Energievoorziening buitengebied (luchtlijnen?)

Maxheadroom; voor zover ik weet heeft Nederland al tientallen jaren geen bovengronds elektriciteitsnet meer in gebruik.

O ja, glasvezel wordt niet gebruikt voor energietransport.

[Bericht gewijzigd door pietplof op zondag 29 augustus 2021 21:56:38 (21%)

Hier https://www.google.com/maps/@51.9560179,4.8300005,3a,75y,268.83h,99.93… zie ik een woning die aangesloten is op een bovengronds net. Het is wel een foto van maart 2019. Het bovengrondse deel is niet lang en niet alle woningen zijn op het bovengrondse net aangesloten.
Vroeger hadden wij ook een bovengronds net. Electriciëns die voor de PEN werkten klommen in de palen met speciale klimijzers aan hun voeten. In de palen verrichtten ze dan hun werkzaamheden. Ze zullen vast wel onder spanning gewerkt hebben, want de ARBO bestond nog niet. Volgens mij waren die bovengrondse leidingen gevoeliger voor blikseminslag dan ondergrondse leidingen.
Aan drie draden naar de woning bij de lantaarnpaal zie je porseleinen proppen. Dat zijn zekeringhouders met stoppen.

pietplof: ik adviseer je eens een rondrit (per fiets, auto of boot) te maken in de Krimpenerwaard. Tussen Gouda en Schoonhoven zie je niets anders (mijn nostalgische bril heb ik al lang terug verloren).

In Belgie zie je dit nog zeer veel. Maar niet alleen hier, ook in andere Europese landen zoals Frankrijk, Spanje, Turkije... Maar ook over de grote plas, in Amerika.

Het heeft nadelen, o.a. storm gevoelig, bliksem inslag, maar ook voordelen, goedkoop te installeren en te onderhouden.

En ik heb hier weinig tot nooit over grote gevaren/problemen gehoord. 't zal al bij al wel meevallen. De jongens/meisjes die dit ontwerpen/plaatsen zijn niet echt dom

Groetjes,
eSe

Tot mijn grote verbazing moet ik vaststellen dat er inderdaad nog bovengrondse netten zijn.
In ,,mijn" provincie Drenthe hebben de energieleverende bedrijven echt al heel lang geleden de zaak onder grond gestopt.
Wij, zendamateurs, hebben enkele weken lang proeven mogen doen met de laatste draden aan de palen door deze te gebruiken als antenne.

Aangezien de provincie Drenthe door vele landgenoten als een achtergebleven gebied wordt beschouwd ging ik er simpel geredeneerd van uit dat de rest van Nederland ruim voor ons was bekabeld.

Zompige grond en hoog grondwaterpeil is inderdaad lastig.
Bijvoorbeeld in Wilnis moeten de ringkabels (die door een straat lopen) periodiek vervangen worden, omdat ze dan te ver zijn gezakt .
Vaak 1.5m diep, de huisaansluitkabels worden dan losgetrokken omdat ze te kort worden. (tuinen zijn meestal zandgrond, dus die kabels zakken niet mee.)

Bij aansluitingen moest er altijd een grote rondslag in de kabel worden gelegd, zodat er nog enigszins 'rek' in zat. Was echt bar en boos.

Sommige straten in Amsterdam hadden het ook die langs een spoordijk liepen. (het water uit de dijk perste naar beneden onder de stoep.

Daar loste men het anders op:
Men legde op vaste afstanden zo'n bekende 'PTT' tegel in de stoep. Daar zit een oog ingegoten aan de onderkant.
Daarvandaan liep er een ketting die om de kabel heen zat. (dus de kabel was a.h.w. opgehangen aan de tegels om wegzakken te voorkomen...

Naar wat ik ooit gehoord heb, zijn die bovengrondse leidingen ook deels als industrieel monument benoemd. Dat zal dus ook meespelen waarom ze er nog zijn.

