte altijd gewoon op-amps en heb me nooit om deze dingen druk gemaakt.

Hi Henk

Opamps zijn verre van ideaal De LM358 uit het filmpje kost maar een paar cent en heeft behoorlijk wat beperkingen. Voor serieus audio totaal ongeschikt.

Het is niet voor niets dat ik een discrete opamp probeer te bouwen.

Wat je op het filmpje ziet is dat zolang de uitgangsspanning positief is, de stroom UIT de opamp komt. Zodra de spanning negatief wordt moet de stroom de opamp IN, en die overgang verloopt door de condensator niet geheel vlekkeloos.Cross over vervorming.

Op ongeveer 7:10 zie je in het filmpje het interne circuit van de LM358. Je ziet duidelijk dat er voor de uitgangstrap GEEN bias circuit zit, zoals in mijn schakeling. Daardoor is de cross over vervorming hier tamelijk extreem, en is de opamp ook niet zo geschikt

Maar het is zoals @Blackdog zegt, door tegenkoppeling in je circuit op te nemen "lost" de opamp zelf een (groot) deel van de cross over vervorming op.

Hi Heren, Dames ook

Omdat het toch wel een beetje jeukte en ik graag mee doe,
heb ik vandaag wat tijd besteed om een testprintje op te bouwen.
Ik maak gebruikt van het schema van JBerg54 alleen zijn al mijn transistoren de voorgestelde typen.
Die typen zijn dus de KSA992 en de KSC1845 van Fairchild.
Q5 en Q6 worden bij mij de BD139-16 en de BD140-16.
Wordt het niets als Audio versterker tot zo'n 50-Watt dan hou ik er in ieder geval nog een leuke hoofdtelefoon versterker aan over.
Of als ik mijn best doe een leuke buffer voor een functie generator.
Achter deze trap komt dan de power sectie, maar net als JBerg54 ga ik dit eerst testen.

De veranderingen zijn de basis weerstand van Q1, die is bij mij 100-Ohm.
En ik heb twee serie weerstanden in de voeding opgenomen van 47-Ohm en dan een 560uF 63V elco naar massa, natuurlijk een Low ESR elco.
Jammer genoeg krijg ik mijn massa path op dit printje niet zo mooi als ik het zou willen.

Doordat JBerg54 al stroombronnen heeft gebruikt is de onderdrukking van rommel op de voeding al veel beter,
mijn weerstanden en goede elcos, verfijnen dit nog een beetje.

Dit is hoever ik gekomen ben, grotendeels opgebouwd zoals het getekend is.
Q1 en Q2 heb ik ligt geselecteerd met een ebay halfgeleider tester, verschil in Vbe binnen 1mV en de Hfe binnen 1%.
Om Q1 en Q2 heb ik wat vertind montagedraad gewikkeld en dit snel gesoldeerd.
Deze transitoren zitten nu in een 6 pens IC voetje om snel te kunen wisselen.
Dat is opzich niet optimaal voor de stabiliteit, maar voldoende voor mijn testen.

Zij aanzicht, je kijkt hier tegen de ingang van de versterker aan.
De twee bruine elco's zijn de in serie gezetten 220uF condensatoren en dat is C3 in het schema.

Mischien morgen meer...

Gegroet,
Blackdog

@blackdog: nog heel even wachten met afbouwen, ik nog een mooie meting van de led stroombron klaar staan, met een echt heel mooie (high end) oplossing.

Heeft te maken met rommel uit de voeding die via de stroombron de emittors van het long tailed pair binnen komt.

Laten we nog eens kijken naar de stroombron van de VAS en long tailed pair.

Ten eerste, waarom is die zo belangrijk?
Daarvoor moeten we nog eens naar het relevante stuk uit het schema kijken:

In het gele pad heb ik het signaalpad getekend. In rood het pad van storing die via de voeding door de stroombron in de emittor van het long tailed pair terecht komt.
Bij een gestabiliseerde 8V voeding hebben we natuurlijk nergens last van, maar als er een eindtrap aan hangt, krijgen we te maken met 100Hz gelijk gerichte brom, die we gaan terugzien.

De vraag is nu: hoe goed zijn die stroombronnen, en wat gaan we terugzien?

