Beginnen met zenders

Normaal gesproken zijn antennes vooral van draad of buis gemaakt. De belastbaarheid daarvan loopt in de kilowatts - denk maar aan 230V bedrading in huis.
Het isolatiemateriaal moet inderdaad wel het goede soort zijn.

Verder bestaan er vooral voor de HF banden antenneontwerpen waarbij de antenne sterk verkleind is ten opzichte van een 'normale' (resonante) antenne.
Dan kunnen de spanningen en/of stromen in sommige onderdelen hoog oplopen, denk ook aan verlengspoelen of afstemkringen.
Dat beperkt het maximale vermogen dan tot een paar honderd watts, of soms zelfs een paar tientallen watts als de antenne echt héél klein is en er geen speciale 'heavy duty' onderdelen in zitten.

Op 22 juli 2011 23:42:08 schreef nulzeventig:

De AT kan het toch niks schelen of een zender wel stoort of niet want het maakt niet uit met wat je uitzend een boete krijg je toch. Eerst was het toch dat alleen stoorzenders een boete kregen, uiteindelijk toen er veel etherpiraten met goede zenders zaten te zenden besloot de AT toch maar om iedereen een boete te geven.

Pienter ventje zeg. Moet nog zijn eerste bugje bouwen en weet al hoe de controledienst ineenzit, wat hun opdrachten zijn, wie ze pakken en waarom.

Kijk ik zie het simpel er zijn twee type piraten: een show piraat en een techniek piraat. Een show piraat koopt de eerste de beste FM zender via marktplaats laat deze instellen en gaat aan de slag, zonder dattie weet wat hij echt heeft aangeschaft. De technische piraat die bouwt zijn eigen zender, bouwt er filters bij etc. Uiteindelijk zijn het vast altijd show piraten die in het nieuws komen.

Nee, het is meestal net andersom.
Een kooppiraat weet dat hij de kennis niet heeft, en koopt een fabriekstoestel dat afgeregeld is in de fabriek. En hijlaat het installleren door iemand met kennis van zaken.

De zelfbouwpiraat denkt dat hij voldoende kennis heeft om zoiets tebouwen, maar beseft vaak niet dat hf heel wat moeilijker te bouwen is dan andere elektronica.

Zendereindtrappen spuwen ook heel wat ongewenste straling uit.
Dat komt door hun niet-lineair gedrag. Dat zijn in de eerste plaats harmoischen, maar er worden soms ook andere ongewenste frequenties uitgezonden die niet zo eenvoudig kunnen uithfilterd worden.

Correct afregelen en filteren brengt deze ongewenste frequenties tot aanvaardbare proporties terug. dat is heel belangrijk, want vooral 3m zenders zijn ervoor berucht dat ze de vliegtuignavigatie kunnen verstoren.

En hier wringt de schoen. Zenders afregelen luistert heel nauw en is werk voor een ervaren hoogfrequenttechnicus. Hobbyisten missen meestal de kennis, maar vooral de nodige apparatuur om zenders af te regelen zoals een spectrumanalyser. Die vallen meestal niet binnen een hobbybudget.
[/quote]

Op 23 september 2011 12:50:41 schreef grotedikken:
[...]
Pienter ventje zeg. Moet nog zijn eerste bugje bouwen en weet al hoe de controledienst ineenzit, wat hun opdrachten zijn, wie ze pakken en waarom.[...]

[/quote]
Grotedikken heeft de hele topic nog niet gelezen en trekt nu al een conclusie. Ten eerste heb ik allang al een bug gemaakt werkend ook. De tweetrapper heb ik ook gemaakt werkend en al, de viertrapper ook. Begrijpend lezen is waarschijnlijk niet een van je sterkste punten. Wat ik bedoelde is dat je sowieso een boete krijgt of je nou stoort of niet.

Ik heb besloten voortaan wat aardiger te zijn. Maak me dus aub niet kwaad!

Wheh daar komt het weer ...

Op 23 september 2011 13:39:46 schreef nulzeventig:
[...]

Grotedikken heeft de hele topic nog niet gelezen en trekt nu al een conclusie. Ten eerste heb ik allang al een bug gemaakt werkend ook. De tweetrapper heb ik ook gemaakt werkend en al, de viertrapper ook. Begrijpend lezen is waarschijnlijk niet een van je sterkste punten. Wat ik bedoelde is dat je sowieso een boete krijgt of je nou stoort of niet.