Een nadeel is ook ,dat je in een winter een hamer moest meenemen om de punten van de klimschaatsen in de paal moest slaan bij ijsafzetting op de paal.
En ook paalzekeringen vervangen bij regen ;sneeuw of ijzel was een gevaarlijke bezigheid. In gebieden met overstromingen is een bovengronds net een voordeel als ook de verdeelkasten hoog genoeg in de paal hangen

Hebben ze in Schoonhoven en omstreken ook telefoon?

https://www.dreamstime.com/royalty-free-stock-image-tangle-cable-pole-…

Ik heb me laten vertellen dat 50 jaar geleden arbeid veel goedkoper was, en graafmachines veel duurder.
Dus was het goedkoper om leidingen bovengronds te leggen, en het extra onderhoud (wat vooral mankracht is, het materiaal is niet zo duur) op de koop toe te nemen.

Inmiddels is arbeid veel duurder, en een graafmachine veel goedkoper, dus is het aantrekkelijker leidingen onder de grond te leggen.

Daarbij speelt de staat van de grond natuurlijk een grote rol: In Nederland kun je gewoon met een schep makkelijke een 60cm diepe geul graven. In heel veel andere landen is dat houweel-werk, en dat maakt de graafmachine belangrijker.

Waar ik nu woon zie je dat sinds 1990 alle nieuwbouw ondergronds word aangesloten. Als er nieuwbouw is in een straat van voor 1990, dan blijft de distributiekabel aan de paal hangen maar gaat de huisaansluiting ondergronds (en langs de dichtsbijzijnde paal weer omhoog)

In de beginjaren was het maken van een goede kabel waarschijnlijk ook een stuk duurder door lood mantel en stalen bescherming aan te brengen drenken in olie en papiet. Daarna ook nog eens moffen aanbrengen. De keuze voor ongeïsoleerde draad op porselein was denk ik een bewuste keuze vooral in buitengebieden.

Laatste stukje wat ik zelf ooit wat aan gewerkt heb ergens in 1984 was op de grens Drenthe/Friesland nabij Allardsoog. Hier stond nog een km ongeveer.

Ik woon zelf in een centrum van een gemeente in België en de kabel komt hier ook nog altijd via een luchtlijn binnen. Er zit een aftakdoos net onder de dakgoot op zo’n 3m hoogte.

Iets meer op de buiten zie je nog regelmatig hoogspanning luchtlijnen. Drie geleiders op palen iets hoger dan deze voor laagspanning.

Heel vroeger liepen die hoogspanningslijnen ook door de centra van gemeenten.
Dat kan je nog steeds zien aan de hoge bakstenen HS gebouwtjes met bovenaan 3 glazen muurdoorvoeren naast elkaar.

De reden waarom op sommige plekken in de buurt van Gouda nog bovengronds net bestaat is inderdaad dat de kabels wegzakken in de blubber. (zwaar water noemen ze dat)
Die houten palen zakken op den duur ook weg, maar dat kun je zien en die worden zo nodig weer opgehaald.
Soms leggen ze kabels in zulke grond op platen piepschuim. Dan blijven ze drijven.

Inmiddels is arbeid veel duurder, en een graafmachine veel goedkoper, dus is het aantrekkelijker leidingen onder de grond te leggen.

Dat vind ik weer een rare opmerking/uitleg. Die graafmachines werken vanzelf? De kabels rollen zichzelf af in de grond? De plavuizen leggen zichzelf terug?

Groetjes,
eSe

De hoeveelheid arbeid die je nodig hebt voor het laten werken van een graafmachine is een stuk kleiner dan de hoeveelheid arbeid die je nodig hebt om de klus te klaren zonder zware machines.

Alhoewel de graafmachine kostbaar is, is de besparing in de hoeveelheid arbeid blijkbaar groter dan de jaarlijkse kosten die je hebt aan onderhoud en afschrijving.

Vroeger was arbeid relatief goedkoop, en was het blijkbaar goedkoper om 10 sterke mannen te laten graven, dan om onderhoud en afschrijving te betalen van 1 graafmachine + bestuurder.

We kunnen hier blijven doorgaan, maar het slaat nergens op. Die graafmachine kan je ook gebruiken om putten te graven om palen te plaatsen ipv een hele straat open te werken.