Daarvoor heb ik de stroombron apart op een bordje gezet, en een voeding gemaakt die een heel grote 100 Hz rimpel heeft

Kanaal 1 van de scoop is de voeding en hangt op punt A, kanaal 2 hangt op punt B en meet de stroom door de 1K weerstand :

Er blijft 47 mV over 1K over van die grote rimpel. Niet slecht, maar dat gaat wel de versterker in.

Nu meende ik dat een led een slechte referentie zou zijn, en dat diodes veel beter zouden presteren. Dus de led vervangen door 2 1n4148 diodes en de weerstand aangpast zodat de stroom hetzelfde blijft. Door 2 diodes te gebruiken gaat de referentie spanning immers omlaag van 1,9V naar 1,2V

De rimpel is bijna 2x zo groot dan de led referentie. Meten is dus weten, en de led is duidelijk superieur aan 2 diodes.

Nu hebben anderen daar ook over nagedacht. Wat je vaak ziet, en ook in het boek "Audio Amplier Design Handbook" van Douglas Self wordt beschreven is dat weerstand R8 in tweeën wordt gesplitst, en dat halverwege dan een elko wordt gehangen. Daarmee wordt de voeding dus als het ware gefilterd.

Dat is alweer een stuk beter. Maar toch zitten aan deze oplossing een aantal belangrijke nadelen.
1. Door de tijdsconstante ontstaat er een inschakelverschijnsel. De sturing het long tailed pair moet als het ware opkomen. Ik heb niet gemeten wat dat aan de uitgang doet (en met de luidsprekers), maar ik was er niet blij mee.
2. Er komt weer een elko in de schakeling. Elko's probeer ik altijd te vermijden

En er is nog iets waar alle geteste schakelingen last van hebben: temperatuurgevoeligheid! Je ziet dat luchtbewegingen over het breadboardje de scoop enorm doet bewegen. Wordt ik ook niet blij van.

Omdat er maar 5 plaatjes in een post mogen, ga ik in de volgende posting verder.

Wat nu als we eens een echte referentie gaan gebruiken? Ik heb hier een voorraadje liggen, daar zou een kleine shop jaloers op worden

Eerst maar eens de goedkoopste, de TL431. Die heeft als nadeel dat ie 2,5 V is. De spanning van de referentie gaat van de uitgangsswing af.
Nu heb ik best al wat referenties gebouwd, en ben eigenlijk altijd aangenaam verrast door de LM385-1.2 Deze is nauwelijks duurder dan de TL431, maar stukken beter. Bij EOO kost de TL431 20 cent, de LM385-12 35 cent.

Maar eens op het breadboardje gezet, dus een één weerstand en een LM385.

Dit is superieur aan de elko oplossing. We zijn de tijdsconstante kwijt, en ook de temperatuurgevoeligheid is weg.
Wel zien we naast de ruis van de bandgap ook nog een klein deel van de rimpel uit de voeding.

Er is nog één optimalisatie nodig: en dat is de LM385 niet voeden d.m.v. een weerstand, maar door een stroombron. En dat mag dan die prut stroombron zijn die er initieel in zat.

Alle 100 Hz rimpel is er nu uit, en er is alleen nog wat ruis uit de LM385 te zien. Met de juiste layout, en misschien nog een 100nF ontkoppel C'tje zal het nog wel beter worden.

Deze oplossing zal ik in het schema gaan tekenen. Er zijn maar een paar componenten bijgekomen, en de voordelen zijn evident.
Geen tijdsconstante, geen elko, nagenoeg geen temperatuur invloed, lage referentie spanning die de output swing nauwelijks beperkt.
Kortom superieur gedrag
En dat is wat we willen bij een discrete audio opamp.

Stay tuned !

Ha JBerg54,

Een paar stroombron dingen om in de gaten te houden

Die voedingsrails worden gemoduleerd met het audio signaal door de eindtrap. (daarom zijn die R en elco van blackdog in de voedingsrails ook zo'n goed idee)
En dus moet je stroombron z'n hoge impedantie houden over de hele bandbreedte van je versterker (minimaal 100kHz?)

Nadeel van al die geïntegreerde spanningsreferenties is dat ze hun mooie specs halen door een opamp met veel tegenkoppeling. Wat dus betekend dat bij hoge frequenties die prestaties in elkaar donderen. Uit de datasheet van Texas:

Meet dus de dynamische impedantie van je stroombron over het hele frequentiebereik voor je er mee verder gaat.....

