Philips EE (Electronische Experimenteerdoos) nostalgie

Alle drie heel erg bedankt voor de bruikbare feedback _/-\o_

Wasluis1971 :
De twee parallel geschakelde keramische condensatoren van 10 pF...

Bij mij functioneerde deze schakeling altijd een stuk beter als ik één van de twee keramische condensatoren weghaalde...

OK dan ga ik er 1 achterwege laten.

Paulinha_B :
Een potmeter kan prima maar het moet er wel eentje zijn met drie aansluitingen. De waarde is misschien minder relevant.

kranenborg :

  • In het oorspronkelijke bouwplan zit de 47K-trimmer voor de zenderafstemming veel te dicht bij de spoelen, als je met je hand in de buurt komt beïnvloed je de ontvangst. Daarom zou ik inderdaad een potmeter in de console gebruiken, dan blijf je er ver vandaan. Wel er op letten dat de leiding van de 100k weerstand naar de potmeter zelf ook niet dicht bij de spoelen ligt, anders heb je het probleem gewoon weer terug ;)

Dus heren geleerden begrijp ik als electonica aspirant het goed dat de 47K trimmer met drie aansluitingen (21-23) op het montagebord vervangen kan worden door een EE2003 10K logaritmische potmeter met drie aansluitingen (14-16) en met schakelaar (17-18) danwel een 50K lineaire potmeter met aansluitingen (Left, Middle, Right)?

Zie bijlagen voor de locatie en identificatie van de aansluitingen op de trimmer en potmeters.

Worden de trimmer aansluitingen (21-23) dan vervangen door 10k log potmeter met schakelaar (17-18) en aansluitingen (14-16) danwel een 50K lin potmeter met aansluitingen (Left, Middle, Right) m.a.w. is de mapping dan:

21 => 14
22 => 15
23 => 16

21 => Left
22 => Middle
23 => Right

Is dit correct?

kranenborg :

  • De EE2013 FM-ontvanger is een goede keus omdat hij geen afregeling/regeneratie-instelling of iets dergelijks nodig heeft.
  • Bij mij werkte hij altijd prima (niet extreem gevoelig, maar wel goed genoeg, ook zonder antenne!).
  • Ik maakte de spoel als een geheel, niet als twee aparte delen. Je draait de spoel dan gewoon in de middelste veer in het circuit, daarna maak je de uiteinden vast.
  • De aanraakafstemming is ook een leuke variant, ik gebruikte daar overigens gewoon de EE-druknoppen voor.
  • Inderdaad: slechts één 10pF condensator gebruiken, niet twee want dan lig je buiten de omroepband.

Dank voor de tips. Every day's a schoolday :)

kranenborg :
De overige genoemde ontvangers zou ik niet proberen, die vereisen afstelling etc. en gezien je eerdere ervaringen daarmee kan je je afvragen of dat zinvol bestede tijd is.

Tsja maar gewoon voor de wetenschap en uitdaging wil ik toch een van de 5.06/5.07/5.08 radios proberen met die rode en witte spoelen. Dat ziet er in ieder geval heel interessant/complex uit :)

Maar eerst eens de EE 2013: 4.6.1 FM...

Op donderdag 20 juni 2024 16:22:36 schreef George Meervaart:

[...]

Dus heren geleerden begrijp ik als electonica aspirant het goed dat de 47K trimmer met drie aansluitingen (21-23) op het montagebord vervangen kan worden door een EE2003 10K logaritmische potmeter met drie aansluitingen (14-16) en met schakelaar (17-18) danwel een 50K lineaire potmeter met aansluitingen (Left, Middle, Right)?

Zie bijlagen voor de locatie en identificatie van de aansluitingen op de trimmer en potmeters.

Worden de trimmer aansluitingen (21-23) dan vervangen door 10k log potmeter met schakelaar (17-18) en aansluitingen (14-16) danwel een 50K lin potmeter met aansluitingen (Left, Middle, Right) m.a.w. is de mapping dan:

21 => 14
22 => 15
23 => 16

21 => Left
22 => Middle
23 => Right

Is dit correct?

Zondermeer de 50K lineare potmeter, als vervanger van de trimmer. Je kan de door jouw aangegeven aansluitingen op 21/22/23 gebruiken. Je wilt een lineair gedrag, bovendien is het stroomverbruik door 50K maar minimaal.
De Log-potmeter (voor de volumeregeling) wil je gewoon laten zitten en ook als zodanig blijven gebruiken.