Zo, we zijn terug bij af

Groetjes,
eSe

Tot eind jaren '70 zag je nog wel een enkele bovengrondse telefoonlijn naar afgelegen boerderijen, maar daarna niet meer.
Was gewoon uit kostenoverweging. Sommige boerderijen lagen 1km+ van de weg af.

Later sloot men aan met grondkabel.
Als de boer de kabel zelf ingroef (daar hadden ze meestal de spullen wel voor) dan waren er geen extra kosten aan verbonden. (PTT stelde de kabel dan beschikbaar)

In Belgie waren bovengrondse telefoonlijnen in landelijke gebieden veel langer 'gemeengoed' als in Nederland.
(bovengrondse electra/kabeltv/datakabels zijn daar nog steeds volop aanwezig)

Op 29 augustus 2021 21:32:12 schreef MaxHeadroom:
Maar ook met de ouderwetsche houten palen voor energievoorziening naar de woningen/boerderijen. 5 draden, waarvan één voor de verlichting.
Ik vraag me af waarom deze situatie nog altijd bestaat. Gevaarlijk, want mij werd verteld dat er bij storm regelmatig een draad afbreekt.

Maar je hebt ook nog zoiets als gezond verstand... draden die op de grond liggen moet je gewoon niet aanraken. Die mensen daar weten niet beter. Ik heb er, een half jaar geleden of zo, een leuk artikel over gevonden, maar kan het nergens terugvinden. Volgens mij was de totale lengte luchtleidingen nog 110 km in Nederland, veel meer dan ik zelf ook dacht.

Op 29 augustus 2021 21:32:12 schreef MaxHeadroom:
En hoe gaat het onderhoud? Ik stel me voor dat niet elke eerste de beste engineer (m-v) hieraan kan/mag werken.
Dank !

In datzelfde artikel van (ik geloof) een regionale krant werd de netbeheerder daar ook naar gevraagd en inderdaad, er is een extra training voor.

Op 29 augustus 2021 22:21:40 schreef Arco:
Zompige grond en hoog grondwaterpeil is inderdaad lastig.

Precies, dat was het punt.

Op 29 augustus 2021 22:21:40 schreef Arco:
Sommige straten in Amsterdam hadden het ook die langs een spoordijk liepen. (het water uit de dijk perste naar beneden onder de stoep.

Daar loste men het anders op:
Men legde op vaste afstanden zo'n bekende 'PTT' tegel in de stoep. Daar zit een oog ingegoten aan de onderkant.
Daarvandaan liep er een ketting die om de kabel heen zat. (dus de kabel was a.h.w. opgehangen aan de tegels om wegzakken te voorkomen...

Haha! Ein-de-lijk weet ik waar die tegels in Purmerend voor zijn! Hier liggen ze rond het distributiepunt dat vermomd gaat als enorm woonhuis (alleen de ventilatieroosters op de plekken van ramen geven aan dat het iets anders is)

@ eSe: ik denk dat je Ledlover's post niet goed leest: het gaat niet om de arbeid die de machine kost om te bedienen/grond te verzetten, maar diezelfde werkzaamheden in kosten afgezet tegen de kosten van het met pure mankracht graven van een put om (vroeger) zo'n paal in te plaatsen tegenover de kosten van het ondergronds aanleggen en om de haverklap aan de gang moeten om dat door de drassige grond een kabel stukgetrokken wordt.

Dat zo'n put voor zo'n paal tegenwoordig hoogstwaarschijnlijk ook met een graafmachine gedaan wordt, is wat anders. Iets met ARBO-regels en de kosten van slechts 2 man personeel + de graafmachine die het klusje binnen een paar uur kunnen klaren tegenover meerdere mannen die waarschijnlijk langer bezig zijn met de hand.

Maar je hebt ook nog zoiets als gezond verstand... draden die op de grond liggen moet je gewoon niet aanraken.

Gezond verstand is een uitstervend verschijnsel, en verschillende machtige betrokkenen (overheden, media, ...) lijken elkaar helemaal te ondersteunen en aan te vullen, daartoe.

