Met een scheidingstrafo kan je veilig één geleider aanraken die normaal gevaar zou opleveren, mits alles secundair zweeft tegenover aarde.
Stel je bent een zware schakelende voeding aan het herstellen, dan kan je dus achter de scheidingstrafo zonder een schok te krijgen, 1 van de pinnen van de afvlakelco aanraken, of een koellichaam dat normaal onder netspanning staat enzovoorts.
Dit betekent uiteraard niet dat je laconiek met je vingers er in moet gaan zitten prikken. Het is extra veiligheid. Je moet nog steeds proberen te voorkomen dat je spanningsdragende dingen aanraakt, dat is je eerste stap om veilig te werken.
Raak je twee delen aan (waarvan eentje aan de massa of ander lager/hoger potentiaal ligt) zoals de + van de afvlakelco en de behuizing, of twee pinnen van een schakeltor etc, dan heb je gewoon weer een gesloten stroomkring en krijg je een rotklap.
De aardlekschakelaar trekt zich niets aan van wat zich achter de scheidingstrafo afspeelt. Verbind jij een van de draden van de secundaire van de trafo met aarde, dan kan jij bij het aanraken van de ander gewoon weer een klap krijgen zonder dat de ALS er uit gaat.
De aarde van het apparaat dat je repareert mag aangesloten zijn, mits het apparaat géén aardlek heeft. Heeft ie een lek, dan zweeft je secundaire van je scheidingstrafo niet meer en zit je in dezelfde situatie als zonder scheidingstrafo, met als aanvullend gevaar dat je aardlekschakelaar niet meer reageert.
Als je twijfelt of je apparaat lekt of niet, dan zul je dus de aarde moeten loskoppelen. Professionele scheidingstrafo's hebben daar vaak een verwijderbare draadbrug voor.
Heb je helemaal geen scheidingstrafo, dan kan de aardlek je enige bescherming bieden. Maar die hoeft pas bij 30mA aan te spreken. 15mA schijnt al ontzettend pijnlijk te zijn, maar de ALS gaat er dan nog niet uit.
Het is belangrijk om je aardlekschakelaar regelmatig te testen, en ook om er zeker van te zijn dat de randaarde in ieder stopcontact daadwerkelijk is aangesloten.
Een extra veiligheid die je kan toepassen, is het neerleggen van stevige kunststof platen waar je op zit/staat. Je zweeft dan zelf tegenover aarde en kan buiten wat capacitief geprikkel geen schok krijgen, zolang je geen geaarde dingen aanraakt (zoals een geaard apparaat waar je in sleutelt, het massaclipje van een oscilloscoop die geaard is etc).
Een aardlek achter de trafo, daar zie ik het nut niet van in. Dat werkt immers pas, als je een van de secundaire aansluitingen aardt (vóór de ALS), en dan heb je gewoon weer de situatie waarin 1 geleider aanraken resulteert in een schok.
De doorsnee trafo kan weliswaar minder vermogen leveren dan het lichtnet, maar eigenlijk altijd wel genoeg om levensgevaarlijk te zijn.