OK, nu snap ik hem: je wilt de 47K trimmer van het board verplaatsen naar de console, right (omdat je op dit moment nog geen lin potmeter met drie pootjes hebt). Dat kan zeker. Maar ik denk dat een nieuwe 50K limn potmeter beter gaat werken, de trimmers zijn volgens mij niet van gelijkbare kwaliteit.

/Jurjen

Op donderdag 20 juni 2024 17:02:44 schreef kranenborg:
OK, nu snap ik hem: je wilt de 47K trimmer van het board verplaatsen naar de console, right (omdat je op dit moment nog geen lin potmeter met drie pootjes hebt). Dat kan zeker. Maar ik denk dat een nieuwe 50K limn potmeter beter gaat werken, de trimmers zijn volgens mij niet van gelijkbare kwaliteit.

/Jurjen

De originele 10k log potmeter met schakelaar laat ik gewoon op zijn plaats zitten en ik heb een handvol nieuwe 50k lin potmeters (maar ook 10k lin, ws made in china, zie bijlage).

Van de 2 oldschool trimmers uit de 70's die ik heb, heb ik maar een verleng/afstel paaltje dus potmetertjes als trimmer is nieuw en hopelijk van betere kwaliteit alsmede makkelijk in de console in te bouwen (met een beetje soldeer knutsel).

2010/2013 4.6.1 FM met 50k lin potmeter i.p.v. old school trimmer ;) :P

Zie bijlage voor het knutselwerkje.

Zowaar een hele sterke FM zender die binnen komt denderen ;)

nadat ik de standaard potmeter helemaal open had gedraaid en zowel de trimmer vervangende 50k lin potmeter ook helemaal had open gedraaid.

Wel veel ruis en als ik (als menselijke antenne) op de stoel zit het beste ontvangst. Als ik wegloop ontstaat er juist meer ruis.

Ik heb op het noodradiootje waar meer dan 10 FM zenders luid, duidelijk en bijna zonder ruis binnenkomen zitten zoeken naar de zender die ik ontving en dat bleek een funky station rond de 90.7 Mhz te zijn.

Een beetje rekken en/of samendrukken van de spoeltjes kan hopelijk de reikwijdte verbreden...dus nog wat test c.q. trial and error werk aan de winkel.

Ook ga ik de 2 spoeltjes uit 1 stuk maken (tip van Jurjen) alsmede testen met orientatie wijziging naar Noord, West, Zuid, Oost etc.

Maar tot nu erg blij met het ontvangen van een FM zender _/-\o_ :P :)

Ik heb kort geleden een verzameling Philips-EE componenten verkregen (uit de Philips EE Service doosjes voor de vroege EE1000 serie), NOS, uit 1969/70 zo het lijkt. Daaronder ook elco's (met "oude" waarden zoals 125uF, 2.5uF etc.) en de grote vraag is dan natuurlijk: zijn deze nog bruikbaar?

Mij is gebleken dat bijna alle elco's uit deze dozen (meer dan 50 jaar hebben ze ongebruikt/ongeladen gelegen!) nog steeds te formeren zijn en daarna een te verwaarlozen lekstroom hebben. Voor de kleinere capaciteiten (10uF of minder) blijkt mijn eenvoudige Velleman multimeter ook nog de capaciteit te kunnen bepalen, en die ligt dan dicht bij de bedoelde waarde. De grotere (100uF en 640uF) worden door de meter niet geaccepteerd, dus ik vermoed dat de EMC-waarde niet helemaal meer in spec is ... . Maar ook deze slaan nog steeds keurig lading op en hebben een verwaarloosbare lekstroom.

Dus voor buffering van de voedingsspanning lijken ze niet meer geschikt te zijn (meestal werd in de Philips EE schema's een 100uF versie gebruikt), maar voor ander toepassingen wel degelijk.

Dus voor wie nog een (echt) oude EE-doos opdiept die heel lang geleden (of misschien wel nooit) gebruikt is: eerst die elco's formeren dus!

PS: er wordt op dit moment weer wat interessants op Marktplaats aangeboden (niet door mij :) ... .

Het kan best zijn dat elco's met het nameten met een capaciteitsmeter nog voldoende capaciteit hebben. In de tijd dat ik nog televisies repareerde testte is elco's altijd met koude spray. Door ze heel koud te maken neemt de capaciteit af. Als dit een klein beetje is, is het prima, maar als ze echt compleet verlopen zijn ze afgekeurd. Zo haal je ook de slechte exemplaren (merken) eruit. Die van Philips bleven nog lang verassend goed. Ook die buis- en mosterdcondensatoren, na 50 jaar nog uitstekend.