Guttegut, lange teentjes? Waaarom heben beginners in elektronica alrijd zo'n hoge eigendunk? Een bakkersknecht houdt zijn mond en kijkt de kunst af van zijn baas. Een nieuwe technieker zegt reeds de eerste week tegen zijn chef hoe hij de zaken ziet.

Wat jij in meerdere posts beweert over het AT is je reinste lulkoek.
Denk je nu echt dat de overheid sadisten te werk stelt die arme hobbyisten hun pleziertje niet gunnen? Ik kan je met 100% zekerheid zeggen dat er enkel opgetreden wordt als er klachten zijn. En die komen niet vanzelf. Als je begrijpt wat ik bedoel.

Ook jouw mening over koop en zelfbouwzenders vind ik fout en ik argumenteer waarom.
Het is niet met de bedoeling je op stang te jagen, maat gebaseerd op ervaring. Ik heb meer dan 20 jaar als radiospecialist in een hf labo gewerkt.
In die periode heb ik meer zenders en ontvangers afgeregeld en uitgemeten dan jij ooit in je leven bij elkaar zult zien.

Hoge dunk zal je bedoelen, daarnaast kan je nooit uit mijn posts concluderen dat ik haast arrogant of hoogmoedig overkom aangezien ik alleen door dit topic en mede CO leden een hoop bereikt hebt. Tenzij het woordje arrogant een andere defentie heeft in het Belgische woordenboek.

Ja ik heb het indruk dat de mensen van de overheid gewoon een stelletje sadisten bij elkaar zijn, als ik zo naar je ondertekening kijk dan heb ik het indruk dat jij er ook een van bent.

Dus jij beweerd dat je van de overheid gratis gebruik mag maken van de commerciele FM band zolang je zender niet stoort? Wow, das dan wel heel erg gul ...

In die periode heb ik meer zenders en ontvangers afgeregeld en uitgemeten dan jij ooit in je leven bij elkaar zult zien.

Waaruit basseer jij dat? Hoe kan je daar zo zeker van zijn... ben je echt zo zeker van je zaak? Ik denk toch eerder onzeker maarjah ....

Laten we het ontopic houden ipv grote dikke onzin dingen te posten

070, GD kan wat bot over komen maar hij weet ongelofelijk meer dan jij. Jij weet net de basis van de basis mbt iets in elkaar solderen. Nog niet eens wat je precies doet en kan met moeite een simpel ding bouwen. De kans dat jij zijn kennis nivo haalt is mogelijk maar dan moet je lezen, lezen en leren en daar schreef je zelf over:

Over de benodigde kennis heb je zekers gelijk, al zou ik zo een boekkie lezen ik zou er waarschijnelijk niks van snappen. Ik denk dat de gemiddelde piraat er ook niks van zou snappen, simpelweg omdat je niet zomaar een boek kan openen, lezen en ervan uitgaan dat je weet waar het over gaat

Je bent een aardige gast maar je kunt ook een aardig end in het rond kletsen

GD: jou stelling klopt niet, een mobieltje is ook een zender en als de jeugd ergens er veel van ziet zijn dat mobieltjes

@fred: Ik heb nergens gezegd dat gd niks weet dat hij zeer veel kennis heeft zal waarschijnlijk wel waar zijn. Het ging mij erom dat hij ten eerste beweerd dat hij zoveel zenders heeft gezien die ik nooit in mijn leven zal zien. Dit heeft niks met zijn kennis te maken, daarnaast kan hij nooit de toekomst voorspellen.

bakkersknecht houdt zijn mond en kijkt de kunst af van zijn baas.

Klinkt als een echte ambtenaar.

Voorlopig ga ik ook niet bij een zend amateur club, ik hou het bij wat het is.

Van mij mogen de mods op dit topic een slotje zetten.

Op 23 september 2011 20:10:01 schreef grotedikken:
Op 23 september 2011 13:39:46 schreef nulzeventig:
Ik kan je met 100% zekerheid zeggen dat er enkel opgetreden wordt als er klachten zijn. En die komen niet vanzelf. Als je begrijpt wat ik bedoel.

Misschien doen ze dat in Belgie, maar in Nederland dus niet hé. Sinds Zerobase wordt gewoon alles zoveel mogelijk uitgepeild en geregistreerd voor later gebruik, dit ook vanwege mobiele zenders, want dat is tegenwoordig de sport na een wetswijziging.