Je hebt al ontdekt dat LEDs een mooie vlakke , constante spanning hebben, beter als diodes en zeners. Maar ze houden hun lage impedantie ook over een breed frequentiebereik! (tot voorbij 2MHz, verder kon ik indertijd niet meten)

Wel is het zo dat er een redelijke stroom door die LED moet lopen om aan z'n lage impedantie te komen:

(dit is voor een rode LED)
In jouw schakeling loopt er zo'n 0,5mA, waardoor die impedantie misschien wel 10x slechter is dan optimaal....
(Er zit verschil in LED's. Meet dus of de eigenschappen van jouw LED om de optimale stroom te bepalen)

Een ander probleem wat ik met die geïntegreerde referenties heb gehad is opstartproblemen. Een LED start altijd probleemloos op...

groet, Gertjan.

Hi GertJan

Mooie grafiekjes en data!

Ik heb idd de focus op onderdrukking van de 100 Hz rimpel uit de voeding gelegd. Die komt er namelijk altijd als je de eindtrap gaat uitsturen
En zal waarschijnlijk van een andere magnitude zijn dan de hogere harmonischen of audio feedback.

Dat er op de voedingslijn ook hogere harmonischen (of zelfs audio feedback) aanwezig zijn had ik even buiten beschouwing gelaten.

Nu vraag ik me af of het verhaal van die teruggekoppelde opamp ook geld voor een LM385-12? Voor een TL431 zeker, daar zit zelfs een feedback pin aan.
Maar de LM385-12 is een pure bandgap, waarbij het bandgap voltage van 1,235V meteen aan de pinnen staat. Ook in het interne schema zie ik zo 1-2-3 geen opamp.

De stroom door de led van de "prut" stroombron is eigenlijk niet zo belangrijk, en ook het dynamisch gedrag niet. Het gaat er maar om dat de ergste rotzooi er grofweg uit gehaald wordt. De LM385-12 doet de heavy lifting

Maar ik ga en elk geval nog een keer terug op het breadboard om het gedrag bij hogere frequenties te bekijken, en eventueel nog een C'tje te plaatsen.
Als het maar geen elko is

Ik heb alleen met de REF50XX van TI wel heel zelden eens een opstart probleem gehad. De TL431 en LM385 starten eigenlijk altijd.

@Jberg: akai heef ook verschillende ontwerpen met zo'n led stroombronnetje. heb zelf ooit een AM32 gehad.

ooit ook 1 of andere sufferd gezien die het (in die tijd) mooi vond om er een blauwe led in te zetten... ERG grappig effect. ik begreep toen wel (is weer 10 jaar geleden en zat toen nog volop in de elektronica) dat dat ding de rust/biasstroom regelde!

Ik wil graag nog iets toevoegen over elko's

Ik heb hier laatst een heel aantal Sony DAT spelers gehad. Voor mij heel bijzonder omdat ik als Ingenieur betrokken ben geweest bij de ontwikkeling van DAT. Al die DAT spelers hadden zonder uitzondering de 7 smd elko's in de head amplifier uitgelopen. Sommige zo erg dat het printje half opgevreten was. Beyond repair. Erg jammer.

Verder is het qua reparatie elko's wat de klok slaat. Geëxplodeerd, lek, bol of anders stuk. En dan nog niet eens de grote, maar vaak de kleine.

En ik zie allemaal heel dikke elko's achter de brugcel in de voeding. Iets waar ik beslist geen fan van ben. Niet alleen vanwege de elko's, maar ook omdat de stroom door de brugcel en de trafo een heel korte hoge piek wordt. De stromen zijn dan astronomisch, de cosinus phi van de trafo beroerd.

Liever zie ik een wat kleinere elko, met een wat grotere rimpel. Daardoor wordt de belasting van de trafo beter, en de stroom door trafo en brugcel lager.

Maar dan moet je versterker wel een sublieme 100 Hz onderdrukking hebben

Ha JBerg54,

Nu vraag ik me af of het verhaal van die teruggekoppelde opamp ook geld voor een LM385-12? Voor een TL431 zeker, daar zit zelfs een feedback pin aan.

Die grafiek die ik liet zien kwam uit de datasheet van de LM385-1.2.......