Op vrijdag 6 januari 2012 18:43:21 schreef kranenborg:
Geachte lezers,

Hierbij de aftrap van de voortzetting van een discussie over allerlei aspecten van de legendarische Philips EE-dozen. Deze serie is begonnen in 1963 met de EE5/10 en EE8/20 (maar eigenlijk al met de Pionier en RE dozen), daarna via EE1000, EE2000 en EE3000 uiteindelijk uitmondend in de Electronic ABC series - de laatste door Philips in 1985 overgedaan aan Schuco (zie https://ee.old.no voor een uitgebreid overzicht)

Uit de reakties op mijn post op de "Show your Projects Part 24" discussie blijkt dat veel mensen (zeer goede) herinneringen hebben aan dit systeem (en enkele zelfs nog actieve gebruikers zijn), dat er bijvoorbeeld voor de EE2000 serie zo uitzag:

[afbeelding]

Gisteren ben ik benaderd door iemand op Twitter (@LordDrywf) om mee te denken over een nieuwe generatie elektronische experimenteerdozen. Vind het een ontzettend leuk plan. Hij is al bezig met een opzet.

[Bericht gewijzigd door Henry S. op woensdag 3 juli 2024 18:11:43 (0%)

Lambiek

Special Member

Op woensdag 3 juli 2024 08:58:03 schreef Deedee01:
[...]

Ik zou zeggen, laat hem zich hier registreren en laat hem hier een nieuw topic over starten. :)

Als je haar maar goed zit, GROETEN LAMBIEK.
maartenbakker

Golden Member

Inderdaad, op deze manier verzandt het, en veel mensen zullen zich niet willen registereren bij Dhr. Musk.

www.elba-elektro.nl | "The mind is a funny thing. Sometimes it needs a good whack on the side of the head to jar things loose."
Lambiek

Special Member

Op woensdag 3 juli 2024 12:37:27 schreef maartenbakker:
,....en veel mensen zullen zich niet willen registereren bij Dhr. Musk.

Ik niet in iedergeval. :)

Als je haar maar goed zit, GROETEN LAMBIEK.
pax

Golden Member

Na een wat getroebleerd jaar lijkt het erop dat mijn zoon overgaat naar groep 6. Hij begint steeds meer interesse krijgen in elektronica/elektro. Voor zijn rapport zou ik hem graag een elektrodoos geven (moet mijn vrouw nog overtuigen).
Een echte elektronicadoos gaat misschien nog iets te ver (mede omdat hij dyslexie heeft).
Hij heeft er iemand tips?

Ik ben ooit begonnen met een geplastificeerd kartonnen vel met daarop een schakelaartje, wat draad, een bel en zoemer. Later kwam er een elektrodoos bij waarmee je een motor kon maken, een deurbel, een zoemer en meer daarvan. Regelmatig schokken van gehad....
Nog later kwam er de Philips EE2040 en toen was het wel bekeken met mij en ben ik het e-virus nooit meer kwijt geraakt.

Kortom is er iemand die tips heeft voor een jongen van 9 jaar?

maartenbakker

Golden Member

Ik zie houtbewerking in je profiel staan. Modelbouw kan ook een inleiding tot elektronica zijn. Is dat wat voor hem? Als hij echt meer direct richting elektronica neigt moet je die omweg misschien niet nemen, maar als de interesse breder is dan kan dat wel.

Anders geloof ik dat er nog wel simpele elektro beginnersdozen zijn ook, een paar jaar geleden had de HEMA nog iets, geen idee of ze dat nog hebben.

Als je in de buurt van Haarlem zit, zou je eens met hem Display kunnen binnenlopen. Wel modelbouw en elektronicakitjes maar ik durf zo even niet te zeggen of ze elektrodozen hebben.

Je zou ook eens op www.ontdekplek.nl kunnen kijken. Die hebben lespakketten waar ook elektro in voorkomt.

P.S. Groep 6 is opzich oud genoeg om onder begeleiding met solderen te beginnen, dus (misschien na kort nog wat simpeler dingen) een kitje bouwen is naar mijn idee al wel voorzichtig een optie.

[Bericht gewijzigd door maartenbakker op woensdag 3 juli 2024 23:56:30 (12%)

www.elba-elektro.nl | "The mind is a funny thing. Sometimes it needs a good whack on the side of the head to jar things loose."

Ik heb zelf geen ervaring als kind met andere kits dan de Philips EE serie, maar ik herinner me wel dat voor mijn eigen oudste zoon het moeilijk was om iets kwalitatief hoogwaardigs te vinden (hij heeft uiteindelijk een deel van mijn Philips EE spullen gekregen en gebruikt). Het is van belang dat het systeem zowel elektronisch als mechanisch (en educatief) goed in elkaar steekt, uitbreidbaar en uitdagend is.