Op 24 september 2011 01:20:24 schreef fred101:
070, GD kan wat bot over komen maar hij weet ongelofelijk meer dan jij. Jij weet net de basis van de basis mbt iets in elkaar solderen. Nog niet eens wat je precies doet en kan met moeite een simpel ding bouwen. De kans dat jij zijn kennis nivo haalt is mogelijk maar dan moet je lezen, lezen en leren en daar schreef je zelf over:
[...]
Je bent een aardige gast maar je kunt ook een aardig end in het rond kletsen

sluit ik me bij aan.

Op 24 september 2011 03:55:46 schreef nulzeventig:
Voorlopig ga ik ook niet bij een zend amateur club, ik hou het bij wat het is.

Van mij mogen de mods op dit topic een slotje zetten.

Daar zie ik nog geen reden toe.

Ok, vandaag de vier trapper helemaal afgemaakt. Alleen is er een probleem, ik kan hem helaas niet afstemmen. Als ik aan de eerste trimmer draai dan hoor ik hem wel ploppen, ook als ik aan de andere trimmer draai dan hoor ik dat het signaal sterker word. Maar echt op een frequentie krijgen lukt helaas niet, het is mij alleen 1 keer gelukt om hem op een frequentie te krijgen maar hier was hij toen ook helemaal stil (geen muziek). Waaraan zou het liggen? Zou er misschien een tor kapot zijn?

Als eindtor heb ik een 2sc1970 gebruikt de derde tor is een 2N3866, beide torren worden na een tijdje warm dus ik denk dat het niet aan de torren ligt. Als ik hem op de SWR aansluit en de power ervan op meet dan krijg ik 1.5 watt te zien. Komt dit waarschijnlijk omdat ik de zender met 12 volt voed, want volgens het schema moet je iets tussen de 12 en 16 watt gebruiken.

Nog een opmerking aan de emitter van de eindtor heb ik een weerstand van 3.9Ohm gebruikt ipv 4.7Ohm.

Schema:

Component ligging:

Zender:

Spoelen iets uit elkaar trekken.

Meet bij elke tor de DC spanningen.

Het zendertje werkt echt super vreemd. Ik had net mijn radio op een lege freq gezet en ik ging heel rustig draaien aan het eerste trimmer. Maar nu komt het: als ik eraan draai dan hoor ik andere radio stations op de frequentie en dat zonder ruis. Het lijkt dus alsof ik van zenders kan wisselen via mijn zender.

Tijdens het meten is er een weerstand door gebrand het gaat om de 10Ohm weerstand aan de emitter zijde van T3. Dus ik heb alleen T1 & T2 kunnen meten:

T1 (BF199):
Basis -> Massa: 4.51v
Collector -> Massa: 10.98v
Emitter -> Massa: 3.77v

T2 (BF199):
Basis -> Massa: 2.08v
Collector -> Massa: 10.98v
Emitter -> Massa: 1.56v

Ik ga zo effe de weerstandje vervangen en dan de rest doormeten.

EDIT: Whah, ik kon net maar de Basis-Massa meten van T3 en dat was 1.19v. Toen ik de Emitter-Massa ging meten ging alweer de 10Ohm weerstand fikken. Wat ik nu niet snap is wat er precies loos is met deze trapje. Ik denk dat het hieraan ligt, want momenteel is dit zender een "draadloze tuner" achtige iets. Wat mij verder is opgevallen is dat de T3 alleen maar na een paar tellen echt extreem warm word. Ik denk dat ik er op het schema waarschijnlijk een verkeerde weerstandwaarde is opgegeven, of de 2n3866 tor is dood.

Het word toch maar eens tijd dat ik een frequentie counter ga aanschaffen.

Dat tuner effect is niet zo raar. Je zit gewoon op de verkeerde frequentie, dat zijn mengproducten.

De Vb spanningen kloppen niet met het schema. Bv T1 staat op halve voedingspanning en jij meet 4,51 V bij 10,98 V collectorspannimg. Je werkt nu niet meer met een 9 V batterij zo te zien. T3 zou ook een veel hogere Vb moeten hebben.