Weer even in de datasheet gedoken, ditmaal die van LT. Inderdaad geen opamp. maar wel actief:

Denk bij opstart problemen aan de schakeling als geheel. Komt het geheel stabiel op?

En ik zie allemaal heel dikke elko's achter de brugcel in de voeding. Iets waar ik beslist geen fan van ben. Niet alleen vanwege de elko's, maar ook omdat de stroom door de brugcel en de trafo een heel korte hoge piek wordt. De stromen zijn dan astronomisch, de cosinus phi van de trafo beroerd.

Liever zie ik een wat kleinere elo, met een wat grotere rimpel. Daardoor wordt de belasting van de trafo beter, en de stroom door trafo en brugcel lager.

Je bent een man naar mijn hart. Helemaal mee eens!

Maar dan moet je versterker wel een sublieme 100 Hz onderdrukking hebben

Maar waarom kan een eindtrap geen gestabiliseerde voeding hebben?
Misschien was vroeger voeden uit brugcel+elco's een goed idee. Elektronica was duur, en de lichtnet nog mooi sinusvormig...

Maar nu, met een stevig vervuild lichtnet, waarop ook veel hogere harmonischen zitten, aangevuld met zelfgemaakte van het gelijkrichten......

Die harmonischen gaan dwars door de hele audioband (zie mijn plaatjes in blackdog's voeding topic) en intermoduleren vrolijk met je audio....

Waarom niet jouw "slappe" voeding, met stabilisatie daarachter. Dat combineert goed. Kun je daarna alsnog een paar stevige elco's zetten als je je zorgen maakt over piekvermogen o.i.d.

groet, Gertjan.

Hi Gertjan

Zou een keuze kunnen zijn, een gestabiliseerde voeding voor de eindtrap. En voor de discrete audio opamp zeker een optie.

Alleen .. als het (bij het volgende ontwerp) om meer power gaat dan haal je je toch best wel weer wat problemen op de nek. Dubbele voeding, de power torren, de extra koeling enz. Moeten natuurlijk ook weer elko's in

IMHO is het gemakkelijker om voor een werkelijke sublieme 100 Hz onderdrukking te zorgen. Dat kan door de voortrap waar het long tailed pair zit al via een filter (of gestabiliseerde voeding) te voeden. Volgens mij doet blackdog dat al.

Er zijn natuurlijk veel ontwerpkeuzes mogelijk. Maar ik had gedacht om voor de discrete audio opamp nu eens geen compromissen te sluiten

Verder volg ik de topics van Blackdog en jou met meer dan gemiddelde interesse

n.b. ik zal eerdaags eens naar het inschakelen van de amp kijken.

Op 11 januari 2016 10:13:24 schreef JBerg54:
Laten we nog eens kijken naar de stroombron van de VAS en long tailed pair.

Ten eerste, waarom is die zo belangrijk?
Daarvoor moeten we nog eens naar het relevante stuk uit het schema kijken:

[bijlage]

In het gele pad heb ik het signaalpad getekend. In rood het pad van storing die via de voeding door de stroombron in de emittor van het long tailed pair terecht komt.
Bij een gestabiliseerde 8V voeding hebben we natuurlijk nergens last van, maar als er een eindtrap aan hangt, krijgen we te maken met 100Hz gelijk gerichte brom, die we gaan terugzien.

Je kan tussen de massa en het knooppunt van R7 en emittor van Q3 een weerstand plaatsen. Bij juiste keuze injecteert deze weerstand een amplitude gemoduleerde stroom op dat knooppunt waarvan het wisselstroomdeel (vrijwel) gelijk is aan het wisselstroomdeel die door R7 loopt. Per saldo loopt dan door de emittor van Q3 een vrijwel zuivere gelijkstroom. Een weerstand van 100kΩ komt dicht in de buurt van de ideale waarde. Je blijft wel zitten met rommel die het gevolg is van niet-lineairiteiten en temperatuurgevoeligheid van de transistor en led.

@ohm pi: ik zie dat je je post nog wat hebt aangepast.

Zoals het er nu staat ben ik het wel met je eens

Had je er ook rekening mee gehouden dat de 100 Hz rimpel op de voeding geen constante is, maar afhankelijk is van het vermogen dat je afneemt?

Hi,

Ha die Gertjan, die had ik nog niet gezien van een LED en ik bedoel de impedantie, dank je.

