Philips EE (Electronische Experimenteerdoos) nostalgie

Had je er een elco achter gehangen? Volgens mij was die gelijkstroom nogal brommerig.

Die elco was door de Philips-ingenieurs al voorzien. 220uF/16V. In alle schakelingen, en meestal gevolgd door een weerstand (220R?) en een tweede identieke elco.

Als puber heb ik mijn arme ouders tot wanhoop gedreven door de EE-set te voeden uit de trafo+gelijkrichter van mijn Fleischmannmodeltrein

In de tijd dat Teleac (ca. 1976) de cursus 'moderne electronica' uitzond, kon je een EE-2050 cursus-set kopen. In de Teleac-versie van die set zaten wat extra dingetjes bij die normaal niet in de standaard Philips-set zat, (een 7474 flipflop met breakout-printje en draadjes o.a.), zoals een beltrafo om projecten te kunnen voeden! Dus eigenlijk was u uw tijd ver vooruit met die Fleischmann-trafo.... Zie 2:10 e.v.:

https://yewtu.be/watch?v=kYva_88iT9c&list=PLoINrOJrXD-I-wbRtPatCsg6goH…

Zij waren geen van beiden techneuten, en vreesden dus alle mogelijke ellende tengevolge van dit "oneigenlijke gebruik"

Gelukkig waren die Fleischmann-trafootjes kortsluitvast, Joost mag weten hoeveel mishandeling door kindervingertjes die apparaten te doorstaan hebben gehad....

Zo leerde een oudere neef (die later electrotechniek aan de (toen nog TH) TU Delft heeft gestudeerd) me hoe je de trein eenvoudig kon stoppen: door met een schroevendraaier de twee rails-sporen 'te verbinden'. Dat werkte prima! Tot vaders (electriciën) zag wat ik deed, iets riep over 'kortsluiting!' (mogelijk nog met wat krachttermen erbij) op een toon die me duidelijk maakte dat het NIET geappreciëerd werd.... Volgens mij de eerste keer dat ik het woordje 'kortsluiting' hoorde, en dat het iets was om te vermijden....

Met diezelfde trafo heb ik trouwens een keertje bijna m'n tong afgebeten toen ik (net als bij een 9V-batterijtje) wilde testen of de trafo het wel deed. Verbazingwekkend hoe zeer 16Vac pijn doet aan de tong....

en vreesden dus alle mogelijke ellende tengevolge van dit "oneigenlijke gebruik".

Ach, in dezelfde tijd had ik een 220V motortje, uit een oude platenspeler gesloopt, en er zelf een 220V-netsnoer aan gesoldeerd. Dat gebruikte ik om m'n technisch-Lego projectjes aan te drijven. Open en blote 220V-aansluitinkjes. Af en toe kwam moeders eens kijken en maande me 'je doet toch wel voorzichtig hé.' Voorzichtig was ik wel, maar of je een kind van een jaar of 8 zoiets moet toevertrouwen is een tweede...

Gelukkig waren die Fleischmann-trafootjes kortsluitvast, Joost mag weten hoeveel mishandeling door kindervingertjes die apparaten te doorstaan hebben gehad....

Ja, daar zat een ouderwetse mechanische thermo-zekering in. Bij kortsluiting reageerde die behoorlijk snel, en het duurde dan wel eventjes voor er terug kon gereden worden. Tegelijkertijd behoorlijk veilig en erg educatief, schitterend toch? Toentertijd zag ik dat een beetje anders, toegegeven

Op zondag 28 juli 2024 10:29:56 schreef kranenborg:
Goedemorgen Philips EE adepten!

De standaard eenvoudige transistor-versterkertrap voor de luidspreker in de meeste Philips-EE schakelingen gebruikt veel stroom, omdat ook de DC-komponent vrolijk door de luidspreker vloeit ... .

De volgende aanpassing op het Rigert-forum lijkt een eenvoudige maar kwalitatief hoogwaardige push-pull variant te beloven (met stroomverbruik gereduceerd van ca. 26mA naar slechts 6mA). Ik ga deze ook binnenkort testen op mijn verbeterde 5.03 reflex ontvanger, wie test er mee .

Groet!
/Jurjen

Bij deze de layout van de 5.02 reflex, nu met de genoemde Push-Pull (Class AB) versterker:

5.02-regen-final-black - Pushpull.pdf

Update: 19-08-2024:

• Ik heb de layout nog iets aangepast (in het push-pull gedeelte) om potentiele kortsluiting of verbuiging van onderdelen te voorkomen.
• De 100 Ohm weerstand naar de stuurtransistor in de Push-pull trap blijkt noodzakelijk om vervorming bij de hoogste volume-instelling te voorkomen, klein maar fijn ... .
• Het stroomverbruik van de radio is nu flink gedaald, van 26mA naar ca. 8.5mA, waarvan 3.5mA voor de eindtrap. Een mooie verbetering dus voor deze batterij-getuurde schakeling!