Het is heel simpel, als die 100 ohm heel heet wordt loopt er te veel stroom. Dat betekent dat je iets fout hebt gedaan of dat de tor zijn vermogen niet kwijt kan. Er loopt maar 6 mA door die 100 ohm, daar kan een tor en een weerstand niet heet van worden. Dan zou ik eerder denken dat je 1 ohm gebruikt.

Fred het is de 10-Ohm weerstand dat door gebrand is. En ja ik weet zeker dat ik de juiste weerstand waarde heb gebruikt. Ik ga maar eens alles los solderen en alleen het oscillerende gedeelte bouwen kijken of dat dan wel werkt. Misschien maakt een van de BF199 een kortsluiting ofzo.

OK, ik zie het je had idd 10Ohm geschreven en dat had ik als 100 gelezen. Dan is het 60 mA. Maar dat is DC, jouw meter ziet niet het RF signaal wat er doorloopt. Dat zal ook die andere afwijkingen wel veroorzaken.
Al die trappen beïnvloeden elkaar. Als je bij afregelen de laatste trap te veel misaanpast kunnen ook de trappen daarvoor hun vermogen niet kwijt. Het kan zelfs zijn dat die gaan of staan te oscilleren. Ik had dat gisteren met een oscillator die niet wilde. De eindFET klapte er ineens uit, de opgenomen stroom liep ineens op van 50 naar 80mA, bleek de trap ervoor op 500MHz wild te oscilleren. (in een 2,4-4GHz oscillator en dat zag ik te laat want ik zat niet in dat gebied te kijken)

200 MHz Scoop, counter en spectrum analyser anders blijft het blind klooien je moet er iets voor over hebben.

Behalve genoemde meetapparatuur ook:
LCR meter
Labvoeding
Meetzender
RF probe

EN kennis en ervaring.

Net alle trapjes ontkoppeld behalve het audio gedeelte en de oscilator (als dat ook zo heet ofzo ). Als ik hem aanzet dan hoor ik hem fluiten, als ik aan de eerste trimmer draai dan hoor ik hem wel ploppen maar geen muziek. Ik vraag me af, wat doet het eerste en tweede trimmer? Zorgt de eerste voor het volume en de tweede voor de frequentie?

Het kan ook misschien aan de trimmers zelf liggen, ik ga ze nu effe vervangen met de groene trimmers (~40pF). Maar wat als ik bijvoorbeeld een gewone condensator gebruik ipv condensator trimmer, zou hij dan niet op een vaste freq moeten zitten dan?

Ok, net de eerste trimmer vervangen. Ik hem hem op een freq kunnen krijgen alleen kwam er ontzettend veel gefluit uit, muziek was wel netjes te horen op het achtergrond maar niet echt ideaal om naar te luisteren. Waaraan zou het liggen?

Ja ik weet dat ik nog het een en ander moet kopen, ik heb al een SWR meter mijn volgende stap zou een frequentie counter worden alleen moet ik nog lesgeld betalen dus ik moet er maar mee wachten (of de school moet wachten ) Maar ik wil wel gelijk een goede counter niet zo een cheapo die na een tijdje stuk gaat.

070 kan je mij eens mailen?

VrGr RadioRob.

Ik heb net het volgende zendertje gemaakt:

Bron: http://wiringschematics.net/4w-fm-transmitter-circuit.html

Ik heb mijn eigen PCB gebruikt voor dit zendertje omdat de PCB van de maker mij niet echt goed lijkt.

Ik heb het zendertje uitgetest en hij werkt, ik moet hem nog op mijn SWR meter testen want volgens de maker komt er zo een 4 WATT uit bij 16volt.

Foto:

Als er behoefte naar is dan wil ik de pcb layout wel uploaden in het upload archief.

Op 12 oktober 2011 08:15:43 schreef fred101:
Dat tuner effect is niet zo raar. Je zit gewoon op de verkeerde frequentie, dat zijn mengproducten.

En daarbij komt dat de TS vergeet dat je de oscillator moet afstemmen zonder de rest van de schakeling te voeden.

En als je ipv een schoon leeg signaal een andere zender op een frequentie zet, dan is 9 van de 10 keer de sterkste frequentie van de oscillator (sowieso een slecht teken dus, een oscillator met meerdere frequenties...) de frequentie van die bewuste andere zender.

Op 12 oktober 2011 23:39:51 schreef nulzeventig:
Als ik hem aanzet dan hoor ik hem fluiten, als ik aan de eerste trimmer draai dan hoor ik hem wel ploppen maar geen muziek.