Een condensator over een component dat als Zener fungeert is bijna nooit zinvol.
Die zener heeft een hele lage impedantie, en zeg een 0,1uF condensator heeft bij 10Khz waar hij al goed moet werken volgens mij een Xc van 160 Ohm.
Pas bij 100Khz gaat zo'n condensator wat uitmaken.
Is het dan toch zinnig, ik denk het niet pas de extra filtering toe zoals ik aangeef,
dit dan samen met de verbeterde stroombron, "best of both worlds"

Opstart problemen met de verbeterde stroombron, ik zou niet weten waarom...
Waarom trouwens niet twee LM385 1,25V referenties in de stroombron kost bijna niets.

De testen gedaan ondertussen, de LM385 slaat iedere LED bij een stroom van 1mA door de diode.
Ik heb niet op hogere stromen getest daar ik het een beetje onzin vind om zeg 10mA door een LED te sturen die als referentie dient.
Ik heb wel getest met een elco over de LM385 heen, een zinnige waarde is dan 100uF Low ERS,
die had ik nog van Rubicon liggen en daar is dus mee getest.
Je kan mooi het overname punt zien van de elco waar de loopgain van de LM385 minder wordt en de impedantie van de 100uF elco het gaat over nemen.

Deze is zonder elco.

Met een Low ESR elco met de piek bij 1,2Khz waar de impedantie van de elco het over gaat nemen.
Deze piek is wat hoger dan zonder elco bij deze frequentie.
Dit komt omdat de loopgain daar weinig meer kan uitrichten door de dan al lage impedantie van de elco.

Alle LED's waar ik mee getest heb, waren een stuk slechter wat de Ri betreft tot 20 Khz.
Ik zou dus de LM385 nemen samen met mijn extra weerstanden en goede elco's voor de voedings ontkoppeling en de elco over de LM385 weg laten.

Dan nog even over de opmerkingen van JBerg54 betreffende elco's,
ik heb hier al vele apparaten in handen gehad met 40 jaar oude elco's die nog uitsstekend zijn.

Bij commerciele apparatuur zijn de elco's volgens mij de eerste waar de kaasschaaf overheen gaat wat kosten besparing betreft.
Hou er rekening mee dat zelfs de duurdere Audio apparaten gemaakt worden voor niet meer als 5 jaar werking,
Dit geld zelfs voor de Professionele apparatuur.

Lage rimpel betekend dikke elco's en goede transformatoren, koeling die goed is enz, daar is verder nix mis mee.
De marketing department denkt daar meestal anders over en daar eet jij goed van
Dat betekend echter niet dat de lage rimpel opzet fout zou zijn.
Ik zag toevallig omdat ik een TV moest instellen een stukje van een programma van die idioten "auto's" monstertruck ofz uit Australië.
Gigantische vermogens, met bijbehorende wielen die aan schansspringen waren.
Aan alle kanten pleurde er wielen en onderdelen af, je mag dan meer dan 1000PK hebben,
als de rest van de "auto" er niet mee om kan gaan, eigen schuld, dikke bult.

Ik heb nog meegeholpen aan de ontwikkeling van de Infra Rood stralers die Philips op de markt bracht.
Wij kregen een lijst met "voorkeur" typen onderdelen, ik kreeg daar een beetje pukkels van.
Zij ook van mij toen ik met een breedband IC aankwam van RCA, de CA3100, die stond niet op de lijst!!!
Mijn collega heeft er toen voor gezorgt dat dit IC er toen toch in kwam.

Moraal,
Wij worden allemaal geconfronteerd met de keuzes van de kaasschaaf methode,
alles mag niets meer kosten, we doen dit ons zelf aan
Het mooie is, dat b.v. bij dit verterker ontwerp, we zelf kunnen kiezen als we het zinvol vinden, goede componenten toe te passen.
En dit alleen te doen waar het zinnig is en niet in de standaard val te trappen van de audio idioten, om alles maar onzinnig te over dimensioneren, want dan is het beter...

Zo, dat is er weer uit, verder met andere zaken.

Gegroet,
Blackdog

Op 11 januari 2016 14:17:42 schreef JBerg54:
Had je er ook rekening mee gehouden dat de 100 Hz rimpel op de voeding geen constante is, maar afhankelijk is van het vermogen dat je afneemt?