Met deze radio zijn in NL diverse Engelse stations overdag prima luisterbaar te ontvangen.

PS: De laatste stand van zaken is altijd op mijn website gedocumenteerd.

/Jurjen

Op woensdag 3 juli 2024 21:29:00 schreef pax:

Voor zijn rapport zou ik hem graag een elektrodoos geven (moet mijn vrouw nog overtuigen).

Kortom is er iemand die tips heeft voor een jongen van 9 jaar?

Ik had als kind een experimenteerdoos met koper/zink plaatjes, een magneet, een kompas, ijzervijlsel, een stuk weerstandsdraad, een lampje, een spoel, een rotortje van een motortje, etc waarmee zelf een bel, batterij, luidspreker, motortje, galvanometer, etc. te maken was.

Ik heb die nog, zou dan even merk/type moeten opzoeken, bij een zoektocht online vind ik echter vrij veel vergelijkbare dingen met led’s en compasjes. (De mijne had geen led’s). Wat ik had heette ‘der kleine elektroniker’, maar wat ik online vind is een veel minder uitgebreide en eenvoudiger set, desondanks misschien ook leuk: https://www.elektronik-labor.de/Lernpakete/Kemo.html

Ook de Chinezen bieden plastic frutsels aan die op het grensvlak tussen elektro en natuurkunde zitten, Jos Verstraten heeft een review: https://verstraten-elektronica.blogspot.com/p/science-action-lab-kit.h…

Ik heb naar aanleiding daarvan de schuifweerstand gekocht met het idee een instelbare vermogensweerstand te hebben voor het belasten van voedinkjes (testen). Maar ik vrees dat ‘ie daar te plastic voor is. Er mag dan 2A 20Ohm op vermeld staan, ik meet 35 ohm en denk dat ‘ie bij 2A erg snel smelt (het plastic weerstandalichaam, niet de draad)

Nadeel wel, is dat het instructieboekje bij zo iets educatiefs belangrijk is en er waarschijnlijk geen NL boekje bij zit. Duits leren is makkelijker te doen dan Chinees leren (als je Nederlands gewend bent anyway, er zijn waarschijnlijk talen waar Duits verder af ligt en Chinees dichtbij)

Edit: verkeerd onthouden, mijn elektronicadoos was Nederlandstalig, niet Duits, de opdruk op de doos is wel meertalig maar ook niet Duits.

Ik kende de Philips EE uit reclames (uit een oude taptoe, denk ik), maar heb die nooit gehad.

Wel deze:

Ik denk dat ik ook een jaar of 9 was. Misschien 8, misschien 10. En is dus blijkbaar van Mehano (niet te verwarren met mecano? Lijkt gelijkaardig, ook de basisplaat en de schroefjes)

En het lijkt nog te bestaan: https://www.mehano.si/en/products/other-toys/didactical-toys/electro-p…

Terug over de EE-dozen: hoeveel bedraagt de afstand tussen de gaten in de basisplaat? Is deze gelijk voor de diverse reeksen?

15x15mm raster.

Bij mijn weten gelijk bij alle bouwdozen uit de Philips EE-2xxx reeks.

Danke!

Er zijn wat EE bouwdozen te koop. https://www.marktplaats.nl/q/philips+bouwdozen+ee/

Wel even informeren of de doos kompleet is.

[Bericht gewijzigd door RAAF12 op zondag 11 augustus 2024 17:45:54 (22%)

Op zondag 11 augustus 2024 17:44:12 schreef RAAF12:
Er zijn wat EE bouwdozen te koop. https://www.marktplaats.nl/q/philips+bouwdozen+ee/

Wel even informeren of de doos kompleet is.

Als je goed zoekt is er erg veel te vinden en te koop op het gebied van elektronica bouwdozen. Ik heb zelf erg veel plezier gehad van mijn bouwdoos die ik kreeg dat ik een jaar of acht was. Ik weet nog wel dat ik van veel dingen de essentie nog niet helemaal doorhad. Als acht jarige dat Philipsboek doorspitten bleek achteraf gezien een hele kluif. Het lukte me ook niet helemaal om echt te begrijpen hoe zo'n transistor nu eigenlijk werkte. Ondanks dat ik zeer goed goed kon lezen. De boeken van bijvoorbeeld Jules Verne had ik toen al lang achter de kiezen. Pas op latere leeftijd begon ik door te krijgen het e.e.a. aan elektronica werkte.