Toch heb ik later wel een hint van anderen gekregen, namelijk het Snap Circuits systeem, zoals bijvoorbeeld in dit overzicht. Geen ervaring er mee, maar misschien hierin eens verder in kijken want het lijkt op het eerste gezicht aan alle voorwaarden te voldoen?

Groet!
/Jurjen

Hij begint steeds meer interesse krijgen in elektronica/elektro. Voor zijn rapport zou ik hem graag een elektrodoos geven

Of evt. technisch LEGO? Dat was mijn favoriete speelgoed en heb ik in mijn latere leven ook veel aan te danken gehad qua ruimtelijk inzicht, alhoewel ik me dat pas heel veel jaren later ben gaan realiseren toen ik mezelf kon vergelijken met mede-studenten. Als kind vond ik het vooral leuk, vooral om zelf nieuwe dingen te bedenken en te bouwen ermee. Het voordeel van technisch LEGO is dat het heel visueel speelgoed is, met 3D-tekeningen in veel stappen, en relatief weinig leeswerk, waarbij een electro-doos juist wel veel (mogelijk frustrerend) leeswerk bevat. Maar misschien is extra lees-oefening juist goed voor hem? Dat kunt u beter beoordelen dan ik. Modern technisch LEGO bevat ook besturingstechniek en een eenvoudige programmeer-omgeving en neigt dus wat meer naar ook de electro-techniek en niet alleen maar naar werktuigbouwkunde, zoals vroeger.

Ondanks de LEGO-motor op batterijen leek het me ook wel een goed idee om, i.p.v. dure batterijen, netvoeding te gebruiken. Dus had ik een motor uit een oude gesloopte platenspeler gebruikt voor veel projecten, met zelf-gesoldeerd netsnoer eraan gemonteerd. Alles open en bloot 220V... toch heb ik er nooit ongelukken mee gehad. (Uiteraard zou ik het zelf niet aan kinderen toestaan. De tijden zijn veranderd).

Zo rond mijn 7e heeft m'n vader me leren solderen aan de keukentafel. Eerst spijkers aan elkaar solderen: netjes schoonmaken met een schuurpapiertje, beetje soldeervet erop, voor-vertinnen en daarna aan elkaar solderen. Op m'n 8e m'n eerste eigen soldeerbout gekregen, een Weller nota-bene. (waarschijnlijk zodat ik de bout van pa niet langer zou verzieken, denk ik nu....). Sindsdien heeft er altijd een soldeerbout binnen mijn handbereik gestaan.

In die tijd ook de gebruikte EE-doos gekregen van een oudere neef (TU-Delft electrotechniek alumnus die met deze doos ook zijn eerste stappen had gezet op electronica-gebied) en ook mij enorm veel heeft geleerd. Dat was trouwens een EE-set van de toenmalige Teleac-cursus 'Moderne Electronica'. Ongelooflijk dat er toen dergelijke cursussen op TV waren, was van ver voor mijn tijd, de enige TELEAC-cursussen die ik bewust heb meegemaakt waren van het niveau 'creatief met kurk'.

Los van fysieke cadeau's, ik denk het grootste geschenk dat u kunt geven is samen tijd doorbrengen om dingen te bouwen en repareren en hem zo vaardigheden bijbrengen die hem de rest van z'n leven bijblijven (snoertje of nieuwe schakelaar aan een lamp zetten bijv., of oude apparatuur uit elkaar halen en samen kijken hoe het in elkaar zit, fietsverlichting samen herstellen, etc.) Maar een soldeerbout/soldeerset is mogelijk een geschikt cadeau? En uiteraard dan vooral leren hoe er correct mee om te gaan. En het is 'echt grote-mensen gereedschap', geen speelgoed. Het is geen risicoloos gereedschap, ik heb er mezelf als kind ook een paar maal aan verbrand (hint: altijd kijken naar de bout voor je hem vastpakt...) maar heb het allemaal overleefd.

Keuzemogelijkheden genoeg, denk dat het vooral verstandig is te kijken waar hij zichzelf toe aangetrokken voelt, zonder al teveel proberen te sturen of op te dringen. Als ik naar mezelf kijk dan zie ik dat er al rond m'n 4e en 5e levensjaar duidelijke patronen te zien waren in wat me aantrok en me daarna ook altijd is blijven aantrekken. Met daarbij tegelijk de opmerking dat de belangstelling van een kind sneller van onderwerp kan veranderen dan het weer.

