Omdat "beginnen met zenders" geen showtopic is post ik dit project hier.
Ik liep al een tijdje met het idee rond om een zendertje te bouwen voor 3575Khz (CW) en 3705 kHZ (AM). Op internet zijn veel ontwerpjes te vinden (b.v. 't Tukkertje) maar ook oude ARRL handboeken, GE-Hamnews of RCA Hamtips staan vol met leuke ideen. Uiteindelijk komt het allemaal wel ongeveer op 't zelfde neer.
Omdat ik een voorraadje 807 buizen heb liggen was de keuze voor de eindpit automatisch gemaakt. De 807 is een lekker buisje, en vraagt geen buitensporige (hoog)spanningen en stromen. Met een voedinkje dat 275V bij 100mA kan leveren kun je al van start. Wil je meer RF-power dan hoef je in principe alleen maar de anodespanning te verhogen.
Ik heb de instelling van de 807 opgezocht in de datasheet en de relevante instelling voor RF Class-C in een tabelletje (download excel file) gezet. Je ziet hierin dat je voor een uitgangsvermogen van resp. 25, 30,40 of 50W alleen de anodespanning wijzigt (resp. 400, 500,600 of 750V) waarbij de laatste niet continue gebruikt mag worden vanwege overbelasting v.d. buis(ICAS).
schema zender (klik voor groot)
Mijn tweede probleem was dat ik ondanks vele beursbezoeken nog steeds geen stevige kristallen heb gevonden voor 3575 of 3705 kHZ. Dus toen maar besloten om een VFO te maken als oscillator. Het VFO geeft 1.75-1.9 MHz welke in de driver wordt verdubbelt naar 3.5-3.8 MHz.
Het VFO (klik voor schema) is een series-tuned variant op de Colpitts, ook wel Clapp genoemd. Ik vond het in een oud Lighthouse issue, de Eddystone User Group newsletter. De buis is los gekoppeld over een klein deel van kring, tevens staan er grote C's parallel aan de buiscapaciteiten dus er is weinig beinvloeding door veranderende buis cap. De grote L (met hoge Q) en de kleine serie-C geven een hoge LC verhouding en daarmee lage kringstroom waardoor de koppeling met de buis zeer los kan zijn, als je dan ook nog een steile buis gebruikt, waardoor de koppeling ook weer losser kan zijn, krijg je (theoretisch, zie behuizing...) een stabiel VFO. Vanwege de hoge par. capaciteiten wordt afstemming bepaald door serie-C en L.
Het nadeel van een grote L is wel dat een behuizing behoorlijk van invloed is op de zelfinductie (bij mij is er 5uH verschil). Het liefst dus een ruime behuizing maar vooral stevig. Mijn printplaat bakje met blikken deksel is dus helemaal niet zo goed. Ik merk dat ook want als ik op het deksel druk veranderd de boel zomaar tientallen Hertzen. Maar ja, ik had het toevallig kant-en-klaar liggen.
De L is gewikkeld op een stuk 39m elektrabuis (keramiek is beter, kan niet vervormen). Voor een hoge Q neem je dik draad en de lengte van de spoel iets korter dan de diameter. Ik wikkelde 50 windingen 0,6 mm draad op een diam. van 39mm en om de boel vast te zetten dompelde ik de hele spoel in een pot vernis en daarna laten drogen. De 6AC7 buizen zijn stevige jongens die best veel warmte geven (niet handig in een VFO). Daarom heb ik ze achterop gemonteerd en ook nog wat isolatie aangebracht. VFO is na 15 min. opwarmen stabiel (maar dan niet op het doosje drukken 
) De pertinax dwarsverbinding geeft extra stijfheid.
vfo doosje
vfo binnenkant
De zender is recht-toe-recht aan (schema). Ik zet schermrooster op een vaste spanning, je kunt het wel afleiden uit de anodesp. van de 807 maar dan heb je al gauw een 20W weerstand nodig, vind ik niet leuk. Bij 500V op de anode komt er 28W HF uit. Er loopt dan ong. 3mA rooster- en 100mA anodestroom. Er zit er geen "droogkook" beveiliging in. Als de sturing wegvalt is er geen roosterstroom en dus ook geen bias. De buis zal dan max. stroom trekken.
Als je voor veilig gaat kun je een neg. spanning aanbieden tussen de roosterlek en massa (fixed bias). Bereken eerst de benodigde biasspanning waarbij de buis veilig is bij wegvallen sturing (anodedisipatie 807 is max. 30W dus bij 750 anodespanning is er dan ongeveer -20V nodig.). Als de inw. weerstand van de biasvoeding niet al te laag is zal agv. roosterstroom hier ook spanning over vallen. Voor Class-C is er -45V nodig (zie tabel) dus de resterende spanning zal over de roosterlek moeten vallen ag.v. de roosterstroom.
Ik heb wel een RFC van antenne naar massa aangebracht. Als de koppel-C tussen anode en PI-filter sneuvelt dan vormt deze een DC pad naar massa waardoor de zekering in de voeding zal doorpiepen (voeding is secundair afgezekerd met 300mA). In mijn geval is dit wel een beetje noodzaak want de koppel-C is wat krap (ik had alleen een 330pF/750V Mica C liggen, zie close-up foto van RFC en koppel-C.
Verder zit er een spanningsdeler in die de kathode op ong. 80V houdt als er geen stroom loopt door de 807. Je hebt dan geen groot spanningsverschil tussen kathode en gloeidraad (ik kwam dat idee tegen in 't Tukkertje).
Voorlopig heb ik de CW versie gemaakt, met de seinsleutel trek ik kathode van driver en 807 naar massa. Met het net/operate schakelaartje kun je alleen de driver "aanzetten". Je kunt dan de ontvanger afstemmen op de zendfreq. Voor AM sluit je ipv een key de PTT van de mic. aan. Moduleren kun je op verschillende manieren. Twee manieren die weinig LF stuurvermogen vragen zijn serie-modulatie van het schermrooster, of kathodemodulatie. Ik heb hier nog een 6AS7G (6080) liggen, zo'n dubbeltriode wordt meestal gebruikt als seriebuis in gestab. voedingen maar beide triodes parallel is volgens mij ook goed bruikbaar (hoge stroom, lage versterking en lage Ri) voor kathodemodulatie.
zender (klik voor groot)
Hieronder zie je de binnenkant (klik voor groot). Er is veel en goed ontkoppeld, de punten waar spanning binnenkomt, maar ook gloeidraden nog direct op de buisvoet ontkoppelen. De spoel vormt samen met de varco de anodekring van de driver. Let ook op het parasietstoppertje op rooster van 807.
)