Ik vind de boeken die bij die dozen horen en de manier waarop in die boeken alles werd uitgelegd nog altijd van zeer hoge kwaliteit. Een kwaliteit die bij andere boeken zelden gehaald wordt. Het is nu zelfs zo dat als ik studenten moet begeleiden (En soms zit er een tussen die echt elektronica wil doen.) ik de oude boeken gebruik om lastige elektronica dingen uit te leggen en te berekenen.

Het niveau van de studenten is niet altijd erg hoog. Vaak kunnen de studenten zelf daar ook niet erg veel aan doen. Ze krijgen gewoon geen elektronica lessen meer. Tenminste niet op de manier waarop ik dat kreeg. Bij een opleiding mechatronica bijvoorbeeld krijg je en geen elektronica en geen mechanica. Je krijg van beide eigenlijk maar de helft.

Dat die oude elektronica dozen nog steeds erg actueel zijn er toch wel vraag naar is geeft dat ook wel een beetje aan. Ook de vraagprijs (voor een handvol onderdelen ter waarde van niet meer dan een euro) is daar debet aan.

Er is nu echter wel een groot nadeel aan deze dozen. De jonge mensen van nu kunnen/willen niet echt goed meer lezen. Ze hebben er geen tijd voor of zin in. Youtube en de andere media schreeuwen immers veel harder om aandacht en zijn veel aantrekkelijker.

En de dozen zijn wel heel erg gedateerd met oude niet echt goed meer verkrijgbare onderdelen. En de nieuwe technologische ontwikkelingen van zeg na 1980 zitten uiteraard niet in die dozen. En deze ontwikkelingen zijn toch erg belangrijk.

Mijn interesses toen ik acht was lagen in het bouwen van een geheime spionnen zender en ontvanger. Ik had ook alle spionage en detectives uit de jeugd biep gelezen zoals pimpandoer, De witte raven, Frank, Distel enz. En op TV zag je Q&Q met een walkytalky zo groot als een hutkoffer. Mijn doel was ook om zo'n zender helemaal zelf te bouwen, berekenen en in het wild repareren. Dank zij de bouwdozen is dat redelijk gelukt.

De jeugd nu heeft (gelukkig) heel ander soort interesses en drijfveren. Maar ook verleidingen. Mijn pa vertelde dat hij uit verveling zijn studie heeft gehaald. Die woonde in zijn eentje in een of ander gat waar echt niets te doen was bij een hospita met alleen een klein radio'tje als vermaak. Uit verveling zat hij daardoor veel tijd te studeren.

Dat was een 'voor jonge mensen nu' hele andere onvoorstelbare wereld.

Eigenlijk zou je die oude elektronica dozen moeten moderniseren met nieuwe moderne onderdelen en bewegende (youtube) beelden op een manier die aansluit bij de interesses en drijfveren van de jonge mensen van nu. Ik had als drijfveer toen die spionnen zender. Maar dat is bij de jonge mensen van nu wel zeer ver van hun bed. Tegenwoordig doe je dit met een telefoon. Maar er zijn heus wel andere nieuwere dingen die als motivatie kunnen dienen.

Dergelijke gemoderniseerde elektronica dozen heb ik helaas nog niet gevonden. Wel heeft teleac ooit een soort TV cursus met de EE-dozen gehad. Maar ook die is nu erg gedateerd.

Op donderdag 8 augustus 2024 12:21:55 schreef Lucky Luke:
[...]
Ik had als kind een experimenteerdoos met koper/zink plaatjes, een magneet, een kompas, ijzervijlsel, een stuk weerstandsdraad, een lampje, een spoel, een rotortje van een motortje, etc waarmee zelf een bel, batterij, luidspreker, motortje, galvanometer, etc. te maken was.

Dat is een beste trip down memory lane... een hele lange
Wat ik nog ergens moet hebben liggen is dat doosje ijzervijlsel...

Dergelijke gemoderniseerde elektronica dozen heb ik helaas nog niet gevonden.

Die zijn er wel bv. de dozen van Fischer Technik, met Arduino enz. De moderne variant van de oude Fischer Technik dozen, toen ook al erg kostbaar.

Zou iemand me misschien een pdf of zo kunnen bezorgen van een of andere bouwkaart van de EE-reeks, liefst van de EE20xx? Of een maatschets is ook goed, dan maak ik zelf wel iets in postscript.
www-link is natuurlijk even goed.

Wat bedoelt u met een 'bouwkaart'? De blauwe plastic constructieplaten, 1:1 ingescand?

Of de bouwtekeningen, die erop bevestigd werden en dan 1:1 nagebouwd konden worden?

Van die laatste heb ik er een aantal, in m'n EE2004/5/6 dozen, en wil ik er best eentje van inscannen, als dat helpt.