De amplitude van de 100Hz rimpel is afhankelijk van het afgenomen vermogen. De stroom door Q3 is (vrijwel) onafhankelijk van het opgenomen vermogen. Er zitten immers veel transistoren tussen Q1/Q2 en de eindtransistoren. Een spanningsvariatie van de voeding zie je verzwakt terug op de emittor van Q3. Deze verzwakking compenseer je via de bypass transistor. Hoe groter de amplitudefout op de emittor van Q3 is des te meer last je hebt van de niet-lineairiteiten van de BE-overgang. In principe heb je geen last van faseverschuivingen ed. De weerstanden zijn lineaire elementen. Een stroomvariatie in de ene weerstand zorgt voor een rechtevenredige stroomvariatie in de andere weerstand.

Maar waarom kan een eindtrap geen gestabiliseerde voeding hebben?
Misschien was vroeger voeden uit brugcel+elco's een goed idee. Elektronica was duur, en de lichtnet nog mooi sinusvormig...

Audioversterkers met transistoren, Constructie van audio versterkers, praktische wenken en theoretische grondslagen, door W. Jak, De Muiderkring NV Bussum (1 e druk) jan. 1969

Praktisch alle ontwerpen hierin, inclusief de eindversterker worden vanuit een gestabiliseerde voeding gevoed. Elco's voor hoge spanningen en met hoge capaciteit zijn nooit goedkoop geweest.

Ik had niet de bedoeling om een nieuwe elko oorlog te starten

Voor dit ontwerp gaat het er eigenlijk om dat het zo goed mogelijk wordt.
En daar hoort een heel goede voortrap, met uitstekende onderdrukking van alles wat vanaf de voeding komt nou eenmaal bij.
Er komt nog een eindtrapje in, en het wordt kortsluitvast en dan rond ik het af. Wel nog de nodige metingen natuurlijk

Misschien ontwerp ik er nog een print voor, wie weet?

Ik hintte er al op, dit ontwerp is een voorproefje voor een echte power amp. Maar dan moet het begin wel goed zijn. De keuzes voor de power amp. zijn nog niet gemaakt, maar deze vingeroefening gaat daar wel ingebracht worden.

Hi,

Het laatste wat ik wil is over een of ander onderdeel weer een elle lange discussie te starten.
Het gaat er om, dat wordt uitgezocht, welke componenten zinnig zijn, en dan gewoon toegepast gaan worden.
Ik kan zeggen: draad weerstanden zijn altijd inductief, daarom pas ik ze niet meer toe, wat natuurlijk totale onzin is.
Kelvin Varly Dividers zitten er vol mee, gebruik ik draadweerstanden in mijn 10Mhz buffer versterkers, denk het niet he.
Is een elco niet nodig, dan weg laten en anders om en dan met goed specificaties uitgezocht

Ik zal vanavond de stroombron met twee LM385 1,23V eens testen en hem er in bakken, als het goed voldoet.

Gegroet,
Blackdog

Hi Blackdog

Leuk!

Ook grappig dat je het long tailed pair in een voetje hebt gezet, gemakkelijk om te wisselen.

Ik heb voor de rest van de dag weinig tijd, maar ondertussen denk ik wel verder.Ik pieker ook nog over C3/R4 i.c.m. R2/R5.
C3 is er alleen maar om de DC gain op 1 te zetten, iets wat een echte opamp natuurlijk niet heeft.

Ik heb mijn BD139/BD140's nog steeds niet binnen, dus kan ik de eindtrap nog niet definitief afronden.

Voor de nabouwers, dit is het momentele schema:

Een van de leuke dingen van versterkers ontwerpen is dat er zeer veel wegen naar Rome zijn
Uiteindelijk is er maar 1 manier om je resultaat echt te beoordelen: er naar luisteren.......

Ieder bouwt een versterker naar eigen voorkeuren, en maakt z'n eigen keuzes. Wat ik daarbij wel belangrijk vind is dat de voor- en nadelen van de verschillende opties zo goed mogelijk bekend zijn...
Wat daarna de afweging is, is aan de ontwerper

Belangrijk is om goed in de gaten te houden dat audio niet alleen 10Hz-100kHz breed is, maar ook 80dB diep....
Dat is een enorm gebied, en dat maakt audio ontwerpen een uitdaging

groet, Gertjan.