(met excuses voor de excessieve lengte van het antwoord).

set SCE to AUX.
pax

Golden Member

Op donderdag 4 juli 2024 00:54:56 schreef nonius:
Los van fysieke cadeau's, ik denk het grootste geschenk dat u kunt geven is samen tijd doorbrengen om dingen te bouwen en repareren en hem zo vaardigheden bijbrengen die hem de rest van z'n leven bijblijven (snoertje of nieuwe schakelaar aan een lamp zetten bijv., of oude apparatuur uit elkaar halen en samen kijken hoe het in elkaar zit, fietsverlichting samen herstellen, etc.)

Hallo nonius en Kranenborg, dank je wel voor jullie uitgebreide antwoorden. Inderdaad het samen prutsen is erg waardevol en erg gezellig. Dat blijven we doen!
Ik vond de elektrodozen die ik als kind heb gehad fantastisch en zou mijn zoon ook zoiets moois willen geven.
Wat ik als kind wel gemist heb, is een elmer, kan er iig voor zorgen dat dat bij mijn zoon niet gebeurt!

Wasluis1971

Golden Member

Op vrijdag 5 juli 2024 16:45:48 schreef pax:
Wat ik als kind wel gemist heb, is een elmer (..)

Wat bedoel je met een elmer?

Leve het transistortijdperk!

Wat bedoel je met een elmer?

Term die vooral onder engelstalige zendamateurs gangbaar is. Zeg maar, een oudere mentor die iemand de kneepjes van het vak leert.

https://en.wikipedia.org/wiki/Amateur_radio#Newcomers

"Newcomers also often study independently by purchasing books or other materials, sometimes with the help of a mentor, teacher, or friend. In North America, established amateurs who help newcomers are often referred to as "Elmers", as coined by Rodney Newkirk, W9BRD,"

set SCE to AUX.
maartenbakker

Golden Member

Bij soldeerbout-shop.nl zie ik ook leuke experimenteerdozen

www.elba-elektro.nl | "The mind is a funny thing. Sometimes it needs a good whack on the side of the head to jar things loose."

Goedemorgen Philips EE adepten!

De standaard eenvoudige transistor-versterkertrap voor de luidspreker in de meeste Philips-EE schakelingen gebruikt veel stroom, omdat ook de DC-komponent vrolijk door de luidspreker vloeit ... .

De volgende aanpassing op het Rigert-forum lijkt een eenvoudige maar kwalitatief hoogwaardige push-pull variant te beloven (met stroomverbruik gereduceerd van ca. 26mA naar slechts 6mA). Ik ga deze ook binnenkort testen op mijn verbeterde 5.03 reflex ontvanger, wie test er mee ;)

Groet!
/Jurjen

Schema ziet er niet echt eenvoudig uit. Het is in ieder geval een variatie van een pushpull-versterker die ik nog nooit eerder gezien hebt.
Voor die stroombeperking heb je ongeveer tweemaal zoveel onderdelen nodig.
Toen waren electronicaonderdelen duur. Nu niet.
Wel creatief van TKRoth. Ik heb in die tijd nooit de stromen opgemeten van de EE20 schakelingen.

Op zondag 28 juli 2024 10:29:56 schreef kranenborg:
Goedemorgen Philips EE adepten!

De standaard eenvoudige transistor-versterkertrap voor de luidspreker in de meeste Philips-EE schakelingen gebruikt veel stroom, omdat ook de DC-komponent vrolijk door de luidspreker vloeit ... .

Stroom is er sowieso nodig om geluid te horen dat er DC door de 150Ω luidspreker loopt is geen bezwaar. Klasse A met een enkele tor verbruikt wel meer stroom dan een in klasse B ingestelde push-pull endamp.

Voor de batterij-gedreven Philips EE apparaten is een viervoudige vermindering van stroomverbruik in ieder geval heel wat!

Het gaat voorbij aan het principe dat met een AC126 en een 150Ω luidspreker voldoende geluid kon worden geproduceerd. De toen gebruikte zakradio's (1960-63) hadden een trafo nodig om een 8Ω luidsprekertje aan te sturen. Maar goed, als weinig ruststroom het item is kan een zuinig ontwerp gekozen worden. Voor elk wat wils, een accu ipv batterij?
Voeden uit 2 in serie geschakelde 4.5V batterijen zoals het origineel is duur.

Paulinha_B

Honourable Member

Als puber heb ik mijn arme ouders tot wanhoop gedreven door de EE-set te voeden uit de trafo+gelijkrichter van mijn Fleischmannmodeltrein. Zij waren geen van beiden techneuten, en vreesden dus alle mogelijke ellende tengevolge van dit "oneigenlijke gebruik". Toch heeft het altijd netjes gewerkt, natuurlijk was het wel opletten met polariteit en spanning.