Dank voor uw snelle reactie, @nonius, en mijn excuus voor de ietwat onduidelijke vraagstelling. Het gaat me wel degelijk om de bouwtekeningen, zoals in uw foto.

Ik zit nl. te prakkezeren op een mogelijke alternatieve opbouw, en kijk dus vooral uit naar de afmetingen en andere ontwerpgegevens. Waar welke component komt is (voorlopig) niet relevant

Ik ben ook een beetje in de war, uw foto toont 20 "kolommen" maar ik meen ook al te hebben gezien dat er in andere versies 24 kolommen waren, wellicht waren dat dan die blauwe kunststof platen?

Zoals ik in uw foto ook 14 "rijen" zie, elders waren er 16?

Hogerop in deze draad vroeg ik al eens naar de rastermaat, en daarop kwam een antwoord "15 mm". Ik wil dat niet in twijfel trekken, maar bevestiging kan nooit kwaad Misschien ook een indicatie van de boordiameter voor al die gaten?

Klopt, 15mm hartafstand van de gaten, diameter gat is 5mm en dat alles gemeten in de blauwe kunststof plaat.

Dankje!

Hoeveel rijen en kolommen er zijn/waren kan ik niet met zekerheid zeggen, alleen wat op mijn tekeningen staat. Ik heb nl. de originele blauwe kunststof constructieplaten (uit mijn EE-2050 bouwset) niet meer. Alleen nog deze 3 aanvullingsdozen (EE-2004/5/6), die ik waarschijnlijk een keer in de verkoop ga doen.

Ik heb geprobeerd met de 'grote' copier/printer/scanner de bouwtekening in te scannen, maar de techniek laat me in de steek, de scanner herkent het netwerk niet en ik vind zo snel de oorzaak niet.

Met een handscannertje lukt het wel, zie bijlage, maar dan is het resultaat slechts matig, zie bijlage. Hopelijk kan iemand anders u beter helpen, ik heb pas in het weekend de gelegenheid om de scanner-problemen ten gronde proberen te verhelpen.

Alweer bedankt, @nonius, maar doe maar niet teveel moeite voor al dat scannen. Nogmaals, het gaat me vooral om afmetingen van de diverse versies, en er zijn al zeer nuttige antwoorden gekomen. Dit is echt een constructief forum!

Ik kijk nog juist uit naar de grootste aantallen rijen en kolommen van de diverse versies, totnogtoe houd ik het bij 24 x 16, alweer is bevestiging erg welkom.

Als ik het goed begrijp waren/zijn de blauwe kunststof platen twee stuks van elks 12 kolommen en 16 rijen, naast elkaar gemonteerd.

[Bericht gewijzigd door Paulinha_B op donderdag 22 augustus 2024 00:11:18 (15%)

Dat klopt, 2 blauwe delen. Een ieder ziet natuurlijk gelijk wat hier op de plank staat.

150Ω luidspreker

Prachtig, @RAAF, dit is krek waar ik naar uitkeek. Nogmaals dank!

Hm, alhoewel, na een tweede blik...
Zie ik nu goed op uw foto dat de beide platen wel 12 kolommen tellen maar 14 rijen en geen 16? Een vijftiende rij op de "hoogbouw" achteraan?

[Bericht gewijzigd door Paulinha_B op donderdag 22 augustus 2024 00:24:39 (58%)

Op donderdag 22 augustus 2024 00:18:04 schreef Paulinha_B:
Prachtig, @RAAF, dit is krek waar ik naar uitkeek. Nogmaals dank!

Hm, alhoewel, na een tweede blik...
Zie ik nu goed op uw foto dat de beide platen wel 12 kolommen tellen maar 14 rijen en geen 16? Een vijftiende rij op de "hoogbouw" achteraan?

Misschien dat de achterzijde het enigsins verduidelijkt? 14 gats en het extra gat hoort inderdaad bij het bedieningspaneel. Dat zit vastgeschroeft aan elkaar met M3 boutjes en moertjes. Dus 12 maal 14 gaten boren Voor een plaat.

Ja, inderdaad. Mooi zo!

_{(als actief, bijna fanatiek forumdeelnemer kan ik niet laten op te merken hoe moeilijk het kan zijn om zaken echt duidelijk te krijgen; maar tegelijkertijd ook hoe fraai en hartverwarmend het is als het desondanks werkt. Leve CO!)}

Op woensdag 21 augustus 2024 23:03:07 schreef Paulinha_B:
Zou iemand me misschien een pdf of zo kunnen bezorgen van een of andere bouwkaart van de EE-reeks, liefst van de EE20xx? Of een maatschets is ook goed, dan maak ik zelf wel iets in postscript.
www-link is natuurlijk even goed.

Dar was een overbodig verzoek van me: Jurjen had al precies gepost waar ik naar uitkeek.