Afregelen zonder muziek, en zonder de andere trappen te voeden, hoe je moet afregelen blijft bij alle schakelingen gelijk en is al wat keren goed beschreven, probeer het te onthouden anders blijf je doorrommelen.

Ik vraag me af, wat doet het eerste en tweede trimmer? Zorgt de eerste voor het volume en de tweede voor de frequentie?

Trimmers zijn frequentiebepalende onderdelen.

Het kan ook misschien aan de trimmers zelf liggen, ik ga ze nu effe vervangen met de groene trimmers (~40pF). Maar wat als ik bijvoorbeeld een gewone condensator gebruik ipv condensator trimmer, zou hij dan niet op een vaste freq moeten zitten dan?

Idem.

Ok, net de eerste trimmer vervangen. Ik hem hem op een freq kunnen krijgen alleen kwam er ontzettend veel gefluit uit, muziek was wel netjes te horen op het achtergrond maar niet echt ideaal om naar te luisteren. Waaraan zou het liggen?

Ongewenste oscillatie, je gebruikt btw een moeilijker af te regelen schema, de twee parallelkringen in de collectors zijn alleen met een dipmeter af te regelen.

Maar ik wil wel gelijk een goede counter niet zo een cheapo die na een tijdje stuk gaat.

Een counter gaat alleen stuk als je er verkeerd mee omgaat, prijs maakt daarbij niks uit.

Op 17 oktober 2011 23:12:23 schreef nulzeventig:
Ik heb net het volgende zendertje gemaakt:
[afbeelding]
Ik heb het zendertje uitgetest en hij werkt, ik moet hem nog op mijn SWR meter testen want volgens de maker komt er zo een 4 WATT uit bij 16volt.

Vergelijk het schema eens met het allereerste schema in dit topic...

Deze zender levert echt geen 4Watt,hooguit 0,5Watt.
Bovendien is de modulatie geen FM maar een mix van AM/Fm.
Niet aan een antenne hangen dit apparaat,bouw alsjeblieft iets beters.

Ja, maar hier zit een veel leukere bouwbeschrijving bij.

Scratch of utmost inductor and you stick in utmost the resistance making thus a parallel L-r circuit

* The inductors is air from wire of coaxial 75W or other 1mm roughly.

Hoe dat nu zit met die trimmers staat er ook duidelijk:

With their C7, C8 we adapt the resistance of aerial
(practically to them we regulate so that it is heard our voice in the radio as long as you become cleaner)

Dat lijkt me duidelijk.
Vroeger was ik redelijk goed in elektronica, maar sinds Internet snap ik er echt niets meer van.

Het lijkt wel zwarte magie.

Ik snap het ook niet meer FET, ondanks linkjes naar degelijke schema's blijven we maar doorprutsen met variaties op het allereerste schema. Waarbij nu ook wel eens duidelijk moet zijn dat dat niet echt een succesnummer is.

@FET: Uhhhh mijn trimmer vraagje ging over de viertrapper en niet van de zender die ik vandaag heb gemaakt. (fet moet gesynchroniseerd worden )

@Etherfreak: Zoals ik al eerder zei ik zal zoiets nooit aan een antenne hangen. Het leek mij gewoon leuk om zoiets werkend te krijgen omdat het mij voorheen nooit lukte.

@Henry: Ik weet de 5 watt zender uit de FRM is een toppertje ik geloof dat best het klopt ook dat ik er nog niet aan begonnen ben, simpel omdat ik een tafelboor nodig heb om de gaatjes in de PCB te boren. Ik heb hier een Perel precisie boormachine maar dat ding is moelijk onder controle te houden als ik er een gaatje mee boor. Dus ik ben aan het twijfelen, zal ik voor mijn Perel een stand voor aanschaffen of zal ik maar eens gewoon een tafelboor van Proxxon nemen?

mijn trimmer vraagje ging over de viertrapper en niet van de zender die ik vandaag heb gemaakt.

Dat weet ik, maar het zijn dezelfde trimmers met hetzelfde doel. De uitleg is dus passend.
Eigenlijk zijn al die dingen hetzelfde, en inderdaad is dit weer het zendertje waarmee je dit topic begon (ok, met C7 en L4 verwisseld, wat elektrisch niet uitmaakt maar wel lastiger afregelt!).