In Belgie waren bovengrondse telefoonlijnen in landelijke gebieden veel langer 'gemeengoed' als in Nederland.
(bovengrondse electra/kabeltv/datakabels zijn daar nog steeds volop aanwezig)

Dat kan ik bevestigen uit mijn eigen woonplaats, nochtans pal in het midden tussen Brussel-Mechelen-Leuven, niet bepaald een uithoek. Zie foto: de bovenste kabel is het lichtnet, de onderste is de glasvezel van Telenet. Proximus (koper of glas, dat zou ik niet weten) zit onder de grond.

Op 29 augustus 2021 21:55:19 schreef ohm pi:
(...)
want de ARBO bestond nog niet.
(...)

Wat wél bestond was het elektrotechnisch veiligheidsbesluit 1938, daarvan afgeleid de BIH, voluit Bedrijfsinstructie voor de Hoogspanningsaanleg en z'n laagspanningstegenhanger, de BIL Bedrijfsinstructie voor de laagspanningsaanleg.
In elke elektrische bedrijfsruimte hing een uittreksel van het EVB, waarin bijvoorbeeld ook tamelijk gedetailleerd het aarden van uitgeschakelde hoogspanningsdelen werd beschreven. Hier een plaatje van zo'n ding, (ik had er destijds een moeten meenemen uit het magazijn, ze zijn allemaal verdwenen) https://database.historischekringbussum.nl/node/51168
Overigens waren er ook al in die tijd hoogwerkers, een vrachtwagen met een hydraulisch scharend werkplatform. Die waren nogal duur per uur, reden om em te laten staan, en met ijzers naar boven te gaan. Penny wise and Pound Foolish.
Met de invoering van de nieuwe europese norm, en de nederlandse aanvullingen daarop, vervielen al de bovengenoemde instructies en besluiten.
Typisch was, dat daarna er meer incidenten waren.

Gezond verstand is Boeren verstand! Maar de groene maffia van 10 hoog achter denkt beter te weten hoe een Boer boeren moet. Vandaar Boer zijn en dus gezond verstand uitstervende zijn.

Op 30 augustus 2021 14:35:32 schreef Hunebedbouwer:
De spanning is te snijden, welke mes moet ik daarvoor gebruiken?

[Ook OT]De botte bijl?!

Op 30 augustus 2021 11:59:55 schreef eSe:
Dat vind ik weer een rare opmerking/uitleg. Die graafmachines werken vanzelf? De kabels rollen zichzelf af in de grond? De plavuizen leggen zichzelf terug?

Bovengrondse leidingen hebben onderhoud nodig. Omdat er een boomtak op valt bijvoorbeeld. Dat gebeurt altijd buiten kantooruren, dus is duur.

Als een graafmachine duur is, en een mannetje met een ladder goedkoop dan is het goedkoper om 10 keer een tak weg te halen dan om de leiding ondergronds te doen.

Maar als de graafmachine per uur minder kost dan de bestuurder (en je een ploeg met 6 man en een hoogwerker nodig hebt om een tak weg te halen), dan is ondergronds goedkoper.

Denk je dat het zou duidelijk is, of moet er een business-case bij

Ik was in de jaren 90 een paar keer op bezoek bij vrienden in Californië, San Clemente om precies te zijn. Het oude deel van het dorp, tussen de kust en Interstate 5, was alles bovennet. Heel typisch ingedeeld die masten: bovenin iets wat leek op 110 of 220 kV, daaronder de 13kV met zo hier en daar een transformer, daaronder laagspanning, daar weer onder telefoonlijnen, daaronder kabel TV. Da masten werden dus multifunctioneel gebruikt. Heb zoëven op google earth gekeken, en de situatie was in 2020 iig nog zo.
Aan de andere kant van de snelweg liggen nieuwbouw uitbreidingen, met ondergrondse infra.

Het heeft daar niet zoveel met harde grond te doen: er ligt gas, water en riool. Daar is het uiteindelijk ook voor open geweest.